Στις 22 Ιανουαρίου 1887 ο Σωκράτης Ποδάρας ενοικίασε 15 στρέμματα (τμήμα του αγρού των 160 στρεμμάτων σιτηρών που είχε αγοράσει από τον κτηματία Παναγιώτη Δρακόπουλο) σε μία εταιρεία κεραμοποιίας, εκπρόσωποι της οποίας ήταν ο μηχανικός Αθανάσιος Παντολέων και ο κεραμοποιός Κωνσταντίνος Ρίζος. Η εκμίσθωση πραγματοποιήθηκε για τις ανάγκες του κεραμοποιείου (λήψη χώματος) που διατηρούσαν οι δύο τελευταίοι στην περιοχή της Γιάννουλης. Το χώμα μεταφερόταν στις εγκαταστάσεις του κεραμοποιείου με κάρα. Το ετήσιο μίσθωμα ορίστηκε στις 179,34 δρχ. [1].
Ήδη όμως από τις αρχές του 1889, ο Σωκράτης Ποδάρας βρέθηκε αντιμέτωπος με οικονομικής φύσεως προβλήματα. Οι καλλιέργειες καταστράφηκαν ολοκληρωτικά από τις έντονες χαλαζοπτώσεις που έπληξαν τη θεσσαλική πεδιάδα το καλοκαίρι του 1888, ενώ είχε ξοδέψει όλα τα χρήματα στις αγορές των προαναφερθέντων κτημάτων και την ανέγερση του λιθόκτιστου καφενείου και οικίσκου. Εξαιτίας αυτών των γεγονότων «εκτροχιάστηκε» ο οικονομικός προγραμματισμός του. Παρά την πώληση 70 περίπου στρεμμάτων (δεν εντοπίστηκαν οι αγοραστές), αναγκάστηκε να απευθυνθεί στον Οθωμανό κτηματία Αντέμ Ιουσούφ (Φεβρουάριος 1889), στον οποίον πούλησε διαμάντια και μαργαριτάρια που είχε στην κατοχή του με το δικαίωμα της εξώνησης [2]. Ο Σωκράτης Ποδάρας πράγματι τα πήρε πάλι στην κατοχή του (τα αγόρασε στις 6 Νοεμβρίου 1889), αλλά πέντε ημέρες αργότερα (13 Νοεμβρίου 1889) τα μεταβίβασε εκ νέου στον προαναφερθέντα κτηματία [3].
Υποψιαζόμαστε ότι τα επαγγελματικά προβλήματα που αντιμετώπιζε ήταν η κύρια αιτία του ξαφνικού θανάτου (ανακοπή) του Σωκράτη Ποδάρα το 1890 σε ηλικία μόλις 55 ετών. Άφησε πίσω του τη σύζυγό του Πολυξένη (το γένος Φαρμακίδη) και τα επτά ανήλικα παιδιά του: τον Νικόλαο, τον Χρήστο, τη Βασιλική, την Αγλαΐα, τον Σπυρίδωνα (Σπύρο), τον Βασίλειο και τον Σωκράτη. Η Πολυξένη Σ. Ποδάρα κλήθηκε να αντιμετωπίσει μόνη της την κατάσταση που δημιουργήθηκε. Πρώτο της μέλημα ήταν να αιτηθεί τη σύγκληση ενός συγγενικού συμβουλίου, ώστε να αποσαφηνιστούν τυχόν δικαιώματα και απαιτήσεις των συγγενών από την ακίνητη και κινητή περιουσία του αποθανόντος συζύγου της, καθώς και τα ζητήματα επιτροπείας των ανηλίκων τέκνων της.
Στις 26 Ιανουαρίου 1891 ο συμβολαιογράφος της Λάρισας Αγαθάγγελος Ιωαννίδης, ο προϊστάμενος του Ειρηνοδικείου της πόλης Αθανάσιος Χρηστίδης και ο γραμματέας του Ειρηνοδικείου Γ.Δ. Σαρμαντάς, μετέβησαν στην οικία της Πολυξένης Σ. Ποδάρα στη συνοικία Αρναούτ (Αγίου Αθανασίου) [4], όπου είχαν συγκεντρωθεί οι πλησιέστεροι συγγενείς της: α) ο υπάλληλος του καπνοκοπτηρίου της Λάρισας Αθανάσιος Ν. Ποδάρας (αδελφός του αποβιώσαντος Σωκράτη Ποδάρα), β) ο υπάλληλος (επίσης του καπνοκοπτηρίου) Αχιλλεύς Ποδάρας (πρώτος εξάδελφος των ανηλίκων παιδιών του Σωκράτη εκ πατρός), γ) ο υπάλληλος Ηλίας Δ. Βακάλβασης (πρώτος εξάδελφος του Σωκράτη Ποδάρα), δ) ο υπάλληλος Δημήτριος Χατζή Φαρμακίδης (πατέρας της Πολυξένης Ποδάρα), ε) ο δικαστικός κλητήρας Ιωάννης Δ. Φαρμακίδης (αδελφός της Πολυξένης Ποδάρα) και στ) ο ιατρός Αναστάσιος Ζαρμάνης (αδελφός της μάμμης των ανηλίκων παιδιών του Σωκράτη Ποδάρα). Όλοι οι προαναφερθέντες βεβαίωσαν ότι δεν υπάρχουν άλλοι πλησιέστεροι συγγενείς και συμφώνησαν ομόφωνα να ορισθεί η Πολυξένη Ποδάρα ως φυσική επίτροπος των ανηλίκων παιδιών της και ο Αθανάσιος Ποδάρας ως παρεπίτροπος. Το συγγενικό συμβούλιο έλαβε όμως και μία άλλη απόφαση. Για την αποπληρωμή των χρεών του Σωκράτη Ποδάρα, η χήρα σύζυγός του Πολυξένη θα ελάμβανε δάνειο 2.500 δρχ. από την Προνομιούχο Τράπεζα Ηπειροθεσσαλίας με ορίζοντα αποπληρωμής τα δύο έτη και με ετήσιο τόκο 12%. Για τη λήψη του δανείου θα υποθήκευε είτε την κατοικία της στη συνοικία Αρναούτ, είτε την αγροτική έκταση στη θέση «Ιμπεξή» (κτήμα Ποδάρα) από την οποία είχαν απομείνει 150 στρέμματα (40 αμπελώνας, 30 λαχανόκηπος και 80 σιτηρά), καθώς και ο οπωρώνας με τα κτίσματα [5]. Η πράξη (διάσκεμμα) του συγγενικού συμβουλίου επικυρώθηκε στο Πρωτοδικείο της Λάρισας (αρ. 99/13-2-1891) και η Πολυξένη Σ. Ποδάρα έλαβε το δάνειο των 2.500 δρχ. από την Τράπεζα Ηπειροθεσσαλίας με υποθήκη του κτήματος και με την εγγύηση του κτηματία και δημάρχου της Λάρισας (έως τις 5 Ιουλίου 1891) Διονυσίου Σ. Γαλάτη. Αμέσως αποπλήρωσε τα χρέη του συζύγου της: στον Αθανάσιο Βασιλείου (800 δρχ.), στον Ανδρέα Ζαχαρόπουλο (400 δρχ.), στον Αλή εφένδη (200 δρχ.), στον Ιωάννη Ζούγκο (50 δρχ.) και στον Αχιλλέα Παναγόπουλο (100 δρχ.). Τα υπόλοιπα χρήματα τα χρησιμοποίησε προς «καλλιέργειαν του κτήματος, φύλαξιν αυτού και συντήρησιν των ανηλίκων» [6].
(συνεχίζεται)
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
[1]. Γενικά Αρχεία του Κράτους, Αρχεία Νομού Λάρισας (ΓΑΚ/ΑΝΛ), Συμβολαιογραφικό Αρχείο Ανδρέα Ροδόπουλου, φκ. 021, αρ. 5771 (22 Ιανουαρίου 1887).
[2]. Εξώνηση = Συμβολαιογραφικός όρος, σύμφωνα με τον οποίο ο πωλητής (Ποδάρας) έχει το δικαίωμα να αγοράσει εκ νέου από τον αγοραστή (Αντέμ Ιουσούφ) τα αντικείμενα που του μεταβίβασε εντός μιας ορισμένης προθεσμίας και με ορισμένη τιμή.
[3]. Αρχείο Ροδόπουλου, φκ. 031, αρ. 8702 (26 Φεβρουαρίου 1889), φκ. 034, αρ. 9733 (6 Νοεμβρίου 1889) και αρ. 9758 (13 Νοεμβρίου 1889).
[4]. Μετά από την απελευθέρωση της Λάρισας ο Σωκράτης Ποδάρας αγόρασε μία διώροφη κατοικία στη συνοικία του Αγίου Αθανασίου και μετακόμισε από την κατοικία που διέμενε μέχρι τότε (συνοικία Αγίου Αχιλλίου). Η κατοικία στη συνοικία του Αγίου Αθανασίου βρισκόταν δίπλα από τις αντίστοιχες του Ιωάννη Μόγια, του Επαμεινώνδα Φαρμακίδη, του Θεοδώρου Τσίρου και της Αικατερίνης Απ. Λεωνίδου.
[5]. Ειρηνοδικείο Λαρίσης, Διάσκεμμα συγγενικού συμβουλίου αρ. 60/1891.
[6]. ΓΑΚ/ΑΝΛ, Συμβολαιογραφικό Αρχείο Αγαθάγγελου Ιωαννίδη, φκ. 034, αρ. 12165 (17 Οκτωβρίου 1891).