Η καλή είδηση μας έρχεται από τη Βρετανία: «Τη διδασκαλία της Αρχαίας Ελληνικής θα ξεκινήσουν πειραματικά τρία σχολεία της Βρετανίας με περίπου 160 μαθητές, συνεχίζοντας την επιτυχημένη εισαγωγή της γλώσσας των Λατινικών στα βρετανικά σχολεία».
Την ώρα που οι κλασσικές σπουδές αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα σε όλο τον κόσμο, είναι ενθαρρυντικό το γεγονός ότι γίνονται και κινήσεις ενάντια στο ρεύμα.
Είναι γεγονός ότι στις μέρες μας η εκπαίδευση καθίσταται ολοένα και περισσότερο χρησιμοθηρική. Αντιμετωπίζεται δηλαδή ως προϊόν, το οποίο έχει ανταλλακτική – οικονομική αξία. Η γνώση που στοχεύει σε διαφορετικές ιεραρχήσεις σταδιακά περιθωριοποιείται, ή παραμένει προνόμιο λίγων που δεν έχουν πρόβλημα επιβίωσης.
Στην Ελλάδα, η συζήτηση για τη σημασία της διδασκαλίας των Αρχαίων Ελληνικών στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση διαρκεί εδώ και πολλές δεκαετίες.
Και τα δύο «στρατόπεδα» έχουν πλούσια επιχειρηματολογία στη φαρέτρα τους. Οι μεν θεωρούν ότι τα Αρχαία Ελληνικά δημιουργούν μάλλον περισσότερο σύγχυση τους μαθητές διότι εμπλέκουν τη νεοελληνική με τους κανόνες της αρχαίας και στο τέλος δεν μαθαίνουν τίποτε καλά. Γι’ αυτό και προτείνουν να περιοριστεί η διδασκαλία των Αρχαίων Ελληνικών στο Λύκειο.
Η άλλη πλευρά αντιτείνει ότι το πρόβλημα έγκειται στη μέθοδο και στον τρόπο διδασκαλίας των αρχαίων και όχι σε αυτή καθ’ αυτή τη διδασκαλία. Άλλωστε, η κατάργησή τους στα Γυμνάσια δεν εμπόδισε την αυξανόμενη λεξιπενία που μαστίζει τους νέους μας.
Επιμένουν, επομένως, ότι αν τα παιδιά διδαχτούν τα Αρχαία Ελληνικά με τον ίδιο τρόπο που διδάσκονται τις ξένες γλώσσες, που ήδη κάνουν πλέον από πολύ νωρίς, ακόμη και πριν πάνε σχολείο, δεν θα έχουν κανένα απολύτως πρόβλημα.
Και αυτό διότι στην ηλικία των 12 ετών όχι μόνο έχουν κατακτήσει τη μητρική τους γλώσσα αλλά είναι προ πολλού άριστοι ομιλητές της ήδη από τα 5 χρόνια τους.
Αυτό που πρέπει να μας προβληματίσει είναι το τι τελικά έχουν να προσφέρουν τα Αρχαία Ελληνικά στο άνθρωπο κατά τη διάρκεια της διαμόρφωσης της προσωπικότητάς του. Θα είμαστε ασυγχώρητοι αν παραγνωρίσουμε ότι πρόκειται για γλώσσα που χρησιμοποιήθηκε για να εκφράσει όρους και έννοιες που δημιούργησαν εντέλει τον ίδιο τον δυτικό πολιτισμό. Ο λεκτικός πλούτος της αρχαίας ελληνικής ανοίγει τον κόσμο των μαθητών, τους υψώνει πνευματικά.
Ίσως όλ’ αυτά να ακούγονται παράταιρα στον αστερισμό της παντοδυναμίας των «νόμων της αγοράς» και ιδιαίτερα στην εποχή του «μνημονίου» και της τρόικας. Το παρελθόν, όμως, απέδειξε ότι η αρχαία ελληνική γραμματεία θα έχει πάντα θέση στην ανθρώπινη σκέψη, για να την τροφοδοτεί με ιδέες και υψηλά νοήματα. Στη Βρετανία φαίνεται ότι το πιστεύουν, στην Ελλάδα;
* Ο Μάξιμος Χαρακόπουλος είναι Γραμματέας Πολιτικού Σχεδιασμού της Νέας Δημοκρατίας, βουλευτής Λαρίσης. maximos@parliament.gr