Του Γιώργου Κύρτσου, ευρωβουλευτή ΝΔ
Σε ποσοστό 75 ως 80% οι πολίτες εκφράζουν την απογοήτευσή τους με την κυβέρνηση Τσίπρα και την πολιτική που ακολουθεί. Η ψήφος υπέρ του ΣΥΡΙΖΑ τον Ιανουάριο του 2015 στηρίχθηκε σε μια δυναμική ρήξης με το ευρωσύστημα. Η ψήφος υπέρ του ΣΥΡΙΖΑ τον Σεπτέμβριο του 2015 στηρίχθηκε στον φόβο μπροστά στις συνέπειες μιας ενδεχόμενης ρήξης, στην αναγνώριση της αναγκαιότητας της πολιτικής των μνημονίων αλλά και στην ψευδαίσθηση ότι αυτή θα μπορούσε να παρακαμφθεί με την εφαρμογή του λεγόμενου παράλληλου προγράμματος.
Οι πολίτες έχουν αρχίσει να διαπιστώνουν ότι η μνημονιακή πολιτική της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ είναι αυστηρότερη κι από τη μνημονιακή πολιτική της κυβέρνησης Σαμαρά ενώ θα χρειαστούν τουλάχιστον 18 ως 24 μήνες για να δημιουργηθεί ξανά θετική οικονομική και κοινωνική δυναμική.
Η απογοήτευση των πολιτών δεν περιορίζεται στην κυβέρνηση αλλά συμπεριλαμβάνει τη ΝΔ και τα άλλα κόμματα που τάσσονται υπέρ μιας ευρωπαϊκής στρατηγικής. Τους χρεώνουν ακόμα τις δυσκολίες των δυο πρώτων μνημονίων ενώ η ΝΔ δυσκολεύεται να περάσει το μήνυμα της αντικυβερνητικής συσπείρωσης εφόσον έχει μπει σε φάση εσωστρέφειας η οποία δεν είναι βέβαιο ότι θα τερματιστεί με την ανάδειξη της νέας ηγεσίας.
Η αρνητική διάθεση της κοινής γνώμης ενισχύει τους δισταγμούς των κυβερνητικών στελεχών εφόσον είναι φανερό ότι μόλις αρχίσει η εφαρμογή των πιο δύσκολων μέτρων θα πέσει κι άλλο η δημοτικότητα της κυβέρνησης Τσίπρα. Μεγάλες επαγγελματικές και κοινωνικές ομάδες οι οποίες στήριξαν την πορεία του ΣΥΡΙΖΑ προς την εξουσία - από τους ιδιοκτήτες ακινήτων και τους αγρότες μέχρι τους συνταξιούχους και τους μισθωτούς του ιδιωτικού τομέα - αντιλαμβάνονται τώρα ότι έπεσαν θύματα μιας χωρίς προηγούμενο πολιτικής απάτης. Επειδή όμως εξακολουθούν να κρατάνε αποστάσεις από τη ΝΔ, το ΠΑΣΟΚ και το Ποτάμι μπορεί να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις για την ενίσχυση του ετερόκλητου μπλοκ της απόρριψης στο οποίο ανήκουν το ΚΚΕ, δυνάμεις της ριζοσπαστικής Αριστεράς, η Χρυσή Αυγή και διάφοροι εθνικιστές.
Αρνητική προοπτική
Οι ίδιες δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι το 75 ως 80% των ερωτηθέντων εκτιμούν ότι θα επιδεινωθεί η οικονομική τους κατάσταση κατά τη διάρκεια του επόμενου δωδεκάμηνου και μόλις ένα 10% εκτιμά πως θα πάει λίγο ή περισσότερο καλά.
Η απαισιοδοξία για το άμεσο μέλλον στηρίζεται στην απογοήτευση με την πολιτική που εφαρμόζει η κυβέρνηση Τσίπρα αλλά και τη διαπίστωση ότι το τριετούς διάρκειας τρίτο μνημόνιο είναι εμπροσθοβαρές. Αυτό σημαίνει ότι τα περισσότερα μέτρα θα εφαρμοστούν στα τέλη του 2015 αρχές του 2016 ενώ η κατάσταση μπορεί να βελτιωθεί προς το τέλος της μνημονιακής περιόδου, η οποία προβλέπεται να φτάσει μέχρι τον Αύγουστο του 2018.
Η γενικευμένη απαισιοδοξία που καταγράφουν οι έρευνες της κοινής γνώμης δημιουργεί σοβαρά οικονομικά και πολιτικά προβλήματα. Η μεγάλη απαισιοδοξία για την πορεία και την προοπτική της οικονομίας παίρνει πολλές φορές διαστάσεις αυτοεκπληρούμενης προφητείας εφόσον οδηγεί στον περιορισμό της κατανάλωσης, στην πτώση των επενδύσεων και στη διόγκωση της παραοικονομίας. Σε πολιτικό επίπεδο η μεγάλη απαισιοδοξία λειτουργεί αποσταθεροποιητικά. Πρώτα ήρθε το ρεκόρ αποχής των εκλογών του Σεπτεμβρίου και στη συνέχεια η απογοήτευση η οποία είναι πιθανόν να μετατραπεί σε αγανάκτηση και οργή.
Διπλό στοίχημα
Η αρνητική δυναμική που αναπτύσσεται στην κοινή γνώμη μας προειδοποιεί ότι το πολιτικό σύστημα πρέπει να κερδίσει ένα διπλό στοίχημα για να αποτρέψει τα χειρότερα. Πρώτον, η κυβέρνηση πρέπει να βάλει τάξη στην οικονομία και να δημιουργήσει θετική δυναμική προτού απομονωθεί πλήρως από αυτούς που στήριξαν τα πολιτικά της σχέδια. Δεύτερον, η ΝΔ πρέπει να γίνει ελκυστική για τους δυσαρεστημένους και να αποκτήσει ουσιαστικό και σύγχρονο πολιτικό λόγο προτού ξεπεραστεί από τις εξελίξεις και την παρακάμψουν οι πολίτες υπέρ πολιτικών δυνάμεων που συμμετέχουν στο ετερόκλητο μέτωπο της απόρριψης.
