Από τον Δημήτρη Νούλα
«Κρατάμε την ψυχραιμία και προχωράμε» («keep calm and carry on») ήταν το σύνθημα αφίσας για την ενδυνάμωση του ηθικού του βρετανικού πληθυσμού ενόψει των ανελέητων γερμανικών βομβαρδισμών στην Αγγλία στη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Αποτέλεσμα: το «νησί» άντεξε τους βομβαρδισμούς και με στιβαρό ηγέτη τον Ουίνστον Τσώρτσιλ συνέβαλε καθοριστικώς στη νίκη των συμμάχων.
Ούτε σύνθημα ενθάρρυνσης των πολιτών υπήρξε ούτε οι ηγεσίες της περιόδου εκείνης είχαν την ψυχραιμία και την ικανότητα να καθοδηγήσουν τον λαό όταν η διεθνής οικονομική κρίση χτύπησε την Ελλάδα. Αντιθέτως και οι ίδιες παρέπαιαν μεταξύ των ψευδών στοιχείων για τα ελλείμματα και των ανόητων προθέσεων περί δημοψηφίσματος για την παραμονή μας ή όχι στην Ευρωζώνη. Έτσι η χώρα ταλαντευόταν διαρκώς μεταξύ φθοράς και αφθαρσίας στην προσπάθειά της να σταθεροποιηθεί στο ευρωπαϊκό και παγκόσμιο σύμπαν δίχως πυξίδα και χωρίς σχέδιο πλοήγησης.
Η πατρίδα μας, λοιπόν, στην πιο κρίσιμη στιγμή της μετά τον εμφύλιο δεν διέθετε έμπειρο «καπετάνιο» και βρέθηκε κυριολεκτικώς σε ιστορική αμηχανία. Αποτέλεσμα: η έργω χρεοκοπία της με κυρίως υπεύθυνη, σύμφωνα και με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, την περίοδο διακυβέρνησης του Κ. Καραμανλή. Έκτοτε ο εγκλωβισμός της νεοελληνικής κοινωνίας στον διχασμό και στην ακινησία υπήρξε το κυρίαρχο χαρακτηριστικό των εξελίξεων και ήταν αυτός που οδήγησε στον θρυμματισμό της πολιτικής σκηνής με την εμφάνιση των κομμάτων της «οργής», που προκάλεσε ακραία φαινόμενα πόλωσης στην κοινωνία και που συντέλεσε στην απώλεια της κοινής λογικής ως εργαλείου ανάλυσης και αντιμετώπισης των προβλημάτων.
Επιπροσθέτως ουδείς άκουγε τις φωνές της σύνεσης που έγκαιρα προειδοποιούσαν για λήψη μέτρων (Κώστας Σημίτης: «Η Ελλάδα απέναντι στη διεθνή οικονομική κρίση», Δημοτικό Ωδείο Λάρισας, 16 Σεπ. 2008). Την επομένη, στις 17 Σεπ. 2008, ο τότε υπουργός Οικονομικών κ. Αλογοσκούφης ανακοίνωσε: «Η ελληνική οικονομία είναι ισχυρή και η χώρα είναι θωρακισμένη».
Ο έμπειρος Σημίτης συνέχισε να εκπέμπει σήματα κινδύνου αλλά ποιος θα άκουγε, πλέον, έναν άνθρωπο τον οποίο ο Κώστας Καραμανλής, ο νεότερος, αποκάλεσε «αρχιερέα της διαπλοκής» και ο Γ. Παπανδρέου διέγραψε από την κοινοβουλευτική ομάδα του ΠΑΣΟΚ; Οι νέοι αυτοί-αλλά ελάσσονες-πολιτικοί, πορφυρογέννητα τέκνα της οικογενειοκρατίας, κυβέρνησαν καταστροφικά τη χώρα με εργαλεία τον λαϊκισμό και τη μέθοδο του «κολούειν τα υπερέχοντα» (να αποκεφαλίζεις όσους ξεχωρίζουν). Έγιναν, τελικώς, οι καταστροφείς της χώρας και οι βασικοί υπαίτιοι για τη δυστυχία που απλώθηκε στις ασθενέστερες κοινωνικές ομάδες.
Σήμερα, τα κυβερνητικά-και όχι μόνο- κόμματα, παρά την πίεση των εταίρων για τον εκσυγχρονισμό και του πολιτικού συστήματος, εξακολουθούν να βρίσκονται σε αναντιστοιχία με τις απαιτούμενες ευρωπαϊκές προδιαγραφές διατηρώντας τις πριν από την κρίση παθογένειες και νοοτροπίες τους. Έτσι ο κυβερνητικός συνασπισμός, που μπορεί να διασφαλίζει την τόσο κρίσιμη και διαρκώς ζητούμενη πολιτική σταθερότητα, συνεχίζει και συντηρεί στο ακέραιο τις «εξαρτήσεις» του από ισχυρούς οικονομικούς παράγοντες όπως μαρτυρά η υπ. αριθμ. 1251/67 τροπολογία με την οποία χάρισε πρόστιμα σε πετρελαϊκούς και εφοπλιστικούς ομίλους.
Παρομοίως, ο τρόπος αναδιανομής του 17% περίπου-αντί του προαναγγελθέντος 70%-του λεγόμενου πρωτογενούς πλεονάσματος σε «πελατειακά δίκτυα» και όχι οριζοντίως όπως έγιναν οι περικοπές μισθών και συντάξεων αποκαλύπτει ότι πολύ λίγα πράγματα αλλάζουν σ’ αυτή τη χώρα. Άλλωστε αυτό επιβεβαιώνεται και από τους διορισμούς ημετέρων σε θέσεις-κλειδιά (π.χ. ΣΔΟΕ, ΕΛΠΕ, Κτηματολόγιο, ΟΠΑΔ) και όχι με αξιοκρατία για την εξυπηρέτηση και μόνο εσωκομματικών ισορροπιών.
Ούτως εχόντων των πραγμάτων μεγάλος αριθμός πολιτών νιώθει παγιδευμένος μεταξύ των δυνάμεων του παλαιοκομματισμού και των κομμάτων των άκρων ενώ-σύμφωνα με δημοσκοπικά ευρήματα- δεν εμπιστεύεται ακόμη τον ΣΥΡΙΖΑ. Γι’ αυτό όταν εμφανίζεται ένας νέος πολιτικός σχηματισμός, ιδιαιτέρως στον κατακερματισμένο χώρο της κεντροαριστεράς, σπεύδουν να τον περιεργασθούν, να τον δοκιμάσουν και ενδεχομένως να τον αγκαλιάσουν έστω και προσωρινώς. Έτσι γεννήθηκε η κίνηση των «58» και μ’ αυτό τον τρόπο προέκυψε και το «ΠΟΤΑΜΙ».
Η ατολμία, η έλλειψη καθαρής στόχευσης, η αδυναμία εκφοράς προγραμματικού λόγου και η απειρία περί την πολιτική πρακτική των πενήντα οχτώ διανοουμένων, τους έκανε να μοιάζουν με «κοκκινοσκουφίτσες», χαμένες στη ζούγκλα της ελληνικής πολιτικής. Εκεί, δηλαδή, όπου είναι επενδυμένα, από πολύ παλαιά, τα συμφέροντα των, προσφυώς, ονομασθέντων, ως «νταβατζήδων», της οικονομικής, κοινωνικής και πολιτικής μας ζωής είτε αυτοί είναι φυσικά πρόσωπα είτε ισχυρές συντεχνίες. Γι’ αυτό έπραξαν άριστα που έκαναν πίσω, έστω και αν έχασαν το κρίσιμο «τάιμινγκ», ώστε στη συνέχεια, να επανακάμψουν, ενδεχομένως, στο εγχείρημα με καλύτερους όρους.
Τα βασικά προβλήματα που έχει να αντιμετωπίσει το «ΠΟΤΑΜΙ» είναι να βρει στελέχη που να αντέχουν στο δημόσιο «διάλογο» της μιντιακής αρένας, να επεξεργαστεί θέσεις για όλα, σχεδόν, τα θέματα και όχι μόνο για τις παθογένειες του πολιτικού προσωπικού, να διατυπώσει, με στέρεο προγραμματικό λόγο, ένα ολοκληρωμένο σχέδιο εξόδου από την κρίση και να πείσει, στους πονηρούς καιρούς μας, ότι δεν είναι «τοις ‘κείνων ρήμασι πειθόμενοι». Αν, λοιπόν, δεν λύσει όλα τα παραπάνω και παρά την αρχική δημοσκοπική ενθάρρυνση είναι σχεδόν βέβαιο ότι πολύ σύντομα θα «ξεφουσκώσει» και πολύ πιθανόν οι οπαδοί του να χωράνε στο σακίδιο του κ. Θεοδωράκη.
Εν τέλει οι ευρωεκλογές και τα αποτελέσματα των αυτοδιοικητικών εκλογών είναι πολύ πιθανόν ότι θα οριοθετήσουν με κάποιους τρόπους την έναρξη των εξελίξεων για ένα καινούριο πολιτικό τοπίο πιο συμβατό με το ευρωπαϊκό γίγνεσθαι και σε μια αρκετά διαφορετική Ευρώπη. Μέχρι τότε: keep walking Greeks*.
O Δημήτρης Νούλας είναι χημικός
* Συνεχίζουμε να προχωράμε Έλληνες