Από τον Δημήτρη Νούλα
Στο προηγούμενο σημείωμά μας για την Ενιαία Κεντροαριστερά (ΕΝΚΑ) γράφαμε ότι και αν ακόμη δεν υφίστατο ως έννοια θα έπρεπε να την επινοήσουμε ως πολιτική έκφραση του μέτρου. Για να δράσει, ως εγγυήτρια δύναμη, για την ομαλή λειτουργία του πολιτικού συστήματος αλλά και της χώρας, και ως συντελεστής εκτόνωσης της επικίνδυνης -εμφυλιακού χαρακτήρα- πόλωσης μεταξύ Ν.Δ. και ΣΥΡΙΖΑ. Αλλά και για ιδεολογικούς λόγους.
Το εξαιρετικό κείμενο έκκληση-πρόσκληση των «58» διανοουμένων, που ακολούθησε μια εβδομάδα μετά, επιβεβαίωσε την αναγκαιότητα ανοίγματος της συζήτησης για την Ενιαία Κεντροαριστερά και για την επανασύσταση της μεγάλης Δημοκρατικής Προοδευτικής Παράταξης. Η επιβεβαίωση αυτή, επιπροσθέτως, πιστοποιήθηκε και από τις θετικές και αρνητικές αντιδράσεις που ακολούθησαν τη δημοσιοποίηση της διακήρυξης.
Στο κείμενο που υπογράφουν οι «58» προσωπικότητες και απευθύνεται σε πολίτες, πολιτικούς, συνδικαλιστικές και αυτοδιοικητικές δυνάμεις που κινούνται στον χώρο από το φιλελεύθερο κέντρο μέχρι τη δημοκρατική αριστερά και τους οικολόγους προτείνεται «η δημιουργία ενός κοινού πολιτικού φορέα που θα συστεγάσει όλους, χωρίς να προϋποθέτει τη διάλυση των υπαρχόντων κομμάτων και συλλογικοτήτων».
Στους βασικούς άξονες της διακήρυξης περιλαμβάνονται η αναγκαιότητα για εθνική ανασυγκρότηση (πολιτική, παραγωγική, πολιτισμική), το δικαίωμα της ανάπτυξης που θέλουμε ως κοινωνία με αλλαγές στο κράτος και στο παραγωγικό μοντέλο και η συμπόρευση της εθνικής αυτογνωσίας με την συμμετοχή στις διαδικασίες ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης.
Η πρωτοβουλία βρήκε την άμεση συμπαράσταση του ΠΑΣΟΚ διά στόματος του προέδρου του Ευάγγελου Βενιζέλου και την επιδοκιμασία του τ. πρωθυπουργού Κώστα Σημίτη με σχετική δήλωση κατά την παρουσίαση του βιβλίου του τ. Προέδρου της Κύπρου κ. Βασιλείου. Ακολούθησαν οι θετικές δηλώσεις του δημάρχου Αθηναίων και άλλων προσωπικοτήτων (π.χ. του Τάσου Γιαννίτση), καθώς και πολιτικών ομάδων ή κινήσεων (π.χ. Κίνηση 12).
Από την πλευρά των στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ ήταν αναμενόμενες οι δηλώσεις αμφισβήτησης καθώς πολύ σωστά αντιλαμβάνονται ότι μέρος των ψηφοφόρων του ΠΑΣΟΚ που μετακινήθηκαν και διόγκωσαν τον ΣΥΡΙΖΑ υπάρχουν σοβαρές πιθανότητες να επαναπατρισθούν στην ΕΝΚΑ τόσο άμεσα όσο και συν τω χρόνω (κυρίως) καθώς το αντι-«μνημονιακό» κλίμα είναι πιθανόν να ξεθυμάνει και οι αντιδράσεις πικρίας και οργής των ψηφοφόρων να αντικατασταθούν από τη νηφαλιότητα και την περίσκεψη. Τότε η μόνη διέξοδος για το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης (και για τον συμπλέοντα «μαινόμενο» Π. Καμμένο) προκειμένου να διατηρήσει τις δυνάμεις του θα είναι η τακτική της πόλωσης. Αυτό, όμως, θα αποτελεί ταυτόχρονα και παγίδα καθώς ο χρόνος-όπως είπαμε- δεν θα είναι σύμμαχός του.
Η ΔΗΜΑΡ του συνετού κ. Φ. Κουβέλη θα αναγκαστεί, εν τέλει, να ξεπεράσει την καχυποψία της απέναντι στον κ. Βενιζέλο και θα συμπράξει, καθώς θα βλέπει τα ποσοστά της να μειώνονται αφενός διότι αρκετά στελέχη της γεύτηκαν ήδη την κυβερνητική εξουσία, ενώ πολλά άλλα θα προστρέξουν στον ισχυρότερο πόλο σ’ αυτό τον χώρο, δηλαδή στην ΕΝΚΑ. Φυσικά, κάποια στιγμή, θα ακολουθήσει και ο Α. Λοβέρδος.
Η Νέα Δημοκρατία δεν φαίνεται προς το παρόν να επηρεάζεται από τις κινήσεις επανίδρυσης της ΕΝΚΑ, καθώς το κεντρικό της ενδιαφέρον είναι-πέρα από τα κυβερνητικά της καθήκοντα-γύρω από την εξάρθρωση της Χ.Α. από όπου, με τους κατάλληλους χειρισμούς, προσδοκά οφέλη. Οφέλη αναμένει επίσης από την επικείμενη συρρίκνωση των ποσοστών των ΑΝΕΛ καθώς η-για δικούς της λόγους-αγχωμένη ηγεσία τους, που «φλερτάρει» με τον ΣΥΡΙΖΑ, κάνει ό,τι είναι δυνατόν για να αυτοϋπονομεύεται.
Όλα αυτά βέβαια είναι πολύ πιθανόν να συμβούν αν και εφόσον η ΕΝΚΑ αρχίσει να λαμβάνει σάρκα και οστά, να αναπτύσσεται οργανωτικά και να παίρνει πολιτικές πρωτοβουλίες που θα κάνουν παραπάνω από αισθητή την παρουσία της. Αυτό θα συμβεί αν δεν κυριαρχήσουν στο εσωτερικό της οι μεμψιμοιρίες και οι αμφιταλαντεύσεις των πρωτοστατούντων. Αν παραμερισθεί η υστερόβουλη διάθεση για «καπελώματα» και μπουν στην άκρη οι προσωπικές και πολιτικές διαφορές για χάρη της ενότητας της δημοκρατικής παράταξης. Αν γίνει προωθητική τους δύναμη το όραμα για μια σύγχρονη ευρωπαϊκή Ελλάδα που θα δίνει ευκαιρίες σε όλους με αξιοκρατία και με κοινωνική δικαιοσύνη που θα ενισχύει την κοινωνική συνοχή.
Η ΕΝΚΑ, λοιπόν, είναι απαραίτητο να δράσει συντόμως σαν πολιτική παράταξη με δυναμισμό, με ιδεολογικές θέσεις και με αντιπαράθεση απόψεων προς όλους όσοι την αμφισβητούν. Να ξεδιπλώσει στην κοινωνία τον πολιτικό, ιδεολογικό και προγραμματικό της λόγο με το βλέμμα στραμμένο με τόλμη στο μέλλον. Να αποδείξει όσο γίνεται πιο γρήγορα ότι αποτελεί έναν στιβαρό, καλά οργανωμένο και υπολογίσιμο σχηματισμό κι όχι μια ένωση φίλων του διαδικτύου. Χρειάζεται το θάρρος της συμμετοχής στον δημόσιο διάλογο, όπως επιβάλλει το δημοκρατικό παιχνίδι, με επεξεργασμένο και ενιαίο πλαίσιο θέσεων.
Διότι όπως, εισαγωγικώς, λέει η έκκληση-πρόσκληση των «58»: «υπάρχουν στιγμές στην πορεία ενός έθνους που οι ιστορικές πολιτικές παρατάξεις είναι υποχρεωμένες να ορίσουν ξανά την παρουσία τους στην πολιτική ζωή του τόπου. Αλλιώς παρακμάζουν και εξαφανίζονται». Η στιγμή, λοιπόν, είναι η κατάλληλη. Οι συνθήκες το επιβάλλουν και οι άνθρωποι που στηρίζουν το εγχείρημα έχουν εμπειρία και γνώση. Γι’ αυτό ας προχωρήσουν με μεθοδικότητα στα περαιτέρω. Έτσι ώστε το εναρκτήριο λάκτισμα των «58», από μικρή χιονόμπαλα που κατηφορίζει με ταχύτητα στην πλαγιά, να μετατραπεί σε χιονοστιβάδα καταλυτικών εξελίξεων που, αν μη τι άλλο, θα συμβάλουν στην πολιτική ομαλότητα και στη σταθερότητα της χώρας.
Τώρα, μάλιστα, που οι ευρωπαϊκές αλλά και οι γενικότερες διεθνείς εξελίξεις οι οποίες μας αφορούν άμεσα θα είναι ραγδαίες.
Ο Δημήτρης Νούλας είναι χημικός