Του Φίλιππου Ζάχαρη (phil.zaharis@gmail.com)
Ο τουρισμός στη χώρα μας εξακολουθεί να αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα, παρά το γεγονός ότι εν μέσω κρίσης συνεχίζει να αποτελεί μια σημαντική αναπτυξιακή διέξοδο για τη χώρα. Σύμφωνα με τον Σύνδεσμο Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ), οι στόχοι του ελληνικού τουρισμού για 16 εκατ. διεθνείς αφίξεις και 10 δισ. ευρώ άμεσα έσοδα για το 2012, μετά και τα αποτελέσματα του 1ου διμήνου για τον τουρισμό, που σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος καταγράφεται σημαντική πτώση τόσο στις αφίξεις, όσο και στα έσοδα, δεν φαίνονται εφικτοί. Τα προβλήματα στον τουριστικό κλάδο εντόπισε πριν από λίγες ημέρες και η αρμόδια υπουργός, Όλγα Κεφαλογιάννη. Τα προβλήματα αυτά ξεκίνησαν τα τελευταία χρόνια αφού η κρίση επηρέασε και τον τουρισμό. Με βάση τα στοιχεία που δημοσιοποίησε πριν από λίγο καιρό ο ΣΕΤΕ, το επτάμηνο του 2011 αφίχθησαν συνολικά 6.458.612 αλλοδαποί τουρίστες, έναντι 5.874.144 το 2010. Ο ΣΕΤΕ είχε από καιρό επισημάνει πως είναι φρούδες οι ελπίδες ανάκαμψης της ελληνικής οικονομίας Ο ελληνικός τουρισμός, τόνιζε χαρακτηριστικά, στερείται δυνατοτήτων μάρκετινγκ σε κεντρικό επίπεδο και δεν μπορεί να υλοποιήσει κανένα σχέδιο ανά αγορά και προϊόν. Το ενδιαφέρον για τη δημιουργία Εταιρίας Μάρκετινγκ σε συνεργασία με τον ιδιωτικό τομέα, βρίσκεται πάντα σε επίπεδο συζητήσεων, χωρίς καμία σαφή ένδειξη βούλησης της Πολιτείας για την υλοποίησή του. Οι ευσεβείς πόθοι και οι καλές προθέσεις, όπως εκφράζονται σε διαδικτυακό επίπεδο και αποσκοπούν κυρίως σε εσωτερική κατανάλωση, σε καμία περίπτωση δεν συνιστούν προσπάθεια προβολής του ελληνικού τουρισμού. Αυτή η αδυναμία αντιμετώπισης του θέματος της τουριστικής προβολής, υποβάθμισαν τις προσπάθειες που έγιναν για τη διευκόλυνση της χορήγησης visa, τις προσπάθειες από το Υπουργείο Εργασίας και τον ΟΑΕΔ για τη στήριξη της απασχόλησης καθώς και τις προσπάθειες για την ανάπτυξη του θαλάσσιου τουρισμού. Τέλος, μέσα σε αυτό το αρνητικό πλαίσιο, μειώνεται ακόμα περισσότερο το όποιο ενδιαφέρον για τουριστικές επενδύσεις. Ο ΣΕΤΕ είχε από καιρό προειδοποιήσει τις κυβερνήσεις να επανεξετάσουν τη θέση της στα θέματα του τουρισμού, υπενθυμίζοντάς της για ακόμα μια φορά, ότι τόσο η Τρόικα, όσο και οι αγορές, θεωρούν τον τουρισμό από τους βασικότερους παράγοντες στην προσπάθεια ανάκαμψης της ελληνικής οικονομίας. Την ίδια στιγμή αναφέρεται από τον Σύνδεσμο ότι η μετάταξη της εστίασης και πιθανόν άλλων υπηρεσιών που επηρεάζουν τον τουρισμό στον συντελεστή 23% όχι μόνο θα εξανεμίσει τα οφέλη που προέκυψαν από τη μείωση του συντελεστή στη διαμονή, αλλά και, κυρίως θα μειώσει την ανταγωνιστικότητα του ελληνικού τουριστικού προϊόντος για τα επόμενα χρόνια. Επισημαίνεται επίσης ότι η αύξηση κατά 10% του συντελεστή στην εστίαση θα αυξήσει κατά 2-3% το συνολικό κόστος του τουριστικού πακέτου, όταν οι ανταγωνιστές της χώρας μας διατηρούν το ΦΠΑ στο συνολικό τουριστικό τους πακέτο μεταξύ 5% και 7%. Πολλά λοιπόν τα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο ελληνικός τουρισμός. Ο ΣΕΤΕ έκανε από νωρίς τις παρατηρήσεις του και προέβη και σε συστάσεις προς την ελληνική κυβέρνηση. Το καλοκαίρι όμως του 2012 έφτασε και ουσιαστικά η κατάσταση παρέμεινε η ίδια. Απομένει να δούμε αν θα αλλάξει κάτι δραματικά από τη νέα περίοδο από πλευράς σχεδιασμού και θα υπάρξει επιτέλους κάτι που θα κάνει αισθητή τη διαφορά με τα προηγούμενα χρόνια. Οφείλουμε βέβαια να σημειώσουμε εδώ ότι, παρά τις απόπειρες μειώσεων των τιμών στα ξενοδοχεία και τις τουριστικές επιχειρήσεις, το συνολικό αποτέλεσμα δεν ήταν και το αναμενόμενο από πλευράς παροχής υπηρεσιών, σε μια χρονική περίοδο μάλιστα όπου η χώρα δέχεται αλλεπάλληλα οικονομικά χτυπήματα και τα μέτρα έχουν εξουθενώσει τους πολίτες, ώστε σε αρκετές των περιπτώσεων να φαντάζει όνειρο απατηλό η παρατεταμένη πραγματοποίηση διακοπών. Η κυβέρνηση έχει την κύρια ευθύνη και οφείλει να λάβει σοβαρά μέτρα τόνωσης και προβολής του τουριστικού προϊόντος που αποτελεί σοβαρό συγκριτικό πλεονέκτημα της Ελλάδας σε σχέση με τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Σε αντίθετη περίπτωση, οι εικασίες της για αύξησή του θα παραμένουν απλά λόγια κενά περιεχομένου. Ο τουρισμός ανέκαθεν αποτελούσε σημαντικό και αποφασιστικό παράγοντα στην ραχοκοκαλιά της χώρας. Ουσιαστικά όμως καμία κυβέρνηση δεν έκανε το μεγάλο και αποφασιστικό βήμα. Έτσι η όλη κατάσταση παρέμεινε στάσιμη και δικαίως ο ΣΕΤΕ κάνει τις πιο πάνω παρατηρήσεις. Αρκεί όμως να εισακούγονται και να μην θεωρούνται απλά χρήσιμα στοιχεία που την στιγμή επιλογής της τουριστικής προβολής, απλά πετιούνται στον κάλαθο των αχρήστων. Και κάθε φορά το αρμόδιο υπουργείο δηλώνει άγνοια για τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι τουριστικές επιχειρήσεις. Και ουσιαστικά ο τουρισμός μένει ανεκμετάλλευτος.
