Τηλεγράφημα από το Υπουργείο Εξωτερικών στην Πρεσβεία στην Τουρκία
Washington 11 Απριλίου 1964, 4:27 μ.μ.
1076. {…} 1. {…} 2. {…} Η πρεσβεία μας στην Άγκυρα υποδηλώνει ότι η κυβέρνησή σας έχει κατά νου μια απλή απόφαση που καθιστά σαφές ότι ο Μακάριος είναι παραβατικό κόμμα. 3. {…} 4. {…} α. {…} β. {…} γ. {…} δ. {…} Τα Ηνωμένα Έθνη έχει δηλώσει ότι είναι έτοιμα να παράσχουν επαρκή ασφάλεια στα μέλη της κυβέρνησης των Τούρκων, ώστε ο Αντιπρόεδρος και οι Υπουργοί να μπορούν να συμμετέχουν στις συνεδριάσεις, αν και αναγνωρίζουμε τα εμπόδια που έχει θέσει ο Μακάριος ως προς αυτό. {…} Ο Μενεμεντσιόγλου απάντησε ότι με ικανοποίηση άκουσε για το διεθνές αστυνομικό σώμα. Η Αστυνομία αυτή τη στιγμή είναι μονοπώλιο των Ελληνοκυπρίων. Το Σύνταγμα προβλέπει 2.000 αστυνομικούς, εκ των οποίων οι 600 θα πρέπει να είναι Τουρκοκύπριοι. Οι Τουρκοκύπριοι δεν είναι πλέον δύναμη και ο Μακάριος είχε παράνομα αυξήσει το μέγεθος της αστυνομικής δύναμης κατά 5.000 χωρίς διαβούλευση με τον Αντιπρόεδρο. {…} Είναι ο Παπανδρέου, συνέχισε, που έφερε τον Μακάριο και τον Γρίβα μαζί. Η κατάσταση θα ήταν βαριά αν ο Γρίβας πήγαινε στην Κύπρο γιατί θα σήμαινε ενθάρρυνση για στρατιωτική δράση. Η Ελληνική Κυβέρνηση θα έπρεπε να μιμηθεί τη δράση της Τουρκικής Κυβέρνησης μετά τις ανθελληνικές ταραχές στην Κωνσταντινούπολη το 1955, όταν η Τουρκική Κυβέρνηση καταδίκασε αυτές τις ταραχές, πλήρωσε αποζημιώσεις, πέρασε κοινοβουλευτική απόφαση κατά της δράσης και ύψωσε την ελληνική σημαία, η οποία γκρεμίστηκε κατά τη διάρκεια των ταραχών, με στρατιωτικές τιμές από τον Υπουργό του Υπουργικού Συμβουλίου. {…}. Ball
Τηλεγράφημα από το Υπουργείο Εξωτερικών στην Αποστολή στα Ηνωμένη Έθνη.
Washington 14 Απριλίου 1964, 7:08 μ.μ.
2670. {…} 1. {…} Θα πρέπει να τονιστεί στον Thant ότι, εάν η δράση της Δύναμης του ΟΗΕ περιοριστεί όπως στην παραπάνω παράγραφο, αυτό θα έδινε πρακτικά στους Ελληνοκύπριους λευκή άδεια να γονατίσουν την τουρκοκυπριακή κοινότητα αφού απολαμβάνουν τέτοιας αριθμητικής υπεροχής. Προφανώς αυτό δεν είναι πρόθεση του Συμβουλίου Ασφαλείας. {…} 2. {…} Αναγνωρίζουμε ότι είναι ανέφικτο να επιδιώκουμε τον αφοπλισμό των ελληνοκυπριακών δυνάμεων. {…} Νομίζουμε ότι ο Thant πρέπει να κάνει έκκληση στον Μακάριο, είτε δημόσια είτε ιδιωτικά. Υπάρχει επείγουσα ανάγκη να αποτραπεί, για να μην ξεφύγει η κατάσταση, κάποιο συγκεκριμένο βήμα από τον ΟΗΕ που θα δείξει την πρόθεσή του να αναλάβει σθεναρή δράση. {…} Αναγνωρίζουμε τον αριθμό των πρόσφατων περιστατικών που πραγματικά προκλήθηκαν από Τουρκοκύπριους, αλλά αισθανόμαστε ότι το βάρος των αποδεικτικών στοιχείων καθιστά σαφή την ελληνοκυπριακή πρόθεση να λυγίσει την θέληση των Τουρκοκυπρίων. {…}. Ball
Τηλεγράφημα από τον Στρατιωτικό Ακόλουθο στην Τουρκία προς το Τμήμα Στρατού
Άγκυρα, 16 Απριλίου 1964, 9 π.μ. 1645Ζ.
C-92. {…} Συνεχίζοντας από εκεί που σταμάτησε τη συνομιλία αναφέροντας την αερογραμμή μου C-84, ο Sunalp δήλωσε ότι οι Τούρκοι δεν ανησυχούν για την κυπριακή ακίνητη περιουσία και παρόλο που απεχθάνονταν τη συνέχιση της δολοφονίας Τουρκοκυπρίων, η κύρια ενασχόλησής τους προέρχεται από τον κίνδυνο της εξαιρετικά αποτελεσματικής κυπριακής κομμουνιστικής οργάνωσης. {…}
Όταν διαμαρτυρήθηκα ότι αυτό πιθανότατα απομακρύνει τα δύο έθνη περισσότερο αντί να διευκολύνει την αμοιβαία αποδεκτή λύση για την Κύπρο, απάντησε ότι σε αντίθεση με την πείρα αιώνων με τους Έλληνες, οι Τούρκοι θεωρούν αυτή ως τη μοναδική μέθοδο που αναγκάζει τους Έλληνες να συνεργαστούν. {…}
Διαμαρτυρήθηκε ότι από την αρχή οι Τούρκοι προσπάθησαν να πείσουν τους Έλληνες να λύσουν το πρόβλημα από κοινού με την Τουρκία χωρίς αποτέλεσμα και τα παρόντα μέτρα φαίνονται ως η μόνη λύση. {…} Απάντησε ότι η Τουρκία δεν θα μετακινηθεί σε καμία περίπτωση στη Βόρεια Ελλάδα, καθώς μια τέτοια επιχείρηση δεν θα είχε καμία αξία για αυτούς. Είπε ότι ένιωθε ότι αν οι Τούρκοι αναλάβουν μια στρατιωτική επιχείρηση, θα μπορούσε πολύ πιθανό να είναι εναντίον κάποιου από τα ελληνικά νησιά. {…} Σχόλιο: 1. {…}2.Σε πιστή μετάφραση από τα επιλεγμένα σημεία των αγγλικών κειμένων αναδημοσιευμένων στο site https://lygeros.org/
ΠΗΓΗ: https://lygeros.org/92323-gr/,
https://lygeros.org/92324-gr/
