Φορείς που εκπροσωπούν τους χριστιανικούς λαούς της Ανατολής που υπέστησαν το έγκλημα της Γενοκτονίας στις αρχές του 20ού αιώνα (Αρμενική Εθνική Επιτροπή Ελλάδας, Ένωση Σμυρναίων, Παμποντιακή Ομοσπονδία Ελλάδας, Πανελλήνια Ένωση Ασσυρίων, Πανελλήνιος Σύνδεσμος Ποντίων Εκπαιδευτικών) συνδιοργάνωσαν διεθνές επιστημονικό συνέδριο με θέμα «Τρεις γενοκτονίες, μια στρατηγική». Το συνέδριο πραγματοποιήθηκε στις 17-19 Σεπτεμβρίου 2010 στην Αθήνα, στην αίθουσα της Παλαιάς Βουλής. Στόχος του ήταν η ευρεία ενημέρωση της ελληνικής κοινωνίας αλλά και η δημιουργία των προϋποθέσεων που θα οδηγήσουν σε διεθνείς αναγνωρίσεις του εγκλήματος αυτού.
Ο ΟΗΕ χαρακτήρισε το έγκλημα αυτό ως «έγκλημα εναντίον της ανθρωπότητας». Ο αγώνας για την αναγνώριση από τη διεθνή κοινότητα δεν αφορά μόνο τους Έλληνες, Αρμένιους ή Ασσύριους, αλλά ολόκληρη την ανθρωπότητα. Οι τρεις γενοκτονίες αναγνωρίσθηκαν από τη Διεθνή Ένωση Ακαδημαϊκών για τη μελέτη των γενοκτονιών (Ι.A.G.S.) στο συνέδριό της στο Σαράγιεβο το Δεκέμβριο του 2007. Την άνοιξη του 2010 αναγνωρίστηκαν οι τρεις γενοκτονίες (Έλλήνων, Αρμενίων, Ασσυρίων) από το κοινοβούλιο της Σουηδίας (πρωτεργάτης σε αυτόν τον αγώνα ο ελληνικής καταγωγής βουλευτής Νικόλαος Παπαδόπουλος). Η χώρα αυτή, όπως σημείωσε ο πρόεδρος της Οργανωτικής Επιτροπής του συνεδρίου, Αντώνης Παυλίδης, «υποστηρίζει με θέρμη την ευρωπαϊκή προοπτική της Τουρκίας, γεγονός που φέρνει σε αδιέξοδο την τελευταία, μην επιτρέποντάς της να μιλήσει για σκοπιμότητες, όπως συνηθίζει». Ο αγώνας αυτός αποκτά νέα δυναμική και στοχεύει στην αποτροπή γενικότερα των γενοκτονιών και στην κατοχύρωση των θεμελιωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
ΠΛΟΥΣΙΑ ΘΕΜΑΤΟΓΡΑΦΙΑ
Το Συνέδριο χαρακτηρίστηκε από πλούσια θεματογραφία, εθνική προέλευση και επιστημονική ειδίκευση των ομιλητών καθώς και από αντίστοιχη ποικιλία των συμμετεχόντων. Συμμετείχαν ακαδημαϊκοί, ερευνητές και δεκάδες σύνεδροι από την Ελλάδα και το εξωτερικό. Οι ανακοινώσεις των ομιλητών κατέδειξαν με πολλά αδιαμφισβήτητα στοιχεία το ότι το νεοτουρκικό οθωμανικό καθεστώς και οι κεμαλικές δυνάμεις διέπραξαν αναρίθμητες και ασύλληπτης θηριωδίας πράξεις που στοιχειοθετούν το έγκλημα της Γενοκτονίας εναντίον ιστορικών λαών της Μικράς Ασίας (Αρμένιοι, Έλληνες, Ασσύριοι, αλλά και άλλες εθνοθρησκευτικές ομάδες). Αναδείχτηκε η ιδιαίτερη σημασία της ευρύτερης γνωστοποίησης διεθνώς της γενοκτονίας των Ελλήνων που ζούσαν επί χιλιετηρίδες και μέχρι το 1922 στην «καθ’ημάς Ανατολή».
* Ο Δρ. καθηγητής Ιστορίας Ιωάννης Αντωνόπουλος, κατέγραψε την πορεία προς την εξόντωση του Ελληνισμού από τη Χίο το 1822 μέχρι τη Σαμψούντα (1894-1896).
* Ο καθηγητής του πανεπιστημίου της Ρωσικής Ομοσπονδίας Τζόζεφ Γιάβα παρέθεσε τα ιστορικά στοιχεία που πιστοποιούν τις εκκαθαρίσεις των Ασσυρίων (από 17 εκατ. έχουν απομείνει μόλις 3 εκατ. άνθρωποι) και άλλων χριστιανικών πληθυσμών από τα τέλη του 19ου αι. έως τις αρχές του 20ού αι.
* Η Αμερικανίδα (μητέρα Ελληνοπόντια, πατέρας Ασσύριος) Τέα Χάλο (συγγραφέας του βιβλίου «Oύτε το όνομά μου») ανέλυσε το ρόλο της Γερμανίας στη συγκεκριμένη χρονική περίοδο και την παντελή αδιαφορία του βασιλιά Κωνσταντίνου για τους Έλληνες της Ανατολής.
Ιδιαίτερα σημαντική ήταν η συμμετοχή των δύο μελών της Ενωσης Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων της Τουρκίας.
* Ο ερευνητής Σαΐτ Τσετίνογλου ανέλυσε την ιδέα του ανεξάρτητου Πόντου και έκανε μια τεκμηριωμένη αλλά και γενναία παρουσίαση της γενοκτονίας των Ελλήνων Ποντίων.
* Ο συγγραφέας και εκδότης Ρατζίπ Ζαράκογλου έκανε τεκμηριωμένη αναφορά στο ζήτημα του συνεχιζόμενου σφετερισμού των περιουσιών των χριστιανών της Ανατολής από το τουρκικό κράτος.
* Ο Ασσύριος καθηγητής Ασούρ Γκιβαργκίς ξετύλιξε το κουβάρι των εκκαθαρίσεων Ασσυρίων από τη λήξη της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας μέχρι το σημερινό βόρειο Ιράκ, όπου «οι εναπομείναντες Ασσύριοι υφίστανται μια νέα γενοκτονία, λόγω του θρησκεύματός τους».
* Ο καθηγητής Μάριος Ευρυβιάδης ανέλυσε την κατασκευή της μεταπολεμικής εικόνας της Τουρκίας.
* Ο καθηγητής Νεοκλής Σαρρής ανέλυσε τους μηχανισμούς με τους οποίους «το σύγχρονο τουρκικό κράτος εμμένει στην άρνηση της γενοκτονίας των χριστιανικών πληθυσμών».
* Ο Μιχάλης Χαραλαμπίδης μίλησε για τη ζωή μεταξύ «Σκύλας και Χάρυβδης» των λαών της Ανατολής τονίζοντας ότι το «νέο Ανατολικό Ζήτημα είναι το τουρκικό πρόβλημα».
* Ο Νικόλαος Παπαδόπουλος, βουλευτής του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος Σουηδίας, Πρόεδρος του ευρωπαïκού τμήματος της Παγκόσμιας Διακοινοβουλευτικής Ένωσης Ελλήνων βουλευτών, αναφέρθηκε στην αναγνώριση από το Σουηδικό Κοινοβούλιο και των τριών Γενοκτονιών και στην ανάγκη διαμόρφωσης μιας νέας στρατηγικής προς τις επόμενες διεθνείς αναγνωρίσεις.
* Ο καθηγητής Ισραέλ Σάρνυ, διευθυντής του Ινστιτούτου για το Ολοκαύτωμα και τη Γενοκτονία της Ιερουσαλήμ, μίλησε με θέμα «Η ψυχολογία της άρνησης ύπαρξης άλλων θυμάτων». Αναφέρθηκε στην απαίτηση της αποκλειστικότητας και της υπεροχής κάποιας εθνικής ομάδας ως θύμα Γενοκτονίας, και στην κατηγοριοποίηση των Γενοκτονιών επί τη βάσει των ανόμοιων κινήτρων αυτών που διέπραξαν τέτοια εγκλήματα. Όμως απέφυγε οποιαδήποτε νύξη έστω στην επί δεκαετίες καταπάτηση των δικαιωμάτων του παλαιστινιακού λαού από το σιωνιστικό ισραηλινό καθεστώς.
ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΤΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ
Έχει ιδιαίτερη σημασία η ευρύτερη γνωστοποίηση της Γενοκτονίας των Ελλήνων που ζούσαν στην Οσμανική Αυτοκρατορία. Χρειάζεται να γίνει επαναξιολόγηση των ενεργειών που επιδιώκουν την αναγνώριση της Γενοκτονίας. Πρόβλημα δημιουργείται από το ότι σχεδόν όλα τα βιβλία που αναφέρονται στη γενοκτονία του Ποντιακού Ελληνισμού είναι γραμμένα στα ελληνικά (δυσκολία γνωστοποίησης π. χ. ευρύτερα στην Αμερική της γενοκτονίας ώστε να φέρει το επιθυμητό αποτέλεσμα το αίτημα της αναγνώρισης). Αλλά, το πρόβλημα της γλώσσας δεν είναι το μοναδικό. Αφενός απαιτείται προσοχή και πνεύμα ιστορικής ακρίβειας στις έρευνες αλλά και σωστή πληροφόρηση των παραγόντων των χωρών στις οποίες γίνονται σχετικές κινήσεις. Αφετέρου στην ήδη υπαρκτή δυσκολία να προχωρήσουν σε αναγνώριση χώρες που δεν γνωρίζουν την ιδιαιτερότητα του Ποντιακού Ζητήματος, προστίθεται μια επί πλέον με τον διαχωρισμό των Ποντίων από τους Έλληνες άλλων περιοχών της Ανατολής, που και αυτοί έχουν υποστεί τους τουρκικούς διωγμούς. Ασφαλώς οι Πόντιοι έχουν στην ψυχή και στη λαλιά τους τον Πόντο. Αλλά, είναι Έλληνες και είναι γνωστοί παγκοσμίως ως Έλληνες. Όπως όλοι αυτοί που κατοικούσαν μέχρι το 1922 σε τόσες και τόσες περιοχές: Σμύρνη, Αïβαλί, Καππαδοκία, κλπ., αλλά και στην Ανατολική Θράκη. Και όλοι οι Έλληνες της Ανατολής ζούσαν μακριά από το αθηνοκεντρικό, μιμητικό και υποτελές έναντι της Δύσης ελλαδικό κράτος. Το κράτος υποβαθμίζει στην πράξη τη γενοκτονία των Ελλήνων στο επίπεδα της παρουσίασής της στην εκπαίδευση. Υπονομεύεται η συλλογική εθνική μνήμη και περιορίζεται η αποτελεσματικότητα των προσπαθειών γνωστοποίηση της Γενοκτονίας των Ελλήνων και των άλλων λαών της Ανατολής στην Ελλάδα και διεθνώς.
Οι Αρμένιοι, που έχουν επιτύχει τόσο πολλά, δεν διαχωρίζουν έναν Αρμένιο της Κωνσταντινούπολης από άλλον που ζούσε στην Αμάσεια, στην Κιλικία ή στη Σμύρνη. Ενωμένοι είναι ισχυροί και η ενότητά τους έφερε αποτελέσματα. Αλλά, εκτός της ενότητας, ό,τι πέτυχαν οφείλεται και στη σοβαρή, τεκμηριωμένη έρευνα της Αρμενικής Γενοκτονίας, στην απόφαση να γνωστοποιήσουν προς τους άλλους αυτή τη σοβαρή προσπάθειά τους, στην οργάνωση και στον συντονισμό των κινήσεών τους. Η Γενοκτονία του Πόντου αποτέλεσε μέρος αυτής που ξετυλίχτηκε σε όλα τα μέρη όπου ζούσαν ελληνικοί πληθυσμοί. Οι Έλληνες από τις διάφορες οργανώσεις που εκπροσωπούν τους απογόνους των θυμάτων της Γενοκτονίας ας συμφωνήσουν σε μια κοινή μέρα κατά την οποία θα τιμάται η μνήμη όλων των Ελλήνων της Γενοκτονίας. Ετσι και οι Ελληνες θα διατηρούν ζωντανή στη μνήμη τους τη Γενοκτονία (καθώς και αυτές των άλλων ιστορικών λαών της Ανατολής) αλλά και οι μη Ελληνες θα γνωρίζουν και θα θυμούνται ότι υπήρξε και μία άλλη γενοκτονία, η Γενοκτονία των Ελλήνων της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.
Ο ΒΑΣΟΣ ΛΥΣΑΡΙΔΗΣ
Στην πανηγυρική έναρξη του συνεδρίου μίλησε ο Βάσος Λυσαρίδης. Ο ιστορικός ηγέτης της Κύπρου και του Ελληνισμού ανέδειξε τα κοινά στοιχεία ανάμεσα στην πολιτική εξόντωσης των ιστορικών λαών από όργανα του τουρκικού κράτους και στην πολιτική που ακολουθεί η Τουρκία στην κατεχόμενη Κύπρο, το Αιγαίο, τη Θράκη και έναντι του εναπομείναντος σ’αυτήν ελληνικού μειονοτικού στοιχείου. Παρών στην έναρξη ήταν ο πρώην πρόεδρος της Βουλής Απόστολος Κακλαμάνης, ο οποίος έκανε σχετική παρέμβαση. Σε όλη τη διάρκεια του Συνεδρίου έλαμψαν διά της απουσίας τους το Υπουργείο Εξωτερικών της Ελλάδας και η κυβέρνηση. Τα ΜΜΕ, κρατικά και ιδιωτικά, απέφυγαν να κάνουν έστω και κάποια ολιγόλεπτη αναφορά στο Συνέδριο και τις ανακοινώσεις που έγιναν. Οι εκατοντάδες χιλιάδες απόγονοι των θυμάτων των γενοκτονιών που πληρώνουν φόρους και τέλη υπέρ ΕΡΤ ας αναρωτηθούν για τη στάση των υπευθύνων των ΜΜΕ που είναι λαλίστατα σε ποικίλες πτυχές του λάιφ στάιλ. Η μνήμη και η αναγνώριση των εθνοθρησκευτικών εκκαθαρίσεων του παρελθόντος μπορεί να συμβάλει στην αποτροπή σύγχρονων βαρβαροτήτων και αφανισμού λαών.
Θεόδωρος Σ. Μπατρακούλης
Δρ Γεωπολιτικής, Νομικός
