Του Φίλιππου Ζάχαρη (phil.zaharis@gmail.com)
Την ίδια στιγμή που η τρόικα αποχώρησε από τη χώρα μας για να ξαναεπιστρέψει δριμύτερη και οι Γερμανοί αποκλείουν περαιτέρω μείωση του χρέους, τη στιγμή που όλοι στην Ελλάδα αναμένουν τα νέα μέτρα και τις επιπτώσεις τους στην κοινωνία, οι φωνές για την τύχη μας στο εξωτερικό έχουν μειωθεί όλως περιέργως στο ελάχιστο σε σχέση με το προηγούμενο χρονικό διάστημα και οι προειδοποιήσεις για όξυνση της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης αυξάνουν κατακόρυφα.
Ο κλονισμός της ευρωζώνης είναι πλέον πασιφανής και οι χώρες του νότου αδυνατούν να παρακολουθήσουν τις ταχύτητες της Γερμανίας και Γαλλίας, των δύο βασικών παιχτών της ζώνης του ευρώ. Λύσεις προτείνονται αφειδώς, ακόμα και οριστικός χωρισμός της ήδη διαιρεμένης ευρωζώνης. Οι δύο ταχύτητες είναι πλέον γεγονός, με τις χώρες της Κεντρικής Ευρώπης να προχωρούν ακάθεκτες και τις χώρες του Νότου να αγκομαχούν αναφορικά με την εναρμόνισή τους με τα νέα δεδομένα.
Η Ιταλία, βέβαια, δείχνει να χειρίζεται καλύτερα την κατάσταση με τον Μόντι στο τιμόνι, έναν τεχνοκράτη με πλούσιο παρελθόν και ισχυρές διασυνδέσεις σε πολλούς χώρους, σε αντίθεση με την Ισπανία και Πορτογαλία που ακολουθούν κατά πόδας την Ελλάδα, ανοίγοντας τις πόρτες τους στην τρόικα και βγάζοντας τους πολίτες τους στο δρόμο. Αυτή η ευρωπαϊκή κρίση όμως δεν αποτελεί παρά συνέχεια της διεθνούς χρηματοπιστωτικής κρίσης, με λίγα λόγια της κρίσης του παγκοσμιοποιημένου καπιταλισμού. Και εξηγούμαι: Η κρίση αυτή ξεκίνησε εδώ και κάποια χρόνια, έπληξε σφόδρα τις ΗΠΑ και τώρα μεταλαμπαδεύεται στην Ευρώπη, που στην κυριολεξία βλέπει το όραμά της περί της οικονομικής συνοχής να κινδυνεύει να αφανιστεί.
Οι χώρες βέβαια που επωμίζονται το βάρος της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης δεν είναι παρά οι ευάλωτες χώρες του Ευρώπης, οι χώρες της νοτιοδυτικής Ασίας και η Αφρική στο σύνολό της. Έχοντας μια Κίνα, που καταδικάζοντας τους πολίτες της σε μια μόνιμη δικτατορία, προελαύνει επενδυτικά με τα μεροκάματα του τρόμου, μια Ρωσία που ακολουθεί πιστά τη σοβιετικού τύπου πολιτική της, τις ΗΠΑ να αναζητούν εναγωνίως το άνοιγμα νέων πολεμικών μετώπων για αλλαγή του περιφερειακού στάτους κβο και την εγκατάσταση στρατευμάτων στις επίμαχες περιοχές προκειμένου να προετοιμάσουν το έδαφος για την εγκαθίδρυση νέων σφαιρών επιρροής, αλλά και τις άλλες περιφερειακές πυρηνικές δυνάμεις όπως η Ινδία και το Πακιστάν όπου συσσωρεύεται μεγάλο μέρος των φανατικών ισλαμιστών, ο παγκοσμιοποιημένος καπιταλισμός απλώνει τα πλοκάμια του για να ασκήσει τη μέγιστη επιρροή ιδιαίτερα στους φτωχούς λαούς, αφού από εκεί ξεκινά και εκεί καταλήγει η παγκόσμια εκμετάλλευση.
Το πρόβλημα λοιπόν της Ελλάδας ή του ευρωπαϊκού νότου δεν είναι παρά ένα μικρό μέρος του παγκόσμιου προβλήματος που ακούει στο όνομα παγκοσμιοποιημένο κεφάλαιο και προϋποθέτει τη φίμωση των λαών και την αλόγιστη εξυπηρέτηση των συμφερόντων κάθε λογής τοποτηρητών, είτε αυτοί λέγονται Αμερικανοί, είτε Κινέζοι, είτε Ρώσοι, είτε Γερμανοί και Γάλλοι. Μην ξεχνάμε ότι τα συμφέροντα αυτά είναι ιδιότυπα και δεν περιορίζονται μόνο στους χαμηλούς μισθούς αλλά στην περιορισμένη καταναλωτική δυνατότητα, την αύξηση του χρέους και τη συρρίκνωση των τοπικών οικονομιών. Όλα αυτά εξυπηρετούν τη διαιώνιση μιας παγκόσμιας εξουσίας που πολλοί δεν την κατονομάζουν αλλά την υπονοούν.
Αλήθεια, έχετε αναλογιστεί πως ταυτόχρονα ξέσπασαν κρίσεις όπως αυτές της Ισλανδίας, της Ελλάδας, της Πορτογαλίας, της Ισπανίας και της Ιταλίας; Είναι, αλήθεια, μεμονωμένο γεγονός ή μετανάστευση χιλιάδων πολιτών από τη Μέση Ανατολή και η αναζήτηση εργασίας στην Κεντρική Ευρώπη; Γιατί, ας αφήσουν κατά μέρος οι ελληνολάτρες τα περί «μάζωξης των αλλοδαπών» στη χώρα, όταν αφενός μας κάνουν μια χαρά τη λάντζα, και αφετέρου ο στόχος τους δεν είναι παρά χώρες όπως Γερμανία, Γαλλία που τους θυμίζουν επίγειο παράδεισο. Μας εξυπηρετεί και εμάς σφόδρα η «λάντζα», και ας ωρύονται περί του αντιθέτου οι εκάστοτε όψιμοι πατριώτες.
Το παγκοσμιοποιημένο κεφάλαιο, λοιπόν, κάνει πολύ καλά τη δουλειά του. Προκαλεί αλλεπάλληλες κρίσεις και βυθίζει σε ύφεση τις αδύνατες κυρίως οικονομίες. Λέτε να είναι τυχαία η εμπλοκή του ΔΝΤ και της ΕΚΤ; Σε καμία περίπτωση. Η ιστορία έχει καταγράψει πληθώρα παρόμοιων καταστάσεων που επέβαλλαν την έξωθεν επέμβαση, με τις αντίστοιχες παρενέργειες. Το θέμα μας, βέβαια, δεν είναι ο στείρος αντικαπιταλιστικός λόγος και η πρόταση για ευθεία αντιπαράθεση με τους δανειστές, παρά μόνο η υπενθύμιση αναφορικά με το ποια κατάσταση αντιμετωπίζουμε. Και όχι μόνο εμείς αλλά και άλλοι λαοί. Βέβαια, το ίδιο το παγκοσμιοποιημένο κεφάλαιο ήταν αυτό που άνοιξε και τις πύλες του καταναλωτικού παραδείσου στην Ελλάδα των προηγούμενων δεκαετιών, που έθελξε και τους όψιμους αριστερούς - που τώρα καταγγέλλουν τα πάντα - να επενδύουν αθρόα σε ισχυρές μετοχές και γενναία ομόλογα. Στη «χρυσή εποχή» της Ελλάδας δεν υπήρχαν δεξιοί, αριστεροί, σοσιαλιστές, απλά αχόρταγοι καταναλωτές.
Μην κοιτάτε τι λένε τώρα. Με αυτά και με αυτά λοιπόν, δεν έχουμε παρά να διαπιστώσουμε την αέναη κίνηση του πακοσμιοποιημένου καπιταλισμού, που διαδέχθηκε το δυτικό μοντέλο των ΗΠΑ και τον κρατικό καπιταλισμό της σοβιετικής αυτοκρατορίας. Απέναντι σε αυτά τα δεδομένα, λοιπόν, και για τους λόγους αυτούς δεν υπάρχει και στη χώρα μας μια αμιγώς δεξιά, σοσιαλιστική ή αριστερή κυβέρνηση. Για όσους καταλαβαίνουν και πιάνουν τα μηνύματα, η τρόικα δεν είναι παρά η επιφάνεια του προβλήματος. Για τους υπόλοιπους δραχμο- υπερασπιστές, τα σενάρια πανηγυρικής εξόδου από την ευρωζώνη δεν είναι παρά η μασημένη τροφή που την παρουσιάζουν ως φρέσκια. Μπρος γκρεμός και πίσω ρέμα, κοινώς. Απλά το παιχνίδι να παίζεται με τους ίδιους όρους, και με κάποιους «αγωνιστές» και κάποιους «προδότες». Η συνταγή επιβίωσης της αυτοκρατορίας του παγκοσμιοποιημένου κεφαλαίου.