Μ.Ε. Λαγκουβάρδου
Αν θέλαμε να περιγράψουμε με δυο λόγια την κατάσταση ανελευθερίας στην οποία ζούμε, θα λέγαμε ότι «λείπει η πίστη». Το μήνυμα «να μην ξεχάσεις την πίστη και την προσευχή» μεταφέρει εμπειρία στον καθένα που ακούει τη φωνή της ψυχής του και την εμπιστεύεται.
Σε μένα προσωπικά το μήνυμα ήρθε μέσα από την εμπειρία μου στην Κάλυμνο, όπου πήγα στην κατάσταση της ανελευθερίας (ανεργία, απελπισία, έλλειψη πίστης) και έφυγα ύστερα από τέσσερα χρόνια, με καινούρια δύναμη και με έγκυρες ελπίδες.
Η μυστική εμπειρία είναι αυτό το προαίσθημα. Είναι μυστική όχι γιατί είναι κρυφή, αλλά γιατί μεταδίδεται από εμπειρία σε εμπειρία και όχι μέσα από τα βιβλία, μέσα από τις ιδέες, τις πεποιθήσεις και τις θεωρίες.
Έγραψαν κι οι αρχαίοι γι΄ αυτό. Ισχυρίστηκαν ότι οι σοφοί προαισθάνονται τα γεγονότα που πλησιάζουν να συμβούν. Η μυστική όμως εμπειρία για την οποία γράφουμε εδώ είναι πέρα απ΄ τον χρόνο. Οι αρχαίοι πίστευαν πως ακόμα κι οι θεοί υπακούουν στον χρόνο. Ο χρόνος δαμάζει τα πάντα.
Εμείς, πιστεύουμε ότι υπάρχει εκτός τόπου και χρόνου δεσμός των ψυχών. Άρα μπορεί να έχει κάποιος το προαίσθημα για κάτι που θα συμβεί μετά από πολλά χρόνια.
Πιστεύω ότι η ζωή μας προετοιμάζει σε χρόνο ανύποπτο γι΄ αυτό που θα συναντήσουμε αργότερα. Απλώς δεν είμαστε σε θέση να συλλάβουμε τα μηνύματά της. Τα μηνύματα τα συλλαμβάνουν εκείνοι που ακούν τη φωνή της ψυχής και την εμπιστεύονται.
Τα πράγματα και τα γεγονότα είναι η γλώσσα με την οποία η ζωή μας μιλάει.
Όπως μας μιλάει ο λόγος, έτσι μας μιλούν και τα αισθήματα και ίσως με ακόμα μεγαλύτερη δύναμη. Αυτό είναι το «πανεπιστήμιο της ζωής», όπως το ονομάζει ο απλός κόσμος
Ο λόγος μας μιλάει με τις λέξεις ενώ τα αισθήματα μας μιλούν με τα πράγματα. Η διαφορά ανάμεσα στις δύο γλώσσες είναι ότι η γλώσσα της εμπειρίας είναι μυστική.
Παράδειγμα η εμπειρία μου στην Κάλυμνο. Αυτό που με δίδαξε η εμπειρία μου στην Κάλυμνο, θα μπορούσε με ένα λόγο να διατυπωθεί ως εξής: «Να μην ξεχάσεις την πίστη και την προσευχή».
Η προσωπική μου ιστορία στην οποία αναφέρομαι αρχίζει με ένα προαίσθημα; Όταν ήμουν παιδί και ζούσα στη Δεσκάτη Γρεβενών τα πρώτα μουσικά μου ακούσματα ήταν οι σκοποί και τα τραγούδια της Δυτικής Μακεδονίας. Παρόλα αυτά τα τραγούδια που αγαπούσα περισσότερο δεν ήταν αυτά που άκουγα συχνά στη Δεσκάτη. Εγώ αγαπούσα τα νησιώτικα αν και σπανίως τα έπαιζαν στο χωριό μας οι οργανοπαίχτες. Ούτε καν τα κρητικά, για να πούμε ότι τα αγαπούσα για κληρονομικούς λόγους, επειδή ο πατέρας μου είναι Κρητικός.
Το προαίσθημα ότι στην Κάλυμνο, στα Δωδεκάνησα, στον τόπο του νησιώτικου τραγουδιού που αγαπούσα από παιδί, θα δεχόμουν το μέγιστο μάθημα, βγήκε αληθινό. Ο αιτιώδης σύνδεσμος ανάμεσα στα παιδικά μου χρόνια στη Δεσκάτη και στη ζωή μου στην Κάλυμνο, είναι η σταθερή αγάπη μου στη μουσική και ιδιαιτέρως στο νησιώτικο τραγούδι. Αυτή παραμένει σταθερή σε όλη μου τη ζωή.
Θα μου πείτε είναι δυνατόν να προαισθανθείς κάτι που θα συμβεί μετά από είκοσι χρόνια. Ναι αυτό ισχυρίζομαι. Πιστεύω ότι υπάρχει εκτός τόπου και χρόνου δεσμός των ψυχών και γίνεται αισθητός σε κείνους που ακούν τη φωνή της ψυχής και την εμπιστεύονται.
Αυτό είναι το θέμα του ομώνυμου βιβλίου του Μιχαήλωφ, το οποίο στηρίζεται στις εμπειρίες και τα βιώματα συγγραφέων όπως του Σολζενίτσιν και άλλων που έζησαν στην κατάσταση ανελευθερίας στα στρατόπεδα συγκεντρώσεως των ολοκληρωτικών καθεστώτων.
