Από τον Μιχαήλ Γκρίλλα
Μέχρι τη δεύτερη αναθεώρηση του Συντάγματος του 2001, όπου, με το άρθρο 54 θεσπίσθηκε για πρώτη φορά, ότι το εκλογικό σύστημα ορίζεται με νόμο που ισχύει από τις μεθεπόμενες εκλογές και έτσι έθεσε τέρμα σε ένα επτασφράγιστο μυστικό της εκάστοτε Κυβέρνησης, η οποία συνήθως και σταθμίζοντας τα δικά της συμφέροντα, αιφνιδίαζε τα λοιπά πολιτικά κόμματα και έφερνε στην κυριολεξία την τελευταία στιγμή στη Βουλή, ως σχέδιο Νόμου, ένα εκλογικό σύστημα ραμμένο και κομμένο στα μέτρα του κυβερνώντος κόμματος.
Μετά το αποτέλεσμα των Ευρωεκλογών και τη νίκη του ΣΥΡΙΖΑ με τέσσερις μονάδες μπροστά από τη ΝΔ και τη διαφαινόμενη επικράτησή του, στις βουλευτικές εκλογές, οψέποτε αυτές γίνουν, ξεκίνησε μια συζήτηση για την ανάγκη θέσπισης ενός νέου εκλογικού νόμου, περισσότερο αντιπροσωπευτικού και αναλογικότερου, καταργουμένου η μειούμενου συγχρόνως της πριμοδότησης των 50 εδρών, που δίδονται στο πρώτο κόμμα, σε βάρος κυρίως του δευτέρου, σύμφωνα με τον ισχύοντα από το 2009 εκλογικό νόμο. Για να ισχύσει όμως αυτός ο νόμος, εάν έλθει κάποτε στη Βουλή από τις επόμενες εκλογές, πρέπει να ψηφιστεί από τα 2/3 του όλου του αριθμού των βουλευτών, δηλαδή 200 (άρθρο 54 του Συντάγματος).
Εάν ρίξουμε τώρα μια ματιά από το 1950 μέχρι σήμερα, θα διαπιστώσουμε ότι η χώρα μας, ουδέποτε απέκτησε ένα μόνιμο σύγχρονο εκλογικό νόμο, χωρίς καλπονοθευτικές μεθόδους, αλλά τούτο είναι συνήθως απόρροια συγκυριών, μικροκομματικών συμφερόντων και άλλων παρεμφερών ζυμώσεων, που βολεύει και εξυπηρετεί πάντοτε το εκάστοτε κυβερνών κόμμα.
Στις εκλογές του Φεβρουαρίου του 1956 ίσχυσε ως εκλογικός νόμος το λεγόμενο τριφασικό σύστημα (Απλή Αναλογική – Ενισχυμένη – πλειοψηφικό) ανάλογα κατά Περιφέρεια, ραμμένο και κομμένο στα μέτρα, του τότε Κυβερνώντος Κόμματος της Εθνικής ριζοσπαστικής Ένωσης (ΕΡΕ), η οποία αν και ήλθε δεύτερο κόμμα με το 47,08% έλαβε 165 έδρες (το 55% των εδρών), ενώ η Δημοκρατική Ένωση υπό τον Γεώργιο Παπανδρέου το 48,15% (το 45% των εδρών) και με 25.000 ψήφους περισσότερους πήρε τελικά 35 έδρες λιγότερες, ήτοι σύνολον 135. Ο Κων/νος Καραμανλής ως αρχηγός της ΕΡΕ παρότι δεύτερο κόμμα, σχημάτισε αυτοδύναμη Κυβέρνηση, με άνετη Κυβερνητική πλειοψηφία των 165 εδρών.
Στις εκλογές του Μαΐου του 1958 ο πρωθυπουργός τότε Κων/νος Καραμανλής, σε συνεργασία με τον αρχηγό των Φιλελευθέρων Γεώργιο Παπανδρέου στην προσπάθειά τους, να αδυνατίσουν, το κόμμα της Ενιαίας Δημοκρατικής Αριστεράς (ΕΔΑ) εψήφισαν από κοινού στη Βουλή εκλογικό νόμο Ενισχυμένης Αναλογικής, που πριμοδοτούσε το δεύτερο κόμμα σε βάρος του τρίτου. Το αποτέλεσμα των εκλογών όμως έφερε ως δεύτερο κόμμα την ΕΔΑ με το 24% των ψήφων με 79 έδρες και στο ρόλο της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης, με αρχηγό το ιστορικό στέλεχος της Αριστεράς Ηλιού.
Στις εκλογές του Ιουνίου του 1989, η Κυβέρνηση του Ανδρέα Παπανδρέου οδήγησε τότε τη χώρα σε αυτές, με ένα σύστημα μορφής απλής αναλογικής, χωρίς πλαφόν, με αποτέλεσμα η ΝΔ ως πρώτο κόμμα και με 46% δεν κατόρθωσε να σχηματίσει αυτοδύναμη Κυβέρνηση και έγινε Κυβέρνηση συνεργασίας μεταξύ ΝΔ και συνασπισμού, υπό τον Τζανετάκη. Αξιοσημείωτο ότι σε αυτές τις εκλογές, πρώτο κόμμα στην Ροδόπη βγήκε του Μουσουλμάνου Αχμέτ Σαδίκ με βουλευτή τον ίδιο. Στη συνέχεια έγιναν δύο διαδοχικές εκλογές με τον ίδιο εκλογικό νόμο (Νοέμβριος 1989 και Απρίλιος 1990), όπου η ΝΔ με 47% εξέλεξε 150 Βουλευτές και χρειάσθηκε να στηρίξει την ΝΔ, ο μοναδικός βουλευτής της ΔΗΑΝΑ Κατσίκης, για να μπορέσει ο Κων/νος Μητσοτάκης να σχηματίσει αυτοδύναμη Κυβέρνηση με την ισχυή πλειοψηφία των 151 εδρών.
Σίγουρα η χώρα μας, χρειάζεται και απαιτείται να αποκτήσει ένα νέο εκλογικό νόμο, που θα είναι προϊόν όσο το δυνατό μεγαλύτερης συναίνεσης, όλων των πολιτικών δυνάμεων του τόπου, που θα στοχεύει στην ουσιαστική αναβάθμιση του ρόλου του βουλευτή και κατ’ επέκταση του Κοινοβουλίου. Και για να γίνει αυτό θα πρέπει ο αριθμός των βουλευτών να μειωθεί στους διακοσίους εάν είναι δυνατόν από τις επόμενες εκλογές, καθ’ όσον τούτο είναι συμβατό και βατό με το άρθρο 51 του ισχύοντος Συντάγματος. Παράλληλα όμως η εκλογή των να γίνεται κατά Περιφέρεια και όχι κατά Νομό, που σύμφωνα με τον Καλλικράτη δεν υπάρχουν ως αυτοδιοικητικοί οργανισμοί. 11 Περιφέρειες x 14 = 154 έδρες Περιφέρεια Αττικής 26 έδρες+ 20 έδρες Κεντρικής Μακεδονίας, συνολικά 200 έδρες. Και για να εισέλθει ένα κόμμα στη Βουλή θα πρέπει να συγκεντρώνει τουλάχιστον το 4% των ψήφων στην Επικράτεια. Αυτή είναι μια βαθιά τομή, που την έχει ανάγκη ο τόπος.
Καλό θα είναι όπως στην επικείμενη αναθεώρηση του ισχύοντος Συντάγματος, συμπεριληφθεί ως διάταξη αυτού, που θα θέτει τους αναγκαίους περιορισμούς, ως προς την καθιέρωση ενός μονίμου εκλογικού συστήματος, που θα διέπει την διενέργεια των βουλευτικών εκλογών. Επίσης η θητεία των Βουλευτών να είναι για πέντε χρόνια, όπως συμβαίνει πλέον με τους δημάρχους και τους περιφερειάρχες και να καθιερώνει δε συγχρόνως, το ασυμβίβαστο του βουλευτού με τη θέση του υπουργού.
Αυτές είναι σκέψεις και απόψεις ενός απλού ανθρώπου, που χρήζουν φυσικά για την υλοποίησή τους περαιτέρω σχετικής επεξεργασίας, από τα πολιτικά κόμματα και την Κυβέρνηση. Το Σύνταγμα και ο εκλογικός νόμος, πρέπει να καταστούν το Ευαγγέλιο της πολιτικής ζωής της πατρίδας μας.
