Του Κώστα Γιαννούλα
Σχετικά με τα αίτια της κρίσης, που ταλανίζει τα τελευταία χρόνια τη χώρα μας, και τις ευθύνες, που προκύπτουν απ’ αυτή, έχουν μέχρι σήμερα ειπωθεί και γραφεί πολλά και από πολλούς. Οι περισσότεροι, δικαιολογημένα, αποδίδουν τη μεγαλύτερη ευθύνη στους πολιτικούς και κυρίως σ’ αυτούς, που άσκησαν εξουσία από το 1974 και εντεύθεν. Άλλοι, πάλι, καταλογίζουν σημαντικές ευθύνες στη συνδικαλιστική ηγεσία και στους μαξιμαλιστικούς διεκδικητικούς της στόχους, τους οποίους δε δίσταζε να υλοποιεί χρησιμοποιώντας εκβιαστικές μεθόδους και παραβλέποντας τις συνέπειες των πράξεών της, ενώ δεν είναι λίγοι όσοι υποστηρίζουν ότι η κρίση οφείλεται στο χωρίς ηθικούς φραγμούς ξέφρενο κυνήγι του εύκολου πλουτισμού, στηριγμένο κατά βάση στην υπερκατανάλωση και στον υπερδανεισμό.
Η άποψη, ωστόσο, που κατέγραψε θύελλα αντιδράσεων, ήταν αυτή, που διατύπωσε πριν λίγο καιρό και συνεχίζει μέσω διαδικτύου να προβάλλει και να τεκμηριώνει ο κ. Πάγκαλος με το «μαζί τα φάγαμε», οπότε κατέστησε αυτόματα συνυπεύθυνους όλους μας, αφού αφήνει να εννοηθεί ότι η κρίση οφείλεται στο μεγάλο φαγοπότι, που στήθηκε τις τελευταίες δεκαετίες στη χώρα μας και στο οποίο συνδαιτυμόνες ήμασταν όλοι οι Έλληνες.
Κατά τη δική μου άποψη, όσο προκλητική κι αν ακούγεται η φωνή του κ. Πάγκαλου, σ’ αυτή την περίπτωση έχει εν πολλοίς δίκαιο και ξέρουμε οι πάντες το γιατί. Σκοντάφτει, όμως, στην οργή του κόσμου, ο οποίος έμαθε απ’ τους πολιτικούς στις προηγούμενες δεκαετίες να του χαϊδεύουν τ’ αυτιά και όχι να του λένε αλήθειες, πολύ δε περισσότερο να του καταλογίζουν ευθύνες.
Δεν ήταν, ίσως, το κατάλληλο πρόσωπο ο κ. Πάγκαλος για τέτοιες επισημάνσεις και γιατί ο ίδιος είναι πολιτικός δεκαετιών και μάλιστα πρωτοκλασάτος, οπότε οι δικές του ευθύνες ως καθοδηγητή της κοινωνίας είναι ιδιαίτερα αυξημένες και δεν μπορούν σε καμιά περίπτωση να συγκριθούν μ’ αυτές των κοινών θνητών, αλλά και γιατί η σωματική του διάπλαση δεν είναι η ενδεδειγμένη για τέτοιες αναφορές. Άλλωστε, το «μαζί τα φάγαμε», έτσι όπως ακούγεται, δίνει την αίσθηση ότι στο φαγοπότι όλες οι μερίδες ήταν ίδιες και κατά συνέπεια και οι ευθύνες, γεγονός που απέχει παρασάγγες απ’ την πραγματικότητα, μια που οι μερίδες ήταν ακανόνιστες, οπότε άλλοι έτρωγαν φιλέτα, π.χ. Άκης Τζοχατζόπουλος, και άλλοι ψίχουλα απ’ το τραπέζι των πλουσίων. Φυσικό επόμενο, λοιπόν, ήταν να δυσανασχετήσουν και να αντιδράσουν οι επαίτες, που είναι και οι περισσότεροι, τη στιγμή μάλιστα που έχουν πρόχειρη τη δικαιολογία στα χείλη, ότι οι πολιτικοί θέτουν τους κανόνες και κατά βάση αυτοί μαθαίνουν στο λαό, πώς να συμπεριφέρεται και πώς να λειτουργεί, αφού μ’ όποιο δάσκαλο καθίσεις, τέτοια γράμματα μαθαίνεις.
Ίσως, μάλιστα, οι αντιδράσεις εναντίον του κ. Πάγκαλου να ήταν μικρότερες σε ένταση και λιγότερες, αν είχε δώσει ο ίδιος ιδιαίτερη έμφαση στις δικές του ευθύνες και κυρίως του κόμματός του, το οποίο στη δεκαετία του 80 κυρίως, προκειμένου να διευρύνει την κομματική του βάση, έκανε ό,τι περνούσε από το χέρι του και δημιούργησε τις προϋποθέσεις για όσα μας ενοχλούν σήμερα.
Ποιος, άλλωστε, αμφιβάλλει και έχει πλέον διαφορετική άποψη ότι κατά τη διάρκεια αυτής της δεκαετίας άνθισαν κατά βάση η παροχολογία, η ημετεροκρατία και το βόλεμα μέσω των κλαδικών οργανώσεων, η αναξιοκρατία με την κατάργηση της αξιολόγησης, η συνθηματολογία και η πολιτική του «είπα-ξείπα», η διόγκωση του δημόσιου τομέα και η λογική της ήσσονος προσπάθειας με λίγη δουλειά και πολλά λεφτά ποντάροντας στο μπάρμπα από την Κορώνη, το κυνήγι του εύκολου και χωρίς ηθικούς φραγμούς πλουτισμού, που οδήγησε σε σκάνδαλα τύπου Κοσκωτά και στο σπορ της φοροδιαφυγής, η υπερκατανάλωση, η υπερχρέωση και ο υπερδανεισμός, που πληρώνουμε σήμερα τόσο ακριβά, η άποψη ότι οι άλλοι Ευρωπαίοι είναι οι κουτόφραγκοι και εμείς οι Έλληνες οι εξυπνάκηδες, που μπορούμε εσαεί να τους αρμέγουμε, χωρίς να ανταποκρινόμαστε στις υποχρεώσεις μας και τόσα άλλα;
Δυστυχώς, λοιπόν, για τον κ. Πάγκαλο, ενώ έχει δίκαιο υποστηρίζοντας ότι τις προηγούμενες δεκαετίες, μια που μετά τη δεκαετία του 80 πασόκισαν όλες οι κυβερνήσεις, που ακολούθησαν, όλοι σχεδόν οι Έλληνες, άλλοι λίγο και άλλοι πολύ εκμεταλλευόμενοι την κατάσταση, γλείψαμε με τον ένα ή τον άλλο τρόπο το δακτυλάκι μας, η ισοπεδωτική αντίληψή του για τα πράγματα, συνετέλεσε ώστε να χάσει το δίκιο του.
