Του Φίλιππου Ζάχαρη
Συμφωνία με την τρόικα όπως συμβαίνει κάθε φορά στο τέλος και το έργο το έχουμε ξαναδεί πολλές φορές τα τελευταία χρόνια. Αγωνία με τις συζητήσεις, αντιρρήσεις και ενστάσεις των εκπροσώπων της τρόικας, δηλώσεις με στόμφο, φημολογία περί μη συνέχισης της δανειοδότησης και στο τέλος ως διά μαγείας τα βρίσκουν. Οι συζητήσεις είναι κάθε φορά οι ίδιες όπως και τα πορίσματα.
Ας δούμε τι δηλώνεται και αυτή τη φορά από την Ε.Ε., την ΕΚΤ και το ΔΝΤ σχετικά με την αποστολή επανεξέτασης στην Ελλάδα: «Η αποστολή και οι αρχές συμφώνησαν ότι οι μακροοικονομικές προοπτικές παραμένουν σε γενικές γραμμές σύμφωνες με τις προβλέψεις του προγράμματος, με προοπτική τη σταδιακή επιστροφή στην ανάπτυξη το 2014. Ωστόσο, οι προοπτικές παραμένουν αβέβαιες».
Αοριστία λοιπόν καταρχάς για το μέλλον και αντίθετες διαπιστώσεις από αυτές του πρωθυπουργού. Θα αργήσει η ανάπτυξη; Μάλλον. Θα είναι εύκολος ο δρόμος. Σε καμία περίπτωση. Η δήλωση όμως λύνει τις όποιες απορίες, υπογραμμίζοντας ότι «αν και εξακολουθεί να σημειώνεται σημαντική πρόοδος, η εφαρμογή του προγράμματος καθυστερεί σε ορισμένους τομείς». Τι σημαίνει αυτό; Πολύ απλά ότι οι κυβερνώντες βλέποντας τις κοινωνικές αντιδράσεις δεν υλοποιούν τις δεσμεύσεις. Το περιεχόμενο της κοινής δήλωσης όμως αποσαφηνίζει ότι «οι ελληνικές αρχές έχουν δεσμευθεί να λάβουν διορθωτικά μέτρα για να εξασφαλίσουν την επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων για το 2013-2014 και να επιτευχθεί το πρωτογενές αποτέλεσμα του τρέχοντος έτους».
Και διευκρινίζεται τι ακριβώς: «Οι δράσεις αυτές περιλαμβάνουν συγκεκριμένα βήματα για τον έλεγχο των υπερβολικών δαπανών στον τομέα της υγείας. Ο φόρος εισοδήματος, ο φόρος ακίνητης περιουσίας και ο φορολογικός κώδικας υπόκεινται σε μεταρρυθμίσεις ενώ ενισχύεται η αποτελεσματικότητα της φορολογικής διοίκησης. Επίσης, οι ελληνικές αρχές δεσμεύτηκαν να λάβουν μέτρα για αποτελεσματική εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων στη δημόσια διοίκηση, όπως η ολοκλήρωση των οργανογραμμάτων μέχρι το τέλος του έτους, η εφαρμογή καθεστώτων κινητικότητας και εσωτερικής ανακατανομής προσωπικού, και η επίτευξη των συμφωνηθέντων στόχων για τις υποχρεωτικές εξόδους».
Με λίγα λόγια, βρισκόμαστε προ των πυλών εξόδου μεγάλου αριθμού υπαλλήλων από το Δημόσιο και μαζικών απολύσεων, με ό,τι αυτό σημαίνει για την ομαλή λειτουργία του κράτους. Αλλαγές έπρεπε να γίνουν, σε κάθε περίπτωση. Ο τρόπος όμως που αυτές γίνονται και το καθεστώς κάτω από το οποίο επιβάλλονται, δημιουργούν κοινωνική αναστάτωση. Και όλα αυτά, χωρίς να είναι σίγουρο ότι θα επιτευχθούν οι στόχοι και θα προκύψει ανάπτυξη.
Τα τελευταία χρόνια όμως ολοένα και περισσότερο τάζουν ότι αυτό θα συμβεί από χρόνο σε χρόνο. Δεν είναι άραγε κοροϊδία να υπόσχεσαι στον κόσμο ότι θα βγει από την κρίση, αξιώνοντας υπομονή από χρόνο σε χρόνο; Δεν είναι αστείο που κάθε φορά έρχονται και διαπραγματεύονται τους όρους επιβίωσης, και κάθε φορά καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι παρά την πρόοδο υπάρχουν ακόμη εκκρεμότητες; Πώς εισπράττει ο μέσος πολίτης τις απαιτήσεις της τρόικας κάθε φορά που αυτή καλείται να εγκρίνει την καταβολή της δανειακής δόσης; Κάθε φορά που διεξάγονται αλλεπάλληλες συζητήσεις, κάθε φορά που ελλοχεύει στην αρχή ο κίνδυνος της μη καταβολής και στο τέλος δίδεται το okay γιατί έτσι επιβάλλει το διαπραγματευτικό παιχνίδι;
Οι πολίτες το έχουν ήδη αντιληφθεί, απλά θεωρούν πως η όλη ιστορία δεν τους αφορά. Πιστεύουν πως κάποια στιγμή θα καταθέσουν τινί τρόπω την γνώμη τους για όλα αυτά, ασχέτως αν αυτό γίνει με όχι και τόσο ορθόδοξο τρόπο. Ελπίζουν οι πολίτες ότι ο τελευταίος λόγος τους ανήκει και πως από αυτούς εξαρτάται η πορεία της χώρας. Η πίστη τους αυτή είναι σταθερή, σταθερή είναι όμως και η πεποίθηση των κυβερνώντων ότι η ανάπτυξη είναι προ των πυλών. Ένας αγώνας δρόμου γίνεται λοιπόν και τίποτε περισσότερο. Έρχεται κάθε φορά η τρόικα ελέγχει, εγκρίνει αλλά πάντα στο τέλος απαιτεί. Η ιστορία είναι λίγο πολύ γνωστή και θυμίζει πως αυτό που χρειάζεται η κυβέρνηση κάθε φορά είναι παράταση χρόνου και βαθιά ανάσα. Άλλοθι για τη συνέχεια επιθυμεί διακαώς και ο πρωθυπουργός, αποκλείοντας προς το παρόν νέα μέτρα, μη δίδοντας όμως παράλληλα τις απαραίτητες διαβεβαιώσεις πως αυτό δεν θα συμβεί και πάλι.
Εξάλλου, τι είναι όλο αυτό εκτός από μια παρακώλυση της τρόικας στην επόμενη δανειοδότηση και το δίλημμα που θα τεθεί εις ό,τι αφορά τη συνέχιση της δανειοδότησης; Εκβιαστικά σενάρια, προς το παρόν μακρινά αλλά φράσεις-κλειδιά που δεν αφήνουν περιθώρια αμφισβήτησης πως κάτι άλλο προμηνύεται στο μέλλον. Μέχρι τότε όμως, «τα πήραμε και πάλι τα λεφτά», λίγες ανάσες ακόμη στο κυβερνητικό περιβάλλον. Πάνω απ΄ όλα όμως η πριμοδότηση από τους εταίρους πολιτικών λιτότητας και ένα ακόμη άλλοθι του πρωθυπουργού όταν θα δηλώσει ότι χρειάζονται και άλλες θυσίες.