Του Φίλιππου Ζάχαρη
Νέα δεδομένα για τα βασανιστήρια προκύπτουν από πρόσφατη έρευνα – δημοσκόπηση της διεθνούς ανθρωπιστικής οργάνωσης, Διεθνής Αμνηστία. Συνολικά, 21.221 άτομα σε 21 χώρες ερωτήθηκαν μέσω προσωπικών συνεντεύξεων ή μέσω τηλεφώνου το διάστημα μεταξύ του Δεκεμβρίου 2013 και του Απριλίου 2014 για τον φόβο απέναντι στο ενδεχόμενο της χρήσης των βασανιστηρίων.
Οι χώρες που συμμετείχαν στη δημοσκόπηση ήταν: Αργεντινή, Αυστραλία, Βραζιλία, Καναδάς, Χιλή, Κίνα, Γερμανία, Ελλάδα, Ινδία, Ινδονησία, Κένυα, Μεξικό, Νιγηρία, Πακιστάν, Περού, Ρωσία, Νότια Κορέα, Ισπανία, Τουρκία, Ηνωμένο Βασίλειο και ΗΠΑ. Η δημοσκόπηση διεξήχθη για τη Διεθνή Αμνηστία από την παγκόσμια εταιρία ερευνών GlobeScan και των ερευνητικών εταίρων της σε κάθε χώρα. Σε τέσσερις από τις χώρες (Βραζιλία, Κίνα, Ινδονησία, Κένυα), το δείγμα περιορίστηκε σε μεγάλες αστικές περιοχές.
Τα στοιχεία λοιπόν από την εν λόγω έρευνα – δημοσκόπηση είναι αποκαλυπτικά καθώς καταγράφουν τον διάχυτο φόβο των πολιτών για τα βασανιστήρια, οι οποίοι αξιώνουν πως πρέπει να θεσπιστούν νέοι κανόνες και νόμοι για την προστασία τους. Να σημειωθεί εδώ ότι η Διεθνής Αμνηστία έχει δημοσιεύσει εκθέσεις για τα βασανιστήρια και άλλες μορφές απάνθρωπης κακομεταχείρισης σε 141 χώρες τα τελευταία πέντε χρόνια.
Η νέα παγκόσμια έρευνα που πραγματοποιήθηκε σε 21 χώρες από όλες τις ηπείρους, σε περισσότερους από 21,000 ανθρώπους, αναδεικνύει συνολικά πως ο φόβος υπάρχει σε όλες τις χώρες, πως οι μισοί, σχεδόν, από τους ερωτηθέντες φοβούνται για βασανισμούς σε περίπτωση κράτησης-φυλάκισής τους, ενώ ποσοστό πάνω από το 80% των ερωτηθέντων ζητούν ισχυρότερους νόμους για την προστασία τους από βασανιστήρια.
Συγκεκριμένα, κατά μέσο όρο στις 21 χώρες, η έρευνα διαπιστώνει ότι μια σημαντική πλειοψηφία (84%) συμφωνούν ότι απαιτούνται σαφείς κανονισμοί κατά των βασανιστηρίων. Συνολικά, πάνω από τους μισούς ερωτηθέντες συμφωνούν (57%) ότι οι κανονισμοί είναι αναγκαίοι, διότι οποιαδήποτε χρήση βασανιστηρίων είναι ανήθικη και θα αποδυναμώσει τα διεθνή ανθρώπινα δικαιώματα.
Έλληνες κατά των βασανιστηρίων – ανήθικη η χρήση τους
Η υποστήριξη είναι ισχυρή σε ευρωπαϊκές χώρες όπως η Ελλάδα (80% συμφωνώ απόλυτα), η Γερμανία (72%), η Ισπανία (71%) και το Ηνωμένο Βασίλειο (70%) και στην Αυστραλία (76%), στον Καναδά (74%), τη Νότια Κορέα (69%) και τη Χιλή (69%). Οι γνώμες υπέρ των κανονισμών κατά των βασανιστηρίων είναι λιγότερο ισχυρές στις ΗΠΑ (58% συμφωνώ απόλυτα) και πιο αδύναμες στο Μεξικό (27%) και στην Κίνα (33%). Παρά τη γενική συμφωνία σχετικά με την ανάγκη για θέσπιση κανονισμών κατά των βασανιστηρίων , η διεθνής κοινή γνώμη είναι πολύ πιο διχασμένη σχετικά με τη χρήση βασανιστηρίων για την απόκτηση πληροφοριών. Η πλειοψηφία των ανθρώπων (61%) σε είκοσι μία χώρες διαφωνούν ότι τα βασανιστήρια είναι μερικές φορές απαραίτητα και αποδεκτά για να αποκτηθούν πληροφορίες που ενδέχεται να προστατεύσουν το κοινό. Η άποψη αυτή είναι ισχυρότερη στην Ελλάδα ( όπου το 87% διαφωνεί ότι τα βασανιστήρια μπορεί να δικαιολογηθούν), στην Ισπανία (81%), τη Βραζιλία (80%) , τη Γερμανία (78%) , την Αργεντινή (76%) και τη Χιλή (77%) . Αντίθετα , η πλειοψηφία στην Κίνα και την Ινδία (74 % το καθένα) συμφωνούν ότι τα βασανιστήρια μπορεί μερικές φορές να δικαιολογηθούν. Υπάρχουν επίσης μικτές αντιλήψεις για την προσωπικής ασφάλεια από τα βασανιστήρια στις είκοσι μία χώρες. Συνολικά, το 48 % των ερωτηθέντων συμφωνούν ότι είναι σίγουροι ότι θα ήταν ασφαλείς από τα βασανιστήρια, αν συνελήφθησαν στη χώρα τους . Αυτό συγκρίνεται με το 44 % που διαφωνούν ότι θα αισθάνονται ασφαλείς από τα βασανιστήρια. Το υπόλοιπο 8 % δεν ήταν σε θέση να απαντήσει σε αυτήν την ερώτηση. Ο φόβος των βασανιστηρίων είναι υψηλότερος στη Λατινική Αμερική - η πλειοψηφία των Βραζιλιάνων (80%) και Μεξικανών (64%) δεν είναι βέβαιοι ότι θα είναι ασφαλείς, αν βρίσκονταν κατηγορούμενοι. Αντίθετα, η συντριπτική πλειοψηφία στο Ηνωμένο Βασίλειο, την Αυστραλία και τον Καναδά αισθάνονται ασφαλείς από τα βασανιστήρια, με πάνω από τρία τέταρτα βέβαια ότι θα είναι ασφαλής από τα βασανιστήρια, αν συνελήφθησαν (83% στην Αυστραλία και το Ηνωμένο Βασίλειο, 77 % στον Καναδά). Στην Ελλάδα, το 57% των ερωτηθέντων δεν αισθάνεται ασφάλεια από τα βασανιστήρια σε περίπτωση κράτησής τους από τις αστυνομικές αρχές.
