Του Νίκου Ι. Μεγαδούκα
Οι θέσεις του ΣΥΡΙΖΑ, όπως διατυπώθηκαν στο Ιδρυτικό του Συνέδριο από τον Αλέξη Τσίπρα, για το βαθύτατα συντηρητικό αρθρογράφο της «Καθημερινής» και σφοδρό πολέμιό του (πολλάκις με όρους διακωμωδήσεως) Στέφανο Κασιμάτη, καταδεικνύουν έναν «επίδοξο συντηρητή του συστήματος», για δε τους αριστερούς αρθρογράφους, αυτή η ενδεχόμενη εξέλιξη θα οδηγήσει συντόμως σε πλήρη απαξίωση συλλήβδην της Αριστεράς και κάθε έννοιας σοσιαλισμού.
Άλλωστε, στη λογική της ενισχύσεως του αρχηγικού και του πρωθυπουργικού του προφίλ, ο Αλέξης Τσίπρας έχει επιλέξει (και παρά τη ριζοσπαστική του ρητορεία και τη συνειδητή του ανοχή σε αριστερά ξεσπάσματα από βουλευτές του κόμματος) τη γραμμή του ρεαλισμού και της ελεγχόμενης συγκρούσεως με αυτό που αποκαλείται σύστημα, δεν είναι δε τυχαίο ότι η πλειοψηφία του 74% που επέλεξε τον Αλέξη Τσίπρα απέρριψε τις ριζοσπαστικές θέσεις που είχε ο «ΣΥΡΙΖΑ των συνιστωσών» και υιοθέτησε άλλες, πιο συστημικές και πιο ήπιες, λειαίνοντας τις γωνίες και περιορίζοντας τις δυνατότητες συγκρούσεων με τις κυρίαρχες οικονομικές (διάβαζε μνημονιακές) λογικές.
Υπό το πρίσμα αυτό, απερρίφθη η θέση για μονομερείς ενέργειες και διαγραφή του χρέους, όπως και η θέση για εθνικοποιήσεις των δημόσιων επιχειρήσεων που έχουν ιδιωτικοποιηθεί, καθώς και η τροπολογία της «Αριστερής Πλατφόρμας» για έξοδο της Ελλάδας από το ευρώ, με τη πλειοψηφία να πιστεύει ότι πρέπει να αποσυνδεθεί η απαλλαγή της χώρας από τα Μνημόνια με την έξοδο από την Ευρωζώνη.
Η πλειοψηφία υπό τον Αλέξη Τσίπρα παρουσίασε ως πολιτικές δεσμεύσεις τη δημιουργία ασπίδας κοινωνικής προστασίας, που θα αποσοβήσει την ανθρωπιστική καταστροφή, την ακύρωση των Μνημονίων και των εφαρμοστικών τους νόμων στη Βουλή, όπου ψηφίστηκαν, την επαναδιαπραγμάτευση των δανειακών συμβάσεων και την ακύρωση των επαχθών όρων τους (με επιχείρημα ότι το ζήτημα του δημοσίου χρέους συνιστά πανευρωπαϊκό και όχι αποκλειστικά ελληνικό πρόβλημα) και την αποτελεσματική και κοινωνικά δίκαιη αντιμετώπιση των ελλειμμάτων.
Ωστόσο, σύμφωνα με τον καθηγητή της Ιστορίας (και στέλεχος του ΚΚΕ) Γιώργο Μαργαρίτη οι θέσεις και (προφανώς) τα ανοίγματα του Α. Τσίπρα δείχνουν ότι «βασικός κοινωνικός του συνομιλητής παραμένουν τα μεσοστρώματα».
Αλλά, σύμφωνα με την ανάλυση του καθηγητή Μαργαρίτη «το πολιτικό παιχνίδι με τα μεσοστρώματα υπήρξε παντού και πάντα στη σύγχρονη ιστορία εξαιρετικά επικίνδυνη υπόθεση. Τα μεσοστρώματα δεν «αναλαμβάνουν» πολιτική πρωτοβουλία. Το πολιτικό τους όραμα είναι εξαιρετικά στενό – επιθυμούν να γίνουν ή να μοιάσουν με μεγαλοαστούς και ταυτόχρονα επιθυμούν να μη διολισθήσουν σε κατάσταση νεόπτωχου προλετάριου. Δεν υπάρχει κανενός είδους μαζική κινητοποίηση ικανή να εκπληρώσει πολιτικά αυτό το σύμπλεγμα επιθυμίας και φόβου. Πολιτεύονται, λοιπόν, «με ανάθεση». Για να το πω απλά, προσλαμβάνουν έναν «πολιτικό εργολάβο», στον οποίο αναθέτουν τις δικές τους ταξικές επιθυμίες μαζί με την ψήφο τους. Δεν ανήκουν στον «εργολάβο», δεν ταυτίζονται μαζί του».
Κατά την εκτίμηση του Γιώργου Μαργαρίτη «το ρόλο του «εργολάβου» αυτού επιθυμεί να αναλάβει ο σημερινός ΣΥΡΙΖΑ», αλλά έτσι «θέτει σε κίνδυνο το ίδιο το πολιτικό σκηνικό» κι αυτό διότι «η αυριανή οργή των μεσοστρωμάτων θα περιλάβει την Αριστερά και τον σοσιαλισμό, στο όνομα της οποίας ο επίδοξος κυβερνητικός σχηματισμός (σ.σ. ο ΣΥΡΙΖΑ) πολιτεύεται».
Αυτές οι επισημάνσεις, οι οποίες είναι συμβατές με την πραγματικότητα (τις διεργασίες στην ίδια την κοινωνία και την αδυναμία καλλιέργειας ταξικής συνειδήσεως στις λαϊκές μάζες) και τη στροφή προς το ρεαλισμό εκ μέρους της ηγεσίας του ΣΥΡΙΖΑ, βρήκε απέναντί της την «Αριστερή Πλατφόρμα» του Π. Λαφαζάνη, οι επισημάνσεις της οποίας μπορεί να απορρίφθηκαν, αλλά η ακολουθηθείσα εκατέρωθεν συγκρουσιακή λογική (και για το θέμα της διαλύσεως των συνιστωσών) ενίσχυσε, σε τελική ανάλυση, την αριστερή άτυπη (;) εσωκομματική αντιπολίτευση, η οποία ελέγχει περίπου το 30% του κόμματος.
Ο Π. Λαφαζάνης «έχτισε» μια συνεκτική ομάδα, η οποία επιδιώκει την περαιτέρω ριζοσπαστικοποίηση του κόμματος, είναι αντίθετη με τα ανοίγματα προς το «Κέντρο» και δίνει έμφαση στη ρήξη με την Ευρωζώνη.
«Η «Αριστερή Πλατφόρμα» βεβαιώνει ότι μετά το ιδρυτικό Συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ είναι έτοιμη από καλύτερες θέσεις να ενισχύσει τις προσπάθειές της για την ενότητα και τη ριζοσπαστικοποίηση του ΣΥΡΙΖΑ, καθώς και για τη συνεργασία και συμπαράταξη όλων των αριστερών δυνάμεων, κατευθύνσεις που συνιστούν την εγγύηση για την προοδευτική ανατροπή στη χώρα και μια κυβέρνηση της Αριστεράς, η οποία, στηριγμένη στους μεγάλους εργατικούς – λαϊκούς αγώνες, θα βγάλει τη χώρα από την κρίση, ανοίγοντας νέους προοδευτικούς και σοσιαλιστικούς ορίζοντες», τόνισαν στελέχη της «Πλατφόρμας».
Στη δε ιστοσελίδα «Iskra. gr», που εκφράζει τις θέσεις της «Αριστερής Πλατφόρμας», φιλοξενήθηκε άποψη συνεργάτη του Παναγιώτη Λαφαζάνη, σύμφωνα με την οποία «ο ενιαίος και πολυτασικός ΣΥΡΙΖΑ, που όλοι επικαλούνται, μετατρέπεται σε ένα κόμμα διαιρεμένο, όπου καθιερώνονται διχαστικές πρακτικές και αυστηρές στεγανοποιήσεις και όπου η συλλογική έκφραση διαφορετικών απόψεων και ειδικότερα της εξ αριστερών κριτικής, αντιμετωπίζεται ως εμπόδιο που πρέπει να καμφθεί και ως εστία προβλημάτων για την «προς τα έξω» (δηλαδή προς τα ΜΜΕ) «εικόνα» του ΣΥΡΙΖΑ ως «κόμματος εξουσίας»».
Ο Αλέξης Τσίπρας είχε θέσει ως κυρίαρχο προσωπικό και πολιτικό στόχο την ομογενοποίηση του σχήματος, αλλά οι θέσεις στις οποίες επιμένει, μετά (και παρά) τις αποφάσεις του Συνεδρίου η «Αριστερή Πλατφόρμα» δείχνουν ότι αυτή η πολιτική ομογενοποίηση παραμένει ζητούμενο για τον ΣΥΡΙΖΑ και αυτό είναι ένα μεγάλο στοίχημα, για το οποίο θα πρέπει να δουλέψει η ηγεσία της παρατάξεως, όπως στοιχήματα παραμένουν η συγκεκριμενοποίηση του κυβερνητικού προγράμματος και της προτάσεως εξουσίας, καθώς και τα περί «κυβερνήσεως της Αριστεράς».
Πολλοί εκτιμούν ότι στις επόμενες εκλογές είναι πιθανόν (και σε πείσμα των σημερινών δημοσκοπήσεων, που δείχνουν στασιμότητα του κόμματος) να βγει πρώτο κόμμα ο ΣΥΡΙΖΑ, με δεδομένη τη συνεχιζόμενη επιδείνωση της οικονομικής και κοινωνικής καταστάσεως του τόπου, εξαιτίας των μνημονιακών πολιτικών, ενώ (με βάση τα σημερινά δεδομένα) δεν φαίνεται πιθανή η εκδοχή της αυτοδυναμίας του.
Υπό το πρίσμα αυτό και με δεδομένη την επίμονη άρνηση του ΚΚΕ να συνδράμει σε μια «κυβέρνηση της Αριστεράς», αν ο ΣΥΡΙΖΑ είναι πρώτο κόμμα, θα πρέπει να συγκροτήσει μια κυβέρνηση αντιμνημονιακή, αλλά όχι και Αριστερή, ενδεχομένως με το αντιμνημονιακό κόμμα των «Ανεξάρτητων Ελλήνων» ή με (αν καταφέρουν, σε συνθήκες άγριας πολώσεως, να επιβιώσουν κοινοβουλευτικά) το ΠΑΣΟΚ ή η ΔΗΜΑΡ (που, βεβαίως, θα υποχρεωθούν, προκειμένου να μείνουν στην εξουσία, σε αλλαγή πλεύσεως) ή αν δεν συμβούν όλα αυτά, τότε θα οδηγηθούμε σε άλλες επιλογές, εντός βεβαίως του δημοκρατικού τόξου, απευκταίες για την Αριστερά και τους ψηφοφόρους της.
