Η παύση κάθε δράσης του προγράμματος, από τους φορείς που ανέλαβαν την υλοποίησή του, με βασικό συντονιστή τον Ελληνικό Σύνδεσμο Φυτοπροστασίας (ΕΣΥΦ), έχει ως αποτέλεσμα να υπερχειλίσουν από σωρούς κενών συσκευασιών φυτοφαρμάκων τα προκαθορισμένα σημεία συλλογής τους, σε όλους τους δήμους, καθώς και να επαναληφθεί σε μεγάλη έκταση το φαινόμενο της ρίψης των συσκευασιών κοντά σε ρέματα και σε διάφορες αγροτικές περιοχές.
Η απειλή της μόλυνσης του υδροφόρου ορίζοντα και του εδάφους, επανέρχεται δριμύτερα στον θεσσαλικό κάμπο, αφού το φιλόδοξο μέτρο που θα καταπολεμούσε την παράνομη ρίψη των συσκευασιών φυτοφαρμάκων, εκκρεμεί στα γραφεία των Υπουργείων.
Σύμφωνα με γεωπόνο του Δήμου Τεμπών «μέσα στο 2018 έληξε η πιλοτική εφαρμογή του προγράμματος συλλογής πλαστικών κενών φιαλών φυτοπροστατευτικών προϊόντων και αναμενόταν η συνέχειά του, σε μια πιο σταθερή βάση, αφού ήδη είχε σημειώσει επιτυχημένα αποτελέσματα. Αυτό το τελικό στάδιο της υλοποίησής του, αντιμετώπισε προβλήματα στην αδειοδότηση που απαιτείται να λάβει από τα αρμόδια Υπουργεία Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος.
Συγκεκριμένα, ο Ελληνικός Σύνδεσμος Φυτοπροστασίας (ΕΣΥΦ), ως υπεύθυνος φορέας της πιλοτικής εφαρμογή του, κατέθεσε κοστολογημένη πρόταση συνέχειας υλοποίησης του προγράμματος στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης, χωρίς να έχει πάρει ακόμη καμία απάντηση. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να βρίσκεται σήμερα στον αέρα όλο το πρόγραμμα…».
Μπροστά στη νέα απειλή ανεξέλεγκτης ρίψης συσκευασιών φυτοφαρμάκων, οι δήμοι που εφάρμοσαν πιλοτικά το πρόγραμμα καλούνται να διαχειριστούν την παύση του και τις συνέπειές της.
Από περιβαλλοντική ευαισθησία, αναγκάζονται να βρουν λύσεις να επέμβουν, με τα μέσα που έχει ο καθένας, ώστε να γίνει το λιγότερο κακό, μέσα στη νέα κατάσταση που διαμορφώνεται από το μηδέν.
Για παράδειγμα ο Δήμος Τεμπών, που διαθέτει τέσσερα σημεία συλλογής πλαστικών κενών φιαλών φυτοπροστατευτικών προϊόντων, τα οποία δημιουργήθηκαν στο πλαίσιο του εν λόγω προγράμματος, στοχεύει να αναλάβει φέτος για αρχή την πρώτη αποκομιδή τους.
Συγκεκριμένα σχεδιάζει να οργανώσει, στα τέλη Μαϊου με αρχές Ιουνίου, δρομολόγιο απορριμματοφόρου της Υπηρεσίας Καθαριότητας,
για τη συλλογή των κενών συσκευασιών φυτοφαρμάκων, από δύο σημεία, στα οποία θα μεριμνήσει να συγκεντρωθεί όλος ο όγκος τους.
Ο λόγος που επέλεξε αυτή τη χρονική περίοδο για τη συλλογή τους, είναι γιατί μέσα σε αυτή συνήθως γίνεται από τους αγρότες η μεγαλύτερη χρήση φυτοφαρμάκων στις καλλιέργειές τους.
Ακολούθως θα κληθεί να τα παραλάβει ο Φορέας Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ΦΟ.Δ.Σ.Α.), ο οποίος επίσης εμπλέκεται στο πρόγραμμα.
Μέχρι να ξεκαθαριστεί η κατάσταση για το τι μέλει γενέσθαι με το πρόγραμμα, ο δήμαρχος Τεμπών κ. Κώστας Κολλάτος κάνει έκκληση στους αγρότες να φυλάσσουν τις κενές συσκευασίες των φυτοπροστατευτικών προϊόντων, σε αποθήκες τους, ώστε να μη μολύνουν το περιβάλλον.
ΤΟ ΠΙΛΟΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ
Το πιλοτικό πρόγραμμα είναι μια κοινή προσπάθεια του Ε.ΣΥ.Φ, της Ελληνικής Εταιρείας Αξιοποίησης Ανακύκλωσης (Ε.Ε.Α.Α.), των συνεργαζόμενων δήμων και γεωτεχνικών φορέων.
Τον Ιούλιο του 2015 πραγματοποιήθηκαν οι πρώτες συλλογές κενών φιαλών στους Δήμους της Π.Ε. Λάρισας. Περισσότεροι από 500 παραγωγοί των Δήμων Αγιάς, Κιλελέρ, Λάρισας, Τεμπών, Φαρσάλων και της Ελασσόνας, παρέδωσαν τριπλά ξεπλυμένες κενές φιάλες φυτοπροστατευτικών προϊόντων, εντός των ειδικών σακουλών που προμηθεύουν τα καταστήματα γεωργικών εφοδίων των Δήμων.
Οι φιάλες παραδόθηκαν στα προκαθορισμένα σημεία συλλογής σε απορριμματοφόρο ανακύκλωσης του ΦΟΔΣΑ Ν. Λάρισας.
Το πρόγραμμα επιβλέπει ειδική ομάδα εργασίας από εκπροσώπους του Ελληνικού Οργανισμού Ανακύκλωσης (EOAN), του ΥπΑΑΤ, της ΕΕΑΑ και του ΕΣΥΦ, προκειμένου να αξιολογηθούν τα μέχρι σήμερα δεδομένα και να προταθούν βελτιώσεις ώστε να αποκτήσει πανελλαδική εμβέλεια και συμμετοχή.
Τα βήματα υλοποίησης του προγράμματος είναι τα εξής:
-Ένταξη ενδιαφερόμενων Δήμων στο επιχειρησιακό πλάνο του προγράμματος. Έγκριση από τον ΕΟΑΝ. Υπογραφή ιδιωτικού συμφωνητικού με τον ΕΣΥΦ.
-Ενημέρωση των αγροτών για τα βήματα του προγράμματος και εκπαίδευση (επίδειξη) στην ορθή διαδικασία τριπλού ξεπλύματος των φιαλών, από τον ΕΣΥΦ.
-Διανομή ειδικών σάκων (διαφανείς και μεγάλου όγκου) σε κάθε παραγωγό μαζί με ενημερωτικό φυλλάδιο, από τα καταστήματα αγροεφοδίων.
-Ο κάθε αγρότης ξεπλένει, σύμφωνα με τις οδηγίες, 3 φορές τις κενές φιάλες και τις τοποθετεί καθαρές και στεγνές εντός του σάκου. Τα πώματα συλλέγονται σε ξεχωριστή πλαστική σακούλα. Ο σάκος αποθηκεύεται προσωρινά στην αποθήκη του μέχρι να γεμίσει.
-Ο κάθε δήμος ορίζει τα σημεία συλλογών, όπου θα συλλέγονται 2 φορές τον χρόνο και κατόπιν ενημέρωσης, οι σάκοι με τις καθαρές φιάλες. Εκείνες τις ημέρες, ο δήμος διαθέτει απορριμματοφόρο ανακύκλωσης ή φορτηγό για την άμεση φόρτωση των σάκων ανά σημείο.
Στα σημεία συλλογής διενεργείται μακροσκοπικός έλεγχος της καθαρότητας από υπεύθυνους ελεγκτές (εκπρόσωποι από καταστήματα αγροεφοδίων ή/και από Σύλλογο Γεωπόνων, καταρτισμένο προσωπικό) και καταγραφή των στοιχείων των αγροτών που συμμετέχουν.
Μεταφορά των ελεγμένων σάκων στο κοντινότερο Κέντρο Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών (ΚΔΑΥ), με απορριμματοφόρο ή φορτηγό του Δήμου. Στο τέλος του έτους, κάθε αγρότης που συμμετείχε λαμβάνει βεβαίωση συμμετοχής από τον ΕΣΥΦ και την ΕΕΑΑ.
Της Λένας Κισσάβου
Φωτ.: Λεωνίδας Τζέκας
