Του Γιώργου Ρούστα
Έτοιμο είναι το προσχέδιο του ΠΔ με το οποίο χαρακτηρίζεται η χερσαία περιοχή του Ολύμπου ως Εθνικό Πάρκο και οριοθετούνται οι ζώνες προστασίας, ενώ με ενδιαφέρον αναμένονται οι τελικές τροποποιήσεις με την κατάθεση των προτάσεων από τον Φορέα Διαχείρισης Εθνικού Δρυμού Ολύμπου. Όπως είναι γνωστό τον Μάιο του 2015, και ύστερα από σχετική αλληλογραφία που προηγήθηκε, ανατέθηκε στον Φορέα Διαχείρισης Εθνικού Δρυμού Ολύμπου από το Υπουργείο Περιβάλλοντος η σύνταξη της δεκαετούς αναφοράς, η οποία απαιτείται για την ανανέωση της υποψηφιότητας του Ολύμπου στο Πρόγραμμα «Άνθρωπος και Βιόσφαιρα» (Man & Biosphere) της UNESCO, στο οποίο εντάχθηκε το 1981. Κατά τη συμπλήρωση της σχετικής αναφοράς διαπιστώθηκε ευθύς αμέσως ότι θα πρέπει να διευκρινιστούν τα όρια και οι ζώνες της προστατευόμενης περιοχής καθώς ότι για την παραμονή στο πρόγραμμα Man & Biosphere (ΜΑΒ) απαραίτητη προϋπόθεση συνιστά η ύπαρξη Προεδρικού Διατάγματος οριοθέτησης και χαρακτηρισμού καθώς και σχετικό Διαχειριστικό Σχέδιο. Εγκαίρως ο περιφερειάρχης Θεσσαλίας και πρόεδρος της Ένωσης Περιφερειών Ελλάδας κ. Κώστας Αγοραστός είχε τονίσει την ανάγκη για την άμεση έκδοση του Προεδρικού Διατάγματος για οριοθέτηση των ζωνών στον Όλυμπο αλλά και την επίσπευση τις διαδικασίας για να μην χαθούν οι προθεσμίες της UNESCO στα τέλη Σεπτεμβρίου. Στις 21 Ιουλίου 2015 πραγματοποιήθηκε συνάντηση εργασίας στο γραφείο του αναπληρωτή Υπουργού Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Περιβάλλοντος Ενέργειας, κ. Τσιρώνη στην οποία συμμετείχε ο Φορέας Διαχείρισης Εθνικού Δρυμού Ολύμπου, οι Δήμαρχοι Δίου-Ολύμπου και Ελασσόνας, εκπρόσωπος της ΕΟΟΑ και υπάλληλοι των αρμόδιων υπηρεσιών του υπουργείου με θέμα το Π.Δ. Εθνικού Δρυμού Ολύμπου. Εκεί παρουσιάστηκε το πιο πρόσφατο σχέδιο του Π.Δ., το οποίο βρίσκεται υπό επεξεργασία από την αρμόδια υπηρεσία του ΥΠΑΠΕΝ και συζητήθηκε και το θέμα της προτεινόμενης Δ’ Ζώνης καθώς και τα όρια αυτής. Η σύνταξη της δεκαετούς αναφοράς από τον Φορέα Διαχείρισης για το πρόγραμμα ΜΑΒ UNESCO βρίσκεται σε εξέλιξη και η υποβολή της (μαζί με όλα τα συνοδά έγγραφα) θα πρέπει να γίνει έως τις 30 Σεπτεμβρίου 2015. Με το σχέδιο του ΠΔ προβλέπεται αύξηση της συνολικής έκτασης της Προστατευόμενης Περιοχής στα 366.000 στρέμματα από τα οποία τα 191.000 ανήκουν στην Περιφερειακή Ενότητα Λάρισας και τα 175.000 στην ΠΕ Κατερίνης.
Στην περιοχή αυτή προβλέπεται η δημιουργία και οριοθέτηση 4 ζωνών διαχείρισης με κλιμακούμενο καθεστώς προστασίας καθώς και ο καθορισμός των όρων και των προϋποθέσεων άσκησης των διάφορων δραστηριοτήτων. Και αυτό είναι σημαντικό καθώς θα μπει μια τάξη στις δράσεις που αναπτύσσονται στο ιστορικό βουνό, θα δημιουργηθούν οι βάσεις για μια ελεγχόμενη Ζώνη Περιφερειακής Ανάπτυξης με γνώμονα την προστασία του περιβάλλοντος και όλα αυτά αφήνοντας ανέπαφους τους παρολύμπιους οικισμούς. Αλλά το πιο σημαντικό είναι πως με την καθιέρωση του σήματος- λογότυπου θα αποκτήσουν ταυτότητα τα παραγόμενα τοπικά προϊόντα.
ΟΙ 4 ΖΩΝΕΣ
Αναλυτικότερα εντός του Εθνικού Πάρκου θα υφίστανται οι εξής τέσσερις ζώνες:
A) Περιοχή Απολύτου Προστασίας της Φύσης (Ζώνη Α), στην οποία διαχειριστικός στόχος είναι η διατήρηση της υφιστάμενης κατάστασης του φυσικού περιβάλλοντος και η αποτελεσματική προστασία του, ώστε να ακολουθήσει τη φυσική του εξέλιξη χωρίς ανθρώπινες επεμβάσεις.
B) Περιοχή Προστασίας της Φύσης (Ζώνη Β). Στις περιοχές αυτές επιτρέπεται να εκτελούνται ορισμένα έργα και εργασίες μικρής κλίμακας, να γίνονται έρευνες και να ασκούνται ήπιες δραστηριότητες, κυρίως παραδοσιακού χαρακτήρα, με τους όρους και περιορισμούς του παρόντος, όπως αυτοί θα εξειδικευθούν στο Σχέδιο Διαχείρισης της περιοχής και εφόσον δεν έρχονται σε αντίθεση με τους σκοπούς προστασίας.
Γ) Προστατευόμενο Τοπίο (Ζώνη Γ’), στην οποία διαχειριστικός στόχος είναι η διαφύλαξη της γεωλογικής, αισθητικής ή πολιτισμικής κληρονομιάς και η διατήρηση της οικολογικής ισορροπίας σε συνάρτηση με τις ασκούμενες παραδοσιακού χαρακτήρα δραστηριότητες των κατοίκων, με παράλληλη παροχή δυνατοτήτων οικοτουριστικών και εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων.
Δ) Περιοχή Οικοανάπυξης (Ζώνη Δ’), στην οποία διαχειριστικός στόχος είναι η διαφύλαξη της πολιτισμικής κληρονομιάς και η διατήρηση της οικολογικής ισορροπίας σε συνάρτηση με περιβαλλοντικά φιλικές ασχολίες και παραγωγικές δραστηριότητες των κατοίκων, με παράλληλη παροχή δυνατοτήτων, περιβαλλοντικών και πολιτιστικών εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων. Αναλυτικότερα στη Δ Ζώνη, η οποία επεκτείνεται βόρεια του Ολύμπου με τον οικισμό της Πέτρας, δυτικά με τον Κοκκινοπηλό, νότια με την Καρυά και συνορεύει με τη Γ Ζώνη στο ύψος του ΚΕΟΑΧ, προβλέπονται μεταξύ άλλων η ίδρυση και λειτουργία εργαστηρίων ή μεταποιητικών μονάδων τοπικών προϊόντων (π.χ. ξυλουργείων, τυροκομείων, τυποποίησης φρούτων και λαχανικών, μελιού κλπ), η κατασκευή και λειτουργία μη κύριων τουριστικών καταλυμάτων της Β κατηγορίας, μετά από περιβαλλοντική αδειοδότηση και γνωμοδότηση του Φορέα Διαχείρισης, η δημιουργία θεματικών πάρκων και τέλος η εκτός σχεδίου δόμηση για την ανέγερση και χρήση κατοικίας, μέγιστης επιτρεπόμενης συνολικής επιφάνειας 200 τ.μ.
Ο Απ. Μπέμπης
Την πορεία σύνταξης του προσχεδίου του ΠΔ με το οποίο χαρακτηρίζεται η χερσαία περιοχή του Ολύμπου ως Εθνικό Πάρκο και οριοθετούνται οι ζώνες προστασίας, παρακολούθησε στενά και από την πρώτη στιγμή ως μέλος του ΔΣ του Φορέα Διαχείρισης Εθνικού Δρυμού Ολύμπου, ο περιφερειακός σύμβουλος Απόστολος Μπέμπης.
Σύμφωνα με τον κ. Μπέμπη «σκοπός του Προεδρικού Διατάγματος είναι η προστασία, διατήρηση και διαχείριση της φύσης και του τοπίου ως φυσικής και πολιτιστικής κληρονομιάς και πολύτιμου εθνικού φυσικού πόρου σε χερσαία τμήματα της περιοχής του όρους Όλυμπος, που διακρίνονται για τη μεγάλη βιολογική, οικολογική, ιστορική, αισθητική, επιστημονική, γεωμορφολογική και παιδαγωγική τους αξία, με το χαρακτηρισμό της ως Εθνικό Πάρκο. Ειδικότερα, επιδιώκεται η διατήρηση και διαχείριση των σπάνιων οικοτόπων και των ειδών χλωρίδας και πανίδας που απαντώνται στη συγκεκριμένη περιοχή και η θεσμοθέτηση διαδικασιών και μέτρων για την εξασφάλιση της αρμονικής συνύπαρξης ανθρώπου και φύσης στο πλαίσιο της αειφόρου διαχείρισης της περιοχής».
Περιγράφοντας τα βασικά μόνο στοιχεία του προσχεδίου του ΠΔ, ο εκπρόσωπος του περιφερειάρχη και της ΕΝΠΕ στον Φορέα Διαχείρισης κ. Μπέμπης διαπιστώνει τα οφέλη που μπορούν να προκύψουν για την περιοχή του Ολύμπου, όπως «η διαφύλαξη της ταυτότητας και η προστασία του φυσικού περιβάλλοντος που αποτελεί και τον κύριο στόχο του Φορέα Διαχείρισης Εθνικού Δρυμού Ολύμπου. Επιπλέον η σωστή οργάνωση της Δ ζώνης στην οποία όλες οι επιχειρήσεις θα μπορούν να φέρουν στα προϊόντα τους τον λογότυπο και την πιστοποίηση του Εθνικού Πάρκου Ολύμπου θα δώσει ώθηση στην τοπική κοινωνία, στα προϊόντα και στην οικονομία της περιοχής μέσα από την ανάδειξή της τόσο σε τουριστικό προορισμό όσο και σε νέο παραγωγικό πόλο της Περιφέρειας Θεσσαλίας. Με την έκδοση του ΠΔ ανοίγει μια νέα εποχή για τον Όλυμπο και για τους κατοίκους της Περιφερειακής Ενότητας Λάρισας ,ανοίγει ένα νέο παράθυρο στον κόσμο, για τον τουρισμό για τις επιχειρήσεις για τους κατοίκους. Η Περιφέρεια Θεσσαλίας θα πρωταγωνιστήσει σε όλες τις απαραίτητες ενέργειες για την ολοκλήρωση μιας συντονισμένης προσπάθειας και ενός επιτυχημένου αποτελέσματος σε συνεργασία με τον Φορέα Διαχείρισης Εθνικού Δρυμού Ολύμπου και τους δήμους της περιοχής» καταλήγει ο περιφερειακός σύμβουλος.
