Του Φίλιππου Ζάχαρη (filippos.zaharis@yahoo.gr)
Τα ύδατα στις παραλίες, στα ποτάμια και στις λίμνες της Ευρώπης ήταν σε γενικές γραμμές υψηλού επιπέδου το 2013, σύμφωνα με την νέα έκθεση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος. Σύμφωνα με τα στοιχεία της έκθεσης, πάνω από το 95 % των εν λόγω περιοχών πληροί τις ελάχιστες απαιτήσεις. Τα παράκτια, επίσης, ύδατα κολύμβησης είχαν μια ελαφρώς καλύτερη επίδοση από τα εσωτερικά ύδατα. Η ετήσια έκθεση για την ποιότητα των υδάτων κολύμβησης από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Περιβάλλοντος (ΕΟΠ) παρακολουθεί την ποιότητα των υδάτων σε 22 000 περιοχές κολύμβησης σε όλη την ΕΕ, την Ελβετία και, για πρώτη φορά, την Αλβανία. Παράλληλα με την έκθεση, ο ΕΟΠ δημοσίευσε έναν διαδραστικό χάρτη που δείχνει την αξιολόγηση κάθε περιοχής κολύμβησης για το 2013. Οι περιοχές κολύμβησης στην Κύπρο και το Λουξεμβούργο κρίθηκαν «εξαιρετικές». Τις χώρες αυτές ακολούθησαν η Μάλτα (99 %, εξαιρετικής ποιότητας ύδατα), η Κροατία (95 %) και η Ελλάδα (93 %). Στο άλλο άκρο της κλίμακας, τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τη μεγαλύτερη αναλογία των περιοχών «ανεπαρκούς ποιότητας» ήταν η Εσθονία (6 %), οι Κάτω Χώρες (5 %), το Βέλγιο (4 %), η Γαλλία (3 %), η Ισπανία (3 %) και η Ιρλανδία (3 %).
Ύδατα κολύμβησης: Βασικά πορίσματα
-Ενώ πάνω από το 95 % των περιοχών κολύμβησης πληρούσαν τις ελάχιστες απαιτήσεις, το 83 % πληροί το αυστηρότερο επίπεδο «εξαιρετικής ποιότητας». Μόνο το 2 % ήταν ανεπαρκούς ποιότητας.
-Το ποσοστό των περιοχών που πληρούσαν τις ελάχιστες απαιτήσεις το 2013 ήταν περίπου το ίδιο με εκείνο του 2012. Ωστόσο, το ποσοστό των περιοχών «εξαιρετικής ποιότητας» αυξήθηκε από 79 % το 2012 σε 83 % το 2013.
-Στις θαλάσσιες ακτές η ποιότητα των υδάτων ήταν ελαφρώς καλύτερη, με το 85 % των περιοχών να χαρακτηρίζεται ως εξαιρετικής ποιότητας. Όλες οι θαλάσσιες ακτές στη Σλοβενία και στην Κύπρο χαρακτηρίστηκαν ως εξαιρετικής ποιότητας.
- Όσον αφορά τις εσωτερικές περιοχές κολύμβησης, η ποιότητα των υδάτων φαίνεται να είναι ελαφρώς χαμηλότερη από τον μέσο όρο. Το Λουξεμβούργο ήταν η μόνη χώρα, της οποίας όλες τις εσωτερικές περιοχές κολύμβησης χαρακτηρίστηκαν ως «εξαιρετικής ποιότητας», ακολουθούμενη με μικρή διαφορά από τη Δανία με ποσοστό 94 %. Οι περίπου 2.000 εσωτερικές περιοχές κολύμβησης της Γερμανίας χαρακτηρίστηκαν ως εξαιρετικής ποιότητας σε ποσοστό 92 %.
Όπως βλέπουμε, παρά την συνεχή ρύπανση των ακτών, την ανεξέλεγκτη ναυσιπλοΐα αλλά και τα ολοένα και συχνότερα θαλάσσια ατυχήματα, με χιλιάδες λύτρα πετρελαίου να χύνονται ανεξέλεγκτα στην θάλασσα, πολλές είναι ακόμη οι περιοχές σε ολόκληρη την Ευρώπη όπου τα θαλάσσια ύδατα κρίνονται ως εξαιρετικής ποιότητας για κολύμβηση. Φαίνεται τουλάχιστον ότι τα μέτρα καθαρισμού των ακτών αλλά και η ελάχιστη εφαρμογή της νομοθεσίας αναφορικά με την θαλάσσια ρύπανση αποδίδει καρπούς, καθώς ολοένα και περισσότερες παραλίες κρίνονται θετικά σε ολόκληρη την Ευρώπη. Βέβαια, στον αντίποδα, πολλές είναι ακόμη οι χώρες που δεν προνοούν ούτε ενδιαφέρονται για την κατάσταση των θαλασσίων υδάτων τους. Αυτό οφείλεται κυρίως όχι μόνο στην ανεπαρκή νομοθεσία αλλά και στις προτεραιότητες των κυβερνήσεων, που επιφέρουν τα αντίστοιχα αρνητικά αποτελέσματα. Στην χώρα μας, όπου αυτά πάντως είναι ενθαρρυντικά, περισσότερο οι πολίτες είναι εκείνοι που κινητοποιούνται παρά το επίσημο κράτος. Η φροντίδα των ακτών και των παραλιών, που έχει άμεση σχέση με την ποιότητα των υδάτων, εμπίπτει και στην αρμοδιότητα των Δήμων αλλά πρωτίστως η εθελοντική προσφορά είναι εκείνη που συμβάλλει τα μάλα. Κατά τα άλλα, το επίσημο κράτος μάλλον δεν έχει την πολυτέλεια σε εποχές κρίσης να μεριμνά για την θαλάσσια προστασία, παρά το γεγονός ότι ο τουρισμός αποτελεί βασικό κίνητρο της ελληνικής οικονομίας. Σε γενικές γραμμές πάντως, το γεγονός ότι η Ελλάδα είναι πολύ ψηλά εις ότι αφορά την ποιότητα των θαλασσών της, αποτελεί από μόνο του ενθαρρυντικό στοιχείο για την συνέχεια. Αφενός γιατί κάτι μπορεί να κινηθεί από τουριστικής απόψεως αλλά πρωτίστως η εικόνα της χώρας - τουλάχιστον σε ότι αφορά το θαλάσσιο περιβάλλον - δεν στιγματίζεται, την στιγμή που ένα σωρό άλλα μας φέρνουν με αρνητικό τρόπο στην επικαιρότητα.
