Του Κώστα Γιαννούλα
Η οικονομική κρίση και η προσπάθεια αντιμετώπισής της, έκανε, σίγουρα, τη ζωή μας ιδιαίτερα δύσκολη και το νιώθουμε οι πολλοί Έλληνες, καθημερινά, βαθιά στο πετσί μας. Το τελευταίο, όμως, διάστημα και αφού μεσολάβησε ξεζούμισμα 4-5 χρόνων, η κατάσταση, απ’ ότι δείχνουν τα πράγματα, τείνει να σταθεροποιηθεί και να βελτιωθεί δημιουργώντας μια νότα αισιοδοξίας για το μέλλον. Η αισιοδοξία αυτή στηρίζεται, κυρίως, στο πρωτογενές πλεόνασμα, το κοινωνικό μέρισμα, την επιτυχή έξοδο μικρής, έστω, κλίμακας στις αγορές και στη βελτίωση οικονομικών δεικτών, που προοιωνίζουν την ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας στο προσεχές μέλλον. Σ΄ αυτά τα δεδομένα ποντάρει και ο πρωθυπουργός και η ελληνική κυβέρνηση• γι’ αυτό και ευελπιστεί και υποστηρίζει ότι θα έλθουν σύντομα καλύτερες μέρες.
Κατά τη δική μου άποψη και πολλών άλλων οι θετικές αυτές εξελίξεις αποτελούν σταγόνα στον ωκεανό, αν επιχειρήσει να τις συγκρίνει κανείς με τα βάρη, που σηκώνει στις πλάτες της η πλειοψηφία των Ελλήνων, που αποτελούν τη ραχοκοκαλιά του Έθνους. Άλλωστε, δεν τρέφουμε αυταπάτες και θεωρείται σίγουρο ότι θα χρειασθεί πολύ δουλειά ακόμη, για να ανασάνει η αγορά, να βελτιωθούν οι δείκτες της πραγματικής οικονομίας, να αντιμετωπισθεί η ανεργία και κυρίως να ζεσταθεί η τσέπη, όσων πλήρωσαν τη νύφη και είναι, δυστυχώς, πάρα πολλοί.
Χωρίς να παραγνωρίζω, λοιπόν, την αξία των επιτευγμάτων, που προανέφερα, και τα οποία στηρίζονται κατά βάση στην αφαίμαξη των μόνιμων υποζυγίων, ήτοι μισθωτών και συνταξιούχων, αισιοδοξώ και εγώ για κάτι καλύτερο στο προσεχές μέλλον, γιατί εκτός απ’ τις διαρθρωτικές αλλαγές, που επιχειρεί η κυβέρνηση στο δημόσιο και ιδιωτικό τομέα έστω και κάτω απ’ την πίεση των εκπροσώπων των δανειστών μας, διακρίνονται δια γυμνού οφθαλμού, πλέον, αργές αλλά σταθερές αλλαγές στη συμπεριφορά των πολιτών, οι οποίες τα προηγούμενα χρόνια τελούσαν εν υπνώσει.
Διακρίνεται, κατ’ αρχήν, ότι πολλοί απ’ τους Έλληνες έχουμε, ήδη, ανακαλύψει τη χαμένη ανθρωπιά μας και την εκφράζουμε, αυθόρμητα, ως αλληλεγγύη και αλληλοβοήθεια προς τον συνάνθρωπο, που πάσχει, ενισχύοντάς τον ακόμη και απ’ το υστέρημά μας είτε άμεσα είτε έμμεσα μέσω των κοινωνικών παντοπωλείων, φαρμακείων και συσσιτίων της Εκκλησίας, των Δήμων και άλλων κοινωνικών φορέων.
Έστω και κάτω απ’ την πίεση της ανάγκης περιορίσαμε οι πολλοί τη σπατάλη• γι’ αυτό και απ’ το μανάβη, τον κρεοπώλη, το σούπερ μάρκετ και όχι μόνο αγοράζουμε οι πολλοί τα απαραίτητα, επιδιορθώνουμε παπούτσια, μεταποιούμε και ξαναφορούμε ρούχα εκτός εποχής, αλλά που βρίσκονται σε καλή κατάσταση, χωρίς κόμπλεξ κατωτερότητας, ενώ εκφράζουμε, εμπράκτως, την προτίμησή μας σε καταστήματα τροφίμων και ένδυσης, που κάνουν προσφορές και πωλούν τα προϊόντα τους σε τιμές προσιτές στα φθίνοντα βαλάντιά μας. Ούτε λίγο ούτε πολύ, λοιπόν, αρχίζουμε ν’ αποκτούμε υγιή καταναλωτική συνείδηση, να μην παρασυρόμαστε, όπως άλλοτε, απ’ τις εντολές της μόδας και να μη ξοδεύουμε περισσότερα από όσα παράγουμε.
Είναι ορατό, επίσης, ότι συνειδητοποιούμε, σιγά-σιγά, την αξία της οικογένειας, η οποία λειτουργώντας αυτή την περίοδο ως συγκοινωνούν δοχείο προσφέρει τη στήριξή της στα μέλη, στην πλειοψηφία τους παιδιά, που υποφέρουν εξ αιτίας της ανεργίας, είτε συγκατοικώντας είτε ενισχύοντάς τα μ’ οποιοδήποτε άλλο τρόπο.
Δεν είναι, ακόμη, λίγοι αυτοί, που ανακαλύπτουν τα χωριά τους και τα κτήματά τους και επιστρέφουν σ’ αυτά, μια που το κόστος ζωής σε σύγκριση μ’ αυτό των αστικών κέντρων είναι χαμηλότερο και υπάρχουν δυνατότητες να εξασφαλίσουν τα προς το ζειν με ενασχόληση και εργασία, που τα αστικά κέντρα δεν είναι σε θέση να προσφέρουν.
Κοντά σ’ όλα αυτά πρέπει να σταθεί κανείς και στο γεγονός ότι αρχίζουμε να συνειδητοποιούμε, πόσο μεγάλο αγαθό είναι η εργασία, και ψάχνουμε να τη βρούμε χωρίς να λαμβάνουμε υπόψη την αρματωσιά μας και χωρίς να ντρεπόμαστε, όποια κι αν είναι.
Κοντολογής, έχουμε ήδη μπει πολλοί Έλληνες στη διαδικασία προσαρμογής στα νέα δεδομένα ανακαλύπτοντας αρετές και αξίες, που τις είχαμε ξεχάσει, το έθνος μας, όμως, τις διαθέτει και χάρις σ’ αυτές επιβίωσε. Αν, μάλιστα, η ανακάλυψη αυτή έχει διάρκεια και αποκτήσει μόνιμα χαρακτηριστικά, είναι πολύ πιθανόν να μην ξαναβρεθούμε στο μέλλον, είτε ως άτομα είτε ως Πολιτεία σε τόσο δυσχερή οικονομική κατάσταση. Το δυσάρεστο είναι, ότι έπρεπε να πάθουμε, για να μάθουμε και μάλιστα κάτω απ’ την πίεση των δανειστών μας και όχι με πρωτοβουλία σύσσωμης της πολιτικής ηγεσίας του τόπου.
Έστω, όμως, και έτσι, κάλλιο αργά παρά ποτέ.
