Του Δημήτρη Βάλλα
Η 27η Απριλίου του 1941, ήταν και αυτή Κυριακή, όπως θα είναι και αύριο 73 χρόνια μετά από τότε.
Μια συννεφιασμένη, μαύρη στην κυριολεξία Κυριακή καθώς οι πρώτοι γερμανοί μοτοσικλετιστές μπαίνουν στην Αθήνα. Είναι αυτή η Κυριακή που ενέπνευσε τον Βασίλη Τσιτσάνη, έστειλε την Πηνελόπη Δέλτα στον τάφο (αυτοκτόνησε με δηλητήριο) και τα τελευταία λόγια του εκφωνητή λίγο πριν πέσουν οι διακόπτες στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Αθηνών σπαράζουν τις ψυχές: «Έλληνες, ύστερα από λίγα λεπτά ο ραδιοφωνικός μας σταθμός δεν θα είναι ελληνικός… αδέρφια ψηλά τις καρδιές…»
Οι ιχνηλασίες σήμερα θα κινηθούν στα όρια ίσως της αμφισβήτησης, αλλά και του ηρωισμού, μέσα από ένα γεγονός που άσχετα αν δεν τεκμηριώθηκε με στοιχεία και ντοκουμέντα έγινε θρύλος και κέρδισε τη δική του αθανασία που του άξιζε στο χρόνο.
Ξεπερνώντας λοιπόν το πρώτο «σοκ» της… υποδοχής με τις κλειδαμπαρωμένες πόρτες και τα παραθυρόφυλλα οι Γερμανοί στέλνουν αμέσως ένα απόσπασμα από την εμπροσθοφυλακή τους με επικεφαλής δυο αξιωματικούς, τον ίλαρχο Γιακόμπι και τον υπολοχαγό Έλσνιτς για να υψώσουν την κοκκινόμαυρη σημαία με τη σβάστικα στην Ακρόπολη υποστέλλοντας τη γαλανόλευκη.
Εδώ, είναι που αρχίζει και η δική μας ιστορία…
«Δεξιά ο Παρθενώνας, αριστερά οι Καρυάτιδες. Από την ελιά της Αθηνάς οι Γερμανοί αντικρίζουν στο ακραίο σημείο του βράχου της Ακρόπολης που δεσπόζει της πόλης, την γαλανόλευκη σημαία.
Η Εθνική Σημαία με το μεγάλο σταυρό στη μέση λάμπει και τα χρώματά της τονίζουν και τονίζονται από τον Παρθενώνα που στέκει αγέρωχος και όμορφος.
Εκεί, στη θέση Καλλιθέα, στο ανατολικό σημείο του Ιερού Βράχου ο επικεφαλής του αποσπάσματος ζήτησε από τον Εύζωνα που φρουρούσε τη σημαία μας να την κατεβάσει και να την παραδώσει.
Ο απλός αυτός φαντάρος, όταν στις 8:45 το πρωί έφθασαν μπροστά του οι κατακτητές της χώρας μας και με το δάκτυλο στη σκανδάλη των πολυβόλων τους τον διέταξαν να κατεβάσει το Εθνικό μας σύμβολο, δεν έδειξε κανένα συναίσθημα. Δεν πρόδωσε την τρικυμία της ψυχής του. Ψυχρός, άτεγκτος και αποφασισμένος... απλά αρνήθηκε.
“ΟΧΙ”! Αυτό μονάχα πρόφερε και τίποτε άλλο. Ο λοχαγός Γιάκομπι διέταξε έναν Γερμανό στρατιώτη να το πράξει. Ο στρατιώτης την κατέβασε κι με τη βοήθεια ενός συναδέλφου του, τη δίπλωσε πολύ προσεκτικά και την παρέδωσε στα χέρια του Έλληνα φρουρού. Ο Εύζωνας κοίταξε για λίγα δευτερόλεπτα με κατεβασμένο κεφάλι το διπλωμένο γαλανόλευκο πανί που κρατούσε στα χέρια του. Ύστερα τυλίχτηκε με τη σημαία, έτρεξε ως την άκρη του Ιερού Βράχου και μπρος στα μάτια των εμβρόντητων Γερμανών ρίχτηκε μ’ ένα σάλτο στο γκρεμό.
Οι Γερμανοί σκύβουν πάνω από το κενό: 60 μέτρα πιο κάτω, κείτεται ο Εύζωνας, νεκρός πάνω στο βράχο, σκεπασμένος με το σάβανο που διάλεξε.
Οι δύο Γερμανοί αξιωματικοί, αμέσως μετά χρησιμοποιούν τις κεραίες του ραδιοφωνικού σταθμού Αθηνών για να στείλουν το μήνυμα στον Χίτλερ:
«Μάιν Φύρερ, την 27η Απριλίου, στις 8 και 10, εισήλθαμε εις τας Αθήνας, επικεφαλής των πρώτων γερμανικών τμημάτων στρατού, και στις 8 και 45, υψώσαμε τη σημαία του Ράιχ πάνω στην Ακρόπολη και στο Δημαρχείο.»
Πέρασε λίγος καιρός και στις 9 Ιουνίου του 1941 η βρετανική εφημερίδα «Daily Mail» δημοσιεύει την είδηση με τον τίτλο «A Greek carries his flag to the death» δηλαδή: «Ένας Έλληνας φέρει τη σημαία του μέχρι το θάνατο.
Η θυσία του Έλληνα στρατιώτη, λέγεται έγινε αιτία να εκδοθεί διαταγή από τον Γερμανό φρούραρχο να υψώνεται και η Ελληνική σημαία δίπλα στη γερμανική.
Όσο για το όνομά του ;
Κωνσταντίνος Κουκίδης λεγόταν ο Εύζωνας που τυλίχτηκε με τη σημαία και έπεσε στο κενό.
Οι έρευνες που έγιναν κατά καιρούς δεν κατάφεραν να ανακαλύψουν κανέναν στρατιώτη ή εύζωνο στα στρατιωτικά αρχεία, με το όνομα Κωνσταντίνος Κουκίδης, προκαλώντας εύλογα ερωτηματικά. Ως απάντηση σ' αυτό έρχεται μια άλλη εκδοχή που λέει ότι ο Κουκίδης δεν ήταν στρατιώτης και δεν βρισκόταν μ' αυτή την ιδιότητα στην Ακρόπολη. Ο Κωνσταντίνος Κουκίδης, σύμφωνα με τον συγγραφέα Ιωάννη Γιαννόπουλο , «Είναι μόλις 17 χρονών και μέλος της Εθνικής Οργάνωσης Νεολαίας (ΕΟΝ). Μόλις χθες (σ.σ: 26 Απριλίου 1941), η τοπική επιτροπή της Νεολαίας του Θησείου απεφάσισε όπως τα νεαρά της μέλη εκτελούν τα καθήκοντα του φρουρού της σημαίας μέχρις ότου το κατοχικό κράτος θα απεφάσιζε -με την συνεργασία των κατοχικών δυνάμεων- το τι θα έμελλε να γίνει».
Πάντως, αργότερα ο Γερμανός στρατηγός φον Στούμε έδωσε διαταγή και στις 3 το μεσημέρι της ίδιας μέρας, της πρώτης μέρας της Κατοχής, υψώθηκε στην Ακρόπολη και το Δημαρχείο και η ελληνική σημαία, δίπλα από τη γερμανική.
Ο τότε Αρχιεπίσκοπος Χρύσανθος, στα απομνημονεύματά του, αναφέρει ότι: «Ο Έλλην φρουρός τής Ελληνικής σημαίας επί τής Ακροπόλεως, μή θελήσας νά παραστή μάρτυς τού θλιβερού θεάματος τής αναρτήσεως τής εχθρικής σημαίας, ώρμησεν εκ τής Ακροπόλεως κρημνισθείς καί εφονεύθη. Εκάθησα στό γραφείον μου περίλυπος μέχρι θανάτου και δακρύων ...».
Εύζωνας, στρατιώτης, νεολαίος; Τι νόημα θα είχε άλλωστε. Ο θρύλος, ό,τι και αν ήταν, τον δικαίωσε καθώς ακόμα και σήμερα στη Προεδρική Φρουρά οι Εύζωνοι τον γνωρίζουν μετά από 73 ολόκληρα χρόνια με το μικρό του όνομα!
