Από τον Γεώργιο Ν. Ξενόφο
Ενώ η ελληνική κυβέρνηση, που είχε έδρα το Κάιρο της Αιγύπτου, ήταν εντελώς αποκομμένη από την Ελλάδα, οι σκλαβωμένοι Ελληνες άρχισαν να αναζητούν τρόπους αντίστασης στον Γερμανό κατακτητή. Με πρωτοβουλία κάποιων τολμηρών επαγγελματικών οργανώσεων και συλλόγων εργαζομένων άρχισαν να λειτουργούν τα λαϊκά συσσίτια για την επιβίωση του λαού. Οι κατακτητές ένιωσαν κάτω από τα πόδια τους κάποιον να τραβάει το χαλί. Ηταν η αρχή. Τη νύχτα της 30ης Μαΐου 1941 δύο νέοι φοιτητές, ο Μανώλης Γλέζος και ο Απόστολος Σάντας, εκφραστές της ψυχικής διάθεσης όλου του λαού, σκαρφαλώνουν στον Βράχο της Ακρόπολης και κατεβάζουν τη χιτλερική σημαία. Σιγά - σιγά η «Αντίσταση» οργανώνεται. Από τις αρχές Σεπτεμβρίου του 1941 αρχίζουν να ιδρύονται αντιστασιακές οργανώσεις. Τέτοιες είναι: Ο Εθνικός Δημοκρατικός Ελληνικός Σύνδεσμος (Ε.Δ.Ε.Σ.), η Εθνική και Κοινωνική Απελευθέρωση (Ε.Κ.Κ.Α.) και το Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο (Ε.Α.Μ.). Αυτές ήταν που έπαιξαν πρωτεύοντα ρόλο στην εξέλιξη του αντιστασιακού αγώνα του λαού μας. Αμεσος στόχος είναι ο αγώνας κατά των κατακτητών και η απελευθέρωση της χώρας. Απώτερος στόχος είναι η δημιουργία των προϋποθέσεων για την οικοδόμηση ενός σταθερού δημοκρατικού πολιτεύματος. Η πρώτη μαζική εξέγερση του λαού μας συνέβη στη Δράμα στο τέλος Σεπτεμβρίου 1941 «εναντίον της βουλγαρικής κατοχικής διοίκησης, που ήθελε τον εκβουλγαρισμό των κατοίκων. Τότε οι Βούλγαροι φασίστες, που ήταν συνεργάτες των Γερμανών, εκτέλεσαν ομαδικά 3.000 πατριώτες στη Δράμα και στο Δοξάτο. Τον Φεβρουάριο του ΄42 η επιτροπή του ΕΑΜ αποφασίζει την ίδρυση ένοπλων ανταρτικών σωμάτων, στα οποία δόθηκε η ονομασία ΕΛΑΣ (Εθνικός Λαϊκός Απελευθερωτικός Στρατός). Επικεφαλής αυτών ορίστηκε ο γεωπόνος από τη Λαμία, Αθανάσιος Κλάρας, που πήρε το ψευδώνυμο «Αρης Βελουχιώτης». Τον Σεπτέμβριο του 1942 στα Ρυκά της Παρνασσίδας γίνεται η πρώτη μάχη ανάμεσα στους Ελληνες αντάρτες του Βελουχιώτη και στους Ιταλούς στρατιώτες. Οι Ιταλοί εξοντώνονται. Αυτή είναι η πρώτη νίκη. Μετά από αυτό το γεγονός αρχίζει σιγά - σιγά στα ορεινά μέρη της Στερεάς Ελλάδας να δημιουργείται ένα μικρό κράτος. Λίγο νωρίτερα ο στρατηγός Ναπολέων Ζέρβας ιδρύει άλλη ομάδα Ελλήνων ανταρτών την Ε.Ο.Ε.Α. Τον Σεπτέμβριο του ΄42 έρχεται κρυφά στην Ελλάδα ο Αγγλος συνταγ/ρχης Μάγερς με αγγλικό κλιμάκιο. Ερχεται σε επαφή με τις διάφορες ανταρτικές δυνάμεις και κατορθώνει να συντονίσει τις ενέργειές τους. Αποτέλεσμα αυτής της συνεργασίας είναι η ανατίναξη της γέφυρας του Γοργοποτάμου στις 25 Νοεμβρίου του 1942. Το 1943 το Ε.Α.Μ. ιδρύει την Εθνική Πανελλαδική Οργάνωση Νέων (Ε.Π.Ο.Ν.), της οποίας τα μέλη ήταν όλοι νέοι. Στις μεγάλες πόλεις αρχίζουν τα οργανωμένα συλλαλητήρια και οι απεργίες όμως, όσο η αντίσταση του ελληνικού λαού κορυφώνεται, τόσο και η αντίδραση των Γερμανών σκληραίνει. Οι σφαγές και οι ομαδικές εκτελέσεις είναι καθημερινό φαινόμενο. ακόμη και γυναικόπαιδα εκτελούνται από τους κατακτητές. Τον Δεκέμβριο του ΄43 οι Γερμανοί καίνε τα Καλάβρυτα και σκοτώνουν τον πληθυσμό τους 1.101 άτομα, ανάμεσα στα οποία βρίσκονται βρέφη και παιδιά κάτω των 14 ετών, χάνουν τη ζωή τους τόσο νωρίς και οι καταστροφές συνεχίζονται. Σύμφωνα με κάποιους υπολογισμούς εκτελέστηκαν από τους Γερμανούς, τους Ιταλούς και τους Βουλγάρους κατακτητές 49.188 Ελληνες. Από τα μέσα του 1943 άρχισαν να εμφανίζονται ανάμεσα στα ανταρτικά σώματα κάποια σημάδια ανταγωνισμού. Ακολούθησαν μικροσυμπλοκές μεταξύ τους, ώσπου, τελικά, συγκροτείται μια κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας. Τον Οκτώβριο του 1944 οι Γερμανοί εγκαταλείπουν την Αθήνα και σιγά - σιγά ολόκληρη τη χώρα μας. Η φυγή τους όμως άφησε πίσω τους καταστροφές, διχασμό, φτώχεια και ορφάνια. Μαύρες μέρες, δύσκολα χρόνια, που και ο πιο σκληρός άνθρωπος θα ευχόταν να μην ξαναρθούν.
