Του Νίκου Ι. Μεγαδούκα
Ο κρατικός προϋπολογισμός του 2014 ψηφίστηκε από τη Βουλή δίχως να υπάρξουν εκπλήξεις, ένας προϋπολογισμός (υποτίθεται) πλεονασματικός, ο οποίος, όμως, δεν είχε την προέγκριση των δανειστών και αυτό σημαίνει ότι μπορεί να αμφισβητηθεί, όπως, άλλωστε, μπορεί να αμφισβητηθεί και το τελικό ύψος του περιβόητου πλεονάσματος, τμήμα του οποίου η κυβέρνηση έχει ήδη υποσχεθεί πως θα «μοιράσει» στους κοινωνικά αδύναμους και στους ένστολους.
Ο πρωθυπουργός μπορεί να επιχαίρει ότι «πέρασε» από τη Βουλή ο προϋπολογισμός, αλλά υπάρχουν τουλάχιστον δύο παράμετροι οι οποίες υποβαθμίστηκαν από τα κυρίαρχα ΜΜΕ, που στηρίζουν «με νύχια και με δόντια» τη μνημονιακή κυβέρνηση Σαμαρά – Βενιζέλου:
Η πρώτη έχει να κάνει με την απουσία του «γαλάζιου» Άρη Σπηλιωτόπουλου, ο οποίος υποτίθεται ότι βρισκόταν σε αποστολή της Βουλής στο εξωτερικό, πλην, όμως, επειδή η εν λόγω αποστολή είχε λήξει τρεις ημέρες προ της ψηφοφορίας, η επιστολική του ψήφος δεν προσμετρήθηκε στις θετικές ψήφους.
Κι η δεύτερη έχει να κάνει με το γεγονός ότι η κυβέρνηση δεν έλαβε καμία θετική ψήφο από τους ανεξαρτήτους βουλευτές, όπως προσδοκούσε, επί της βάσης της πρωθυπουργικής διαβεβαιώσεως προς τους δανειστές, ότι υπάρχουν «βουλευτές – μαξιλάρια», που θα στηρίξουν σε κρίσιμες ψηφοφορίες τη συγκυβέρνηση, εκτός φυσικά κι αν θεωρεί ως ...μαξιλάρι, το «παρών» που δήλωσε στην ψηφοφορία επί του προϋπολογισμού ο ανεξάρτητος βουλευτής Γιώργος Κασαπίδης.
Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι τον προϋπολογισμό υπερασπίστηκαν μόνον οι μισοί από τους «γαλάζιους» βουλευτές, ο δε Αντώνης Σαμαράς στην ομιλία του κατέφυγε εκ νέου στην πεπατημένη της ωραιοποιήσεως της καταστάσεως και φυσικά της δαιμονοποιήσεως του ΣΥΡΙΖΑ, επιμένοντας στη λογική του (ανύπαρκτου) success story, έφτασε δε στο σημείο να χαρακτηρίσει ως «επανάσταση» (!) την επίτευξη πρωτογενούς πλεονάσματος, αν και - όπως προαναφέρθηκε - οι δανειστές θα πρέπει να εγκρίνουν τον (κατά τα λοιπά) ψηφισθέντα από τη Βουλή προϋπολογισμό και φυσικά να επικυρωθεί τον Απρίλιο (σ.σ. ένα μήνα πριν της ευρωεκλογές του Μαΐου - και αυτό ίσως να μην είναι τυχαίο) το ύψος του περιβόητου πλεονάσματος και τότε θα πληροφορηθούμε και το ποσό που θα μοιραστεί στους κοινωνικά αδύναμους και τους ένστολους...
Ο πρωθυπουργός παρέμεινε στα γνωστά του κλισέ κατά του ΣΥΡΙΖΑ: «Είστε λαϊκιστές» (σ.σ. αλήθεια δεν είναι λαϊκισμός η δική του υπόσχεση για αυξήσεις παραμονές των ευρωεκλογών και μάλιστα χωρίς να έχουν εγκρίνει οι δανειστές το ύψος του πλεονάσματος και αυτή καθ’ αυτή την αύξηση;) και «έχετε ιδεοληψίες» (σ.σ. αλήθεια τι σήμαινε η επίθεση που ο Α. Σαμαράς εξαπέλυσε, ίσως για πρώτη φορά από το βήμα της Βουλής, κατά των χωρών του πρώην λεγομένου υπαρκτού σοσιαλισμού και μάλιστα χρέωσε στον ΣΥΡΙΖΑ επιθυμία επιστροφής σε αυτά τα καθεστώτα, όταν είναι γνωστό ότι διαχρονικά η ιδεολογία του ΣΥΡΙΖΑ ουδεμία σχέση είχε με τα καθεστώτα αυτά;).
Και ταυτόχρονα εμφανίστηκε οπαδός του λεγομένου «κοινωνικού φιλελευθερισμού», ένθερμος υποστηρικτής του, βαλλόμενου από «γαλάζιους» και τους «πράσινους» βουλευτές, Γιάννη Στουρνάρα και πολέμιος του «νεοφιλελευθερισμού», αλλά δεν μπόρεσε να εξηγήσει και κυρίως να πείσει ότι οι εφαρμοζόμενες μνημονιακές πολιτικές και η εξ αυτών καταστροφή του κοινωνικού κράτους και της μεσαίας τάξεως (των «μεσαίων», όπως είπε, αποφεύγοντας να πει τη φράση «μεσαία τάξη») συνιστούν «κοινωνικό φιλελευθερισμό» και όχι νεοφιλελεύθερη συνταγή, η οποία εφαρμόζεται επί τρία χρόνια στο πειραματόζωο που λέγεται Ελλάδα και στην κοινωνία της...
Τον δουλεύουν;
Την ίδια στιγμή, δυσάρεστη έκπληξη αποτέλεσε για την κυβέρνηση και προσωπικά για τον Αντώνη Σαμαρά, η επιθετική κίνηση των δύο εταίρων της Τρόικας, δηλαδή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του ΔΝΤ, σχετικά με την άφιξη ή μη των ελεγκτών τους στην Αθήνα.
Λίγες ώρες μετά τους θετικούς τόνους του προέδρου της Κομισιόν Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο για τους «μαραθωνοδρόμους» Έλληνες που πρέπει να αντέξουν στα τελευταία λίγα χιλιόμετρα του Μαραθωνίου, ή τις διαρροές για δυνατότητα επιτεύξεως συμφωνίας μέχρι τα τέλη του έτους, οι Βρυξέλλες και η Ουάσιγκτον επί της ουσίας στρίμωξαν εκ νέου την Αθήνα.
Το θρίλερ ξεκίνησε όταν διακινήθηκε ένα «mail του ΔΝΤ» (το οποίο δημοσίευσε η «Καθημερινή»), σύμφωνα με το οποίο η Αθήνα εμφανιζόταν να μην έχει υλοποιήσει σχεδόν τις μισές από τις 135 δράσεις που όφειλε να εφαρμόσει βάσει του Μνημονίου και δημιουργούνταν έτσι η νομιμοποιητική βάση για τη διακοπή των διαβουλεύσεων.
Όμως, το περιβόητο mail αποτυπώνει μία πραγματικότητα αρκετά διαφορετική από αυτή που ο πρωθυπουργός παρουσίασε στη Βουλή, η δε δεύτερη πράξη του θρίλερ παίχτηκε το βράδυ του Σαββάτου, όταν από τις Βρυξέλλες ο Σάιμον Ο' Κόνορ, εκπρόσωπος του Επιτρόπου Όλι Ρεν, ανακοίνωνε ότι οι ελεγκτές της Τρόικας πρώτα θα πάνε για ...σκι (σ.σ. όπως είχε προεξοφλήσει, προ εβδομάδων, ο επικεφαλής του Euroworking Group Τόμας Βίζερ) και μετά θα έρθουν στην Αθήνα για την ολοκλήρωση της διαβουλεύσεως.
Η κίνηση αυτή και μάλιστα την ώρα που ο Αντώνης Σαμαράς μιλούσε στη Βουλή, αιφνιδίασε το Μέγαρο Μαξίμου και πυροδότησε μια σειρά επαφών και «διαβημάτων» και τελικά το πρωί της περασμένης Κυριακής η Τρόικα εμφανίστηκε έτοιμη να επιστρέψει στην Αθήνα, όπερ και εγένετο.
Τι σημαίνουν όλα αυτά;
Σημαίνουν ότι οι δανειστές δεν υπολογίζουν στα σοβαρά την Αθήνα και ότι τη θεωρούν «του χεριού τους», άρα θεωρούν δεδομένο ότι θα υποχωρήσει, προς τούτο δε οι πιέσεις που ασκούν στις διαβουλεύσεις που έχουν με το κυβερνητικό επιτελείο είναι αφόρητες, όσον αφορά την άρση της απαγορεύσεως των πλειστηριασμών των ακινήτων, τον φόρο στα ακίνητα, σύμφωνα δε με δημοσίευμα στην εφημερίδα «Ελεύθερος Τύπος», φέρονται να επεξεργάζονται για τη νέα χρονιά την επιβολή απαγορεύσεως στην έκδοση νέων συνταξιοδοτικών αποφάσεων.
Παρά ταύτα ο Ευ. Βενιζέλος με το γνωστό βερμπαλιστικό του ύφος τόνισε στη Βουλή πως, ούτε λίγο, ούτε πολύ, ο ΣΥΡΙΖΑ ...δεν έχει λόγο υπάρξεως, αφού η παρούσα συγκυβέρνηση θα είναι εκείνη, η οποία θα διώξει την Τρόικα από την Ελλάδα, ενώ δεν είναι λίγοι εκείνοι που φρονούν ότι οι δανειστές θέλουν να φτάσουν μέχρι τέλους το πείραμα του νεοφιλελευθερισμού στη χώρα ως πρότυπο για την εφαρμογή του και σε άλλες.
Σημαίνουν ακόμη ότι ενώ η Αθήνα προσπάθησε (το έπραξε ο Αντώνης Σαμαράς στη Βουλή) να δημιουργήσει μία μάλλον πλαστή εικόνα αισιοδοξίας για την έκβαση της διαβουλεύσεως με τους δανειστές, αυτοί μαζί με τα πολιτικά τους παιγνίδια, στέλνουν το σαφές μήνυμα ότι ουδεμία χαλάρωση επιτρέπεται.
Άλλωστε, ο επικεφαλής του Eurogroup Γερούν Ντάισελμπλουμ δήλωσε ότι «ελπίζει να έχει σημειωθεί αρκετή πρόοδος στην Ελλάδα» και ότι «πρέπει πρώτα να ακούσουμε τους εκπροσώπους της Τρόικας για να δούμε πόσες πιθανότητες υπάρχουν να επιτευχθεί συμφωνία πριν από το τέλος του έτους».
Ερωτηθείς δε για τις προσπάθειες που κάνει η Ελλάδα να επιστρέψει στις αγορές, ο επικεφαλής του Eurogroup σχολίασε λέγοντας ότι η φιλοδοξία μιας χώρας που βρίσκεται σε Μνημόνιο να βγει στις αγορές το συντομότερο δυνατό, είναι «υγιής στάση», αλλά πρόσθεσε ότι «η Ελλάδα χρειάζεται ακόμη πολλή δουλειά...».
Φοβούνται ατύχημα
Ωστόσο, ακόμη κι αν υποτεθεί ότι η κυβέρνηση πέρασε αλώβητη από την (υποτιθέμενη) τελευταία νομοθετική πρωτοβουλία της χρονιάς, δηλαδή την ψήφιση του προϋπολογισμού, οι κ.κ. Σαμαράς και Βενιζέλος προσβλέπουν πια σε ένα θαύμα για να μπορέσουν να περάσουν το φορολογικό για τα ακίνητα και το σχέδιο για την προστασία της πρώτης κατοικία και ως εκ τούτου εμφανής είναι ο φόβος τους για το ενδεχόμενο του πολιτικού ατυχήματος.
Άλλωστε, οι τροϊκανοί έχουν δείξει τα δόντια τους για τα καλά, το δε καλύτερο για την κυβέρνηση σενάριο είναι, όλοι οι βουλευτές της συμπολιτεύσεως να υπερψηφίσουν τις δύο κρίσιμες ρυθμίσεις, αλλά αυτό, ήδη χαρακτηρίζεται απίθανο, καθώς οι τελευταίες διαφοροποιήσεις βουλευτών του ΠΑΣΟΚ (Νίκος Σηφουνάκης, Γιώργος Ντόλιος) όπως και τα μηνύματα που έχει στείλει ο βουλευτής της ΝΔ Β. Πολύδωρας και ο Νικήτας Κακλαμάνης, αξιολογούνται από τους συνεργάτες του πρωθυπουργού ως «αρκούντως σοβαρά».
Το πιθανότερο σενάριο για την κυβέρνηση είναι οι κοινοβουλευτικές διαρροές στις ψηφοφορίες για το φορολογικό και τους πλειστηριασμούς να μην είναι περισσότερες από τρεις, ώστε να διατηρήσει την κοινοβουλευτική πλειοψηφία με 151 βουλευτές. Οι ρυθμίσεις μπορούν να περάσουν και με λιγότερες ψήφους, λόγω της προφυλακίσεως των τριών βουλευτών της «Χρυσής Αυγής», αλλά είναι αμφίβολο εάν η κυβέρνηση θα μπορέσει να συνεχίσει. Όσον δε αφορά τους ανεξάρτητους βουλευτές και τις συζητήσεις που είχαν με κυβερνητικούς παράγοντες για να στηρίξουν την κυβέρνηση, το αποτέλεσμα φάνηκε στην ψηφοφορία επί του προϋπολογισμού.
Μέσα σε αυτές τις συνθήκες, ήδη έχουν αρχίσει να αναθερμαίνονται στο κυβερνητικό στρατόπεδο σενάρια περί πρόωρων εκλογών, ως φόβητρο (εκβιασμός) προς τους βουλευτές, ο δε Α. Σαμαράς έχει δεχθεί εισηγήσεις να απευθυνθεί ο ίδιος στους βουλευτές σε μία ύστατη προσπάθεια να διατηρηθεί η κυβερνητική σταθερότητα, αλλά τα υπάρχοντα μηνύματα είναι αρνητικά και μια τέτοια κίνηση από τον πρωθυπουργό εκτιμάται ως υψηλού ρίσκου.
Το χειρότερο σενάριο, το οποίο δεν θεωρείται απίθανο, είναι να αρχίσει νέο μπαράζ επιθέσεων προς τον υπουργό Οικονομικών Γ. Στουρνάρα για το φορολογικό και τους πλειστηριασμούς και προς τούτο συνεργάτες του πρωθυπουργού έχουν ζητήσει από «γαλάζιους» βουλευτές να χαμηλώσουν τους τόνους.
Σύμφωνα, πάντως, με την «Καθημερινή» η ψηφοφορία επί του φόρου των ακινήτων θα είναι σε κάθε περίπτωση ένα μεγάλο στοίχημα, αφού «κανείς δεν μπορεί να είναι στο κεφάλι του κάθε βουλευτή».
Παραμένει στο στόχαστρο ο Στουρνάρας
Σε κάθε περίπτωση, οι διαθέσεις «γαλάζιων» και «πράσινων» βουλευτών για τους πλειστηριασμούς παραμένουν εκ των πραγμάτων απολύτως αδιευκρίνιστες, καθώς μάλιστα είναι καταγραμμένες οι αντιδράσεις για τους ισχυρισμούς του Γιάννη Στουρνάρα, σύμφωνα με τους οποίους στην Ελλάδα δεν υπάρχει υπερφορολόγηση.
Το γεγονός ότι στη συζήτηση του προϋπολογισμού περισσότεροι από δέκα βουλευτές έστρεψαν τα βέλη τους κατά του υπουργού Οικονομικών, καθώς και οι αιχμές που εξαπέλυσε εναντίον του ο Ευάγγελος Βενιζέλος (αιχμές που προσπάθησε να λειάνει σε τηλεοπτική του συνέντευξη) επανέφεραν στο προσκήνιο ακόμη και σενάρια ανασχηματισμού.
Ο πρωθυπουργός, πάντως, κάλυψε τον Γιάννη Στουρνάρα, με την ομιλία του στη Βουλή, ο δε υπουργός των Οικονομικών δήλωσε πως δεν θέλει να είναι αρεστός, αλλά χρήσιμος...
Πολιτικοί αναλυτές θεωρούν ως φυσιολογική την πρωθυπουργική στήριξη στον Γιάννη Στουρνάρα, καθώς δεν υπάρχει άλλος προκειμένου να βγάλει τη «βρώμικη δουλειά» και πιστεύουν ότι κάποια στιγμή ο υπουργός θα θυσιαστεί ως Ιφιγένεια, ενώ επίμονες φήμες αναφέρουν ότι υπάρχει συμφωνία να μετακινηθεί εγκαίρως σε υψηλόβαθμη ελληνική ή ευρωπαϊκή θέση.
Εν πάση, όμως, περιπτώσει, ορισμένοι συνδέουν τον προαναφερθέντα ενδεχόμενο ανασχηματισμό και με άλλα μέτωπα που αντιμετώπισε ή αντιμετωπίζει η κυβέρνηση, με μεγαλύτερα εκείνα στους χώρους της Υγείας και της Παιδείας, αν και το ενδεχόμενο αυτό διαψεύδεται από συνεργάτες του κ. Σαμαρά, αντίστοιχα δε μηνύματα εκπέμπουν και επιτελείς του κ. Βενιζέλου.
Χωρίς να αποκλείουν κάποια «διορθωτική» παρέμβαση στο κυβερνητικό σχήμα το επόμενο διάστημα, λένε ότι δεν είναι δυνατόν να γίνει ανασχηματισμός πέντε μόλις μήνες μετά τον σχηματισμό της παρούσας κυβερνήσεως, ενώ παρά το βαρύ κλίμα στις σχέσεις Βενιζέλου - Στουρνάρα, δεν παραγνωρίζεται πως ο υπουργός Οικονομικών θεωρείται «αξιόπιστος συνομιλητής» από τις Βρυξέλλες.-