Συνέντευξη στον Γιώργο Ρούστα
«Ιδιαίτερες προσδοκίες στον πρωτογενή τομέα δημιουργεί το νέο Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης (Π.Α.Α. 2014-2020) καθώς η εκχώρηση διαχείρισης μέτρων και δράσεων στις περιφέρειες θα ξεμπλοκάρει τις διαδικασίες με αποτέλεσμα τα έργα να εγκρίνονται και να υλοποιούνται πιο γρήγορα». Σε αυτό το συμπέρασμα οδηγείται ο περιφερειάρχης Θεσσαλίας και πρόεδρος της Ένωσης Περιφερειών Ελλάδας Κώστας Αγοραστός, ο οποίος με συνέντευξή του στην «Ε» αναλύει τις δράσεις και τα μέτρα που θα εκχωρηθούν -στο πλαίσιο του Π.Α.Α. 2014-2020- σε περιφερειακό επίπεδο.
Με αφορμή τη χθεσινή συνεδρίαση της πρώτης επιτροπής παρακολούθησης του νέου προγράμματος αγροτικής ανάπτυξης, που έγινε στην Αθήνα, ο κ. Αγοραστός αναφέρεται στα έργα που δεν ολοκληρώθηκαν εγκαίρως στην Περιφέρεια Θεσσαλίας, στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ και τα οποία μεταφέρονται στο νέο ΠΑΑ, ενώ στέκεται ιδιαίτερα στα έργα υποδομής που υλοποιεί η Περιφέρεια και «με τα οποία προσπαθούμε να συμβάλουμε στο κόστος παραγωγής και στην προώθηση των προϊόντων μας στο εξωτερικό».
* Κύριε περιφερειάρχα, ποιες δράσεις εκχωρούνται στο νέο ΠΑΑ 2014-2020 σε περιφερειακό επίπεδο στη χώρα;
- Στις αλλεπάλληλες επαφές της Ένωσης Περιφερειών με την ηγεσία του ΥΠΑΑΤ «κλείδωσαν» οι δράσεις και τα μέτρα που θα εκχωρηθούν -στο πλαίσιο του ΠΑΑ 2014-2020- σε περιφερειακό επίπεδο. Το σύνολο των πόρων, με κοινοτική συμμετοχή, που θα διαχειριστούν οι Περιφέρειες ανέρχεται σε 1.222.651.603 ευρώ με την Περιφέρεια Θεσσαλίας να προσδοκά από το ΠΑΑ περίπου 100 εκατ. ευρώ. Η Περιφέρεια Θεσσαλίας εντάχθηκε στην πρώτη κατηγορία των περιφερειών, στην οποία το ποσοστό συνεισφοράς του ΕΓΤΑΑ είναι αρκετά υψηλό και φθάνει το 85%.
Αναλυτικότερα οι δράσεις που θα εκχωρηθούν γενικότερα τις Περιφέρειες από το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης, εκτός από το περίφημο leader είναι οι εξής:
- Επενδύσεις που βελτιώνουν τις συνολικές επιδόσεις του ενεργητικού (Σχέδια Βελτίωσης).
- Επενδύσεις που αφορούν τη μεταποίηση, εμπορία, κοινή ανάπτυξη των γεωργικών προϊόντων ανεξάρτητα αν τo παραγόμενο προϊόν είναι ή όχι γεωργικό.
- Καθετοποίηση γεωργικών προϊόντων.
- Υποδομές που σχετίζονται με την ανάπτυξη, τον εκσυγχρονισμό ή την προσαρμογή της γεωργίας και της δασοπονίας (Εγγειοβελτιωτικά έργα, Αναδασμοί, Δασική και αγροτική οδοποιία).
- Ενισχύσεις εκκίνησης επιχείρησης για νέους αγρότες και για μη γεωργικές δραστηριότητες σε αγροτικές περιοχές. Ενισχύσεις για την ανάπτυξη μικρών εκμεταλλεύσεων. Ίδρυση και λειτουργία επιχειρησιακών ομάδων της Ευρωπαϊκής Σύμπραξης Καινοτομίας για την παραγωγικότητα και τη βιωσιμότητα της γεωργίας, συμπεριλαμβανόμενων των δικτύων και συμπλεγμάτων φορέων.
- Και τέλος ενίσχυση οριζόντιας και κάθετης συνεργασίας μεταξύ φορέων της αλυσίδας εφοδιασμού για τη δημιουργία και την ανάπτυξη των βραχέων αλυσίδων εφοδιασμού και των τοπικών αγορών συμπεριλαμβανομένων των δραστηριοτήτων προώθησης σε τοπικό επίπεδο.
* Ποια τα αποτελέσματα του ΕΣΠΑ που ολοκληρώθηκε το 2015 για την ελληνική γεωργία;
- Στο ΕΣΠΑ που ολοκληρώθηκε οι Περιφέρειες δεν είχαν πρόσβαση στο Γεωργικό Ταμείο για να υλοποιήσουν αυτές τα σημαντικά έργα στην ελληνική ύπαιθρο. Για κάθε έργο, δράση, μεταποίηση πηγαίναμε στο υπουργείο και ζητούσαμε τη χρηματοδότησή του. Αυτή ήταν μια χρονοβόρα διαδικασία, με αποτέλεσμα να αργούν πολύ τα έργα να γίνουν, με δυσάρεστες συνέπειες στην αγροτική οικονομία. Τώρα, με το νέο πρόγραμμα και την εκχώρηση διαχείρισης μέτρων και δράσεων σε περιφερειακό επίπεδο τα έργα θα εγκρίνονται και θα γίνονται πιο γρήγορα. Παράλληλα δεν απεμπολούμε το δικαίωμα για έργα τα οποία υπερβαίνουν τα όρια χρηματοδότησης που μας αναλογούν να προκηρύσσονται από το τομεακό πρόγραμμα του υπουργείου, όπως είναι τα εγγειοβελτιωτικά έργα, η μεταποίηση, κλπ. Το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης (ΠΑΑ) έχει εγκριθεί από την Ε.Ε. και περιμένουμε να ξεκινήσει η διαβούλευση από την ελληνική κυβέρνηση. Ήδη το υπουργείο Ανάπτυξης που έχει τον γενικό συντονισμό, έχει στείλει τον τρόπο διαχείρισης, ελέγχου και υλοποίησης του προγράμματος 14-20 στην αρμόδια υπηρεσία και στον αρμόδιο γενικό γραμματέα του ΕΣΠΑ κ. Κατσίμη για έγκριση. Σαν Περιφέρειες είμαστε έτοιμες να κάνουμε τις παρατηρήσεις μας.
* Τι θα αλλάζατε στο νέο πρόγραμμα που ξεκινά, με βάση και την εμπειρία που αποκτήσατε από το προηγούμενο;
- Υπάρχει σαφώς πρόβλημα στη διαδικασία των πληρωμών. Οι πληρωμές που γίνονται μέσω ΟΠΕΚΕΠΕ παρουσιάζουν σημαντική καθυστέρηση. Στο νέο ΠΑΑ αναζητούμε τη βέλτιστη λύση για να πληρώνουμε γρήγορα, όπως γινόταν με τα leader. Τα έργα και οι δράσεις να πληρώνονται δηλαδή μέσω του Περιφερειακού Ταμείου και μέσω του συστήματος δημοσίου λογιστικού. Μπορεί να είναι επιπλέον εργασία για τις Περιφέρειες, αλλά στην παρούσα φάση αυτό που προέχει είναι να βρούμε μια συμφέρουσα λύση για τους παραγωγούς. Θα απαιτηθεί συνέργεια και συνεργασία μεταξύ των υπηρεσιών των Περιφερειών και των αρμοδίων υπουργείων Ανάπτυξης και Αγροτικής Ανάπτυξης, αλλά είμαι αισιόδοξος ότι θα σταθούμε στο ύψος των περιστάσεων. Πρέπει να απλοποιηθεί το σύστημα. Η έγκριση δημοπράτησης του έργου, δημοσιοποίησης και πληρωμών περνούσε από το ΥΠΑΑΤ και ακολουθούσε η καταβολή χρημάτων από τον ΟΠΕΚΕΠΕ. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα κάποια έργα να μην υλοποιηθούν εγκαίρως και να μεταφερθούν στη νέα προγραμματική περίοδο.
* Ποια είναι τα έργα που δεν ολοκληρώθηκαν εγκαίρως στην Περιφέρεια Θεσσαλίας;
- Είναι τα έργα της Κάρλας, της λιμνοδεξαμενής στον Ξηριά Αλμυρού, η κατασκευή ταμιευτήρων σε Καστρί και Γλαύκη, τα έργα βελτίωσης υποδομών άρδευσης στα Τρίκαλα, τα παράλληλα έργα αναδασμού στην Καρδίτσα και στη Βαλανίδα Ελασσόνας, το καρστικό σύστημα στην Υπέρεια Φαρσάλων και στα Ορφανά Καρδίτσας, το φράγμα του Ληθαίου Ποταμού στα Τρίκαλα, η βελτίωση και ο εκσυγχρονισμός των αρδευτικών δικτύων στα αγροκτήματα Κάτω Ελάτης, Γοργορυγίου, Ελευθεροχωρίου Τρικάλων. Από τον Γενάρη οι πληρωμές έχουν παγώσει και αυτό επηρεάζει άμεσα την ολοκλήρωση των έργων. Σαν πρόεδρος της Ένωσης Περιφερειών έχω στείλει σχετική επιστολή (στις 24 Φεβρουαρίου 2016) στα αρμόδια υπουργεία, με την οποία τους εφιστώ την προσοχή για τα βαλτωμένα έργα και τις εκκρεμότητες των πληρωμών.