Του Φίλιππου Ζάχαρη (phil.zaharis@gmail.com)
Οι Ιταλοί συνεχίζουν την προσφιλή τους τακτική αναφορικά με το μεταναστευτικό που συνδέεται με την αποβολή ή την επαναπροώθηση των προσφύγων από το έδαφός της προς την Ελλάδα. Με τη λογική της εκδίωξης των μεταναστών και αιτούντων άσυλο από τα εδάφη της και την επιδεικτική αδιαφορία απέναντι στην ανθρώπινη ζωή, επιμένουν να μην δέχονται τους ανθρώπους που χρήζονται διεθνούς προστασίας, καταστρατηγώντας όλες τις διεθνείς συνθήκες και φορτώνοντάς τους κάθε είδους πρόσφυγες και αιτούντες άσυλο στο ελληνικό κράτος. Οι ενέργειες αυτές των Ιταλών μόνο αναταραχή μπορούν να επιφέρουν, αφού οι πρόσφυγες αυτοί δεν τυγχάνουν των παραμικρών μέτρων στήριξης και συν τοις άλλοις επαναπροωθούνται στην Ελλάδα δημιουργώντας και άλλα προβλήματα για την επιβίωσή τους, σε έναν τόπο που ήδη έχει κορεστεί από την παρουσία χιλιάδων ανθρώπων – θυμάτων της πολιτικής, οικονομικής αλλά και περιβαλλοντικής κρίσης. Το όλο θέμα ανέδειξαν μη κυβερνητικές οργανώσεις, στην προσπάθειά τους να αποκαλύψουν τον ρόλο της ασκούμενης ιταλικής πολιτικής στο μεταναστευτικό. Συγκεκριμένα, οι ΜΚΟ ProAsyl και Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες (ΕΣΠ), δημοσίευσαν πριν από λίγο καιρό (Αρχές Ιουλίου) έκθεση σχετική με τις αυθαίρετες επανεισδοχές προσφύγων από τους ιταλικούς λιμένες στην Ελλάδα. Κάθε χρόνο χιλιάδες άτομα που αναζητούν προστασία προσπαθούν να περάσουν μέσω θαλάσσης από την Ελλάδα στην Ιταλία. Ωστόσο, όπως αποκαλύπτει η έκθεση των παραπάνω οργανώσεων, με τίτλο «Ανθρώπινα φορτία: Αυθαίρετες επανεισδοχές από τους ιταλικούς λιμένες στην Ελλάδα (Ηuman Cargo - Arbitrary readmissions from the Italian sea ports to Greece)», εφόσον οι αιτούντες διεθνή προστασία καταφέρουν να φτάσουν στην Ιταλία, αναγκάζονται να επιστρέψουν αμέσως στην Ελλάδα χωρίς καμία νομική διασφάλιση και χωρίς οι ιταλικές αρχές να προβαίνουν σε οποιαδήποτε εξέταση των υποθέσεών τους. Σύμφωνα με όσα κατήγγειλαν οι οργανώσεις, η Ιταλία - όπως ακριβώς και τα περισσότερα άλλα κράτη-μέλη της ΕΕ - επισήμως έπαυσε τη με βάση τον Κανονισμό Δουβλίνο επιστροφή προσφύγων προς την Ελλάδα, αφού τον Ιανουάριο του 2011 το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων αποφάσισε ότι η Ελλάδα δεν αποτελεί ασφαλή χώρα για τους πρόσφυγες. Ωστόσο, τεράστιες και συστηματικές αυθαίρετες επανεισδοχές στην Ελλάδα λαμβάνουν χώρα από τους ιταλικούς λιμένες, παραβιάζοντας ευθέως τον ως άνω κανονισμό. Η έκθεση βασίζεται σε μαρτυρίες περισσότερων από 50 ατόμων τα οποία αναγκάστηκαν, τουλάχιστον μία φορά, να επιστρέψουν από την Ιταλία στην Ελλάδα κατ’ αυτό τον τρόπο. Σχεδόν όλοι όσοι ερωτήθηκαν στο πλαίσιο της έρευνας ήταν άστεγοι τόσο πριν όσο και μετά την επανεισδοχή τους στην Ελλάδα. Δεν είχαν καμία πρόσβαση σε τροφή, νερό, υποδομές υγιεινής ή ιατρική περίθαλψη. Μερικοί από αυτούς υπήρξαν ακόμη και θύματα ρατσισμού ή/και αστυνομικής βίας στην Πάτρα και την Αθήνα.
ΟΙ ΑΥΘΑΙΡΕΤΕΣ ΕΠΑΝΕΙΣΔΟΧΕΣ
ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΣΤΑΜΑΤΗΣΟΥΝ
Οι οργανώσεις, στην προσπάθειά τους να διαφωτίσουν τον κόσμο για το εν λόγω σοβαρό θέμα, δεν διστάζουν να στηλιτεύσουν τη στάση των ιταλικών αρχών. Τα ευρήματα της έκθεσης δείχνουν ότι η Ιταλία δεν εκπληρώνει τις υποχρεώσεις της σύμφωνα με το διεθνές και ευρωπαϊκό δίκαιο. Αντιθέτως εκ μέρους των ιταλικών αρχών υπάρχει:
* Άρνηση πρόσβασης σε διεθνή προστασία
* Έλλειψη προστασίας για ασυνόδευτους ανήλικους
* Κακοποίηση ατόμων που ζητούν διεθνή προστασία
* Απάνθρωπες και εξευτελιστικές συνθήκες κράτησης κατά την επιστροφή με πλοίο
Οι πρακτικές των ιταλικών αρχών, σύμφωνα με την Pro Asyl και το ΕΣΠ αποτελούν παραβίαση του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ, της Σύμβασης του ΟΗΕ για τα Δικαιώματα του Παιδιού, της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, και της Σύμβασης του 1951 για τους Πρόσφυγες. Οι δύο οργανώσεις προτρέπουν την ιταλική κυβέρνηση να εξασφαλίσει σε όσους φθάνουν στους λιμένες της Ιταλίας, την πρόσβαση στις διαδικασίες ασύλου και να παύσει άμεσα την τακτική της αυθαίρετης επανεισδοχής. Καλούν επίσης τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα να αναλάβουν άμεση δράση για την αντιμετώπιση των παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που λαμβάνουν χώρα σε αυτούς τους ιταλικούς λιμένες. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, ο αρμόδιος Επίτροπος για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα του Συμβουλίου της Ευρώπης, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την Πρόληψη των Βασανιστηρίων, τονίζουν στην κοινή τους ανακοίνωση οι οργανώσεις,, καθώς και τα κράτη-μέλη της ΕΕ δεν πρέπει να δεχθούν την παραβίαση του διεθνούς δικαίου από κανένα μέλος τους.
