Περισσότεροι από 180 Έλληνες και ξένοι καθηγητές και ερευνητές υποστηρίζουν πως πολλές από τις απαντήσεις και τις αξίες που έχει ανάγκη ο σύγχρονος κόσμος «γεννήθηκαν» στην αρχαία Ελλάδα. Πρόεδρος του συνεδρίου είναι ο κ. Στέφανος Παϊπέτης ομότιμος καθηγητής της Μηχανικής του Τμήματος Μηχανολόγων και Αεροναυπηγών Μηχανικών του Πανεπιστημίου Πατρών. Διδάκτωρ του Πανεπιστημίου του Λονδίνου του Imperial College, και επίτιμος διδάκτωρ του Πανεπιστημίου Θράκης.
* Το διεθνές συνέδριο έχει τίτλο: «Η αρχαία Ελλάδα και ο σύγχρονος κόσμος» και υπότιτλο «Η επίδραση της αρχαίας ελληνικής σκέψης στη φιλοσοφία, την επιστήμη και την τεχνολογία». Μπορείτε να μας πείτε, πόσο σημαντική είναι η επίδραση της αρχαιοελληνικής σκέψης στον σύγχρονο κόσμο; -Έχει κατανοηθεί το μέγεθος αυτής της επίδρασης από χώρες που σήμερα αποτελούν παγκόσμιες οικονομικά αυτοκρατορίες;
- Δυστυχώς, αν και η ελληνική αρχαιότητα αποτελεί το αντικείμενο μελέτης χιλιάδων επιστημόνων ανά τον κόσμο, δεν αποτελεί και το αντικείμενο εφαρμογής των αρχών και των αξιών της από τους κυβερνώντες του σημερινού μας κόσμου. Π.χ. η δημοκρατία ως θεσμός έχει υιοθετηθεί από όλες πρακτικά τις χώρες της Δύσης, όμως οι σκληροί κομματικοί ανταγωνισμοί και το κατά κανόνα χαμηλό μορφωτικό και πολιτιστικό επίπεδο των λαών και η χρησιμοποίηση σύγχρονων τεχνολογιών για τη χειραγώγηση του ατόμου διαστρέφουν την ουσία της δημοκρατίας, συχνά επιτρέποντας την επιβολή αυταρχικών θεσμών με δημοκρατικό μανδύα. Εδώ η μελέτη όχι απλά του αρχαιοελληνικού πολιτισμού αλλά και της δυνατότητας εφαρμογής του στη σύγχρονη πολιτική πράξη είναι επιτακτική ανάγκη, καθόλα όμως ουτοπιστική και ως σκέψη ακόμη.
* Πόσο επιτακτικό ζητούμενο αποτελεί αυτό το συνέδριο για τη χώρα μας και την εποχή μας, του κατακερματισμού των αξιών; Τι πρέπει να κατανοηθεί;
- «Αυτό το συνέδριο αποτελεί πράγματι ένα επιτακτικά ζητούμενο, κύρια για τη χώρα μας αλλά και για ολόκληρο τον κόσμο, σ' αυτή την εποχή, όπως προσφυέστατα λέτε, του κατακερματισμού των αξιών, και πρέπει να συμβάλουμε ουσιαστικά ώστε να γίνει κατανοητό πως κάθε πηγή γνώσης, αξιών και έμπνευσης βρίσκεται στην αρχαιοελληνική σκέψη. Ασφαλώς, εκφράζοντας αυτή την άποψη, δεν καταθέτω τίποτε καινούργιο ή άγνωστο, ούτε φυσικά έχω πρόθεση να κομίσω μια ανεδαφική και ανόητη προγονολατρεία. Αποτελεί κοινό τόπο ότι η αρχαιοελληνική σκέψη αποτέλεσε το προοίμιο και τη βάση του σύγχρονου πολιτισμού. Επιβάλλεται όμως να ξεκαθαρίσουμε ότι πολιτισμός δεν είναι μόνο η σύγχρονη αλματώδης επιστημονική και τεχνολογική πρόοδος, που από κάποιο σημείο και μετά φθάνουν να αποτελούν κίνδυνο για την ίδια την ύπαρξή μας, αλλά οι αξίες από τις οποίες πρέπει να διαπνεόμαστε ως άτομα και ως συλλογικές οντότητες ώστε να είμαστε σε θέση να τις διαχειριστούμε ακίνδυνα και εποικοδομητικά, για να συμβάλουν στην ευημερία και την κοινωνική και πολιτική ανάπτυξη των λαών που συναποτελούν την ανθρωπότητα. Σήμερα το αρμονικό αυτό σύνολο και ο τρόπος σκέψης που αναπτύχθηκε στην κλασική Ελλάδα έχει κατακερματισθεί για πάρα πολλούς λόγους. Ίσως γιατί βρισκόμαστε σε περίοδο κρίσεως αξιών που κατά τον Πολύβιο που πίστευε στις ανακυκλήσεις της ιστορίας κάποια στιγμή θα επιβληθεί εκ των πραγμάτων η ανάκαμψη. Το συνέδριό μας σ’ αυτήν ακριβώς την ανάκαμψη προσβλέπει να συμβάλει ερευνώντας σε βάθος τον αρχαιοελληνικό πολιτισμό στο σύνολό του και όχι στην αποσπασματική μελέτη διακεκριμένων απόψεών του. Ακόμη προσβλέπουμε σ’ αυτό σαν σε ένα ξεκίνημα πλήθους περαιτέρω εκδηλώσεων καθώς το αντικείμενό μας έχει στην ουσία άπειρες διαστάσεις. Μάλιστα η πρώτη επόμενή μας ενέργεια θα είναι η ίδρυση ενός κέντρου μελέτης και προβολής του ελληνικού πολιτισμού σ' όλο τον κόσμο. Κι αν διερωτηθείτε μήπως όλα αυτά δεν είναι παρά όνειρα που στους καιρούς που ζούμε δεν μπορεί παρά να παραμείνουν όνειρα, θα σας απαντήσω πως, όπως συμβαίνει πάντα στην Ελλάδα, στους δύσκολους καιρούς εμφανίζονται μυστηριωδώς κάποιοι σημαντικοί Έλληνες που παίρνουν πάνω τους το όνειρο και αναλαμβάνουν να το κάνουν πραγματικότητα. Έτσι και στην περίπτωσή μας το Κέντρο Επιστημών και Ελληνικών Αξιών «Αείχρονος Ελλάς» (Timeless Greece) αποτελεί σύλληψη της κ. Παναγοπούλου, η οποία ανακοίνωσε την πρόθεσή της να πραγματώσει και να προωθήσει. Έτσι το όνειρο θα αγκαλιάσει όχι μόνο την Ελλάδα αλλά και ολόκληρο τον κόσμο, όπως ακριβώς και το Ολυμπιακό Φως με το οποίο ο ελληνικός πολιτισμός ταυτίζεται ανά τους αιώνες”.
* Τι είναι για σας ο ελληνικός πολιτισμός;
- Είναι η μεγάλη ανακάλυψη της ζωής μου. Σπούδασα μηχανολόγος-ηλεκτρολόγος στο Ε. Μ. Πολυτεχνείο στην εποχή της δόξας του και μαζί της παροιμιώδους δυσκολίας των εισαγωγικών του. Αυτά συνεπάγονταν τη θεοποίηση στα μάτια μας των θετικών και τεχνολογικών περιοχών της επιστήμης και την αντίστοιχη αλαζονική απόρριψη προς τις ανθρωπιστικές επιστήμες. Ήταν θυμάμαι το καλοκαίρι που είχα μόλις τελειώσει το τέταρτο έτος σπουδών όταν με κατέλαβε μια ακατανόητη διάθεση να διαβάσω το Όμηρο, κάτι που, όπως είπα, μέχρι τότε απέρριπτα μετά μανίας. Από τότε, σαν να είδα φως, συνέχισα μέχρι σήμερα να μελετάω, παράλληλα με την επιστήμη μου, την Αρχαία Ελλάδα με εντεινόμενο ρυθμό, μέχρι που κάποια αγαθή μοίρα με έφερε μέσα στο πανεπιστημιακό περιβάλλον, το οποίο, παρά τα όποια προβλήματα, δεν παύει να δίνει χιλιάδες ευκαιρίες σε όποιον πραγματικά επιθυμεί να αναζητήσει. Συχνά ζήλεψα που δεν είχα επιλέξει να σπουδάσω π.χ. φιλοσοφία ή φιλολογία, τελικά όμως χρωστάω χάρη στις τεχνολογικές μου σπουδές, που κυριολεκτικά μου έστρωσαν τον δρόμο προς την ολιστική θέαση των πραγμάτων.
* Μπορείτε να αναφερθείτε στις θεματικές περιοχές του συνεδρίου που διαμορφώθηκαν;
- Από τις τρεις περιοχές που αναφέρατε κι εσείς στην αρχής η ενότητα «φιλοσοφία» περιλαμβάνει τις ρίζες του Ελληνισμού και την αείχρονη παρουσία του ανά τους αιώνες, μαζί δε και της ελληνικής γλώσσας, που τελικά φαίνεται πως διαμορφώθηκε στο τόπο τούτο για να καλύψει τις ανάγκες επικοινωνίας μεγάλων μορφών της φιλοσοφίας και της τέχνης και σε καμιά περίπτωση δεν την δανειστήκαμε από λαούς που απλά δεν είχαν τέτοιες ανάγκες.
Γίνονται αναφορές στον Αριστοτέλη και θίγονται αρκετά θέματα πολιτικής φιλοσοφίας.
Η ενότητα «επιστήμη» περιλαμβάνει μαθηματικά, φυσική, αστρονομία με έμφαση στην ομηρική αστρονομία, αστρονομικά όργανα, καθώς και υπό εξέταση αναφορές αρχαίων κειμένων σε ανεξερεύνητα προβλήματα.
Τέλος η ενότητα «τεχνολογία» παρουσιάζει πολλά από τα επιτεύγματα της ελληνικής αρχαιότητας που μπορούν να χαρακτηριστούν τεχνολογικά, με την σύγχρονη έννοια της λέξης, ιδιαίτερα στα Ομηρικά Έπη.
