* Του Κων/νου Ι. Παπακωνσταντίνου
Ενώ ο άνθρωπος αδυνατεί να συνεταιριάσει μαζί δύο αντίθετα πράγματα ή δυσκολεύεται πολύ να εναρμονίσει στον ίδιο χώρο, δύο εκ διαμέτρου αντίθετες καταστάσεις, η φύση τα καταφέρνει τελευταία μια χαρά. Δεν διστάζει να μας λανσάρει εν ταυτώ το κρύο με τη ζέστη.
Τη βαρυχειμωνιά με την καλοκαιρία. Την ηλιοφάνεια με τη βαριά συννεφιά. Τις πυρκαγιές με τις πλημμύρες.
Όλοι μας ξέρουμε, πως το κάστανο είναι καρπός και σημάδι του χειμώνα. Ο καστανάς στη γωνιά του δρόμου με τον σηκωμένο γιακά του παλτού του και αναδεύοντας τη φουφού με τα κάρβουνα, επισημοποιεί τον ερχομό και την παρουσία του χειμώνα.
Η ρόκα πάλι του καλαμποκιού είναι καρπός και σημάδι του καλοκαιριού, που τη ροδίζει πάλι ο μεροκαματιάρης στη φουφού. Τελευταία όμως, βλέπουμε να συνταιριάζουν και να συνυπάρχουν το κάστανο με τη ρόκα του καλαμποκιού. Τη συνύπαρξη αυτή μόνον η φύση, την κατορθώνει.
Υποθέτουμε βέβαια, πως με τις εισαγωγές της παγκοσμιοποιημένης αγοράς, ίσως μάλιστα και με τη βοήθεια της τεχνολογίας και των θερμοκηπίων γίνεται το ακατόρθωτο. Δηλαδή να κρατήσουμε στην κατάψυξη για μήνες και χρόνια κάποια προϊόντα και να τα παρουσιάσουμε σαν να μοιάζουν πιο φρέσκα κι από τα φρέσκα. Έτσι λοιπόν δεν είναι δύσκολο να βρούμε καταχείμωνα προϊόντα του καλοκαιριού ή και κατακαλόκαιρο, χειμωνιάτικα αγαθά.
Άλλωστε μια επίσκεψη στα μανάβικα θα πείσει και τον πιο δύσπιστο. Αυτό όμως είναι αφύσικο. Δηλ. να βλέπουμε σαν φυσικό το παράξενο, το απρόσμενο και το ανάποδο.
Η αλλαγή με τα καμώματα της φύσης έφερε και πολλές αλλαγές στη ζωή μας. Διατροφικές και ενδυματολογικές αλλαγές στη συμπεριφορά μας.
Τα σχολικά βιβλία, μπορεί να γράφουν ότι η αμυγδαλιά ανθίζει τον Φλεβάρη, πως τα σύκα και τα καρπούζια βγαίνουν τον Αύγουστο και οι πελαργοί με τα χελιδόνια ξαναγυρίζουν στον τόπο μας κάθε άνοιξη. Και να διανθίζουν όλα αυτά με όμορφες παροιμίες, παιδικά τραγουδάκια και ποιήματα σχετικά. Οι σύγχρονοι όμως μπόμπιροι πρόθυμοι θα μας διαψεύσουν με τη δική τους πείρα. Μήπως δεν βλέπουν κι αυτά, πως τα μανάβικα και οι πλατφόρμες από Τρίκαλα μεριά ή από την Κρήτη, μας προσφέρουν καρπούζια από τον Μάη μήνα; Όχι εισαγόμενα. Ελληνικά και με τη βούλα. Μήπως δεν βλέπουν, πως τα δέντρα ζαλισμένα από τα καμώματα του καιρού, ανθοφορούν επικινδύνως πρόωρα; Και πως μερικά αποδημητικά πουλιά, δεν ξανάρχονται στον τόπο μας; Είναι τα ίδια τα περυσινά αυτά που βλέπουμε, γιατί ξεγελασμένα από το βιολογικό τους ρολόι και εξαπατημένα από τις ανωμαλίες του καιρού, δεν έφυγαν καθόλου. Προτίμησαν και τα κατάφεραν να βγάλουν τον χειμώνα μαζί μας.
Ας μη μας φανεί λοιπόν παράξενο, πως στην ίδια φουφού του καστανά, ψήνονται και οι ρόκες του καλαμποκιού.
Παλαιότερα ο παππούς με τη γιαγιά μου έλεγαν: «Από Μάρτη καλοκαίρι κι από Αύγουστο χειμώνα». Ή κάθε πράγμα στον καιρό του. «Ήταν τα σταθερά εποχιακά όρια μέσα στα οποία η μάνα φύση, που δεν είχε ακόμα παλαβώσει, όριζε τη ρότα των γεωργών και των κτηνοτρόφων, τα προιόντα που έκαναν σταδιακά την εμφάνισή τους, μέσα σε αυστηρά χρονικά όρια.
Η φύση ρύθμιζε ακόμα, κατά έναν απαρέγκλιτο τρόπο και αυστηρούς κανόνες τα φυσικά καιρικά φαινόμενα. Η ανομβρία και η ξηρασία, το καλοκαίρι. Ο χιονιάς και η παγωνιά τον χειμώνα. Πρωτοβρόχια τον Σεπτέμβριο. Το γλυκύ έαρ στον χρόνο του. Σήμερα δυστυχώς τα φαινόμενα αυτά έχασαν τον δρόμο τους και αναστάτωσαν τον άνθρωπο.
Φίλος μου έμπορος, μου παρεπονείτο προ ημερών, πως μαζί με τον καιρό σάλεψε και ο ίδιος. Βάζω στη βιτρίνα Χριστουγεννιάτικα στολίδια με γκι και αστράκια και οι πελάτες μου, μου ζητούν κάτι μεταξύ Φθινοπωρινού και Ανοιξιάτικου. Άσε που έχω και τη γυναίκα μου, που μου λέει να βγάλει στο Χριστουγεννιάτικο τραπέζι όχι μόνο τη γαλοπούλα, αλλά και αγκινάρες ογκραντέν ή μελιτζάνες μουσακά. Το αλαλούμ της φύσης επηρέασε και τις γευστικές μας ευαισθησίες. Τα προϊόντα που κάνουν την εμφάνισή τους πριν την ώρα τους, σίγουρα στερούνται της πραγματικής τους γεύσης. Μη μου πείτε πως το πάρωρο καρπούζι του Μαΐου, έχει την ίδια γεύση με το χυμώδες και ολόγλυκο Αυγουστιάτικο καρπούζι !!
Αυτά όμως είναι τα λίγα και αβλαβή. Ο κίνδυνος και η φοβέρα είναι αλλού. Χαιρόμαστε κι απολαμβάνουμε τη χειμωνιάτικη λιακάδα; Το καλοριφέρ σε ύφεση; Τι χαρά !!
Αλλά δεν ακούμε το καμπανάκι, πως ετούτο το αλαλούμ εγκυμονεί πολλούς και σοβαρούς κινδύνους. Μετεωρολόγοι, Βιοκλιματολόγοι, Οικονομολόγοι και Πολιτικοί, αρχίζουν να συνειδητοποιούν, πως τα τερτίπια του καιρού μας φέρνουν άσχημα νέα. Η υπεθέρμανση, «ο πυρετός της γης» όπως την αποκαλούν, το λιώσιμο των πάγων, οι κλιματικές αλλαγές, η σύγχυση των εποχών, η σφοδρότητα των καιρικών φαινομένων, όλα αυτά προοιωνίζουν σαν μελλοντικές και πολύ γρήγορες ερημώσεις, κάλυψη πολλών παράλιων περιοχών από τη θάλασσα, μεγάλες μετακινήσεις πληθυσμών κ.ά.
Είναι άγνωστο πότε οι ανησυχίες μας ή οι ευχές μας για σύνεση των ανθρώπων, θα αντικατασταθούν από ριζικά μέτρα παγκόσμιας αποδοχής. Το κακό ήδη κτυπά την πόρτα μας. Κάτι ψίθυροι, που ακούστηκαν παλαιότερα στο Κιότο, στο Ναϊρόμπι και πρόσφατα στη Γερμανία, από τους υπεύθυνους μεγάλους του κόσμου, μένουν προς το παρόν έπεα πτερόεντα. Συνέρχονται, συζητούν, συμφωνούν διαφωνούντες. Κρατούν στα χέρια τους τις τύχες του κόσμου και παίζουν μ’ αυτές. Αλλά το επερχόμενο κακό, δεν είναι διακριτικό, δεν θα ξεχωρίσει πλούσιους και φτωχούς, μεγάλους ή μικρούς. Ας ελπίσουμε, πως όταν αφυπνισθούν οι υπεύθυνοι δεν θα είναι πολύ αργά.
