Του Νίκου Ι. Μεγαδούκα
Η πρωθιέρεια του πάλαι ποτέ σοσιαλιστικού (και νυν νεοφιλελεύθερου) ΠΑΣΟΚ Βάσω Παπανδρέου, η οποία ανακοίνωσε πως δεν θα είναι υποψήφια στις προσεχείς εκλογές, αποτύπωσε με μια δήλωσή της την αμείλικτη πραγματικότητα που βιώνουμε, την οποία, όμως, προσποιούνται ότι δεν αντιλαμβάνονται οι ηγεσίες των δύο (πάλαι ποτέ) μεγάλων κομμάτων εξουσίας, οι οποίες συνεχίζουν να λαϊκίζουν, να αναλίσκονται σε θεατρινίστικες αντιπαραθέσεις τηλεοπτικού χαρακτήρα και ούτε λίγο, ούτε πολύ, καλλιεργούν προσδοκίες στην κοινωνία, προκειμένου, όπως ευελπιστούν, να υφαρπάξουν για πολλοστή φορά τις ψήφους των πολιτών.
«Η ΝΔ οδήγησε την Ελλάδα στην καταστροφή, αλλά το ΠΑΣΟΚ την αποτελείωσε», δήλωσε η Βάσω Παπανδρέου, την ίδια στιγμή που ο νέος αρχηγός του ΠΑΣΟΚ Ευ. Βενιζέλος διακηρύσσει ότι «θα πει την αλήθεια» στον ελληνικό λαό, ταυτόχρονα, όμως, τον καλεί να δώσει στο κόμμα του την πρωτιά και την νίκη στις εκλογές, ο δε αρχηγός της ΝΔ Αντώνης Σαμαράς, που έχει αρχίσει τα «ταξίματα» στους πολίτες, ζητεί την αυτοδυναμία του κόμματός του, αλλά αν δεν προκύψει μετεκλογικά βιώσιμη κυβέρνηση, τότε λέει ότι θα οδεύσουμε σε νέες εκλογές.
Υποτίθεται ότι οι κ. Ευάγγελος Βενιζέλος και Αντώνης Σαμαράς έχουν σαφή εικόνα της μετεκλογικής πραγματικότητας κι ως εκ τούτου δεν θα έπρεπε να καλλιεργούν την αυταπάτη ότι «τα δύσκολα πέρασαν», καθώς γνωρίζουν ότι όχι μόνον δεν έχουν περάσει, αλλά αντίθετα έπονται, όπως γνωρίζουν ότι, επί τη βάσει των δεσμεύσεων που έχουν αναλάβει, διά των όσων έχουν συνυπογράψει έναντι των δανειστών της χώρας, ο νέος πρωθυπουργός και η νέα κυβέρνηση θα κληθούν (και μάλιστα εντός του θέρους, αρχής γενομένης από τον Ιούνιο) να υλοποιήσουν νέα μέτρα, δηλαδή νέες βάρβαρες περικοπές σε μισθούς, συντάξεις και δικαιώματα και να προχωρήσουν σε απολύσεις δημοσίων υπαλλήλων.
Την ίδια στιγμή κι ενώ η Τρόικα επιμένει ότι θα πρέπει να οδηγηθεί η Ελλάδα σε μισθούς Βουλγαρίας, το δε Βερολίνο αρνείται να επιστρέψει στην Αθήνα περί τα 150 δισ. ευρώ, που οφείλει για πολεμικές αποζημιώσεις και για το αναγκαστικό κατοχικό δάνειο και το ΔΝΤ δίνει «γραμμή» και ζητά συγκυβέρνηση ΝΔ – ΠΑΣΟΚ, τα τελευταία 24ωρα φαίνεται ότι παίζεται ακόμη και σενάριο αναβολής των εκλογών.
Άλλωστε, με δεδομένη τη (δημοσκοπική) κατάρρευση του δικομματισμού, τη γεμάτη πολιτικούς συμβολισμούς αυτοκτονία του 77χρονου συνταξιούχου στο Σύνταγμα, τη δολοφονική επίθεση της αστυνομίας στον πρόεδρο των Ελλήνων φωτορεπόρτερ και την εικόνα διαλύσεως της Βουλής, είναι ενδεχόμενο η εγχώρια ελίτ να κρίνει ότι δεν τη συμφέρουν οι εκλογές και με κάποια πρόφαση να ρισκάρει να μην στηθούν οι κάλπες. Βεβαίως, αυτό το ρίσκο είναι πολύ επικίνδυνο, καθώς υπάρχει συσσωρευμένος θυμός και οργή στην κοινωνία και συνεπώς καμία ασφαλής πρόβλεψη δεν μπορεί να γίνει.
ΤΟ ΣΚΛΗΡΟ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ
Στο μεταξύ, η κυβέρνηση επιμένει ότι δεν πρέπει να καλλιεργούνται, λόγω της (έστω άτυπης) προεκλογικής περιόδου, προσδοκίες για «χαλάρωση της προσπάθειας» (σ.σ. έτσι ονομάζεται πια ο περαιτέρω εκβαρβαρισμός της κοινωνίας) και ότι το βασικό ζητούμενο παραμένει το «να εφαρμόσουμε το πρόγραμμα, κάτι που συνεπάγεται σειρά μέτρων».
Τα άμεσα «καθήκοντα» της κυβερνήσεως είναι:
- Η ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων για το θέμα της ανακεφαλαιοποιήσεως των τραπεζών και η έκδοση της σχετικής πράξεως του Υπουργικού Συμβουλίου, με την οποία θα ορίζεται πώς θα γίνει η ανακεφαλαιοποίηση. Ωστόσο, οι τραπεζίτες εμφανίζονται ενοχλημένοι, καθώς θεωρούν ότι οι απαιτήσεις που τους μεταφέρονται από την κυβέρνηση και την Τράπεζα της Ελλάδος για νέα κεφάλαια είναι τόσο μεγάλες ώστε θα οδηγήσουν σε κρατικοποίηση του συστήματος. Το θέμα αυτό μπορεί να αποτελέσει το πρόσχημα για αναβολή ή για μετάθεση του χρόνου των εκλογών.
- Η προώθηση των μελετών σχετικά με τις περικοπές δαπανών ύψους 11,6 δισ. ευρώ στη διετία 2013 – 14, περικοπές που θα πρέπει να προέλθουν κατά 3,2 δισ. ευρώ από τα κοινωνικά προγράμματα, κατά 2,1 δισ. από την «αναδιάρθρωση» των διοικητικών δομών του κράτους, που περιλαμβάνει συγχωνεύσεις, κλείσιμο φορέων και φυσικά απολύσεις και κατά 6,3 δισ. ευρώ από την περικοπή δαπανών κάθε είδους της λεγομένης γενικής κυβερνήσεως.
- Η εφαρμογή με απόλυτη συνέπεια του προϋπολογισμού, ώστε να μην υπάρξουν υπερβάσεις στο έλλειμμα και να απαιτηθούν και άλλα, πέραν των ανωτέρω, πρόσθετα μέτρα.
Ας σημειωθεί ότι ο πρωθυπουργός Λουκάς Παπαδήμος άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο να χρειαστεί η Ελλάδα κι ένα νέο, το τρίτο κατά σειρά, πακέτο δανεισμού, καθώς «δεν μπορούμε να προβλέψουμε τις προσδοκίες και τις συνθήκες των αγορών το 2015 και άρα δεν μπορούμε να αποκλείσουμε ότι μπορεί να χρειαστεί κάποια μορφή οικονομικής στήριξης».
Και σε συνέντευξή του σε ιταλική εφημερίδα, άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο να συνεχίσει την εμπλοκή του στην πολιτική ζωή της χώρας μετά τις εκλογές: «Αυτή η κυβέρνηση έχει μια αποστολή, η οποία ολοκληρώνεται. Τις επόμενες εβδομάδες υπάρχει ακόμη πολλή δουλειά για να φέρουμε εις πέρας, όπως η υιοθέτηση συγκεκριμένων μέτρων που περιλαμβάνονται στο πρόγραμμα προσαρμογής. Θα κάνω ό,τι μπορώ καλύτερο για να εξασφαλίσω ότι δεν θα διακοπεί η ροή των πολιτικών αποφάσεων. Δεν πρέπει να ξοδέψουμε ούτε μία ημέρα».
ΤΟΥΣ ΑΝΗΣΥΧΕΙ Η ΚΑΤΑΡΡΕΥΣΗ
Το πλαίσιο, λοιπόν, είναι γνωστό, όπως γνωστές είναι και οι έξωθεν «προειδοποιήσεις» και εκβιασμοί για την ανάγκη πιστής τηρήσεως του Μνημονίου και των χρονοδιαγραμμάτων, αλλά παρά ταύτα η αντιπαράθεση μεταξύ των κομμάτων οξύνεται, καθώς οι κ. Ευ. Βενιζέλος και Α. Σαμαράς δεν κρύβουν τον προβληματισμό τους για το πώς θα αντιμετωπιστεί το πρόβλημα της χώρας, όταν βλέπουν τις αντιμνημονιακές δυνάμεις να ενισχύονται, έστω κι αν παραμένουν διασπασμένες.
Είναι προφανές ότι πρέπει να αντιλαμβάνονται τις περιπλοκές που θα υπάρξουν για την εγχώρια ελίτ (και τους έξωθεν αρωγούς της) αν τα κόμματά τους μείνουν σε χαμηλά εκλογικά ποσοστά, οπότε ακόμη και μια δική τους κυβέρνηση συνεργασίας θα είναι μια αδύναμη κυβέρνηση, η οποία δεν θα μπορεί να υλοποιήσει τα μέτρα για τα οποία έχουν δεσμευτεί να προωθήσουν από τον Ιούνιο.
Ας σημειωθεί ότι οι δανειστές θέλουν (και το λένε ρητώς) μια κυβέρνηση είτε του ΠΑΣΟΚ, είτε της ΝΔ, είτε μια συγκυβέρνηση των δύο, με τις απαραίτητες «μνημονιακές προσθήκες», ταυτόχρονα, όμως (και αυτό έχει τη σημασία του για το αν τελικώς θα αποφασιστεί η ημερομηνία των εκλογών) ανησυχούν, είναι δε χαρακτηριστική των εκτιμήσεών τους η φράση που φέρεται, σύμφωνα με το «Βήμα», να είπε ο υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας Βόλφγκανγκ Σόιμπλε σε Έλληνα συνομιλητή του:
«Στην Ελλάδα το πολιτικό σύστημα δεν μπορεί να κυβερνήσει και ο ελληνικός λαός δεν θέλει να κυβερνηθεί»...
Άλλωστε, κατά το ρεπορτάζ της εφημερίδας, όλοι οι Έλληνες υπουργοί, που επισκέφθηκαν ισάριθμες «δύσκολες» χώρες της Ε.Ε. (Ολλανδία, Φινλανδία, Γερμανία) εισέπραξαν αυτόν το σκεπτικισμό και την ανησυχία των δανειστών της Ελλάδος, αλλά και την προειδοποίηση ότι ο χρόνος της χώρας και η ανοχή των τοκογλύφων έχει εξαντληθεί, έστω κι αν οι ίδιοι που ανησυχούν, παραδέχονται ότι αν καταρρεύσει η Αθήνα, θα ακολουθήσει ντόμινο στην ευρωζώνη.
Το «Βήμα» αναφέρει ότι οι «εταίροι» βολιδοσκοπούν Έλληνες πολιτικούς για το Λουκά Παπαδήμο, αν, δηλαδή, έχει την πρόθεση να παραμείνει στον ρόλο του, εφόσον του γίνει σχετική πρόταση, αν και ο ίδιος ο πρωθυπουργός, όπως προαναφέραμε, δύσκολα θα αρνηθεί αυτόν τον ρόλο, εφόσον του ζητηθεί...
Το πρόβλημα, ωστόσο, για το ελλαδικό κυρίαρχο πολιτικό σύστημα, που καταρρέει, είναι αφενός μεν το μετεκλογικό «μέλλον Βουλγαρίας» που απαιτούν οι δανειστές για την ελληνική κοινωνία και η αποκληθείσα «Βοσνιοποίηση της πολιτικής», δηλαδή το ΠΑΣΟΚ και η ΝΔ να «πιάσουν» στις εκλογές αθροιστικά, ένα ποσοστό κάτω του 50%.
Αν αυτό συμβεί (και μάλιστα δεν αποκλείεται, ακόμη κι αν σχηματιστεί συνεργατική κυβέρνηση) τότε τα νέα μέτρα και οι πολιτικές που θα συνοδεύουν τη νέα δανειακή σύμβαση, θα τελούν υπό διαρκή αμφισβήτηση, καθώς οι αντιμνημονιακές δυνάμεις θα υποστηρίζουν και μάλιστα βασίμως ότι η συμφωνία για το πακέτο δανεισμού της Ελλάδος έχει αμφισβητηθεί, από την πλειονότητα των πολιτών και μάλιστα στις κάλπες.
Πάντως, τόσο στο ΠΑΣΟΚ, όσο και στη ΝΔ εκφράζεται συγκρατημένη αισιοδοξία ότι η εικόνα κατακερματισμού του πολιτικού σκηνικού που εμφανίζουν οι δημοσκοπήσεις θα ανατραπεί, όταν θα τεθούν με ένταση τα διακυβεύματα των εκλογών και ως εκ τούτου δεν είναι τυχαίο πως έχει ξεκινήσει σαφής προσπάθεια απαξιώσεως των άλλων πολιτικών σχηματισμών και εκβιασμού και τρομοκρατήσεως της κοινής γνώμης με το σλόγκαν ότι αν δεν προχωρήσει το Μνημόνιο θα επέλθει έξοδος από την ΕΕ και χάος.
ΤΟ ΒΥΡΙΟ ΜΕ ΤΑ ΡΟΥΣΦΕΤΙΑ
Ταυτόχρονα δε «ανοίγουν το βυτίο με τα ρουσφέτια», όπως έγραψαν τα «Νέα», ως «άλλοι Μαυρογιαλούροι», σύμφωνα με την «Καθημερινή».
Ο αρθρογράφος της «Καθημερινής» Άγγελος Στάγκος κάνει λόγο για «στρουθοκαμηλισμό» της πολιτικής τάξεως, υπενθυμίζεται δε ότι ενόψει εκλογών, βουλευτές και υπουργοί προσπαθούν να επωφεληθούν από την «αναμπουμπούλα» και διαγκωνίζονται στην ένταξη ασχέτων και συχνότατα ρουσφετολογικών τροπολογιών σε νομοσχέδια, που φέρνουν στη Βουλή, άλλοι προσπαθούν να «μπουρδουκλώσουν» νομοσχέδια, τα οποία αποσκοπούν υποτίθεται στην προώθηση μεταρρυθμίσεων και «το κάνουν για να είναι οι ίδιοι και το κόμμα τους αρεστοί σε συντεχνίες».
Παράλληλα επανέρχεται στο προσκήνιο, η ρητορική των αόριστων υποσχέσεων και της δημιουργίας προσδοκιών, όπου, προς το παρόν, διακρίνεται σε αυτό περισσότερο η ΝΔ κι αυτό σημαίνει ότι ακόμη και το τμήμα της πολιτικής τάξης που ευαγγελίζεται την ευρωπαϊκή προοπτική, νομίζει πως η χώρα έχει εξασφαλιστεί μετά το «κούρεμα» και τη στήριξη με το πακέτο των 130-140 δισεκατομμυρίων ευρώ από τους δανειστές μας κι είτε αδυνατεί να αντιληφθεί την πραγματικότητα, είτε καταφεύγει στις γνωστές μεθόδους «Μαυρογιαλούρου».
Ο δε Γιάννης Τριάντης στο «Παρόν» γράφει ότι:
«Ασύστολοι, αμετανόητοι, ίδιοι. Η χώρα χάνεται κι αυτοί - ΠΑΣΟΚ και ΝΔ - έχουν τον νου τους στη φθηνή ψηφοθηρία. Επινοούν αντιθέσεις, κατασκευάζουν διαφορές και χάσματα, υπόσχονται, εξαγγέλλουν και κορδακίζονται. Όπως πάντα, στις προεκλογικές περιόδους... Το μόνο που δεν φαίνεται να τους ενδιαφέρει είναι ένα σοβαρό και στιβαρό Σχέδιο για τη χώρα... (... ) Τέτοια φτηνή παράσταση σε τόσο κρίσιμη περίοδο μόνο αυτοί, οι βασικοί υπεύθυνοι για το κατάντημα της χώρας, θα μπορούσαν να δώσουν. Αμήχανοι μπροστά στο ιδιότυπο των εκλογών αυτών (προεκλογικώς δεσμευμένοι για συνέχιση της ίδιας πολιτικής και υλοποίηση συγκεκριμένων επιλογών), τρομαγμένοι από τα ευρήματα των δημοσκοπήσεων, αλλά εντελώς ανίκανοι να υπερβούν τον γνωστό λαϊκίστικο εαυτό τους, δίνουν μια ιλαρή παράσταση ανύπαρκτων αντιθέσεων και δήθεν ουσιωδών διαφορών».