H Γερμανία παραβίασε τα βελγικά σύνορα και μπήκε στη Γαλλία έχοντας στόχο την κατάληψη του Παρισιού με 7 στρατιές και 4 σώματα στρατού όπου: «στις 5 Σεπτεμβρίου 1914 άρχιζε η κοσμοξάκουστη μάχη του Μάρνη. Στη γιγάντια εκείνη σύγκρουση όπου παίχτηκε η τύχη του πολέμου, πήρανε μέρος 2.000.000 άντρες κάτω από τον ορυμαγδό κάπου 7.000 τηλεβόλων. Ο πόλεμος που οι Γερμανοί έλπιζαν πως θα τελείωνε ως το «φθινοπωρινό φυλλορρόημα» του 1914, κράτησε 4 χρόνια και 3 μήνες» (βιβλ. 1, σελ. 118)
Για την ανάπτυξη της βιομηχανίας στη δεκαετία 1910-1920 στις μεγάλες βιομηχανικές χώρες της Ευρώπης (Αγγλία, Γαλλία, Γερμανία), καθώς και των ΗΠΑ της Αμερικής ήταν το πετρέλαιο. Οι μεγαλύτερες ποσότητες πετρελαίου την εποχή εκείνη ήταν της Μοσούλης στα νότια της Τουρκίας. Για αυτό η Γερμανία του Κάιζερ βοήθησε την Τουρκία του Μουσταφά Κεμάλ στον πόλεμο με την Ελλάδα παρέχοντας οικονομική και στρατιωτική βοήθεια στην προσπάθειά της να απομακρύνει την παρουσία των Ελλήνων από τη Μικρά Ασία. Οι Τούρκοι με τη χρήση απάνθρωπων μέσων εξόντωσης εις βάρος του ελληνικού πληθυσμού των 2,5 εκατομμύριων περίπου, είχαν για αρχηγό και οδηγητή του τουρκικού στρατού τον Γερμανό στρατηγό Λίμαν Φον Σάντερς. Σε αυτόν οφείλεται η Μικρασιατική Καταστροφή και η διαγραφή της Μεγάλης Ιδέας του Χαρίλαου Τρικούπη και του Ελευθερίου Βενιζέλου για την απελευθέρωση του ελληνικού πληθυσμού από τους Τούρκους κατακτητές από το 1453.
Ο Κάιζερ από το 1915 επειδή η μεταφορά των πετρελαίων της Μοσούλης ήταν δύσκολη και επικίνδυνη μέσω θαλάσσης (η Αγγλία είχε μεγάλη και ισχυρή ναυτική δύναμη), σκέφτηκε να γίνει η μεταφορά δια ξηράς. Έτσι δημιούργησε με τη βοήθεια της Τουρκίας μια γιγαντιαία σιδηροδρομική γραμμή που άρχιζε από το Βερολίνο, περνούσε την Αυστρία «τη Σόφια-Κωνσταντινούπολη-ΣκούταρηΕσκί Σεχίρ-Αφιόν Καρασισάρ-Ικόνιο-Άδανα-Χαλέπι-έφτανε ως τη Βαγδάτη» (βιβλ. 1, σελ. 119).
Στη διάρκεια του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου 1914-1918 έχασαν τη ζωή τους περίπου 8.500.000 άνθρωποι και οι καταστροφές και οι ζημιές ήταν ανυπολόγιστες. Οι οικονομίες των κρατών μειώθηκαν, εκτός των ΗΠΑ που αντί ζημιών είχε κέρδη. «Το 1914 οι ΗΠΑ χρωστούσαν στην Ευρώπη 926 εκατομμύρια λίρες. Το 1919 η Ευρώπη χρωστούσε στις ΗΠΑ 3 δισεκατομμύρια λίρες. Το 40% αυτού του ποσού έπρεπε να καταβληθεί από τη Βρετανική Αυτοκρατορία που μόλις πριν από μερικά χρόνια ήταν ο κυριότερος πιστωτής της Αμερικανικής κυβέρνησης και ο καλύτερος πελάτης της Wall Street. Ταυτόχρονα οι αμερικανικές εξαγωγές κατέκλισαν τη Βρετανία και τις αποικίες της» (βιβλ. 2, σελ. 36).
Στη Μέση Ανατολή τον Οκτώβριο του 1918 οι τουρκικές δυνάμεις του Κεμάλ με τη στρατιά του Εμπέρ Πασά και διοικητή τον Λίμαν Φον Σάντερς που αριθμούσε 2.850.000 στρατιώτες καταστρέφεται και διαλύεται από τις αγγλικές δυνάμεις και Άραβες στρατιώτες του Άγγλου στρατηγού Άλλεμπυ και τον Λώρενς της Αραβίας. Οι απώλειες των Τούρκων ήταν τεράστιες, 725.000 νεκροί και τραυματίες και 1,5 εκατομμύριο ήταν οι άρρωστοι, λιποτάκτες και αιχμάλωτοι, ενώ ο Κεμάλ και ο Σάντερς διέφυγαν. Αυτό ήταν και το τέλος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Ο σουλτάνος από την Κωνσταντινούπολη στέλνει αντιπροσωπεία στο λιμάνι του Μούδρου της Λέσβου, όπου ήταν ο συμμαχικός στόλος στις 30 Οκτωβρίου 1918 (ν. ημ.) για διαπραγματεύσεις και παράδοση της Τουρκίας με όποιους όρους ορίσουν οι σύμμαχοι. Ο έβδομος όρος της Συνθήκης του Μούδρου που υπογράφηκε αναφέρεται στην ελεύθερη χρήση παντός λιμένος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας από συμμαχικά πλοία. Με βάση αυτόν τον όρο, ο πρωθυπουργός της Αγγλίας Λόυντ Τζορτζ προτείνει στον Έλληνα Πρωθυπουργό Ελευθέριο Βενιζέλο να στείλει επειγόντως στρατό για να καταλάβει τη Σμύρνη, προκειμένου να προλάβει την επιδίωξη των Ιταλών που ήθελαν να την καταλάβουν πρώτοι αυτοί, βαδίζοντας από την Αττάλεια που τους είχε δοθεί προς Αϊδίνιο. Έτσι ο Βενιζέλος, ετοίμασε και έστειλε την 1η Μεραρχία με τον Συνταγματάρχη Ν. Ζαφειρίου με τα πλοία «Θεμιστοκλής» και «Πατρίς» και με 12 μικρότερα σκάφη έφτασαν στη Σμύρνη από την Καβάλα στις 15 Μαΐου 1919 (ν. ημ.).
Ο ελληνικός πληθυσμός της Σμύρνης υποδέχτηκε τη Μεραρχία με χαρές και πανηγυρικές εκδηλώσεις και ο Μητροπολίτης Χρυσόστομος στο διάγγελμά του ανέφερε: «... Αδελφοί το πλήρωμα του χρόνου επέστη. Οι πόθοι των αιώνων εκπληρούνται οι έκτακτοι χρόνοι ήγγισαν. Οι μεγάλες ελπίδες του γένους μας, ο ανύστατος, ο σφοδρός, ο μύχιος, ο θερμός, ο καίων και φλογίζων ως πεπυρακτωμένος σίδηρος τα σπλάχνα μας πόθος προς ένωσιν μετά της μητρός μας Ελλάδος...» (βιβλ. 3, σελ. 578).
Η υποδοχή όμως του Ελληνικού Στρατού βάφτηκε με αίμα εξαιτίας της παρουσίας Ιταλών στρατιωτών και Τούρκων τσετέδων που με τα όπλα τους έβαλαν κατά των Ελλήνων στρατιωτών. Σκοτώθηκαν 63 και από τους Τούρκους 78. Στις 21 Μαΐου ήρθε στη Σμύρνη ο Ύπατος Αρμοστής και ανισόρροπος Αριστείδης Στεργιάδης.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ:
1) ΤΑ ΦΟΒΕΡΑ ΝΤΟΚΟΥΜΕΝΤΑ « ΣΑΓΓΑΡΙΟΣ»,
Δημήτρης Φωτιάδης, Εκδ. ΦΥΤΡΑΚΗΣ, Αθήνα, 1974
2) ΙΣΤΟΡΙΚΑ «ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑΣ», τόμος 13, τεύχος 124, Αθήνα, 2002
3) «Νεότερον Εγκυκλοπαιδικόν Λεξικόν ‘’ΗΛΙΟΥ’’»,
τόμος 13, Αθήνα, 1957
