* Του Γιώργου Χαντζοπλάκη
Μέρες τώρα παρατηρώ τις αντιδράσεις που προκάλεσε η απόφαση του Υπουργείου Παιδείας να κλείσει, στη μέση της σχολικής χρονιάς, τα αμιγώς τσιγγάνικα σχολεία. Μια απόφαση που φαίνεται τα κίνητρά της να μην είναι παιδαγωγικά, αλλά οικονομικά. Τα σχολεία αυτά λειτουργούν χρόνια τώρα και, αντί να εντάσσουν, αναπαράγουν τσιγγάνους. Εντύπωση προκαλεί και η στάση του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, που έχει το πρόγραμμα ένταξης των τσιγγανοπαίδων. Μέχρι στιγμής και, ενώ κλείνουν πολλά δημοτικά σχολεία (άλλο και τούτο πάλι) στην περιοχή από γονείς που αντιδρούν στη διασπορά των μαθητών Ρομά, δεν βγήκαν να πάρουν θέση. Τέτοια υπευθυνότητα! Εντύπωση προκαλεί και η αντίδραση του πρώην υφυπουργού Παιδείας κ. Ταλιαδούρου. Άραγε δε γνωρίζει ότι το Σύνταγμα της Ελλάδας δεν επιτρέπει τη λειτουργία αμιγώς σχολείων για τσιγγάνους;
Καταρχήν οι τσιγγάνοι είναι Ελληνες πολίτες και έχουν δικαιώματα και υποχρεώσεις όπως όλοι οι άλλοι. Ως προς τις υποχρεώσεις το ελληνικό κράτος φρόντισε να τους ενσωματώσει. Έτσι τους φορολογεί, τους στρατεύει και τους διώκει ποινικά για αδικήματα που διαπράττουν. Ως προς τα δικαιώματά τους, όμως, δεν φρόντισε να τους εντάξει κοινωνικά, όπως οφείλει.
Έτσι τα σχολεία αυτά αντί να συμβάλλουν στην κοινωνική ένταξη των τσιγγάνων, αναπαράγουν τσιγγάνους. Ένας πειστικός απολογισμός των αποτελεσμάτων των σχολείων αυτών θα ήταν καλό. Πόσοι από τους εκατοντάδες μαθητές των σχολείων αυτών έχουν ενταχθεί;
Η κοινωνική ένταξη των τσιγγάνων είναι καλή για όλους και κύρια για τους μπαλαμούς. Η παραβατική συμπεριφορά ατόμων μη κοινωνικά ενταγμένων έχει παρενέργειες κοινωνικές και καμιά φορά και μη ελεγχόμενες.
Για παράδειγμα άτομα που δεν έχουν τελειώσει την υποχρεωτική εκπαίδευση δεν μπορούν να αποκτήσουν δίπλωμα οδήγησης, δηλαδή δεν γνωρίζουν τον Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας. Παρ’ όλα αυτά, οδηγούν. Αυτά τα άτομα θα προκαλέσουν ατυχήματα. Είναι προς το συμφέρον, λοιπόν, της κοινωνίας η κοινωνική ένταξη των τσιγγάνων. Και η κοινωνική ένταξη περνάει και από την εκπαίδευση.
Κατά τη γνώμη μου ο ρόλος των σχολείων αυτών έχει αποτύχει ή τουλάχιστον έχουν κλείσει τον κύκλο τους. Τα στοιχεία δείχνουν ότι σχεδόν ελάχιστα παιδιά τελειώνουν την υποχρεωτική εκπαίδευση και πολύ πιο λίγα την Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση. Τα περισσότερα απ΄ αυτά τα παιδιά είναι λειτουργικά αναλφάβητα. Οι εξαιρέσεις επιβεβαιώνουν τον κανόνα.
Τα παιδιά αυτά πρέπει να ενταχθούν στα υπόλοιπα σχολεία της πόλης. Οι ασύμβατες πολιτισμικές διαφορές που επικαλούνται κάποιοι είναι ο νεορατσισμός. Τον Δεκέμβρη του 2004 σε επιστολή μου στον τοπικό Τύπο με τίτλο «Ο ρατσισμός στην πόρτα μας» κατήγγειλα τη μίσθωση του τυροκομείου για τη λειτουργία δημοτικού σχολείου των Ρομά. (2.000 ευρώ μηνιαίο ενοίκιο).
Τα πανεπιστήμια Ιωαννίνων, Πατρών και Θεσσαλίας που διαχειρίστηκαν διαπολιτισμικά προγράμματα και προγράμματα ένταξης τσιγγάνων πρέπει να πάρουν θέση με βάση και τα συμπεράσματα των ερευνών τους. Ας μη χορεύουμε όλοι τον προεκλογικό λαϊκίστικο χορό. Αρκετά τον πληρώσαμε μέχρι σήμερα.
Και για την ενημέρωση: Σε δημοψήφισμα που διεξήχθη τον Νοέμβριο του 2004 στην Πολιτεία της Αλαμπάμα, περισσότεροι από τους μισούς πολίτες της καταψήφισαν τροπολογία για την κατάργηση άρθρου του πολιτειακού Συντάγματος που προβλέπει ότι «τα λευκά παιδιά και τα έγχρωμα παιδιά» θα φοιτούν σε διαφορετικά σχολεία.
Καιρός να δείξουμε ότι η Καρδίτσα δεν είναι Αλαμπάμπα.
*Ο Γιώργος Χαντζοπλάκης είναι πρώην μέλος της Εκτελεστικής Επιτροπής του Πανελληνίου δικτύου ΡΟΜ
