Του Φίλιππου Ζάχαρη (phil.zaharis@gmail.com)
Το φορολογικό σύστημα στην Ελλάδα μπάζει από παντού και αυτό φαίνεται από τον τρόπο φορολόγησης, με λίγα λόγια από το πώς, με ποιο τρόπο και από ποιους επιδιώκεται να αντληθούν οικονομικοί πόροι. Όταν, για παράδειγμα, ένας συνταξιούχος των 500-700 ευρώ, ενώ μέχρι τώρα έπαιρνε επιστροφή από την εφορία και τώρα καλείται να καταβάλλει τριπλάσιο και τετραπλάσιο ποσό της σύνταξής του, όταν ένας απλός υπάλληλος με μισθό 1.000 ευρώ φορολογείται λες και είναι μεγαλοεισοδηματίας, αναδεικνύεται με τον πλέον ξεκάθαρο τρόπο το λανθασμένο σύστημα φορολογίας που πριμοδοτεί την φοροδιαφυγή και κάνει τους πολίτες να μην δηλώνουν όσα πρέπει.
Το σύστημα αυτό είναι τόσο λανθασμένο που δημιουργεί οικονομικό έμφραγμα και αγανάκτηση στους φορολογούμενους, κάτι που καθυστερημένα ανακαλύπτει η Πολιτεία. Πράγματι, λίγες μέρες πριν, ο υφυπουργός Οικονομικών, Γιώργος Μαυραγάνης, κατά τη διάρκεια του 8ου Ετήσιου Φορολογικού Συνεδρίου, επιβεβαίωσε τα πιο πάνω λέγοντας, μεταξύ άλλων, ότι το μέγεθος της φοροδιαφυγής στην Ελλάδα και η διάσταση του δημοσιονομικού της προβλήματος αναδεικνύουν σήμερα τις αδυναμίες του ελληνικού φορολογικού συστήματος και αποδεικνύουν ότι οι μέχρι σήμερα αλλαγές του ήσαν «κατ’ όνομα» μεταρρυθμίσεις και σε καμία περίπτωση δεν έφεραν τα αποτελέσματα που οι εμπνευστές τους υποσχέθηκαν.
Ο υφυπουργός τόνισε ότι η αιτία δεν είναι άλλη από το γεγονός ότι οι αλλαγές που έγιναν στο φορολογικό σύστημα μέχρι σήμερα δεν είχαν το χαρακτήρα στοχευμένης παρέμβασης για την αντιμετώπιση των χρόνιων παθογενειών του, με άλλα λόγια δεν διαπνέονταν από μια φιλοσοφία ριζικής αλλαγής. Το ελληνικό φορολογικό σύστημα, πρόσθεσε, όπως είναι σήμερα παρά τις λίγες, αποσπασματικές και επιμέρους βελτιώσεις του έχει κλείσει τον κύκλο του και χρειάζεται αντικατάσταση από ένα σύγχρονο σύστημα και όσοι δεν το έχουν καταλάβει ή κάνουν ότι δεν το καταλαβαίνουν και αντιδρούν με διάφορους τρόπους υπονομεύουν την προσπάθεια οικονομικής ανόρθωσης της πατρίδας μας.
«Κατ΄όνομα» λοιπόν οι ως τώρα αλλαγές και μεταρρυθμίσεις και μη στοχευμένες παρέμβασες με στόχο την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής. Αυτά είναι τα μέχρι τώρα αποτελέσματα του ελληνικού φορολογικού συστήματος. Χρειάζονται λοιπόν αλλαγές και δη άμεσα. Αυτό όμως, τουλάχιστον ως τώρα, δεν έχει γίνει και το αλαλούμ με τις φορολογικές δηλώσεις προκαλεί σεισμό στην ήδη λαβωμένη ελληνική οικονομία. Δεν επαρκούν πια μονάχα οι διαπιστώσεις και οι υποσχέσεις για ένα καλύτερο φορολογικό μέλλον, αλλά αυτό που χρειάζεται είναι μέτρα εδώ και τώρα, χωρίς χρονοτριβή.
Πώς, για παράδειγμα, ακούστηκε η παράταση ισχύος του επιδόματος ανεργίας από τον ΟΑΕΔ, αν δεν είναι πάλι λόγια του αέρα. Πώς μιλάνε και οι τρεις πολιτικοί αρχηγοί που στηρίζουν την κυβέρνηση πως θα παρθούν άμεσα μέτρα για την ανακούφιση των ασθενέστερων οικονομικά τάξεων. Με αυτόν και μόνο τον τρόπο - με άμεσες εξαγγελίες αλλά υλοποιήσιμες - μπορούν να αλλάξουν τα δεδομένα. Σε αντίθετη περίπτωση, θα έχουμε απλά και μόνο ένα ακόμη ντελίριο υποσχέσεων, που θα εκφράζονται αλλά δεν θα πραγματώνονται ποτέ.
Το φορολογικό σύστημα στην Ελλάδα δεν πρέπει απλά να αλλάξει αλλά να καταργηθεί η φιλοσοφία του. Κάποια στιγμή – αν θέλουν κάποιοι να θεωρούνται πως βρήκαν τις κατάλληλες λύσεις – δεν θα πρέπει μόνο να υπάρξουν τροποποιήσεις υπέρ των χαμηλοσυνταξιούχων και μισθωτών αλλά απαλλαγή των τάξεων αυτών από υποχρεώσεις και φόρους. Και φυσικά δεν είναι λύση οι όποιοι διακανονισμοί, διότι σε έναν συνταξιούχο της τάξης των 500 ευρώ που του επιβάλλεται τριπλάσιος φόρος δεν του περισσεύει ούτε ευρώ για την καταβολή της δόσης.
Η φιλοσοφία λοιπόν του στυλ «δεν πειράζει, υπάρχει και η παράταση των δόσεων ως λύση» θα πρέπει όχι απλά να εξαλειφθεί αλλά να μην ξανακουστεί ποτέ. Μόνο σε μια τέτοια περίπτωση, στην ελάφρυνση των χαμηλών οικονομικά τάξεων που επιβάλλεται να παίρνουν επιστροφή από την εφορία και όχι να φορολογούνται, θα προκύψει μια άλλη κατάσταση, αρκούντως ενθαρρυντική.
Οι διαπιστώσεις λοιπόν κάποια στιγμή πρέπει να πάψουν να είναι διαπιστώσεις και τα μέτρα πρέπει να ληφθούν αύριο! Και στο παρελθόν, πολλοί υπουργοί και υφυπουργοί προηγούμενων κυβερνήσεων προέβαιναν σε παρόμοια πορίσματα, χωρίς όμως να τολμούν το παραμικρό. Ο κ. Μαυραγάνης, λοιπόν, αφού λέει πως το ελληνικό φορολογικό σύστημα χρήζει άμεσης αντικατάστασης, είναι δέσμιος μιας υπόσχεσης που αν δεν υλοποιηθεί, θα τον εκθέσει ανεπανόρθωτα. Τα σενάρια οι πολίτες τα έχουν βιώσει εδώ και χρόνια και δεν θα ήθελαν να γευτούν μια ακόμη εξαπάτηση. Οι λύσεις αναφορικά με το ως τώρα νοσηρό ελληνικό φορολογικό σύστημα μπορεί να μην εξαρτώνται άμεσα από τον κάθε κ. Μαυραγάνη. Ως υφυπουργός όμως ενός από τα υπουργεία – φωτιά, μπορεί και είναι σε θέση να εισηγηθεί ή να πράξει τα δέοντα. Οι ευκαιρίες δεν περισσεύουν στη χώρα της ασυδοσίας και της διαφθοράς.
Προπάντων όμως, οι υποσχέσεις έχουν κλείσει οριστικά τον κύκλο τους και το μόνο που αναμένεται είναι αλλαγές εδώ και τώρα. Από την επόμενη μέρα, χωρίς χρονοτριβή, αυτό που αξιώνουν εδώ και καιρό οι πολίτες.