* Tου Χάρη Ανδρεόπουλου
Με παρέμβασή του στη Βουλή ο Λαρισαίος βουλευτής της «Δημοκρατικής Αριστεράς» και φιλόλογος καθηγητής κ. Θωμάς Ψύρρας επαναφέροντας στην επικαιρότητα το θέμα με τις αναθέσεις διδασκαλίας των μαθημάτων εξέφρασε εκ νέου τις αντιρρήσεις του για τη διδασκαλία του μαθήματος της Ιστορίας από τους Θεολόγους (ΠΕ01, που το διδάσκουν ως Β΄ ανάθεση).
Παρά το γεγονός, όμως, ότι με τη στάση του αδίκησε εκ νέου τον κλάδο των Θεολόγων, εν τούτοις, η ευρύτερη (επανα-) τοποθέτησή του στο θέμα των αναθέσεων και η υιοθέτηση εκ μέρους του της άποψης ότι οι Α΄ και Β΄ αναθέσεις για όλες τις ειδικότητες (ακόμη και γι΄ αυτές που «συνωστίζονται» σ΄ ενιαίο κλάδο, όπως ο ΠΕ02 - Φιλολόγων) θα πρέπει να γίνονται, όχι με παρωχημένα κλαδικά και συντεχνιακά κριτήρια, αλλά με βάση την επιστημονική ειδίκευση του κάθε εκπαιδευτικού, θεωρούμε ότι, ως πολιτικές θέσεις και επιστημονικές απόψεις (διαφορετικές από εκείνες στις οποίες ο κ. Ψύρρας εστίαζε το ενδιαφέρον του στο πρόσφατο παρελθόν), δημιουργούν τις προϋποθέσεις για θετικές εξελίξεις στο θέμα των αναθέσεων.
Στην αρχή της παρέμβασής του ο κ. Ψύρρας ανέφερε ότι «στο νομό Λάρισας σχεδόν το 70% του μαθήματος της Ιστορίας διδάσκεται από θεολόγους ή ξενόγλωσσους», αποσιωπώντας ωστόσο ότι σε αντίστοιχο (και ενδεχομένως μεγαλύτερο) ποσοστό φιλολογικά μαθήματα (και δη εξεταζόμενα στις πανελλαδικές εξετάσεις, όπως Αρχαία Ελληνικά, Εκθεση, Λατινικά, κ.λ.π.) διδάσκονται (και μάλιστα με Α’ ανάθεση) από αποφοίτους μη φιλολογικών τμημάτων. Γιατί, όπως και να το κάνουμε, παρά την παγκόσμια ελλαδική πρωτοτυπία να θεωρείται Φιλόλογος και να εντάσσεται στον (ενιαίο μεν, με διαφορετικές ειδικότητες δε) κλάδο «ΠΕ02 – Φιλολόγων» ο απόφοιτος, π.χ., τμήματος «Φιλοσοφικών και Κοινωνικών Σπουδών» (Φ.Κ.Σ.), του τμήματος «Φιλοσοφίας, Παιδαγωγικής και Ψυχολογίας (Φ.Π.Ψ.)», ή του τμήματος «Εθνολογίας», ουδείς μπορεί να υποστηρίξει σοβαρά ότι οι απόφοιτοι των εν λόγω μη φιλολογικών τμημάτων είναι Φιλόλογοι. Ας τα πάρουμε ένα – ένα:
* Θεολόγοι – Ιστορία: Οι εκπαιδευτικοί του κλ. ΠΕ01 έχουμε διδαχθεί στα Τμήματα Θεολογίας τουλάχιστον 4 υποχρεωτικά μαθήματα Ιστορίας, με ιδιαίτερη έμφαση τη Βυζαντινή (Β΄ Γυμνασίου – Β΄ Λυκείου), συνεπώς ειδικά τη Βυζαντινή (Μεσαιωνική) έχοντας την κατάλληλη επιστημονική ειδίκευση, μπορούμε να τη διδάξουμε όχι με Β’ αλλά και με Α΄ ανάθεση. Επίσης, έχουμε διδαχθεί υποχρεωτικά και επιλεγόμενα μαθήματα που αφορούν στην Αρχαία (Α΄ Γυμνασίου – Α΄ Λυκείου) και τη Νεότερη και Σύγχρονη Ιστορία (Γ΄ Γυμνασίου – Γ’ Λυκείου), καθώς η Ιστορία σε διαχρονικό επίπεδο εξετάζει, μεταξύ άλλων, και τα θρησκευτικά θέματα. Είναι δε η πτυχή αυτή της Ιστορίας από τις σημαντικότερες διότι η θρησκεία, ως στοιχείο πολιτισμού, από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα, αδιαμφισβήτητα, αποτελεί για τα άτομα και τους λαούς ένας από τους σημαντικότερους παράγοντες της ιστορικής τους εξέλιξης. Στηρίζεται, συνεπώς, η Β΄ ανάθεση της Ιστορίας στο κλάδο των Θεολόγων σε απολύτως επιστημονικά κριτήρια.
Είναι δε απορίας άξιον το γεγονός ότι τον κ. Ψύρρα, ενώ εδώ και χρόνια τον έχει επανειλημμένως απασχολήσει το θέμα της διδασκαλίας της Ιστορίας από τους Θεολόγους (που διδάσκονται επαρκέστατα το μάθημα στο Πανεπιστήμιο, ώστε να το έχουν στο σχολείο τουλάχιστον ως Β’ ανάθεση), εν τούτοις δεν τον είχε μέχρι πρότινος απασχολήσει το θέμα της διδασκαλίας και δη σε Α’ ανάθεση του ιστορικού (και όχι μόνον) μαθήματος από πτυχιούχους άλλων ειδικοτήτων που ναι μεν τυπικώς ανήκουν στον (κατ΄ ευφημισμόν, βάσει της ετερόκλητης σύνθεσής του) κλάδο «ΠΕ02 – Φιλολόγων», αλλά είτε δεν έχουν διδαχθεί επαρκώς την Ιστορία στα τμήματα αποφοίτησής τους, (π.χ. Φιλοσοφικών και Κοινωνικών Σπουδών, Ψυχολογίας, κ.λ.π.), είτε την έχουν διδαχθεί περιστασιακώς - και αν… - ως επιλεγόμενο μάθημα.
* Αναθέσεις με βάση τις σπουδές στην ειδικότητα: Το αξιοσημείωτο, ωστόσο, της παρέμβασης του κ. Ψύρρα ήταν ότι ασχολήθηκε (επιτέλους!) και με τα εσωτερικά ζητήματα του δικού του κλάδου προσχωρώντας μάλιστα στην - διατυπωθείσα προ 4ετίας στην «Ε» (20/09/2008, σελ. 8) – άποψή μας, ότι θα πρέπει και στον (ενιαίο μέχρι σήμερα) κλάδο «ΠΕ02 – Φιλολόγων» να υπάρξουν διακριτοί ρόλοι και, άρα, αυτονοήτως διαφορετικές Α΄ και Β΄ αναθέσεις, ανάλογα με την επιστημονική εξειδίκευση των διαφορετικής ειδικότητας (με την ιδιαίτερη, ασφαλώς, επιστημονική αξία που έχει η κάθε ειδικότητα) εκπαιδευτικών που «συνωστίζονται» σήμερα στο εσωτερικό του.
Ο κ. Ψύρρας ζήτησε από τον υφυπουργό Παιδείας κ. Παπαθεοδώρου «οι φιλόλογοι να επιμεριστούν σε αντικείμενα τα οποία ήδη σπουδάζουν, καθώς η έννοια «Φιλολογία» πια με τα πολλά τμήματα που έχουν δημιουργηθεί δεν σημαίνει τίποτα…Τα τμήματα – τόνισε - έχουν πελώριες γνωστικές διαφορές μεταξύ τους...». Περαιτέρω, σε δελτίο Τύπου που δημοσιεύθηκε στην ιστοσελίδα της «ΔΗΜ.ΑΡ» (http://www.dimokratikiaristera.gr / «Κατάλογος ερωτήσεων» - 7/9/2012) διετύπωσε την πρόταση διαχωρισμού του κλάδου ΠΕ02 σε επιμέρους ειδικότητες (ΠΕ02.01. ΠΕ02.02, ΠΕ02.03, κ.ο.κ.), προτείνοντας, επί της ουσίας, ως ακολουθητέο το παράδειγμα που ίσχυσε για τον (τέως ενιαίο) κλάδο των Φυσικών (ΠΕ04), ο οποίος προ εξαετίας χωρίσθηκε σε επιμέρους ειδικότητες (ΠΕ04.01 Φυσικών, ΠΕ04.02 Χημικών, ΠΕ04.03 Φυσιογνωστών, κ.λπ), ένας διαχωρισμός ο οποίος παρά τις αρχικές επιφυλάξεις προχώρησε και πορεύεται απολύτως ικανοποιητικά, συμβάλλοντας καθοριστικά στην ποιοτική αναβάθμιση της παρεχόμενης εκπαίδευσης στα μαθήματα των φυσικών επιστημών. Ενδεικτικά, θα μπορούσε και ο κλάδος ΠΕ02 να απαρτίζεται από τις ειδικότητες: ΠΕ02.01 Κλασικής Φιλολογίας, ΠΕ02.02 Νεοελληνικής Φιλολογίας, ΠΕ 02.03 Ιστορίας / Αρχαιολογίας, ΠΕ 02.04 Φιλοσοφίας, παιδαγωγικής και ψυχολογίας (ΦΠΨ / ΦΚΣ), στις οποίες θα δοθούν και οι αντίστοιχες Α’ και Β’ αναθέσεις μαθημάτων.
* Είναι παρήγορο το γεγονός ότι ο υφυπουργός κ. Παπαθεοδώρου δεσμεύθηκε πως, στο πλαίσιο της νομοθετικής πρωτοβουλίας για το Νέο Λύκειο, θα τεθούν σαφείς κανόνες έτσι ώστε να κατοχυρώνεται και να διασφαλίζεται η συνάφεια των αντικειμένων στις (Α΄ και Β΄) αναθέσεις μαθημάτων βάσει των προαναφερθέντων αντικειμενικών και επιστημονικών κριτηρίων. Μένει να δούμε τις δεσμεύσεις και τις υποσχέσεις να γίνονται πράξη.
* Ο Χάρης Ανδρεόπουλος είναι ιστορικός θεολόγος (Μ.Sc.), καθηγητής (ΠΕ01) Β’/βάθμιας Εκπαίδευσης (http://religiousnet.blogspot.com ).
