Είναι χιλιογραμμένη και χιλιοειπωμένη η φράση του Ουμπέρτο Εκο ότι τον Αύγουστο δεν υπάρχουν ειδήσεις, αλλά αυτή η φράση μονίμως διαψεύδεται.
Άλλωστε, είναι είδηση η λειτουργία στη Μονή Σουμελά στην Τραπεζούντα ανήμερα της Παναγίας το Δεκαπενταύγουστο, είναι είδηση η προσπάθεια για την αναβάθμιση των σχέσεων Ελλάδος – Ισραήλ, είναι είδηση ακόμη κι ο θάνατος του 87χρονου «σκύλου της ΕΣΑ» του διαβόητου Μίμη (έτσι τον φώναζε ο έτερος της παρέας της Χούντας του 1967, Γεώργιος Παπαδόπουλος, που θεωρούσε μάλιστα πως ο Μίμης είναι... αρσακειάδα) Ιωαννίδη.
Οι εφημερίδες και οι τηλεοράσεις προσπαθούν να μας πείσουν πως είναι είδηση αυτά που (επιμένουν να) γράφουν για ανασχηματισμό της κυβερνήσεως, αλλά αυτή την είδηση ο μόνος που μπορεί να την επιβεβαιώσει ώστε να γίνει πραγματικά είδηση, είναι ο Γιώργος Παπανδρέου, αφού σ’ αυτόν ανήκει η συνταγματική αρμοδιότητα να φτιάχνει την κυβέρνησή του.
Το θέμα είναι αν – παρά τα όσα γράφονται ως προθέσεις του – ο ίδιος ο πρωθυπουργός, ο οποίος έκανε φέτος διακοπές «χωρίς ενοχές», έχει καταλήξει σε αποφάσεις και σε ποιες.
Μερικά πράγματα, παρά ταύτα, πρέπει να θεωρούνται βέβαια.
Η δημοτικότητα πρωθυπουργού και κυβερνήσεως έχουν υποστεί σοβαρές φθορές από την άσκηση της πολιτικής βάρβαρης λιτότητας και ως, εκ τούτου, είναι επίσης βέβαιο ότι με αφετηρία την 3η Σεπτεμβρίου (επέτειο της ιδρύσεως του ΠΑΣΟΚ από τον Ανδρέα Παπανδρέου) και τη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης ο κ. Παπανδρέου θα επιδιώξει να δώσει στην κοινωνία την αίσθηση ότι πρέπει να μηδενιστεί το κοντέρ και να αρχίσει από την αρχή.
Όμως, κι αυτό, είναι βέβαιο πως είναι δύσκολο.
Και είναι δύσκολο, γιατί η κοινωνία οφείλει «να μην μασήσει» όταν θα θελήσει η κυβέρνηση να της παρουσιάσει ένα πακέτο μέτρων «κοινωνικού αντίβαρου», που θα προσπαθήσει να του δώσει το χαρακτήρα ενός «κοινωνικού μνημονίου». Δηλαδή, μέτρα τα οποία (υποτίθεται ότι) θα λειτουργήσουν ανακουφιστικά στις χαμηλότερες εισοδηματικά τάξεις, οι οποίες ασφυκτιούν υπό το βάρος της σκληρής λιτότητας που έχει επιβληθεί.
Και είναι δύσκολο γιατί ακόμη κι αν αλλάξει την κυβέρνησή του με νέα πρόσωπα (που ίσως να είναι παλιά και δοκιμασμένα) είναι βέβαιο πως αυτά δεν θα ακολουθήσουν άλλη πολιτική, παρά αυτή που έχει έξωθεν επιβληθεί από το Μνημόνιο, το οποίο έχει υπογραφεί με την τρόικα (ΕΕ – ΔΝΤ – ΕΚΤ).
Μέχρι στιγμής δεν έχει αποφασιστεί τι ακριβώς θα περιλαμβάνει αυτό το «κοινωνικό μνημόνιο» και το κυριότερο πού θα βρεθούν τα χρήματα για να υλοποιηθεί. Υπάρχει απλώς η κατ’ αρχήν πολιτική απόφαση.
Σ’ ό,τι δε αφορά στον πιθανό ανασχηματισμό δεν είναι λίγοι εκείνοι που πιστεύουν ότι ο Γ. Α. Παπανδρέου θα εμφανιστεί στη ΔΕΘ με καινούργια κυβέρνηση, με αλλαγές προσώπων και δομών, που κρίθηκαν στους 9 μήνες της διακυβερνήσεώς του και δεν τα κατάφεραν.
Θα είναι ανασχηματισμός σε επίπεδο προσώπων με μετακινήσεις νυν υπουργών; Θα είναι ανακάτεμα της τράπουλας ή θα είναι δομικός ανασχηματισμός, με την είσοδο στο κυβερνητικό σχήμα και έμπειρων στελεχών που έμειναν εκτός στον σχηματισμό της κυβερνήσεως τον περασμένο Οκτώβριο;
Κύριος στόχος της κυβερνήσεως από τον Σεπτέμβριο θα πρέπει να είναι η αναπτυξιακή πορεία της χώρας και η έξοδος από την ύφεση με την προσέλκυση επενδύσεων και με χρησιμοποίηση των κοινοτικών κονδυλίων για μεγάλα έργα και για να υπάρξουν νέες θέσεις εργασίας.
Αυτό, όμως, που είναι βέβαιο και το βιώνουμε είναι πως η κοινωνία στενάζει υπο το βάρος της ανασφάλειας, της ανέχειας και της επερχόμενης φτώχειας. Οι περισσότεροι δεν έκαναν διακοπές και όσοι τις έκαναν τις έκαναν περιορισμένες και (σε αντίθεση με τις πρωθυπουργικές προτροπές) με ενοχές. Γιατί δεν ξέρουν τι θα τους ξημερώσει το φθινόπωρο. Θα έχουν δουλειά; Θα πληρώνονται; Θα μπορούν να πληρώσουν τα έξοδα των σχολείων των παιδιών τους; Θα μπορούν να πληρώνουν τα έξοδα των δανείων τους; Στεγαστικών και καταναλωτικών.
Ήδη έχουν κλείσει πολλές μικρές επιχειρήσεις και μαγαζιά και είναι ζητούμενο αν θα αντέξουν μεγάλες επιχειρήσεις. Αν αρχίσουν να κλείνουν πολλές εταιρίες με επακόλουθο μαζικές απολύσεις, τότε η ύφεση θα είναι βαθιά και η οργή της κοινωνίας μεγάλη.
Επίσης είναι βέβαιο πως το φθινόπωρο θα είναι σκληρό και ενδεχομένως απαρχή πολιτικών εξελίξεων.
Μέχρι τώρα η κυβέρνηση έχει καταφέρει να περάσει πολύ σκληρά μέτρα, χωρίς πραγματικά να εκδηλωθούν μεγάλες αντιδράσεις. Όμως, θα βρεθεί σύντομα απέναντι στις πιο σκληρές συντεχνίες που έχουν εδραιώσει τη δύναμή τους τα τελευταία 30 χρόνια, με πρώτη τη ΓΕΝΟΠ ΔΕΗ.
Το αν η κυβέρνηση θα επιβιώσει των συγκρούσεων που προεξοφλούνται, θα εξαρτηθεί από τους πολιτικούς της χειρισμούς, από το πώς θα πάει η πραγματική οικονομία και από τον παράγοντα τύχη, καθώς ένα μικρό ή μεγάλο σκάνδαλο μπορεί να τινάξει τα πάντα στον αέρα.
Το παζλ είναι δύσκολο και κυρίως εύφλεκτο.
Και η κυβέρνηση δύσκολα θα περάσει τον κάβο, αν, παρά τις αναμενόμενες αλλαγές στα πρόσωπα και ίσως τη δομή της, επιμείνει να μην στηρίζει πραγματικά (και όχι με επικοινωνιακά τερτίπια) την κοινωνία και ιδιαίτερα τους έχοντες ανάγκη - χαμηλόμισθους, συνταξιούχους – που νοιάζονται για τον επιούσιο και όχι για το αν θα αλλάξει πρόσωπο και πρόσωπα η κυβέρνηση, ή για το πώς θα βαφτιστούν τα όποια ψίχουλα θελήσει να τους δώσει, όταν έχουν χάσει τόσα μα τόσα πολλά, αίροντες τις αμαρτίες άλλων, εχόντων και κατεχόντων.
