Πολλοί από αυτούς λένε με απλά λόγια: πείτε αλήθειες, βάλτε πλάτη να μπει η χώρα στις ράγες ξανά, ενώστε δυνάμεις, υπερβείτε το παρελθόν. Αυτή είναι και η αφετηρία της «Ώρας Αποφάσεων» και θα καρποφορήσει», δηλώνει η κα Άννα Διαμαντοπούλου σε συνέντευξή της προς την «Ε» μία εβδομάδα πριν την εκδήλωση της «Ώρας Αποφάσεων» στη Λάρισα (Κυριακή 19 Φεβρουαρίου, 11 π.μ., Χατζηγιάννειο).
Η κα Άννα Διαμαντοπούλου αναλύει το σκεπτικό της νέας πρωτοβουλίας που ανέλαβε με τους κ. κ. Γιώργο Φλωρίδη και Γιάννη Ραγκούση και μιλά για τον προοδευτικό χώρο, τις μεταρρυθμίσεις, τη σοσιαλδημοκρατία, τις κυβερνήσεις συνεργασίας, το ΠΑΣΟΚ, τη δεύτερη αξιολόγηση αλλά και τον λαϊκισμό.
Η συνέντευξη
* Γιατί η πρωτοβουλία των συγκεκριμένων «3» πολιτικών, γιατί τώρα και με ποιον στόχο;
- Η «Ώρα αποφάσεων», τι είναι; Είναι μια πρωτοβουλία που ξεκίνησε μόλις πριν από έναν μήνα από τη Θεσσαλονίκη, πήγε στο Ηράκλειο και την Πάτρα και θα συνεχιστεί στη Λάρισα την ερχόμενη Κυριακή 19 Φεβρουαρίου.
Στόχος είναι να ορίσουμε στην Ελλάδα του 2017 τι είναι «προοδευτικό» και πώς οι πολίτες που είναι αποστασιοποιημένοι από την πολιτική θα ήθελαν ένα νέο φορέα.
Πώς θα γίνει; Με σύγκληση μιας καταστατικής συνέλευσης με τη συμμετοχή όλων, όπου υποψήφιοι ηγέτες θα καταθέσουν προγραμματικό σχέδιο και θα πραγματοποιηθούν debate και συζητήσεις με την κοινωνία και όχι απλώς μεταξύ των στελεχών. Μετά την εκλογή αρχηγού και με τη δημιουργία του νέου φορέα δεν υπάρχει λόγος ύπαρξης πολλών μικρών κομμάτων και ηγετών.
* Όλα αυτά τα χρόνια έχουν αναληφθεί πρωτοβουλίες, έχουν γίνει προσπάθειες να ανασυγκροτηθεί ο χώρος του προοδευτικού κέντρου ή της κεντροαριστεράς αν προτιμάτε, χωρίς να ευοδωθούν. Τι σας κάνει να πιστεύετε ότι θα τελεσφορήσει η δική σας προσπάθεια;
- Γιατί τώρα; Γιατί αποκαλύφθηκαν οι «αυταπάτες». Σήμερα πάνω από 1 εκατομμύριο πολίτες, μετά τα όσα έγιναν και την αποκάλυψη του Συριζαίικου ψέματος δηλώνουν πολιτικά άστεγοι. Πολλοί από αυτούς λένε με απλά λόγια: πείτε αλήθειες, βάλτε πλάτη να μπει η χώρα στις ράγες ξανά, ενώστε δυνάμεις, υπερβείτε το παρελθόν. Αυτή είναι και η αφετηρία της «Ώρας Αποφάσεων» και θα καρποφορήσει, γιατί δεν θέλει να διαλύσει αλλά να συνθέσει. Σύνθεση όμως σε κάτι νέο, που αφορά τον κόσμο και όχι σε ανακαίνιση που αφορά αναπαραγωγή θέσεων εξουσίας.
* Εκτός από την Ελλάδα, γενικότερα στην Ευρώπη -εν αναμονή βεβαίως των αποτελεσμάτων σε Γαλλία, Γερμανία, Ολλανδία- η σοσιαλδημοκρατία δεν είναι πια ελκυστική. Πού το αποδίδετε και τι θεωρείτε ότι πρέπει να κάνουν τα σοσιαλδημοκρατικά κόμματα;
- Η σοσιαλδημοκρατία στην Ευρώπη βρίσκεται σε κρίση, το ίδιο και στην Ελλάδα όταν επιμένει σε εργαλεία και ρητορική που δεν μπορούν να λειτουργήσουν στη σημερινή νέα πραγματικότητα της παγκοσμιοποίησης και της τεχνολογικής έκρηξης. Γι’ αυτό μιλάμε για νέο «προοδευτικό κίνημα» που θα εξηγούμε όμως τι σημαίνει. Προοδευτικός δεν είναι κάποιος λόγω …καταγωγής, ούτε γιατί το δηλώνει, αλλά γιατί ξέρει και μπορεί να δει πέρα από την εποχή του, προς όφελος των πολλών. Το νέο λοιπόν προοδευτικό κίνημα θα κατανοεί τι συμβαίνει στον κόσμο, με πρώτιστο θέμα τις ανισότητες, στη γειτονιά, στην κοινωνία, στη χώρα, στον κόσμο. Ένα κίνημα που θα αναπροσδιορίσει τη σχέση του με την Ευρώπη αλλά και την Άπω Ανατολή, με πρωταρχικό στόχο την προσέλκυση επενδύσεων στη χώρα. Με άλλο σχέδιο συνεργασίας με τη ΕΕ, νέα χρηματοπιστωτικά εργαλεία στήριξης των επιχειρήσεων σήμερα, με ανατροπές και όχι μπαλώματα στη φορολογία, στη δικαιοσύνη, στην παιδεία. Και βέβαια ως «ανάχωμα» στις αναδυόμενες ακρότητες, στη συνωμοσιολογία και τα εύπεπτα «παραμύθια» του Σειρήνων του λαϊκισμού.
* Γενικότερα, φαίνεται ότι ο δυτικός κόσμος έχει εισέλθει σε μια περίοδο -απολίτικη ή αντιπολιτική όπως την χαρακτηρίζουν αναλυτές- στην οποία κερδίζουν έδαφος ο εξτρεμισμός και ο λαϊκισμός στη δεξιά και αριστερή εκδοχή του, ενώ στο πολιτικό στερέωμα εμφανίζονται ακόμη και γραφικοί σχηματισμοί. Σ’ αυτό το πλαίσιο μπορεί να ευδοκιμήσει ένας πολιτικός φορέας που μιλά για μεταρρυθμίσεις χωρίς «να χαϊδεύει αυτιά» και να μοιράζει υποσχέσεις;
- Έχετε δίκιο. Οι αλήθειες και ο ορθός λόγος δεν συγκινούν, ούτε τώρα που είμαστε στο χείλος του γκρεμού. Κι εδώ είναι το στοίχημα της πολιτικής. Πώς θα πείσεις με γνώση και συναίσθημα ότι μία μεταρρύθμιση είναι προς όφελος των πολλών επί μακρόν! Δηλαδή πώς θα αποδεχθούμε όλοι τη δική μας θυσία προς όφελος των παιδιών μας. Αλλά αυτό πρέπει να είναι πειστικό, ρεαλιστικό και κυρίως αληθινό. Ο,τι δηλαδή λείπει. Αυτό το έχω ονομάσει σε πολλά κείμενά μου και το έχω αναλύσει ως «λαϊκό μεταρρυθμισμό».
Ο λαϊκισμός βέβαια καραδοκεί παντού και πάντα όμως, όπου η λογική και η υπευθυνότητα κάνουν ουσιαστικά και τολμηρά βήματα, όπως ο κ. Μακρόν στην Γαλλία και ο κ. Σουλτς στη Γερμανία, βλέπουμε ενθαρρυντικά μηνύματα.
ΟΙ ΧΩΡΕΣ ΠΡΟΧΩΡΟΥΝ ΜΕ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΕΙΣ
* Είστε μια πολιτικός που έχετε ταυτιστεί με τις μεταρρυθμίσεις – ειδικά στην Παιδεία. Ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κ. Γιούνγκερ έχει πει για τις μεταρρυθμίσεις: «ξέρουμε τι πρέπει να κάνουμε, δεν ξέρουμε πώς να επανεκλεγούμε μετά», υπονοώντας ότι αυτές συνήθως αποδίδουν μακροπρόθεσμα αλλά συνεπάγονται βραχυχρόνιο πολιτικό κόστος. Εσείς ξέρετε πως να εκλεγείτε όταν, για παράδειγμα, πρόσφατα στη Θεσσαλονίκη ταχθήκατε εναντίον της πρόωρης συνταξιοδότησης των 55άρηδων, μια θέση που προφανώς δεν ακούγεται ευχάριστα σ’ αυτήν την κοινωνική ομάδα;
- Υπάρχει η φράση του κ. Γιούνγκερ, υπάρχουν και τα ιστορικά παραδείγματα πολιτικών που πλήρωσαν με άμεσο πολιτικό κόστος, την επίτευξη μεταρρυθμίσεων. Όσο πιο μεγάλες και ουσιαστικές οι τομές, τόσο περισσότερες οι συγκρούσεις και τόσο μεγαλύτερο το προσωπικό κόστος. Από τις μεταρρυθμίσεις του Τρικούπη μέχρι τον Αν. Πεπονή, τον Τ. Γιαννίτση, τον νόμο για την Παιδεία κ.λπ. υπάρχουν βαθιές μεταρρυθμίσεις οι οποίες έχουν συγκρούσεις και κόστος, αλλά έτσι προχωρούν οι χώρες.
Όταν θέλετε να κρίνετε έναν πολιτικό, σκεφθείτε αν σε ένα δευτερόλεπτο, μπορείτε να τον ταυτίσετε με κάτι θετικό (εθνικά ή τοπικά). Αν δεν βρείτε τίποτα, ανήκει στη γνωστή κατηγορία «μεγάλα λόγια και καλά με όλους».
* Απευθύνατε την περασμένη εβδομάδα σε κόμματα και κινήσεις πρόταση-πρόσκληση για τη δημιουργία του Νέου Μεγάλου Ενωμένου Προοδευτικού Κινήματος. Πού θέτετε τον πήχη όσον αφορά στην ανταπόκριση και πώς σχολιάζετε την άρνηση του ΠΑΣΟΚ και μάλιστα με μια ιδιαίτερα αιχμηρή διαρροή;
- Από το ΠΑΣΟΚ δεν υπάρχει ακόμη απάντηση. Κάτι απαξιωτικά σχόλια ανώνυμων κύκλων αφορούν στην παραπολιτική και όχι την πολιτική. Πιστεύω βαθιά πως η ιστορία θα κρίνει το ΠΑΣΟΚ για τα πολλά θετικά που έχει προσφέρει στον τόπο όπως βέβαια και για τα αρνητικά του. Ο κύκλος όμως της ιστορικής διαδρομής, ως κομματικός φορέας, έτσι όπως τον βιώσαμε έκλεισε. Εννέα στους 10 ψηφοφόρους είναι αλλού ή πουθενά. Το ίδιο το ΠΑΣΟΚ στο συνέδριό του αποφάσισε τη δημιουργία νέου φορέα. Οι πολίτες σε όλες τις δημοσκοπήσεις ζητούν έναν νέο φορέα που θα εκφράσει τον προοδευτικό χώρο στη νέα εποχή. Ένα νέο ενιαίο ισχυρό κόμμα χωρίς 6-7 προέδρους, επικεφαλής κλπ. και αντίστοιχα συμβούλια και θέσεις εξουσίας. Μεγάλο, νέο, ενιαίο, που θα είναι ο άλλος πόλος σε ένα πολιτικό σύστημα που λαϊκιστικά μορφώματα όπως αυτά των ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ, θα επανέλθουν στις πραγματικές τους διαστάσεις.
* Πρόσφατα διαψεύσατε κατηγορηματικά τα σενάρια περί ένταξής σας στη Νέα Δημοκρατία. Αν είστε στη νέα Βουλή, θα μπορούσατε να συνεργαστείτε ή να στηρίξετε μία κυβέρνηση με βασικό κορμό τη ΝΔ και με βάση ένα πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων;
- Εκτιμώ ότι και στην Ελλάδα οι κυβερνήσεις συνεργασίας δεν πρέπει να είναι μοίρασμα υπουργείων, γραμματέων και προέδρων οργανισμών. Πρέπει να ακολουθηθεί η λογική του κοινού προγράμματος που σημαίνει πολλή δουλειά και αμοιβαίες υποχωρήσεις. Είναι σαφές βέβαια ότι η χώρα δεν πρέπει να μείνει ακυβέρνητη επ’ ουδενί λόγω. Όσον αφορά σε διάφορα σχόλια πολιτικά ή μη, η πολιτική είναι σκληρό ροκ και είμαι έτοιμη για πολλές επιθέσεις.
* Θεωρείτε ότι η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ θα πιει το «πικρό ποτήρι» της δεύτερης αξιολόγησης αποδεχόμενη νέα μέτρα ή θα προτιμήσει να προσφύγει στη λαϊκή ετυμηγορία; Πώς θα αξιολογούσατε τον κ. Αλ. Τσίπρα;
- Τα δεδομένα αλλάζουν συνεχώς, κανείς δεν μπορεί να κάνει ασφαλείς προβλέψεις. Η εκτίμησή μου όμως είναι ότι το σενάριο που λέει ότι θα κλείσει η αξιολόγηση, αλλά θα αργήσει, οδηγεί σε «βάλτο» και απόλυτο αδιέξοδο. Σ’ αυτού του είδους τα αδιέξοδα στο βάθος του τούνελ είναι οι εκλογές, αλλά πάνω, σε ερείπια.
Όσον αφορά στον κ. Τσίπρα κρατείστε το εξής: 15 ημέρες πριν διαβεβαίωνε ότι δεν θα νομοθετήσει τίποτα και μπορεί σε 15 ημέρες να δούμε Πράξεις Νομοθετικού Περιεχομένου και Πολυνομοσχέδια κατεπείγοντα. «Όπερ έδει δείξαι»
* Την ίδια περίοδο τον περασμένο χειμώνα είχατε οργανώσει μια εκδήλωση ως Δίκτυο για τη Μεταρρύθμιση για το αγροτικό ζήτημα. Μπλόκα πέρυσι, μπλόκα και φέτος. Επίκαιρο, συνεπώς, το ερώτημα που θέσατε στον τίτλο της εκδήλωσης: «Υπάρχει λύση;»
- Διακόσια χρόνια ελληνικού κράτους και το αγροτικό ζήτημα είναι κάτι σαν το Κυπριακό: άλυτο. Από το απίστευτο δράμα του ΦΠΑ των αγροεφοδίων, μέχρι τη στήριξη της καινοτομίας, αγροτική πολιτική είναι ανερμάτιστη. 32 υπουργοί σε 40 χρόνια. Η κρίση όμως επιβάλλει τουλάχιστον τα 4 δισ. της ΚΑΠ για την αγροτική ανάπτυξη να χρησιμοποιηθούν αλλιώς. Το δικό σας «ΘΕΣγάλα» δείχνει τον δρόμο. Στο ΔΙΚΤΥΟ όπως είπατε, έχουμε καταθέσει σε συνεργασία με Σουηδικό Πανεπιστήμιο, μια διαφορετική προσέγγιση με βασικό στόχο τη διατροφική επάρκεια και τις εξαγωγές.
Συνέντευξη: Γιώργος Μακρής