* Του Τάσου Τσιαπλέ, μέλους Κ.Ε. του ΚΚΕ
Την ώρα που στα εργατικά-λαϊκά νοικοκυριά επιβάλλονται μεγάλες μειώσεις σε μισθούς, συντάξεις, χαράτσια στα σπίτια, στην υγεία, βαριά φορολογία, εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ δίνονται στους κατασκευαστικούς ομίλους, μπαίνουν νέες μεγάλες αυξήσεις στα διόδια, που φτάνουν και το 62,5% και παραίτηση του Δημοσίου από το δικαίωμα είσπραξης εσόδων, αν ο συγκοινωνιακός όγκος και άρα τα έσοδα από τα διόδια δεν καλύπτουν τις ορέξεις των εργολάβων, περιλαμβάνουν οι αναθεωρημένες συμβάσεις - προίκα της συγκυβέρνησης προς τις κοινοπραξίες που έχουν αναλάβει την κατασκευή των τεσσάρων μεγάλων οδικών αξόνων της χώρας.
Ήδη, έγινε η εκταμίευση της πρώτης δόσης συνολικού ύψους 866 εκατ. ευρώ, από τα οποία τα 248 εκατ. θα πάρει η «Αυτοκινητόδρομος Αιγαίου», 178,5 εκατ. ευρώ η «Νέα Οδός», 175,3 εκατ. ευρώ η «Κεντρική Οδός» και 264,8 εκατ. ευρώ η «Ολυμπία Οδός».
Το συνολικό κόστος θα φτάσει τα 1,7 δισ. ευρώ, τα οποία θα προέλθουν από δάνεια της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων και ιδιωτικών τραπεζών (με εγγύηση του ελληνικού Δημοσίου), τα κονδύλια του ΕΣΠΑ, αλλά και άμεση κρατική χρηματοδότηση, ενώ για την εξασφάλιση σίγουρης κερδοφορίας των μονοπωλιακών ομίλων, το Δημόσιο θα διαθέτει τα μελλοντικά του έσοδα από διόδια μέχρι του ποσού των 8,5 δισ. ευρώ.
Τα παραπάνω αποτελούν αναθεώρηση των συμβάσεων που είχαν ψηφίσει από κοινού στη Βουλή το 2007 το ΠΑΣΟΚ και η ΝΔ και σύμφωνα με τα όσα ισχυρίζονται και πάλι οι δύο εταίροι - που σήμερα συγκυβερνούν τη χώρα - η «επανεκκίνηση» των μεγάλων οδικών αξόνων συνιστούν «επένδυση της ΕΤΕπ» και δείχνει την «εμπιστοσύνη» που δείχνουν οι «Ευρωπαίοι εταίροι» προς την Ελλάδα. Να σημειώσουμε, πάντως, ότι η «εμπιστοσύνη» που δείχνει η ΕΤΕπ και οι «Ευρωπαίοι εταίροι» προς τη χώρα μας, στοιχίζει στον ελληνικό λαό ετήσιο επιτόκιο που κυμαίνεται κατά μέσο όρο από 5% έως 6% για τα επόμενα 30 χρόνια. Ειδικότερα, το κόστος του κάθε αυτοκινητόδρομου σύμφωνα με τις αναθεωρημένες συμβάσεις προσδιορίζεται ως εξής:
* Αυτοκινητόδρομος Αιγαίου, κατασκευασμένο το 70% του έργου, αρχικό τίμημα 825 εκατ. ευρώ, αναθεωρημένο 943 εκατ. ευρώ, κόστος/χλμ. 32 εκατ. ευρώ.
* Κεντρική Οδός, κατασκευασμένο το 16% του έργου, αρχικό τίμημα 1,2 δισ. ευρώ, αναθεωρημένο 1,37 δισ. ευρώ, κόστος/χλμ. 7,2 εκατ. ευρώ.
* Ιόνια Οδός, κατασκευασμένο το 30% του έργου, αρχικό τίμημα 925 εκατ. ευρώ, αναθεωρημένο 1,057 δισ. ευρώ, κόστος/χλμ. 6,6 εκατ. ευρώ.
* Ολυμπία Οδός, κατασκευασμένο το 35% του έργου, αρχικό τίμημα 2,092 δισ. ευρώ, αναθεωρημένο 1,398 δισ. ευρώ, κόστος/χλμ. 7 εκατ. ευρώ.
Εννοείται πως το Δημόσιο, στην πράξη ο ελληνικός λαός, αναλαμβάνει να πληρώσει και τα υπόλοιπα κόστη που προέρχονται από απαλλοτριώσεις, αρχαιολογικές ανασκαφές κ.λπ., τη στιγμή που μέσω των συμβάσεων υπάρχει ειδική μέριμνα αποζημιώσεων σε περίπτωση που τα έργα καθυστερήσουν εξαιτίας δικαστικών προσφυγών κατοίκων, κ.ά.
Οι αρχικές συμβάσεις προέβλεπαν 10% ίδια συμμετοχή των κατασκευαστικών ομίλων, όμως αν υπολογίσει κανείς το σύνολο των «πλάγιων», αλλά πάντοτε «νόμιμων» οικονομικών ενισχύσεων που έλαβαν κατά το παρελθόν και θα συνεχίσουν να λαμβάνουν και στο μέλλον, είναι πραγματικά αμφίβολο αν θα βάλουν έστω και ένα ευρώ από την τσέπη τους κατά την κατασκευή του έργου. Αρκεί να υπολογίσει κάποιος ότι οι κατασκευαστικοί όμιλοι απολαμβάνουν τεράστια ποσά από τις επιστροφές ΦΠΑ, τους δίνονται έξτρα κονδύλια για «συμπληρωματικές συμβάσεις», οι οποίες ξεφυτρώνουν σαν τα «μανιτάρια» όλα αυτά τα χρόνια, ενώ αρχίζουν να εισπράττουν από τα διόδια πριν καν ξεκινήσουν τα έργα. Για να καταλάβει κάποιος τι έχουν εξασφαλίσει οι παραχωρησιούχοι από τις σχετικές συμβάσεις με το ελληνικό Δημόσιο, αρκεί να πούμε ότι δικαιούνται αποζημιώσεων - το ύψος των οποίων καθορίζεται κατά περίπτωση - ακόμη και αν τα έργα δεν προχωρήσουν με δική τους υπαιτιότητα!
Σύμφωνα με τους ισχυρισμούς της συγκυβέρνησης, στις αναθεωρημένες συμβάσεις «δεν υπάρχει πρόβλεψη για αύξηση διοδίων», ωστόσο «ξεχνά» να πει ότι οι αυξήσεις στα διόδια, προβλέπονται ήδη από τις αρχικές συμβάσεις του 2007. Έτσι, οι νέες τιμές διοδίων και στους τέσσερις αυτοκινητοδρόμους, ξεκινούν από 12,50% και φτάνουν το 62,50% (στον «αυτοκινητόδρομο Αιγαίου», αύξηση στα διόδια της Πελασγίας 29,63% και Μοσχοχωρίου 33,33%. Στη «Νέα Οδό» αύξηση στα διόδια Αφιδνών 59,52%, Καπανδριτίου 58,33%, Μαλακάσας 61,17%, Οινοφύτων 62,50% και Θηβών 55%. «Ελευσίνα- Κόρινθος», στα διόδια Ελευσίνας αύξηση 31,25% και του Ισθμού 12,50%).
Την ίδια στιγμή, η ηγεσία του υπουργείου Υποδομών προσπαθεί να «χρυσώσει» το χάπι στους πολίτες, τάζοντας «εκπτωτικά προγράμματα» σε κατόχους «e-pass» ή σε όσους πραγματοποιούν πολλές διελεύσεις από συγκεκριμένα τμήματα των εθνικών οδών.
Η κυβερνητική προπαγάνδα, ισχυρίζεται ότι το ελληνικό Δημόσιο πληρώνει αυτά τα τεράστια ποσά, με σκοπό να παρέχει στον λαό, σύγχρονες οδικές υποδομές, να μειώσει τις αποστάσεις ανάμεσα στις περιφέρειες, να ενισχύσει την οικονομία, τόσο άμεσα με τη δημιουργία θέσεων εργασίας στον κατασκευαστικό τομέα όσο και μακροπρόθεσμα. Στην πραγματικότητα, ωστόσο, το βαρύτατο τίμημα που πληρώνουν τα λαϊκά στρώματα για την κατασκευή των σύγχρονων οδικών αξόνων - και των υπόλοιπων υποδομών - δεν κατευθύνεται για την ικανοποίηση των λαϊκών αναγκών, αλλά για την εξυπηρέτηση του στόχου που έχει θέσει η αστική τάξη να κάνει την Ελλάδα διαμετακομιστικό κέντρο.
Μια ματιά στον χάρτη που εκτείνονται τα παραπάνω έργα, αρκεί για να διαπιστωθεί ότι αυτά αφορούν στη διασύνδεση κεντρικών εγχώριων λιμένων, αεροδρομίων και, εν εξελίξει, εμπορευματικών κέντρων επίσης διασυνδεδεμένων με λιμένες και αεροδρόμια και την «έξοδό» τους προς τα Βαλκάνια και την Κεντρική Ευρώπη. Ο στρατηγικός σχεδιασμός των μεγάλων οδικών αξόνων εξυπηρετεί τις ανάγκες των μονοπωλίων στη διακίνηση των εμπορευμάτων τους. Όλα τα παραπάνω ομολογούνται με τον έναν ή τον άλλον τρόπο από τους κυβερνητικούς παράγοντες, όπως ο κ. Χρυσοχοΐδης, οι οποίοι το μόνο που έχουν να υποσχεθούν είναι οι κακοπληρωμένες θέσεις εργασίας στο κατασκευαστικό κομμάτι και μόνο για όσο λειτουργούν τα έργα. Την ίδια ώρα, το υπόλοιπο οδικό δίκτυο, το επαρχιακό οδικό δίκτυο, καθώς και το σιδηροδρομικό, έχουν μεγάλα προβλήματα.
Για το ΚΚΕ, βασική προτεραιότητα και στα μεγάλα έργα είναι αν ικανοποιούν τις λαϊκές ανάγκες, δηλαδή προτεραιότητα είναι οι ασφαλείς οδικές μεταφορές χωρίς διόδια, σιδηροδρομικές, αεροπορικές και ακτοπλοϊκές μεταφορές, οι οποίες να είναι απρόσκοπτες, φθηνές και να προστατεύουν το περιβάλλον.
Γι’ αυτό είναι μονόδρομος ο ενιαίος κρατικός φορέας κατασκευών, που θα συγκεντρώσει όλα τα απαραίτητα μέσα και πόρους και θα ασχολείται με όλα τα μεγάλα έργα, από τη μελέτη μέχρι την κατασκευή, τη λειτουργία τους, για τη συνδυασμένη ικανοποίηση των λαϊκών αναγκών, κατασκευή των απαραίτητων έργων με τις κατάλληλες προτεραιότητες. Προϋπόθεση γι' αυτά είναι η κοινωνικοποίηση των μονοπωλίων, ο κεντρικός σχεδιασμός της οικονομίας, με εργατικό έλεγχο, η αποδέσμευση από την Ε.Ε., η εργατική εξουσία.