* Του Γιώργου Σούλτη Δημοτικού Σύμβουλου με την παράταξη «Λαρισαίων πόλις»
Παρακολουθώντας τις συνεδριάσεις και τις εργασίες της ομάδας πολιτισμού και νεολαίας της παράταξης «Λαρισαίων πόλις» συνειδητοποίησα ότι η Λάρισα δεν έχει μόνο πολύ βαθιές ρίζες στα θέματα πολιτισμού, αλλά διαθέτει τόσες σημαντικές πρωτιές που κατά τη γνώμη μας θα μπορούσε να αναδειχθεί σε πολιτιστικό κέντρο της Ελλάδας και μια από τις πιο σημαντικές πόλεις της Ευρώπης. Όλα αυτά οφείλονται σε πολύ σημαντικούς ανθρώπους και συλλογικότητες που με αφάνταστο πάθος και μεράκι έχουν αφιερώσει τη ζωή τους στο σκοπό που επέλεξαν να υπηρετήσουν. Το πρώτιστο καθήκον μιας δημοτικής αρχής είναι να δημιουργήσει το περιβάλλον εκείνο που θα βοηθήσει όλες αυτές τις προσπάθειες να εξελιχθούν πιο γρήγορα και να καρποφορήσουν δημιουργώντας πολλαπλασιαστικά αποτελέσματα. Και βέβαια όλο αυτό πρέπει να γίνεται με σεβασμό και χωρίς καμία πρόθεση εκμετάλλευσης και καπελώματος του οποιουδήποτε έργου, για αποκόμιση επικοινωνιακών κερδών. Βοήθεια στον πολιτισμό μιας πόλης σημαίνει να ενισχυθούν και να βοηθηθούν όλοι οι πυρήνες που παράγουν πολιτισμό. Μέσα από την παραγωγή πολιτισμού προκύπτουν και οι πολιτιστικές εκδηλώσεις, η πολιτιστική εκπαίδευση και η πολιτιστική καλλιέργεια γενικότερα. Δεν είναι καθόλου τυχαίο το γεγονός ότι στη Λάρισα υπάρχει εδώ και χρόνια μια μεγάλη θεατρική κινητικότητα, ίσως μοναδική σε όλη την Ελλάδα, αν σκεφτούμε ότι τα σημερινά παιδιά γεννήθηκαν και μεγάλωσαν με ένα Θεσσαλικό Θέατρο. Η πραγματική άνθιση του πολιτισμού θα φέρει συνέδρια, φεστιβάλ, θεσμούς και κατά συνέπεια τουρισμό και ανάπτυξη. Η ώθηση προς την κατεύθυνση της ανάπτυξης είναι κυρίως δουλειά της τοπικής αυτοδιοίκησης, αλλά για να φτάσουμε εκεί πρέπει να υπάρχει πρωτογενές πολιτιστικό υλικό. Δυστυχώς στους περισσότερους δήμους της Ελλάδας η πολιτιστική πολιτική εξαντλείται είτε σε διοργάνωση εκδηλώσεων (τις περισσότερες φορές με μεταφορά γεγονότων από το κέντρο) που σκοπό έχουν την επικοινωνιακή προβολή της δημοτικής αρχής είτε στην ενίσχυση κάποιων πολιτιστικών συλλόγων (τις περισσότερες φορές με πελατειακά κριτήρια).
Όταν λέμε ότι η Λάρισα έχει κάποιες «κρυφές πρωτιές», δεν εννοούμε κάποιους πολιτιστικούς θεσμούς που δεν είναι γνωστοί, ίσια-ίσια ομιλούμε για πράγματα που γνωρίζουν όλοι οι Λαρισαίοι. Το «κρυφό» σημαίνει ότι οι Λαρισαίοι και κυρίως όσοι ασκούν τοπική εξουσία, δεν έχουν συνειδητοποιήσει τι «χρυσάφι» έχουν στην αγκαλιά τους, ή μπορεί να μην τους ενδιαφέρει αν το μόνο που έχουν σαν στόχο είναι η διατήρηση της καρέκλας τους!
Παρουσιάζουμε στη συνέχεια αυτές τις (κατά τη γνώμη μας) «κρυφές» πρωτιές της Λάρισας, αποφεύγοντας να αναφερθούμε στους εξαιρετικούς ανθρώπους που κρύβονται πίσω από αυτές, όχι για κανέναν άλλο λόγο απλά από τον κίνδυνο μην ξεχάσουμε κάποιον. Άλλωστε όλοι οι Λαρισαίοι τους γνωρίζουν και τους αγαπούν.
1. Το Αρχαίο Θέατρο. Η Λάρισα είναι η μόνη ελληνική πόλη που έχει μέσα στο κέντρο της ένα τόσο καλά διατηρημένο Αρχαίο Θέατρο και αυτό πια το ξέρουν όλοι. Εκείνο που λίγοι ξέρουν είναι ότι το Αρχαίο Θέατρο αποτελεί πηγή ενός τεράστιου πλούτου άγνωστων πληροφοριών για την πόλη μας, τη Θεσσαλία και όλη την Ελλάδα. Η τουριστική αξιοποίηση του Αρχαίου Θεάτρου είναι το λιγότερο όταν αυτό μπορεί να αποτελέσει κέντρο μελέτης της Θεσσαλικής Ιστορίας, να γίνει καταλύτης επιστημονικών και καλλιτεχνικών εκδηλώσεων, αιτία δημιουργίας ερευνητικών κέντρων και Πανεπιστημιακών σχολών!
2. Το Θεσσαλικό Θέατρο. Η Λάρισα είναι ίσως η μόνη επαρχιακή πόλη που συντηρεί σήμερα 3 μόνιμες θεατρικές σκηνές, πολλές έκτακτες μαθητικές και ερασιτεχνικές σκηνές ακόμα και ντόπιες παραγωγές με λυρικά έργα και όπερα. Όλα αυτά οφείλονται στη μακρόχρονη παράδοση που καλλιέργησε το Θεσσαλικό Θέατρο. Μπορεί κάποιος να σκεφτεί τι πολύτιμο υπόβαθρο είναι αυτό για την πόλη μας και πόσα μπορούν να αναπτυχθούν πάνω σε αυτό, από φεστιβάλ μέχρι θεατρικές σχολές!
3. Η Πινακοθήκη-Μουσείο Κατσίγρα, αποτελεί μια μοναδική παρακαταθήκη που κληροδότησε στην πόλη ο αείμνηστος δωρητής της. Είναι μια μοναδική συλλογή όχι μόνο σε πανελλαδικό αλλά σε διεθνές επίπεδο. Γύρω από τον σημαντικής αξίας αυτόν θησαυρό μπορεί να οικοδομηθεί μια πρωτοπορία της πόλης στα εικαστικά με διοργάνωση γεγονότων διεθνούς εμβέλειας και δημιουργία σημαντικών θεσμών. (Η προσπάθεια του Εικαστικού Κέντρου διαλύθηκε εν μία νυκτί από την παρούσα δημοτική αρχή!!! Όταν ενσωματώθηκε δήθεν στην Πινακοθήκη).
4. Η Μουσική Παράδοση. Η πόλη μας βρίσκεται το κέντρο της Θεσσαλίας η οποία αντηχεί ακόμα και σήμερα από τα κλαρίνα των σημαντικών δεξιοτεχνών που έζησαν και όργωσαν για αιώνες τα χωριά όλη της ηπειρωτικής Ελλάδας. Η μουσική αυτή παράδοση έχει περάσει στο DNA των Θεσσαλών και είναι σήμερα πιο ζωντανή από ποτέ. Στη Λάρισα υπάρχει η Σχολή Παραδοσιακής Μουσικής, που ήσυχα και χωρίς φανφάρες επιτελεί σημαντικό έργο. Κάποτε παλέψαμε από κοινού να δημιουργήσουμε στο ΤΕΙ Σχολή Παραδοσιακής Μουσικής, τελικά δεν τα καταφέραμε και το τμήμα έγινε στην Αρτα. Η Λάρισα μπορεί να γίνει κέντρο της παραδοσιακής μουσικής, έχει και το υπόβαθρο και τους ανθρώπους και το υλικό. Έχει ακόμα σύγχρονους συνθέτες όπως είναι ο Θ. Παπακωσταντίνου που εμπνέονται από την παραδοσιακή μουσική. (Αναφέρω το όνομα του Θανάση κατ΄ εξαίρεση στο παρόν άρθρο, γιατί θεωρώ απαράδεκτο ένας από τους σημαντικότερους σήμερα Έλληνες συνθέτες, να ζει και να δημιουργεί εδώ στη Λάρισα και το όνομά του να μην έχει ακουστεί ποτέ σε κύκλους του Δήμου!).
5. Η Εκκλησιαστική Βυζαντινή Μουσική. Στη Λάρισα λειτουργεί αθόρυβα εδώ και πολλά χρόνια η Σχολή Βυζαντινής Μουσικής της Ιεράς Mητρόπολης με πολλούς μαθητές, με σημαντικούς καθηγητές και με σημαντικές εκδηλώσεις και δρώμενα. Λαρισαίοι ιεροψάλτες είναι γνωστοί ανά το πανελλήνιο. Άλλος ένας πυρήνας που καλλιεργεί αθόρυβα τον πολιτισμό στην πόλη μας και θα μπορούσε να δημιουργήσει διεθνούς εμβέλειας γεγονότα.
6. Το Δημοτικό Ωδείο και η Κλασική Μουσική Παιδεία. Το Δημοτικό Ωδείο θεμελιώθηκε και ανδρώθηκε χάριν της επιμονής και του πάθους ανθρώπων του δήμου και καλλιτεχνών τις δεκαετίες του 70 και του 80. Σήμερα αποτελεί παράδοση για τη Λάρισα και τα αποτελέσματα φαίνονται στη μουσική κίνηση της πόλης. Το Δημοτικό Ωδείο μπορεί να προσφέρει πολλά δημιουργώντας ένα νέο «επαναστατικό» τοπίο στην πόλη μας, αρκεί μια δημοτική αρχή να οραματιστεί μέσα από αυτό.
7. Το Λαογραφικό Μουσείο. Αποτελεί και αυτό όνειρο ζωής σημαντικών ανθρώπων και είναι ένα από τα σημαντικότερα Λαογραφικά Μουσεία της Ελλάδας τόσο από άποψη υλικού, όσο και από επιστημονική οργάνωση. Αν το αρχαίο θέατρο αποτελεί πηγή πληροφοριών για την αρχαία Ιστορία, το Λαογραφικό Μουσείο κάνει την αντίστοιχή δουλειά για τη νεότερη ιστορία της πόλης μας και της Θεσσαλίας.
8. Το Θεσσαλικό Ημερολόγιο. Είναι μοναδικό ένας άνθρωπος να έχει καταφέρει να εκδίδει ανελλιπώς για πολλά χρόνια ένα επιστημονικό περιοδικό διεθνούς κύρους, το οποίο παρέχει σημαντικές πρωτογενείς πληροφορίες για την ιστορία της Θεσσαλίας. Τονίζω τον μοναχικό αγώνα αυτού του ανθρώπου που όλη η Λάρισα γνωρίζει και αγαπά, αλλά οι τοπικοί άρχοντες τον αγνοούν επιδεικτικά! Ευτυχώς που υπάρχει και η Εθνική Ακαδημία που βράβευσε αυτόν τον άνθρωπο.
9. Τα Γενικά Αρχεία του Κράτους. Τα ΓΑΚ είναι μια υπηρεσία του υπουργείου Παιδείας που δημιουργήθηκε εδώ και δυο δεκαετίες, με σκοπό να σώσει τη σύγχρονη ιστορία της Ελλάδας, μέσα από τη διάσωση των νεοτέρων αρχείων. Το μοναδικό για τη Λάρισα είναι ότι η υπηρεσία αυτή έπεσε σε χέρια «ανθρώπων» με όρεξη δημιουργώντας μια άλλη εικόνα για τα ΓΑΚ. Πιστεύουμε ότι τα ΓΑΚ, το Θεσσαλικό Ημερολόγιο, το Λαογραφικό Μουσείο και η Σχολή Παραδοσιακής Μουσικής μπορούν να αποτελέσουν ένα ολοκληρωμένο σύμπλεγμα που θα μπορούσε να υποστηρίξει τη δημιουργία μελετητικών κέντρων, πανεπιστημιακών τμημάτων και άλλων σημαντικών θεσμών.
10. Η φωτογραφία και ο Τάκης Τλούπας. ¨Όσο περνούν τα χρόνια τόσο αναγνωρίζεται πανελλαδικά και όχι μόνο το έργο του Τ. Τλούπα. Γύρω από ένα μουσείο Τλούπα, θα μπορούσε να στηθεί ένα ολόκληρο οικοδόμημα που έχει σχέση με τη φωτογραφία.
11. Ο Τιριτόμπα και οι κούκλες του! Μια ομάδα πολυβραβευμένη σε πάμπολλες διεθνείς διοργανώσεις, δεν πρέπει να χαθεί μετά τον πρόωρο χαμό των δημιουργών του. Το Μουσείο Κούκλας πρέπει να προχωρήσει άμεσα. Άνθρωποι διαθέσιμοι να συνεχίσουν την τρέλα των δημιουργών τους υπάρχουν. Ο Τιριτόμπα δένει αρμονικά σε ένα περιβάλλον καλλιέργειας του θεάτρου και της παράδοσης.
12. Η 7η, 8η και 9η Τέχνη στη Λάρισα. Αν εξαιρέσουμε την τέχνη του κινηματογράφου (7η), ακόμα οι περισσότεροι πολίτες δεν γνωρίζουν την 8η που είναι η τέχνη του video και η 9η που είναι η τέχνη του κόμικς. Και όμως η Λάρισα έχει «κρυφό» υπόβαθρο και στις τρεις αυτές τέχνες. Το Μεσογειακό Φεστιβάλ Κινηματογράφου έχει γίνει θεσμός στη Λάρισα και αντέχει, παρόλο που η παρούσα δημοτική αρχή προσπαθεί να το καταργήσει δια της υποβάθμισης (αν και βρισκόμαστε ενόψει των Μεσογειακών Αγώνων). Επίσης γίνεται εδώ και 2 χρόνια το φεστιβάλ video μια διοργάνωση της λαρισαϊκής μη κερδοσκοπικής εταιρείας ArtFools. Ακόμα αυτό που είναι άγνωστο είναι ότι η Λάρισα έχει πολλούς συλλέκτες και λάτρεις του κόμικς και είναι ίσως η μοναδική επαρχιακή πόλη στην Ελλάδα που έχει ειδικό βιβλιοπωλείο μόνο για κόμικς. Φανταστείτε όλα αυτά να συναντηθούν δημιουργικά τι μπορεί να σημάνει για την πόλη μας.
13. Το Αστεροσκοπείο. Ένα δημιούργημα (και δωρεά) ανθρώπων με δημιουργική τρέλα και όραμα, οι οποίοι δουλεύουν σιωπηλά για πολλά χρόνια, ενώ ο ίδιος ο δήμος στον οποίο ανήκει το Αστεροσκοπείο τους αγνοεί! Σήμερα που το Αστεροσκοπείο έκλεισε έναν κύκλο, και πρέπει να μεταφερθεί αφού η φωτορύπανση το έχει τυφλώσει, το Αστεροσκοπείο κινδυνεύει με διάλυση. Ο καθένας όμως μπορεί να φανταστεί τι γεγονότα μπορεί να προκαλέσει ένας τέτοιος μοναδικός θεσμός στην πόλη μας.
14. Ο Πηνειός. Άφησα στο τέλος το ποτάμι της Λάρισας, τον ιστορικό Πηνειό, γιατί δεν αποτελεί κρυφή πρωτιά μόνο για τον πολιτισμό, αλλά για όλη την πολύμορφη ανάπτυξη της πόλης. Όσον αφορά στον πολιτισμό μπορεί να αποτελέσει την αφορμή για μια σειρά πολυποίκιλων εκδηλώσεων που μπορούν να συνδέουν την Ιστορία, την οικολογία και την τέχνη με ένα μοναδικό τρόπο.
Ο κύριος αντίλογος από τη δημοτική αρχή (που πολλές φορές μας τον έχει απευθύνει σαν παράταξη, με ειρωνικό ύφος στο δημοτικό συμβούλιο) είναι: «Αυτά είναι εκθέσεις Ιδεών, δεν είναι ρεαλιστικά! Άλλωστε απαιτούνται χρήματα! Πού θα τα βρείτε;». Και όμως για μας είναι αυτονόητο ότι πρώτα χρειάζεται να πιστέψεις σε όλα αυτά, να τα θέσεις ψηλά στις προτεραιότητες σου και να τα εντάξεις σε ένα ρεαλιστικό σχέδιο. Δεύτερον χρειάζεται να σέβεσαι τους σημαντικούς αυτούς ανθρώπους και το έργο τους. Και τρίτον τα χρήματα όταν έχεις έτοιμο σχέδιο και τόσο σπουδαίους ανθρώπους μαζί σου, μπορείς να τα διεκδικήσεις. Κυρίως όμως είναι η όλη φιλοσοφία, και για να δώσουμε ένα παράδειγμα λέμε ότι με τα χρήματα μιας συναυλίας τύπου «Πανταζή» θα μπορούσε να κάνει «θαύματα» η Σχολή Παραδοσιακής Μουσικής!!!
