Του αιρετού στο ΚΥΣΠΕ Β. Παληγιάννη
Η επιλογή των στελεχών εκπαίδευσης απασχολεί την εκπαιδευτική κοινότητα τουλάχιστον τις τελευταίες δεκαετίες, αφού η εκάστοτε κυβέρνηση επιδίωκε τον απόλυτο έλεγχο της διοικητικής πυραμίδας αδιαφορώντας, για τις επιπτώσεις στην εκπαίδευση.
Οι εκπαιδευτικοί μετά την εκλογή της νέας κυβέρνησης και λαμβάνοντας υπόψη τις δηλώσεις της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου μας, για αξιοκρατία, αντικειμενικές και ακομμάτιστες επιλογές πίστεψαν ότι επιτέλους θα κυριαρχούσαν αρχές που θα οδηγούσαν στην αναβάθμιση του κύρους και της αξιοπιστίας των στελεχών.
Δυστυχώς η επιλογή των 13 Περιφερειακών Διευθυντών και μάλιστα Μεγάλη Πέμπτη διέψευσε τις ελπίδες κάθε καλοπροαίρετου εκπαιδευτικού. Στις συγκεκριμένες επιλογές θριάμβευσε ο κομματισμός, η ημετεροκρατία, η αναξιοκρατία και η παρεοκρατία. Η σκληρή παραταξιακή λογική και η κομματική σκοπιμότητα τέθηκαν πάνω από το συμφέρον της δημόσιας εκπαίδευσης.
Θύματα της παραπάνω λογικής δεν ήταν μόνο οι μη προσκείμενοι στην κυβερνητική παράταξη υποψήφιοι, αλλά και αξιόλογα στελέχη του κυβερνητικού χώρου που δεν τα ευνόησαν οι παραταξιακές «συγκυρίες». Φανταστείτε επιλέχθηκε Περιφερειακός Διευθυντής εκπαιδευτικός που δεν άσκησε ποτέ διοίκηση και ο οποίος ως υποψήφιος για υποδιευθυντής Σχολικής Μονάδας δεν ψηφίστηκε από τους εκπαιδευτικούς του σχολείου του. Άραγε αυτό ήταν το όραμα της «πρώτης φοράς Αριστεράς» που ευαγγελιζόταν ο κ. Μπαλτάς με τις δηλώσεις του;
Με αυτές τις επιλογές χάθηκε μια μεγάλη ευκαιρία για την αναβάθμιση του κύρους και της αξιοπιστίας του θεσμού των Περιφερειακών Διευθυντών. Ταυτόχρονα αμφισβητήθηκε και η αξιοπιστία του λόγου της πολιτικής ηγεσίας και επιβεβαιώθηκε η βούλησή της για τον πλήρη έλεγχο της διοικητικής πυραμίδας της εκπαίδευσης.
Γι΄ αυτό είναι εύλογη και κατανοητή η δυσπιστία των εκπαιδευτικών και για την προτεινόμενη διαδικασία επιλογής Διευθυντών Εκπαίδευσης και Διευθυντών Σχολείων. Είναι δε άπειρα τα αναπάντητα ερωτήματα που δημιουργεί η ανακοίνωση της πολιτικής ηγεσίας για τον τρόπο επιλογής. Ερωτήματα που ενδεχομένως πολλά από αυτά να απαντηθούν όταν δοθεί το πλήρες σχέδιο επιλογών. Το σίγουρο είναι πως καταργούνται τα συμβούλια επιλογής Διευθυντών Εκπαίδευσης και Διευθυντών Σχολικών Μονάδων, ενώ παραμένει σε ισχύ το Συμβούλιο Επιλογής Συντονιστών Εκπαίδευσης Εξωτερικού και παραμένει άγνωστο το τι θα γίνει με το Συμβούλιο Επιλογής Σχολικών Συμβούλων.
Θεσμοθετείται για πρώτη φορά στην ιστορία της εκπαίδευσης, ο Σύλλογος Διδασκόντων ως όργανο αξιολόγησης των υποψηφίων Διευθυντών και οι Διευθυντές Σχολικών μονάδων ως όργανο για την ψήφιση Διευθυντών Εκπαίδευσης.
Καλοπροαίρετα κάποιοι μπορεί να θεωρήσουν το προτεινόμενο σχέδιο επιλογής Διευθυντών θετικό, αφού θα «μετράει» η γνώμη του Συλλόγου Διδασκόντων. Δυστυχώς όμως έχοντας υπόψη μας τα προβλήματα που δημιουργήθηκαν στους Συλλόγους Διδασκόντων με την επιλογή υποδιευθυντών και τα οποία οδήγησαν πολλούς από αυτούς να καταθέτουν αλφαβητική κατάσταση υποψηφίων προκειμένου να αποφεύγουν αντιπαλότητες, ψυχρότητα και τριβές ανάμεσα στους συναδέλφους ας είμαστε επιφυλακτικοί κι ας προβληματιστούμε όχι μόνο ως προς τα ερωτήματα σχετικά με το ποιοι συμμετέχουν και το πώς αλλά κυρίως για τον κίνδυνο αναπαραγωγής πελατειακών σχέσεων παρεοκρατίας και παραταξιοκρατίας με αρνητικές επιπτώσεις στη συνοχή του Συλλόγου Διδασκόντων.
Σ΄ ότι αφορά την επιλογή των Διευθυντών Εκπαίδευσης εύλογα τίθεται το ερώτημα με βάση ποια κριτήρια οι Διευθυντές θα ψηφίζουν αφού πιθανόν πολλοί από τους υποψηφίους θα τους είναι εντελώς άγνωστοι; Εκτός αν κάνουν οι ίδιοι υποψήφιοι «προεκλογική εκστρατεία» με τη συμμετοχή παρατάξεων και κομμάτων με τον κίνδυνο να δημιουργηθούν πελατειακές σχέσεις εξάρτησης, κομματισμού και ακύρωσης κάθε έννοιας αξιοκρατίας.
Με βάση τα παραπάνω και με δεδομένη τη δυσπιστία των εκπαιδευτικών απέναντι στις προθέσεις, τη σκοπιμότητα και εγκυρότητα του συστήματος επιλογής στελεχών εκπαίδευσης που προωθείται, οφείλει η πολιτική ηγεσία να επιδιώξει έναν γόνιμο και ουσιαστικό διάλογο με τις ομοσπονδίες εκπαιδευτικών. Έναν διάλογο με στόχο τη διασφάλιση των όρων που απαιτούνται για την εφαρμογή ενός συστήματος επιλογής στελεχών με αντικειμενικά αξιοκρατικά κριτήρια και με συμβούλια επιλογής μη ελεγχόμενα.
Ως εκπαιδευτικοί πρέπει να κατανοήσουμε ιδιαίτερα σήμερα, που όλοι μας ζούμε πρωτόγνωρες καταστάσεις, την ανάγκη ενός συλλογικού και οραματικού σχεδίου που θα ενώνει και θα προσφέρει προοπτική για ποιότητα στην εκπαίδευση και στην αναβάθμιση του κύρους, της αξιοπιστίας και του ρόλου των στελεχών εκπαίδευσης.
