Από τον Κώστα Χατζή
Θα ήθελα να αρχίσω το σημείωμα αυτό με μιαν αριστουργηματική παροιμιώδη φράση που έλεγε ο Γεώργιος Καραϊσκάκης, με τον μοναδικό του τρόπο, όταν ήθελε να κοροϊδέψει και να χλευάσει τις ανοησίες και τις υπερβολές που άκουγε, τα φληναφήματα. Είναι κάπως τολμηρή και συνεπώς ακατάλληλη για στήλη εφημερίδας. Αναφέρεται σε σημείο του σώματος και το επιτιμά, επειδή δεν διαμαρτύρεται για όσα ακούει. Την έμαθα εδώ και αρκετά χρόνια και ομολογώ ότι από τότε συχνά-πυκνά καταφεύγω σ’ αυτήν, τη λέω, μέσα μου, όποτε το επιζητούν, όποτε προκαλούν τα λεγόμενα ή τα γραφόμενα από ανθρώπους της δημοσιάς, της πολιτικής δημοσιάς. Και από τα «κατορθώματά» τους...
Αν, λοιπόν, κάποιος επιζητεί το αυτονόητο για έναν πολίτη, από «χούι» ας πούμε με συγκατάβαση, να έχει έγκυρη ενημέρωση, αν ασκήθηκε στην επιλογή αξιόπιστων κειμένων του γραπτού Τύπου, και αν δεν έχει κουραστεί ή απαυδήσει από τις τηλεοπτικές «ειδήσεις» τότε θα δυσκολευτεί να αποδεχτεί σαν πραγματικά τα θαυμαστά που μας συμβαίνουν κάθε μέρα. Όλο και πιο πυκνά.
Αν μετρήσει για λίγο αυτούς που πετούν σαν αχρείαστο πλέον το όποιο έρμα των ιδεών τους, για να σηκωθούν επιτέλους στο ύψος των φιλοδοξιών τους... Είναι πολλοί!
Αν προσέξει αυτούς που κάνουν ένα άλμα ανάμεσα στον εαυτό τους (αυτόν που παρίσταναν) και αυτόν που αποκαλύπτεται ως αυθεντικός από την αμοραλιστική συμπεριφορά τους... Είναι πολλοί!
Αν καταγράψει (δύσκολο: είναι πολλοί!) τους «δρομείς μετ’ εμποδίων» θα εκπλαγεί: Τόσες «αταλάντευτες» θέσεις, τόσες «αδιαπραγμάτευτες» πεποιθήσεις, τόσες «κόκκινες γραμμές» ιδεολογικές, τόσα «εμπόδια» πώς καταφέρνουν και τα πηδούν; Τόσοι «ενδίδοντες», τόσοι «πουλημένοι», τόσοι «οπορτουνιστές» τόσοι «μεταγραφόμενοι» ή «μεταλλασσόμενοι» και «μεταλλαγμένοι»...
Αν ονοματίσει κανείς αυτούς που ακούραστα περιφέρονται από κόμμα σε κόμμα αποκαρδιώνεται. Τόσοι άεργοι... άνεργοι!
Αν, πάλι, ανατρέξει κανείς λίγο πιο παλιά, δικαιωματικά κατ’ ευφημισμό, αφού ζούμε στον τόπο που άνθησε ένα καιρό η ρητορεία και η σοφιστική, θα διαπιστώσει ότι δεν υπάρχει διαχωριστική γραμμή (για πολλούς!) ανάμεσα στο άσπρο και στο μαύρο. Ανάμεσα στο «Ναι» και στο «Όχι». Μπορούν να συνυπάρχουν και τα δυο. Οι αλληλοκατηγορίες, όμως, για ιδεολογικό τυχοδιωκτισμό επιτρέπονται, συνηθίζονται...
Και αν ασχοληθείς, ελαφρά τη καρδία, με τη «Βιολογία των πολιτικών»,
καταλήγεις στην παρατήρηση πως, άσχετα από το τι έλεγε, ο ταλαιπωρημένος, ο έρμος ο Δαρβίνος, για την εξέλιξη του ανθρώπινου είδους, κάποιο DNA του χαμαιλέοντα έχει μεταβιβαστεί σε αρκετά στελέχη της συντεχνίας των πολιτικών μας. Των εκλεγμένων από εμάς, εννοείται!
Στο σημείο αυτό πρέπει να ολοκληρωθεί και η φράση του Καραϊσκάκη που τιτλοδοτεί το σημερινό σημείωμα. Με χειρισμό «πολιτικά ορθό», τουτέστιν σεμνότυφο πρέπει να γραφεί: «Είπα, ξείπα, την παρόλα μου την χ*ζω». Ήταν λεβέντικη αυτοκριτική; Ήταν αυτογνωσία; Ήταν άλλη μια, ταιριαστή με τις συνήθειες του αθυρόστομου ήρωα, αναγνώριση της αξίας των έργων σε σχέση με τα λόγια; Ό,τι κι αν ήταν δίνει μια αμυντική διέξοδο, με λόγο επιθετικό, ελαφρά τροποποιημένη: «Είπατε, ξείπατε, τις παρόλες σας τις... περιποιούμαι!» Ας μη θιγούν οι σεμνότυφοι, γιατί ακόμα και ποινικά, ο βρασμός ψυχής αναγνωρίζεται σαν ελαφρυντικό. Το «βόλι» μου το φυλάω για να τους «βαρέσω», να τους «χαλάσω» όταν έρθει η ώρα, που πλησιάζει...
Όποια τιμή και αν αποδώσουμε στους ήρωες του ’21 θα είναι λίγη. Τους χρωστάμε πολλά. Μάθαμε, από τα μικράτα μας, και να τους θαυμάζουμε, έχοντας εξιδανικευμένες παραστάσεις με πεντακάθαρες φουστανέλες, πλουμιστές αρματωσιές, να χορεύουν τσάμικο και να ψήνουν αρνιά στις σούβλες... Όμως, διαγενομένου του χρόνου, καθώς γίνονται γνωστά και στοιχεία της καθημερινής ανθρώπινης συμπεριφοράς τους, στην τιμή και στον θαυμασμό προστίθεται και η αγάπη γι’ αυτούς. Γιατί θυσιάστηκαν κάνοντας υπέρβαση, σε πολύ δύσκολες συνθήκες, του ίδιου τους του εαυτού.
Τύχη αγαθή το έφερε (*) και προσέγγισα το χούι του Καραϊσκάκη, την ασυγκράτητη βωμολοχία του. Ο οποίος, λαβωμένος πριν ξεψυχήσει, άφησε λόγο πατριωτικό: να ομονοήσουμε. Πρόλαβε όμως και έκανε και μια «σπονδή», μια αναφορά στο μόριο του σώματός του, που θα «ψοφούσε» μαζί του...
Την 1η Απριλίου του 1824, τον πέρασαν (κι αυτόν!) από διοικητικό δικαστήριο γιατί, κατά τους ψευδομάρτυρες του Μαυροκορδάτου, ήθελε να κάνει «μυστικήν ανταπόκρισιν», να «τα βρει» μ’ άλλα λόγια, με τον Ομερ Βρυώνη. Η δίκη έγινε στην εκκλησιά της Παναγιάς, στο Αιτωλικό και πρόεδρος ήταν ο επίσκοπος Άρτας Πορφύριος. Εξετάστηκαν μάρτυρες και μεταξύ αυτών ο έπαρχος Γιάγκος Σούτζιος, φίλος του Μαυροκορδάτου.
Καραϊσκάκης: Εγώ, μωρέ, σε τα είπα εσένα;
Σούτζιος: Μάλιστα!
Καραϊσκάκης: Αν βάλετε θεμέλιο στα λόγια μου, εκατό ζωές να έχω δεν γλιτώνω, πλην ποτέ έργο δεν έκαμα!
Κριτής: Βρε, ηξεύρομεν Καραϊσκάκη, όπου λέγεις όλο λόγια. Μα, διατί τα λέγεις έτζι; (πρόστυχα)
Καραϊσκάκης: Το έχω χούι, κυρ-Πάνο.
Κριτής: Μα, γιατί έχεις αυτό το χούι, ενώ είσαι πενήντα χρόνων;
Καραϊσκάκης: Αμ δεν μπορώ να το κόψω τώρα κυρ-Πάνο. Κι εσύ, κυρ-Πάνο είσαι ογδόντα χρόνων, μα το χούι δεν το αφήνεις να γ****...
Πρέπει να λιποθύμησαν καμπόσοι από τα γέλια, όμως ο Καραϊσκάκης βρέθηκε ένοχος και αποδιώχθηκε, για να δικαιωθεί αργότερα.
Ωρέ Καραϊσκάκη, μ’ αυτά που ζούμε και βλέπουμε, και μόνο για την παροιμία σου, που δεν γράφεται, σου πρέπει η δόξα και η αθανασία!
(*)- «Ελευθεροτυπία»-Ιστορικά-28.3.2002
xatzis@hotmail.com
