ΛΑΡΙΣΑ ΜΙΑ ΕΙΚΟΝΑ, ΧΙΛΙΕΣ ΛΕΞΕΙΣ...

O Ηρωας των Βαλκανικών Πολέμων

ΙΩΑΝΝΗΣ ΒΕΛΙΣΣΑΡΙΟΥ (1861 – 1913)

Δημοσίευση: 01 Δεκ 2024 9:53
Ταγματάρχης Ιωάννης Βελισσαρίου (1861-1913) Ταγματάρχης Ιωάννης Βελισσαρίου (1861-1913)

Από τον Νίκο Παπαθεοδώρου
nikapap@hotmail.com

Όλοι μας έχουμε ακουστά την οδό Ταγματάρχου Βελισσαρίου στην πόλη μας και πολλές φορές τη διασχίσαμε. Βρίσκεται στη συνοικία του Αγ. Νικολάου, κοντά στο Α’ Γυμνάσιο Αρρένων, παράλληλος της Φαρμακίδου.

Εκτείνεται από την οδό Ηπείρου και η πορεία της, αφού αφήσει δεξιά το Β’ Αρχαίο Θέατρο, καταλήγει στην οδό Καλλιθέας (Τσιόγκα). Όμως, ελάχιστοι γνωρίζουμε ποιος είναι ο λόγος που ο Δήμος Λαρισαίων αφιέρωσε έναν τόσο κεντρικό δρόμο στη μνήμη του. Σημαντικές πληροφορίες έχουμε από τον δικηγόρο Γιώργο Ζιαζιά [1].
Ο Ιωάννης Βελισσαρίου ήταν Έλληνας αξιωματικός του Πεζικού, ο οποίος αναδείχθηκε ήρωας των Βαλκανικών Πολέμων. Γεννήθηκε το 1861 στο Πλοέστι από Έλληνες γονείς με καταγωγή από την Κύμη της Εύβοιας, που είχαν μεταναστεύσει στη Ρουμανία. Από νεαρή ηλικία είχε δείξει την αγάπη του στην ανάγνωση ιστορικών βιβλίων, ιδιαίτερα δε με τα επαναστατικά θούρια του Ρήγα Βελεστινλή. Όταν έγινε 16 ετών εγκατέλειψε τη Ρουμανία και βρέθηκε στην Αθήνα, για να καταταγεί ως εθελοντής στον ελληνικό στρατό, ένα όνειρο που ήθελε να πραγματοποιήσει από πολύ μικρός. Όμως, το νεαρό της ηλικίας του στάθηκε εμπόδιο. Αναγκάστηκε να ταξιδεύσει στην Αίγυπτο, όπου ζούσε η αδελφή της μητέρας του. Στην Αλεξάνδρεια φοίτησε για τρία χρόνια στο Γαλλικό Κολλέγιο. Το 1880, 19 χρονών πλέον, επέστρεψε στην Αθήνα, όπου τώρα έγινε δεκτός στον ελληνικό στρατό. Κατετάγη στο Τάγμα Πεζικού Μαυρομιχάλη, το οποίο αποτελείτο κυρίως από ορεσίβιους και σκληραγωγημένους νέους, ειδικά επιλεγμένους. Όταν τελείωσε η υποχρεωτική θητεία του, εισήχθη στη Σχολή Υπαξιωματικών και το 1887 αποφοίτησε με τον βαθμό του ανθυπολοχαγού του Πεζικού.
Κατά τον Ελληνοτουρκικό Πόλεμο του 1897 έδειξε τα πρώτα στοιχεία της στρατιωτικής του ανδρείας. Ως ανθυπολοχαγός, με τη διμοιρία του προάσπιζε ένα τμήμα της διάβασης στα στενά της Μελούνας. Πολεμούσε κοντά στους στρατιώτες του γενναία και δεν υποχώρησε παρά μόνον όταν του έστειλαν γραπτή διαταγή, ενώ οι υπόλοιπες ελληνικές δυνάμεις είχαν εγκαταλείψει πανικόβλητες τις θέσεις τους. Μετά δύο ημέρες η Λάρισα εκκενώθηκε από τον ελληνικό πληθυσμό και ο στρατός υποχώρησε νοτιότερα. Στις 7 Μαΐου 1897, στη μάχη στα Στενά της Φούρκας (το σημερινό Καλαμάκι Φθιώτιδας), κάλυψε με επιτυχία την υποχώρηση των ελληνικών τμημάτων, υποχρεώνοντας τον Τούρκο διοικητή να εγκλωβισθεί και να μην μπορεί να προχωρήσει. Για το γεγονός αυτό ο Βελισσαρίου έλαβε τα εύσημα από τον διάδοχο Κωνσταντίνο και τον επόμενο χρόνο προήχθη σε υπολοχαγό.
Στις εθνικές εκλογές του 1899 έβαλε υποψηφιότητα για βουλευτής στην πατρίδα του την Κύμη, χωρίς όμως επιτυχία. Το 1905 έγινε λοχαγός και το 1907 βρέθηκε στη Σκόπελο, ως διοικητής της Αστυνομίας του νησιού. Εκεί γνώρισε τη σύζυγό του Χαρίκλεια, με την οποία απέκτησαν έναν γιο, τον οποίο έχασαν σε ηλικία δύο ετών. Το 1909 κι ενώ υπηρετούσε ως φρούραρχος στο στρατόπεδο του Γουδί, συμμετείχε στο ομώνυμο στρατιωτικό κίνημα.
Στις 9 Οκτωβρίου 1912 ως διοικητής τάγματος πήρε μέρος στη μάχη του Σαρανταπόρου. Η μονάδα του προωθήθηκε γρήγορα και βρέθηκε στα μετόπισθεν του εχθρού, σπέρνοντας τον πανικό στο εχθρικό στρατόπεδο και συμβάλλοντας στη γενική υποχώρηση των Οθωμανικών στρατευμάτων. Κατά τη διάρκεια της μάχης αυτής ήλθε σε οξεία αντιπαράθεση με τον συνταγματάρχη Ιωάννη Παπακυριαζή [2], διοικητή του συντάγματος στο οποίο ανήκε το τάγμα του, παρ’ όλο που είχε μαζί του συγγενικές σχέσεις. Ζήτησε μετάθεση σε άλλη μάχιμη μονάδα και η αίτησή του έγινε αποδεκτή.
Με τη μετάθεσή του βρέθηκε στο πολεμικό μέτωπο της Ηπείρου ως διοικητής τάγματος Ευζώνων. Η μονάδα του πήρε μέρος στην πολιορκία των Ιωαννίνων. Στις 7 Ιανουαρίου 1913 ο ελληνικός στρατός επιτέθηκε κατά των οθωμανικών οχυρώσεων στο Μπιζάνι. Ο Βελισσαρίου προέλασε με το τάγμα του και βρέθηκε να απειλεί τα Ιωάννινα. Όμως, για κακή του τύχη, ένα βόλι τον πέτυχε στο πόδι. Αυτός, όμως, συνέχισε τον αγώνα, τον οποίο τελικά λόγω του τραυματισμού του δεν κατόρθωσε να ολοκληρώσει. Στη δεύτερη επίθεση κατά των Ιωαννίνων στις 19 Φεβρουαρίου 1913, τα ευζωνικά τάγματα κατόρθωσαν να αποκόψουν τη μοναδική οδό διαφυγής των εχθρικών δυνάμεων, γεγονός που προκάλεσε μεγάλο πανικό στο εχθρικό στρατόπεδο. Στις 11 το βράδυ της ίδιας ημέρας ο Βελισσαρίου διέκρινε μια ομάδα ανθρώπων με δύο μεγάλους φανούς να βαδίζουν προς το στρατόπεδό του. Ήταν ο επίσκοπος Δωδώνης μαζί με δύο Τούρκους αξιωματικούς, οι οποίοι μετέφεραν επιστολή του Εσάτ Πασά προς την ελληνική πλευρά. Η επιστολή περιείχε την αναγγελία παραδόσεως των Ιωαννίνων στον ελληνικό στρατό. Ο Βελισσαρίου συνόδευσε προσωπικά την τουρκική αντιπροσωπεία ενώπιον του Διαδόχου Κωνσταντίνου, ο οποίος τον ασπάστηκε. Από τότε έγινε θρύλος.
Στη συνέχεια πήρε μέρος στις πολεμικές επιχειρήσεις του Β’ Βαλκανικού Πολέμου. Πολέμησε τους Βουλγάρους στη μάχη του Κιλκίς-Λαχανά και συνέχισε να τους καταδιώκει μέχρι που έφθασε μέσα στο βουλγαρικό έδαφος. Στην περιοχή της Άνω Τζουμαγιάς (σημερινό Μπλαγκόεβγκραντ) στις 13 Ιουλίου 1913 κι ενώ ο Βελισσαρίου μαχόταν όρθιος, μια βουλγαρική οβίδα τον τραυμάτισε σοβαρά και μετά από λίγη ώρα άφησε την τελευταία του πνοή στο πεδίο της μάχης.
Λέγεται ότι ο Κωνσταντίνος, που είχε διαδεχθεί στον θρόνο τον δολοφονημένο στη Θεσσαλονίκη Γεώργιο Α’, όταν πληροφορήθηκε τον θάνατό του, απέστειλε προς τη σύζυγο του Βελισσαρίου Χαρίκλεια συλλυπητήρια επιστολή, όπου έγραφε: «Χαιρετίζω τον Ήρωα των Ηρώων».
Κάποτε, λοιπόν, υπήρχαν άνθρωποι που πήγαιναν στον πόλεμο να νικήσουν ή να σκοτωθούν…


[1]. Ζιαζιάς Γιώργιος, Τοπωνυμική εγκυκλοπαίδεια Οδών και Πλατειών της Λάρισας, Λάρισα (1995) σελ. 76, όπου υπάρχει και ένα σύντομο βιογραφικό.
[2]. Ο συνταγματάρχης Ιωάννης Παπακυριαζής (1857-1913) ήταν ένας ακόμα ήρωας των Βαλκανικών πολέμων, τον οποίο τίμησε η πόλη μας, μετονομάζοντας τη μέχρι τότε οδό Μουσών σε οδό Παπακυριαζή.

Περισσότερα σε αυτή την κατηγορία: « Προηγούμενο Επόμενο »

Συνδρομητική Υπηρεσία

διαβάστε την ελευθερία online

Ηλεκτρονικό Αρχείο Εφημερίδας


Σύνδεση Εγγραφή

Πρωτοσέλιδο εφημερίδας

Δείτε όλα τα πρωτοσέλιδα της εφημερίδας

Ψιθυριστά

Ο καιρός στη Λάρισα

Διαφημίσεις

SYNERGEIO

Η "Ελευθερία", ήταν από τις πρώτες εφημερίδες που σηματοδότησε την παρουσία της στο Internet, μ' ένα ολοκληρωμένο site.

Facebook Twitter Youtube

 

Θεσσαλικές Επιλογές

 sel ejofyllo karfitsa 1

Γενικές Πληροφορίες

Η Εφημερίδα

Ταυτότητα

Όροι Χρήσης

Προσωπικά Δεδομένα

Επικοινωνία

 

Η σελίδα είναι πλήρως συμμορφωμένη με τη σύσταση (ΕΕ) 2018/334 της επιτροπής της 1ης Μαρτίου 2018 , σχετικά με τα μέτρα για την αποτελεσματική αντιμετώπιση του παράνομου περιεχομένου στο διαδίκτυο (L63).

 

Visa Mastercard  Maestro  MasterPass