*Απόστολος Παπατόλιας
Γενικός Γραμματέας Ένωσης
Περιφερειών Ελλάδος (ΕΝ.Π.Ε.)
Οι προγραμματισμένες εκλογές των εσωτερικών μελών των Συμβουλίων Διοίκησης των Πανεπιστημίων, του νέου οργάνου που έρχεται να αντικαταστήσει τις Πρυτανικές Αρχές, αναβλήθηκαν λόγω καταλήψεων και διαμαρτυριών σε τρία ΑΕΙ της χώρας, μεταξύ των οποίων και το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας.
Οι εκλογές αυτές αποτελούν το πεδίο πολιτικής σύγκρουσης δύο διαφορετικών αντιλήψεων που ζυμώνονται στην ελληνική κοινωνία, σχετικά με το ρόλο του Πανεπιστημίου. Η μία αντίληψη απορρίπτει το νέο νόμο στο όνομα του δημόσιου και δωρεάν χαρακτήρα της παιδείας και της αυτονομίας των Πανεπιστημίων. Οι δε υποστηρικτές της προκειμένου να αντισταθούν στο ξεπούλημα της εκπαίδευσης στο κεφάλαιο, δεν διστάζουν να παρεμποδίσουν με κάθε τρόπο τις εκλογές, ακόμη και με απροκάλυπτη και «εισαγόμενη» βία.
Στην άλλη πλευρά των χαρακωμάτων βρίσκονται όσοι θέλουν να εφαρμοστεί ο νόμος και στηρίζουν τη μεταρρύθμιση και τον εκσυγχρονισμό των ΑΕΙ. Είναι όσοι πιστεύουν ότι με τους νέους θεσμούς ενισχύεται η προοπτική της εξωστρέφειας, της καινοτομίας, της ποιοτικής αναβάθμισης της γνώσης και της σύνδεσής της με την κοινωνία, στο πλαίσιο της ευρύτερης δυνατής αξιοποίησης της ανώτατης εκπαίδευσης ως μοχλού για την οικονομική και κοινωνική πρόοδο της Ελλάδας.
Στις δυνάμεις αυτές ανήκει και η παράταξή μας «Θεσσαλών Δύναμη». Έγραφα πριν από 2 μήνες: Οι άνθρωποι της Περιφέρειας της χώρας μας προσδοκούμε πολλά από την εφαρμογή του νέου Νόμου, αντιμετωπίζοντάς τον ως ένα σημαντικό εργαλείο για να συνδέσουμε επιτέλους τα Πανεπιστήμια με την παραγωγική διαδικασία, τις τοπικές μας οικονομίες και τις υγιείς επιχειρηματικές δραστηριότητες. Η σύνδεση της έρευνας με την ανάδειξη δημόσιων και κοινωνικών αγαθών, καθώς και με τις προτεραιότητες της παραγωγικής διαδικασίας σε κάθε τόπο, αλλά και γενικότερα η σύνδεση της ακαδημαϊκής ζωής με τις τοπικές και περιφερειακές ανάγκες, μέσα από μια ανοιχτή και εξωστρεφή διακυβέρνηση των περιφερειακών πανεπιστημιακών ιδρυμάτων, συγκροτούν ένα νέο μεγάλο κεφάλαιο ευκαιριών για την οικονομική ανάπτυξη της Περιφέρειας που δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να μείνει αναξιοποίητο.
Επειδή έχουμε την πεποίθηση ότι οι υγιείς δυνάμεις της περιφερειακής ανάπτυξης έχουν και την ωριμότητα και τη διάθεση να στηρίξουν τη μεταρρύθμιση στην Ανώτατη Εκπαίδευση, ανιχνεύοντας νέους δρόμους για τη διασύνδεση Πανεπιστημίου και περιφερειακής οικονομίας, προτείνουμε να δημιουργηθεί, ανά Νομό, μία Ομάδα Εργασίας με τη συμμετοχή των πανεπιστημιακών (ΑΕΙ και ΤΕΙ), αυτοδιοικητικών (Δήμοι, Περιφέρεια), επιστημονικών (Οικονομικό Επιμελητήριο, ΤΕΕ), επιχειρηματικών (Επιμελητήριο, Βιομήχανοι, Ξενοδόχοι) και παραγωγικών (Εργατικό Κέντρο, Αγροτικές Ενώσεις) φορέων, η οποία θα εξετάσει και θα επεξεργαστεί συγκεκριμένο Πλαίσιο Δράσης για την αξιοποίηση του νέου Νόμου στην κατεύθυνση του ανοίγματος του Πανεπιστημίου στην Περιφέρεια και στις ανάγκες της.
Βεβαίως, βασική προϋπόθεση για να προχωρήσουν όλες αυτές οι πρωτοβουλίες είναι να πραγματοποιηθούν οι εκλογές με όσο το δυνατόν μεγαλύτερη συμμετοχή της πανεπιστημιακής κοινότητας. Όσοι αποτρέπουν τη διεξαγωγή των εκλογών σήμερα με κάθε τίμημα δεν υιοθετούν απλώς μια ακραία αντιδημοκρατική στάση, που καταλύει τις αξίες και τις αρχές μιας σύγχρονης και ευνομούμενης κοινωνίας. Οι «επαγγελματίες της βίας» στα Ελληνικά Πανεπιστήμια πάνω απ’ όλα προσβάλλουν το δικαίωμα όλων των ενεργών και σκεπτόμενων πολιτών, που οραματίζονται για το Πανεπιστήμιο ένα μέλλον πολύ διαφορετικό από τα δήθεν «επαναστατικά» αιτήματα των καθηγητικών και φοιτητικών συντεχνιών…
Τέλος, η υπεράσπιση της τήρησης του νόμου δεν μπορεί να περιορίζεται μονοσήμαντα στη στήριξη της δημοκρατικής νομιμότητας απέναντι στις οργανωμένες μειοψηφίες. Όπως ήδη ανέφερα, η εφαρμογή του νόμου συνδέεται με ένα πολύ πιο σύνθετο ζήτημα με κορυφαία αναπτυξιακή σημασία για τις χειμαζόμενες από την κρίση τοπικές κοινωνίες και για το λόγο αυτό είναι αναγκαίο να εκδηλωθεί άμεσα και αποτελεσματικά η αντίδραση των οργανωμένων κοινωνικών φορέων και των τοπικών θεσμών της Θεσσαλίας απέναντι στους κάθε λογής καταληψίες.
Θα ήταν κρίμα να αφήσουμε κι αυτή την ευκαιρία να πάει χαμένη για να χτίσουμε μία ουσιαστική σχέση ανάμεσα στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας και τις παραγωγικές δυνάμεις του τόπου μας, προσφέροντας το χώρο της ανώτατης εκπαίδευσης στις δυνάμεις της συντήρησης, της ιδεολογικής αγκύλωσης και της κοινωνικής οπισθοδρόμησης.