Πρόκειται για μια θεολογική προσέγγιση για την αξία της προσευχής, την οποία ο συγγραφέας περιγράφει ως μια «διασωλήνωση με τον αόρατο πνευματικό κόσμο, με τις πνευματικές δυνάμεις του ουρανού». Ως μια «προσευχητική επικοινωνία», η οποία, όπως με τη χάρη του Θεού βοήθησε τον Νεομάρτυρα Γεώργιο να αντιμετωπίσει καρτερικά και με θαυμαστή γενναιότητα το δι’ απαγχονισμού από τους Τούρκους μαρτύριό του, έτσι μπορεί να βοηθήσει πνευματικά τον σημερινό άνθρωπο ν’ αντιμετωπίσει το σύγχρονο πρόβλημα του πολιτισμού μας, το οποίο, όπως εξηγεί ο συγγραφέας, είναι στην ουσία του πρόβλημα πνευματικό.
Ο Νεομάρτυς Αγιος Γεώργιος (του οποίου περικαλλής ναός αφιερωμένος στη μνήμη του υπάρχει και στη Λάρισα, στη συνοικία «Ηπειρώτικα») απαγχονίστηκε στην αγορά του χάνδακος του μεγάλου Φρουρίου των Ιωαννίνων στις 17 Ιανουαρίου 1938 αναφωνώντας μέχρι τέλους «Χριστιανός ειμί, ποιήσατέ μοι ει τι δεινόν οίδατε». Το σώμα του έμεινε κρεμασμένο τρεις ολόκληρες ημέρες φρουρούμενο και καλυπτόμενο τις νύκτες από θείο φως προς έκπληξη και θαυμασμό όλων, χριστιανών και αλλοπίστων. Μάλιστα η χάρις του Αγίου Πνεύματος θαυμαστώς εδόξασε και αυτόν τον Νεομάρτυρα με πολλά θαύματα, αφού, όπως μαρτυρείται, όσοι πήραν κομμάτι από την αγχόνη του ή τα ρούχα του είδαν μεγάλες θεραπείες. Το επόμενο έτος του μαρτυρίου του, δηλαδή το 1839, ο Πατριάρχης Γρηγόριος ο ΣΤ’ ανεκήρυξε επισήμως τον φουστανελοφόρο Νεομάρτυρα Γεώργιο «αληθή μάρτυρα του Χριστού». Πανηγυρικώς και με ευλάβεια τα ιερά και θαυματόβρυτα λείψανά του ανεκομίσθησαν στις 26 Οκτωβρίου του 1971, επί αρχιερατείας του τότε Μητροπολίτου Ιωαννίνων και μετέπειτα Αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος (1974 – 1998), Σεραφείμ (Τίκα) και εναπετέθησαν στον φερώνυμο του Νεομάρτυρος Αγίου ναό, ο όποιος κοσμεί την πόλη των Ιωαννίνων. Στη τελετή ανακομιδής των ιερών λειψάνων - περί της οποίας αφιερώνεται στο βιβλίο εκτενής ιστορική αναφορά, συνοδευομένη μάλιστα με φωτογραφικό παράρτημα - είχαν λάβει μέρος, κατόπιν προσκλήσεως του τότε Ιωαννίνων Σεραφείμ, και οι όμοροι Μητροπολίτες Αρτης Ιγνάτιος (Τσίγκρης), Πρεβέζης Στυλιανός (Κορνάρος), Δρυϊνουπόλεως Σεβαστιανός (Οικονομίδης), Παραμυθίας Παύλος (Καρβέλης), Κερκύρας Πολύκαρπος (Βαγενάς), ο τότε Επίσκοπος Δωδώνης (και μετέπειτα Ν. Σμύρνης) Χρυσόστομος (Βούλτσος) και ο τότε πρωτοσύγκελλος της Ι.Μ. Ιωαννίνων και μετέπειτα Μητροπολίτης αυτής Θεόκλητος (Σετάκης), ο οποίος ήταν αυτός ο οποίος εκ του τάφου ανέσυρε τα ιερά λείψανα.
Στο βιβλίο (το οποίο κυκλοφορήθηκε από τις εκδόσεις «Μπαρμπουνάκη» και η έκδοσή του είναι αφιερωμένη στον μακαριστό Μητροπολίτη, «τω Ιωαννίνων Θεοκλήτω, τω εν ευθύτητι διαγαγόντι») περιέχεται ο κορμός του κηρύγματος - ομιλίας που είχε αναπτύξει ο Μητροπολίτης Αρκαλοχωρίου, μετά από πρόσκληση του οικείου ιεράρχου, Μητροπολίτου Ιωαννίνων κ. Μαξίμου (Παπαγιάννη), κατά την ημέρα της εορτής της ανακομιδής των ιερών λειψάνων του Αγίου (26η Οκτωβρίου).
Επισημαίνοντας ο Σεβ. Αρκαλοχωρίου την απουσία της προσευχής απ’ τη ζωή του σύγχρονου ανθρώπου - ως γεγονός απότοκο του φαινομένου της ατομοκεντρικής αυτάρκειας που προέκυψε ως καρπός και δημιούργημα των αντιεκκλησιαστικών και αντιθρησκευτικών ιδεολογιών – και προσεγγίζοντας θεολογικά το ζήτημα από την πλευρά της ορθόδοξης χριστιανικής και πολιτιστικής παραδόσεως, γράφει για την αξία της προσευχής: «Ο φωτισμός του νοός είναι καρπός προσευχής. Το φως που φώτισε το σώμα του Νεομάρτυρα Αγίου Γεωργίου των Ιωαννίνων είναι το άκτιστο φως της Τριαδικής Θεότητος, που το γνωρίζουν όσοι με την προσευχή υπερβούν τα πάθη και τις αδυναμίες τους και εισέλθουν στον κόσμο της νοεράς προσευχής (…) Οι άγιοι, oι ομολογητές, οι εγκρατευτές, οι μάρτυρες, οι νεομάρτυρες, αλλά και απλοί άνθρωποι που έχουν φθάσει σε τέτοια υψηλά μήκη και μέτρα προσευχής, ευφραίνονται στη θέα και τη βίωση της χάριτος του Θεού και έχουν από τον κόσμο τον επίγειο εμπειρία αποκαλυπτικές, θεοσημείες και θεοφάνειες μοναδικές…».
Η έκδοση κοσμείται με την εικόνα του Αγίου την οποία φιλοτέχνησε για το εξώφυλλο ο ιερομόναχος π. Αναστάσιος, του κελλίου Αγ. Ιωάννου του Προδρόμου (Αγ. Διονυσίου του εκ Φουρνά) Καρυών Αγ. Ορους. Στα περιεχόμενα του βιβλίου συμπεριλαμβάνονται αποσπάσματα από το Συναξάρι του Αγίου (για τον μαρτυρικό θάνατο και τα θαύματα που επιτελεί), ο Παρακλητικός Κανόνας εις τον Αγιον και οι «Οίκοι Εικοσατέσσερες» (ύμνοι αποτελούμενοι από ένα προοίμιο και 24 «στροφές» σε ελληνική αλφαβητική ακροστιχίδα, από το Α έως το Ω), τους οποίους έχει γράψει ο υμνογράφος, μοναχός Γεράσιμος Μικραγιαννανίτης.
* Από τον Χάρη Ανδρεόπουλο
* Ο Χάρης Ανδρεόπουλος είναι θεολόγος καθηγητής, δρ. Εκκλησιαστικής Ιστορίας του ΑΠΘ (xaan@theo.auth.gr)