Από τον Δημήτρη Νούλα
Κατά το γνωστό λαϊκό άσμα «δεν υπάρχουν άγγελοι σου λέω». Ιδιαιτέρως στην ελληνική πολιτική σκηνή-αλλά και γενικότερα-όπου οι κανόνες, όταν υπάρχουν, σπανίως τηρούνται. Συνεπώς δεν υπάρχουν πλέον και ευάγγελοι, κομιστές, δηλαδή, καλών ειδήσεων για το μέλλον της ελληνικής «ελιάς». Εξακολουθεί όμως να υφίσταται απελπιστικά η αναγκαιότητα ενοποίησης της Κεντροαριστεράς.
Διότι έγινε όντως ένα μικρό θαύμα -με αναζητούμενο τον θαυματοποιό- καθώς, στους μίζερους καιρούς της διαίρεσης και των διχασμών, βρέθηκαν πενήντα οχτώ εξαιρετικοί επιστήμονες-διανοούμενοι και υπέγραψαν από κοινού τη διακήρυξη που οδήγησε στην ταυτάριθμη Πρωτοβουλία. Στόχος τους, ως γνωστόν, ήταν να δημιουργηθεί ένας ενιαίος χώρος, αυτός της Κεντροαριστεράς, που θα εξέφραζε τις κοινωνικές δυνάμεις του μέτρου και της σύνεσης.
Το εγχείρημα είναι φανερό πως σκόνταψε. Έτσι, στην εν εξελίξει συνδιάσκεψη, η «ελιά» εμφανίζεται, παρά τις εντυπώσεις, κουτσουρεμένη και αποδυναμωμένη με απούσα τη ΔΗΜΑΡ, ενώ οι «58» παρίστανται χωρίς, όμως, να συμμετέχουν με ουσιαστικό τρόπο. Στην πράξη δηλαδή η «ελιά» εκφράζεται από το ΠΑΣΟΚ του Β. Βενιζέλου, από την κίνηση του επανακάμψαντος πρώην υπουργού Α. Λοβέρδου και από την κίνηση του επίσης πρώην υπουργού Ηλ. Μόσιαλου. Ως εκ τούτου θα μπορούσαμε βάσιμα να προβλέψουμε πως ο καρπός της, στις επικείμενες ευρωεκλογές, θα είναι ισχνός και αφυδατωμένος.
Οι «58» ήταν ένα μίγμα σημαντικών πνευματικών ανθρώπων (Γραμματικάκης, Βούλγαρης), ανθρώπων της εφαρμοσμένης πολιτικής (Χριστοδουλάκης, Μπίστης) και ανθρώπων του πνεύματος και της εργασίας με ερασιτεχνική κατά καιρούς ενασχόληση με την πολιτική θεωρία και πράξη. Κανένας-όπως αποδείχτηκε- από τους καλούς αυτούς ανθρώπους δεν διέθετε σημαντικές ηγετικές ικανότητες.
Δίχως ηγεσία, λοιπόν, και με θολή στόχευση απέτυχαν να υπερβούν τα εμπόδια που συνάντησαν στον δρόμο τους. Ουσιαστικά οι 58 «τζόγαραν» το κεφάλαιο της αξιοπιστίας τους μπαίνοντας στο πολιτικό «καζίνο» χωρίς να διαθέτουν τον έλεγχο των κανόνων του παιχνιδιού και χωρίς να είναι σε θέση να επιβάλουν τους δικούς τους κανόνες. Έτσι η αρχή της ΕΝΟΤΗΤΑΣ υπονομεύτηκε από τη Δημοκρατική Αριστερά, η αρχή της ΑΝΑΝΕΩΣΗΣ-ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗΣ δεν έγινε στην πράξη αποδεκτή από το ΠΑΣΟΚ, η ΑΞΙΟΠΙΣΤΙΑ μεταξύ των εταίρων καταστρατηγήθηκε από τη χωρίς προηγούμενη συνεννόηση πρωτοβουλία και επιλογή της σταυροδότησης των υποψηφίων στο ευρωψηφοδέλτιο κ.ο.κ.
Κατά το σκέλος, λοιπόν, της προσπάθειας για την ανασυγκρότηση της Ενιαίας Κεντροαριστεράς (ΕΝ.ΚΑ) ως συνολικής έκφρασης του πολιτικού χώρου μεταξύ της Νέας Δημοκρατίας και ΣΥΡΙΖΑ η Πρωτοβουλία των 58 απέτυχε πλήρως και έτσι ο χώρος παραμένει κατακερματισμένος. Και όχι μόνο αυτό. Εμφανίστηκε από το πουθενά και έτερος πόλος, τo «Ποτάμι», που φαίνεται δημοσκοπικώς, τουλάχιστον, να υπερβαίνει τα ποσοστά τόσο του ΠΑΣΟΚ όσο και της ΔΗΜΑΡ, ενώ συναγωνίζεται, σχεδόν, το άθροισμά τους.
Από την άλλη μεριά οι «58» δεν τόλμησαν να εκφραστούν και ως αυτόνομη μεταρ-ρυθμιστική πολιτική δύναμη (π.χ. Δημοκρατική ή Προοδευτική Πρωτοβουλία) που θα καλούσε τις εκσυγχρονιστικές δυνάμεις όλων των κομμάτων να ακολουθήσουν. Δεν τόλμησαν δηλαδή να πράξουν αυτό που έκανε ο Στ. Θεοδωράκης. Επ’ αυτού μάλιστα γράψαμε σε πρόσφατο άρθρο μας (Διλήμματα στην Κεντροαριστερά, Ελευθερία, 22 Φεβ. 2014): «Είναι φανερό ότι οι «58» δεν διαθέτουν οργανωτική εμπειρία ώστε να δημιουργήσουν από την αρχή ένα κόμμα, αλλά αυτή τη στιγμή έχουν το «κλίμα» που πιθανόν να χαθεί, αν «καπελωθούν» από το ΠΑΣΟΚ». Και παρακάτω σημειώναμε: «Πρέπει, όμως, σύντομα να περάσουν τόσο στο οργανωτικό «διά ταύτα» όσο και στη διατύπωση προγραμματικών θέσεων με σταθερά επίμονη μεταρρυθμιστική «ατζέντα» και όποιοι μπορούν και θέλουν ας τους ακολουθήσουν». Και κλείνοντας λέγαμε: «Θαρσείν χρη και ίσως έτσι οι «58» γράψουν ιστορία που ούτε καν υποψιάζονται».
Η θαρρετή κίνηση του Στ. Θεοδωράκη, αμέσως μετά την «αυτοαπόσυρση» των «58», επιβεβαιώνει αφενός τις ως άνω παρατηρήσεις μας και αποκαλύπτει αφετέρου την ατολμία, την έλλειψη εμπειρίας αλλά και την απουσία διάθεσης για εμπλοκή με τα πολιτικά πράγματα αρκετών από τους «58». Θεωρούμε, όμως, πως υπάρχει χρόνος για διορθωτικές κινήσεις. Αυτό μαρτυρά η στάση τους το τελευταίο διάστημα, καθώς αποκαλύπτει τόσο τις υπαρκτές ευαισθησίες τους όσο και τη δύναμη αντίστασης στα «καπελώματα».
Συνεπώς, η ανάδειξη στιβαρής ηγεσίας πριν από τις εκλογές του Μαΐου κι αφού αλλάξει εν μέρει η σύνθεση της Πρωτοβουλίας, με αποχώρηση όσων δεν μπορούν ή δεν θέλουν, είναι σε θέση να διαμορφώσει τις συνθήκες ώστε να εμφανιστεί ένα ακόμη ΠΟΤΑΜΙ που θα εκφράζει τον χώρο της μεταρρυθμιστικής Κεντροαριστεράς. Διότι η ανασυγκρότηση του ενδιάμεσου χώρου μπορεί να αποδείχθηκε ανέφικτη στην πορεία προς τις ευρωεκλογές, αλλά παραμένει αναγκαία. Αρκεί οι εμπνευστές της Πρωτοβουλίας να συνεχίσουν να αναζητούν διεξόδους από τη σημερινή στασιμότητα, ενεργοποιώντας τους 5.000 ανθρώπους που την πλαισίωσαν.
Άλλωστε η «ελιά» είναι έτοιμη όχι μόνο να ανθίσει, αλλά και να καρποφορήσει στην ελληνική κοινωνία. Το δείχνουν τα αποτελέσματα στους μαζικούς χώρους (Δικηγόροι, ΤΕΕ...) όπου δοκίμασε τις δυνάμεις της, με άφθαρτα αλλά και με αναγνωρισμένες ικανότητες πρόσωπα, μακριά από ιμάμηδες και ανθρώπους με σημαντικά ελλείμματα αξιοπιστίας και ειλικρίνειας που οχυρώνουν απελπισμένα τα πελώρια ΕΓΩ τους στις σκοτεινές κάμαρες των μηχανισμών.
* Ο Δημήτρης Νούλας είναι Χημικός
