Τίποτα από όσα ζητούσε ο πρωθυπουργός Γιώργος Παπανδρέου από τους Ευρωπαίους ομολόγους του για την ελληνική οικονομία δεν κατόρθωσε τελικά να τους αποσπάσει κατά τη διάρκεια της κρίσιμης Συνόδου Κορυφής της Πέμπτης και της Παρασκευής. Οι εταίροι της Ε.Ε. και ειδικότερα της ευρωζώνης δεν του έδωσαν τίποτα και τον υποχρέωσαν να γυρίσει από τις Βρυξέλλες με άδεια χέρια, παρά τις προσπάθειες της κυβέρνησης να δημιουργήσει ένα τεχνητό κλίμα ευφορίας και πανηγυρισμών, όπως άλλωστε έκαναν ανέκαθεν οι ελληνικές κυβερνήσεις όλες τις εποχές. Η απόφαση των ηγετών της ευρωζώνης είναι μια πολύ κακή απόφαση για τα συμφέροντα της Ελλάδας και τις προσδοκίες της κυβέρνησης.
Η απόφαση αυτή φέρει πολύ βαριά την πολιτική σφραγίδα της Γερμανίδας καγκελαρίου Ανγκελα Μέρκελ, η οποία πρωτοστάτησε στο να μην αποφασίσει η Ε.Ε. να συγκροτήσει έναν αμιγώς ευρωπαϊκό μηχανισμό οικονομικής στήριξης της Ελλάδας και όποιων άλλων χωρών - μελών της ευρωζώνης που ίσως βρεθούν μελλοντικά σε δύσκολη οικονομική κατάσταση, ανάλογη με τη σημερινή της χώρας μας.
Υπήρξαν φάσεις που η Μέρκελ φαινόταν σχεδόν απομονωμένη μεταξύ των 16 κρατών της ευρωζώνης, έχοντας μόνο την Ολλανδία και τη Φινλανδία στο πλευρό της. Τελικά όμως υποχρέωσε τους πάντες να υποταχθούν στις θέσεις της, τις οποίες τους επέβαλε είτε το ήθελαν είτε όχι - προς μεγάλη οικονομική και πολιτική ζημία της κυβέρνησης Παπανδρέου.
Ας εξετάσουμε όμως αναλυτικά τι ήθελε η Αθήνα και τι αποφασίστηκε στις Βρυξέλλες.
ΘΑ ΜΑΣ ΒΟΗΘΗΣΟΥΝ ΚΥΡΙΩΣ ΜΕΣΩ ΔΝΤ
Ο θεμελιώδης στόχος του Γ. Παπανδρέου ήταν να αποφασιστεί ένα αποκλειστικά ευρωπαϊκό σχέδιο βοήθειας προς την Ελλάδα, αν ποτέ το χρειαστεί, χωρίς καμία απολύτως ανάμειξη του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου. Στο θέμα αυτό, ο Ελληνας πρωθυπουργός απέτυχε παταγωδώς. Οι 16 ηγέτες αποφάσισαν ακριβώς το αντίθετο!
Το «πακέτο βοήθειας», όπως υπογραμμίζουν στην απόφασή τους, «περιλαμβάνει ουσιώδη χρηματοδότηση εκ μέρους του ΔΝΤ». Και ναι μεν στο «πακέτο» αυτό θα υπάρχει «πλειοψηφία ευρωπαϊκής χρηματοδότησης», αλλά και αυτή θα είναι «συμπληρωματική», όπως ρητά τονίζεται, «της χρηματοδότησης του ΔΝΤ».
Πρόκειται για πολύ σοβαρή, θεμελιώδη αποτυχία. Η κυβέρνηση προσπαθεί να συγκαλύψει μεταθέτοντας τη συζήτηση στο αν θα είναι το ΔΝΤ ή η Ε.Ε. που θα έχει το πάνω χέρι στη λήψη αποφάσεων για την τύχη της Ελλάδας. Ολο το θέμα ήταν να μην πάμε καθόλου στο ΔΝΤ και εκεί η κυβέρνηση απέτυχε.
Δεν κατόρθωσε να αποτρέψει αυτή τη δυσμενέστατη αναφορά στο ΔΝΤ με τις ευλογίες της Ε.Ε., μετατρέποντάς το έτσι σε απειλή που θα επικρέμεται διαρκώς πάνω από τα κεφάλια των Ελλήνων εργαζομένων και συνταξιούχων, αγροτών και επαγγελματοβιοτεχνών.
ΓΙΑ ΝΑ ΜΑΣ ΣΤΗΡΙΞΟΥΝ ΘΕΛΟΥΝ ΝΑ... ΧΡΕΟΚΟΠΗΣΟΥΜΕ!
Ο δεύτερος στόχος του Γ. Παπανδρέου ήταν να αποσπάσει τώρα, όχι αργότερα την πολιτικοοικονομική στήριξη των ηγετών της ευρωζώνης προκειμένου να κατορθώσει η κυβέρνησή του να δανείζεται από τις διεθνείς χρηματαγορές με επιτόκια ανάλογα με εκείνα που δανείζονται οι υπόλοιπες χώρες της ευρωζώνης, έστω 0,5% ή 1% περισσότερο.
Απέτυχε πανηγυρικά και σε αυτόν τον στόχο. Υπό την ασφυκτική πίεση της Μέρκελ, οι Ευρωπαίοι ηγέτες αρνήθηκαν κατηγορηματικά να στηρίξουν την Ελλάδα τώρα. Θα περιμένουν πρώτα να φθάσουμε στο χείλος της χρεοκοπίας και μόνο τότε, όπως τονίζουν στην απόφασή τους, θα θέσουν σε κίνηση τον μηχανισμό στήριξης.
Οι διατυπώσεις της απόφασης δεν αφήνουν περιθώρια αυταπατών, παρερμηνειών ή αμφιβολίας: «Αυτός ο μηχανισμός, πρέπει να θεωρείται ως έσχατη διέξοδος, που σημαίνει ειδικότερα ότι η χρηματοδότηση εκ μέρους της αγοράς είναι ανεπαρκής» τονίζεται.
Σε απλά ελληνικά, αυτό σημαίνει ότι ο μηχανισμός βοήθειας ενεργοποιείται μόνο αφού η χώρα μας φτάσει στο έσχατο σημείο κατάπτωσης να βγει και να δανειστεί και οι τράπεζες να μην την δανείζουν, όσο υψηλό επιτόκιο και αν προσφέρει.
Μα δεν είναι αυτό το πρόβλημα της χώρας μας. Κάθε φορά που βγαίνει να δανειστεί, μέσα σε τρεις ώρες της προσφέρουν τα... πενταπλάσια χρήματα από όσα ζητάει. Το πρόβλημα είναι ότι ζητούν επιτόκια στο 6,5%, τα οποία χωρίς να είναι καταστροφικά, είναι σίγουρα πολύ υψηλότερα από το 4%-4,5% που δανείζονται οι άλλες χώρες της ευρωζώνης που βρίσκονται σε παρόμοια οικονομική κατάσταση με την Ελλάδα - για να μην πούμε λιγότερο.
Στο πρόβλημα του ακριβού δανεισμού ζήτησε βοήθεια ο Γ. Παπανδρέου, όχι στο ανύπαρκτο πρόβλημα της χρεοκοπίας.
ΘΑ ΜΑΣ «ΓΔΑΡΟΥΝ» ΚΑΙ... ΟΙ ΧΩΡΕΣ ΣΤΗΣ Ε.Ε.!
Στο θέμα του να δανειστούμε με λογικότερα επιτόκια όμως όχι μόνο αρνήθηκαν να μας βοηθήσουν οι ηγέτες των χωρών της ευρωζώνης, αλλά με την απόφασή τους δεν μας άφησαν ούτε καν την ελπίδα ότι η στάση τους μπορεί να αλλάξει προς θετική κατεύθυνση στο μέλλον.
«Ο στόχος αυτού του μηχανισμού (βοήθειας) δεν θα είναι να παρέχει χρηματοδότηση με τα μέσα επιτόκια της ευρωζώνης, ξεκαθαρίζουν στο κείμενο της απόφασης «αλλά να θέτει κίνητρα για την επιστροφή στη χρηματοδότηση από τις αγορές όσο το δυνατόν συντομότερα, μέσω της κατάλληλης τιμολόγησης κινδύνων. Τα επιτόκια δεν θα είναι χαριστικά, δηλαδή δεν θα περιέχουν οποιοδήποτε στοιχείο επιδότησης».
Μας λένε με απλά λόγια ότι ακόμη και αν ποτέ κρίνουν ότι χρειάζεται να μας δανείσουν, οι κυβερνήσεις των κρατών της ευρωζώνης για να μας βοηθήσουν, ούτε αυτές θα μας δώσουν δάνεια με το μέσο επιτόκιο της ευρωζώνης ή χαμηλότερο! Μας λένε εκ των προτέρων ότι έτσι και βρεθούμε στην ανάγκη τους, θα μας «γδάρουν» και οι κυβερνήσεις των «εταίρων» μας που θα μας βρουν στην ανάγκη με ανάλογα επιτόκια με τα οποία μας «γδέρνουν» και οι κερδοσκόποι των αγορών! Ωραίους φίλους έχει βρει η χώρα μας και οι κυβερνήσεις της.
Η ΓΕΡΜΑΝΙΑ ΘΑ ΑΠΟΦΑΣΙΣΕΙ ΑΝ ΘΑ ΠΑΡΟΥΜΕ ΛΕΦΤΑ
Δεν τελειώνουν όμως εδώ τα βάσανα της χώρας μας βάσει της απόφασης που πήραν οι ηγέτες του ευρώ.
Πρώτα - πρώτα απαγορεύεται να μας βοηθήσει κάποια χώρα - μέλος της ευρωζώνης, αν υποθέσουμε π.χ. ότι θέλει να το κάνει είτε για λόγους συμφερόντων της είτε γιατί μας λυπήθηκε, αν δεν φτάσουμε στο χείλος του γκρεμού, της χρεοκοπίας. Η απόφαση απαγορεύει ρητά να δοθεί μεμονωμένη βοήθεια από μία ή περισσότερες χώρες που θέλουν να μας βοηθήσουν νωρίτερα, πριν καταστραφούμε!
«Οποιαδήποτε εκταμίευση των διμερών δανείων θα πρέπει να αποφασιστεί από τα κράτη - μέλη της ευρωζώνης με ομοφωνία, υποκείμενη σε αυστηρές προϋποθέσεις και βασισμένη σε αξιολόγηση της Κομισιόν και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας» υπογραμμίζει.
Αν δηλαδή θέλει να δώσει διμερές δάνειο η Γαλλία στην Ελλάδα, η... Σλοβενία έχει δικαίωμα να βάλει βέτο και να μην επιτρέψει στο Παρίσι να βοηθήσει την Αθήνα, χορηγώντας της νωρίτερα τα γαλλικά δάνεια που αναλογούν στο πλαίσιο αυτού του μηχανισμού στήριξης!
Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι ακόμη και αν οι υπόλοιπες 14 χώρες της ευρωζώνης κρίνουν ότι έφτασε η ώρα να βοηθηθεί η Ελλάδα, αλλά δεν έχε πειστεί η Γερμανίδα καγκελάριος, τότε η Μέρκελ μπορεί να απαγορεύσει με το βέτο της σε οποιαδήποτε χώρα της ευρωζώνης να μας βοηθήσει!
Ετσι και διαφωνεί το Βερολίνο δηλαδή δεν μπορεί καμία χώρα της ευρωζώνης να μας δώσει ούτε ένα ευρώ στο πλαίσιο του μηχανισμού βοήθειας που συγκρότησαν.
Ο ΤΡΙΣΕ ΕΝΔΙΑΦΕΡΕΤΑΙ ΜΟΝΟ ΓΙΑ ΤΙΣ ΤΡΑΠΕΖΕΣ
Σε ό,τι αφορά στη Σύνοδο Κορυφής των ηγετών της Ε.Ε, τα αποτελέσματα ήταν απογοητευτικά για την κυβέρνηση. Η βοήθεια που παρείχαν προς την ελληνική οικονομία ήταν μηδαμινή, ανύπαρκτη ουσιαστικά για τις σημερινές της ανάγκες. Μας είπαν μόνο ότι την ώρα της χρεοκοπίας θα σταθούν δίπλα μας.
Υπό το πρίσμα της ανυπαρξίας αποτελεσμάτων στη Σύνοδο Κορυφής, υπερπροβλήματα η απόφαση του προέδρου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) Ζαν - Κλοντ Τρισέ να ανακοινώσει ότι θα συνεχίσει η ΕΚΤ να δέχεται ως εγγύηση υποβαθμισμένα κρατικά ομόλογα (κατηγορίας σαν αυτά της Ελλάδας και ακόμη χαμηλότερα) και μετά το τέλος του 2010, αναιρώντας προηγούμενες δηλώσεις που είχε κάνει προ μηνών.
Η απόφαση του Τρισέ φροντίζει πριν από οτιδήποτε άλλο τα συμφέροντα πρωτίστως των ευρωπαϊκών τραπεζών που κατέχουν ελληνικά κρατικά ομόλογα, αλλά φυσικά μεταξύ αυτών και των ελληνικών τραπεζών.
Οι τράπεζες αυτές καταθέτουν τα ελληνικά κρατικά ομόλογα στην ΕΚΤ και παίρνουν το ισόποσο σε χρήμα με ασύλληπτα χαμηλό επιτόκιο - μόλις 1% έως 1,5% αυτή την εποχή, καθώς ισχύουν ακόμη τα εξωφρενικά μέτρα ενίσχυσης των ευρωπαϊκών ιδιωτικών τραπεζών λόγω της κρίσης.
Στη συνέχεια, ένα τμήμα των χρημάτων αυτών το χρησιμοποιούν για να ξαναγοράσουν ελληνικά ομόλογα με επιτόκιο ... 6,2% ή 6,4%! Η απόφαση του Τρισέ λοιπόν διασφαλίζει τις τράπεζες ότι δεν κινδυνεύουν κάποια στιγμή να πάψει η ΕΚΤ να δέχεται τα ελληνικά ομόλογα.
Ειδικά για τις ελληνικές τράπεζες, οι οποίες κατέχουν μεγάλο τμήμα του δημόσιου χρέους, η απόφαση του Τρισέ είναι πολύ θετική.
ΚΑΙ ΠΑΛΙ ΣΤΟ ΕΛΕΟΣ ΤΩΝ ΚΕΡΔΟΣΚΟΠΩΝ
Η απόφαση του Τρισέ, η οποία είναι βέβαιο ότι ελήφθη σε πλήρη ομοφωνία με τους κορυφαίους εκπροσώπους του γερμανικού τραπεζικού συστήματος, ωφελεί έμμεσα και το ελληνικό κράτος, αφού διασφαλίζει ότι οι τράπεζες θα συνεχίσουν να δανείζουν την κυβέρνηση Παπανδρέου.
Τέτοιο πρόβλημα όμως - να μην την δανείζουν δηλαδή - δεν είχε ποτέ η Ελλάδα τον τελευταίο μισό αιώνα. Στο πρόβλημα που όντως έχει, το ότι δανείζεται με υψηλά επιτόκια γύρω στο 6,5% η απόφαση του Τρισέ δεν προσφέρει τίποτα. Η χώρα μας αφήνεται και πάλι στο έλεος των κερδοσκόπων. Καθώς μάλιστα κατέστη σαφές από την απόφαση των ηγετών της ευρωζώνης ότι αρνούνται κατηγορηματικά να μας στηρίξουν για να δανειστούμε με χαμηλότερα επιτόκια, έχει ήδη δοθεί στους κερδοσκόπους το πράσινο φως για νέο γύρο επιθέσεων με στόχο τα αυξημένα επιτόκια.
Δεν γνωρίζουμε, αν υπάρχει κάποια μυστική «συμφωνία κυρίων» μεταξύ του Τρισέ και των μεγάλων ευρωπαϊκών τραπεζών, να ρίξουν για τα μάτια του κόσμου λίγο τα επιτόκια στην επόμενη έκδοση ελληνικών ομολόγων.
Δεν χρειάζεται να κάνουμε υποθέσεις επ’ αυτού, πολύ σύντομα θα το διαπιστώσουμε στην πράξη. Δε λίγες ημέρες η κυβέρνηση θα εκδώσει όντως νέα ομόλογα και θα δούμε με τι επιτόκια θα δανειστεί.
Δυστυχώς όμως τα επιτόκια αυτά θα εναπόκεινται απολύτως στις διαθέσεις και την επικοινωνιακή πολιτική των τραπεζών που θα μας δανείσουν.
Δεν θα υπάρχει καμία σταθερή, οργανική σχέση ανάμεσα στη στάση της Ε.Ε. και τα επιτόκια που θα απαιτήσουν. Οτιδήποτε και αν δούμε δηλαδή θα είναι προσωρινό, ασταθές και υποκείμενο σε αλλαγές κατά την ελεύθερη βούληση των κερδοσκόπων.
Σίγουρα κάτι πολύ καλύτερο από αυτό περίμενε από τους εταίρους της στην Ε.Ε. η κυβέρνηση Παπανδρέου κατά τη διάρκεια της πρόσφατης συνόδου κορυφής των «16» της ευρωζώνης. Απεδείχθη ότι είχε αυταπάτες. Ο ελληνικός λαός διαπίστωσε ότι στην Ε.Ε. δεν υπάρχουν φίλοι της χώρας μας, όταν βρίσκεται σε ανάγκη. Τον φίλο μας υποκρίνονται μόνο όταν θέλουν να μας πουλήσουν όπλα ή άλλα προϊόντα και υπηρεσίες.