Γράφει ο Α. Γιουρμετάκης
ΖΟΥΜΕ την ιστορία της Ιταλίας με είκοσι χρόνια διαφορά... Ο ένας μετά τον άλλο, πολιτικοί, κρατικοί αξιωματούχοι, τραπεζίτες, επιχειρηματίες περνούν ή ετοιμάζονται να περάσουν της φυλακής τα σίδερα... Κόμματα που κυβέρνησαν επί δεκαετίες τη χώρα ετοιμάζονται να «περάσουν στην ιστορία»... Εισαγγελικοί λειτουργοί ετοιμάζονται να μπουν στο σταρ σύστεμ και, γιατί όχι, στην πολιτική... Πόσο θα κρατήσει άραγε το ξεκαθάρισμα των λογαριασμών του παρελθόντος; Πόσους θα παρασύρει στον βυθό και ποιους θα βγάλει στην επιφάνεια;
Η ΙΤΑΛΙΚΗ εμπειρία των αρχών της δεκαετίας του ενενήντα (επιχείρηση «καθαρά χέρια» η κωδική της ονομασία) διήρκησε επτά χρόνια. Σ’ αυτό το χρονικό διάστημα διενεργήθηκε έρευνα εις βάρος τριών χιλιάδων διακοσίων ατόμων (κρατικών αξιωματούχων, πολιτικών παραγόντων της δημόσιας ζωής, επιχειρηματιών, κομματικών στελεχών). Δύο χιλιάδες πεντακόσιες εβδομήντα υποθέσεις παραπέμφθηκαν σε δίκη. Πεντακόσιες πενήντα επτά δίκες κατέληξαν σε καταδικαστικές αποφάσεις εκ των οποίων εκατόν πενήντα τρεις οριστικές (1 στις 20 υποθέσεις, σε σχέση με αυτές που εξ αρχής ερευνήθηκαν δικαστικώς)... Μέχρι το τέλος του 1997, η οικονομική αστυνομία έφερε στο φως φορολογικές απάτες και ατασθαλίες, ύψους τριών χιλιάδων δισεκατομμυρίων λιρετών, δηλαδή 640 περίπου δισεκατομμυρίων σημερινών ευρώ!
ΜΕ ΤΙΣ αποκαλύψεις της έρευνας «καθαρά χέρια» εξαφανίστηκαν ουσιαστικά, τα πέντε κόμματα που κυβερνούσαν εναλλάξ και συχνά από κοινού στην Ιταλία: Χριστιανική Δημοκρατία, Σοσιαλιστικό Κόμμα, Φιλελεύθεροι, Σοσιαλδημοκρατία, Ρεπουμπλικάνοι... Ο επτά φορές εκλεγμένος πρωθυπουργός, ο «ανοξείδωτος» Τζούλιο Αντρεότι αναγκάστηκε να εγκαταλείψει την ενεργό πολιτική. Ο σοσιαλιστής πρωθυπουργός Κράξι πέθανε φυγόδικος στη Χαμαμέτ της Τυνησίας. Ο γραμματέας του Σοσιαλιστικού Κόμματος αυτοκτόνησε στη φυλακή. Κι ο άνθρωπος που εκπροσώπησε την αποφασιστικότητα της ιταλικής δικαιοσύνης, ο εισαγγελέας Αντόνιο Ντι Πιέτρο, αφού «έλαμψε» για μια πενταετία ως σταρ της ιταλικής δημόσιας ζωής, έγινε πολιτικός αρχηγός και μπήκε στη Βουλή με το κόμμα του «Ιταλία των αξιών»... (Μικρή λεπτομέρεια: ο γιος του πρόπερσι κατηγορήθηκε για διαπλοκή και διαφθορά!)...
ΠΡΙΝ την «επιχείρηση καθαρά χέρια», η κατασκευή ενός χιλιομέτρου αστικού σιδηροδρόμου στο Μιλάνο κόστιζε ογδόντα δισεκατομμύρια λιρέτες. Μετά τις συλλήψεις και τις αποκαλύψεις το ποσό έπεσε στα σαράντα τέσσερα δισεκατομμύρια λιρέτες! Τεράστιο το κέρδος του Δημοσίου σε χρήμα... Όσο για το κέρδος της πολιτικής ζωής; Ο θυμός του ιταλικού λαού εξαφάνισε μεν όσους πλούτισαν εις βάρος του, πλην όμως έδωσε τη σκυτάλη σε χειρότερους... Ο Μπερλουσκόνι κεφαλαιοποίησε τη δυσαρέσκεια της πλειοψηφίας των πολιτών, έμεινε στην εξουσία δεκαπέντε χρόνια και σήμερα εγκαλείται για πολλαπλάσια εγκλήματα: διαπλοκής, διαφθοράς, κατάχρησης εξουσίας, χειραγώγησης της δικαιοσύνης, εξαγοράς συνειδήσεων κ.λ.π.
ΗΘΙΚΟ δίδαγμα: και το ξεκαθάρισμα παλιών λογαριασμών θέλει, όπως όλα στη ζωή, «μέτρο». Απαιτεί ψυχραιμία, ώστε το εκκρεμές να μην σταθεί ξαφνικά στο άλλο άκρο κι από την «ατιμωρησία» οδηγηθούμε στο «κυνήγι μαγισσών»... Οι πόρτες του Κορυδαλλού άνοιξαν κι αυτό είναι μια ευχάριστη εξέλιξη, καθώς άνοιξαν και για τους ισχυρούς... Χρήμα ήδη επιστρέφει στα ταμεία του κράτους... Άλλοτε κρατικοί πολιτικοί ηγέτες αντιμετωπίζουν τη χλεύη της κοινής γνώμης... Ο ένας των δύο πρώην οικονομικών εισαγγελέων ετοιμάζεται να πολιτευτεί (με τους «Ανεξάρτητους Έλληνες») λένε οι δημοσιογραφικές πληροφορίες... Κι η οργή του κόσμου στέλνει στο Κοινοβούλιο αμφιβόλου ποιότητος νέους πολιτικούς άνδρες για να διαδεχθούν αυτούς που καταχράστηκαν την εμπιστοσύνη του...
ΟΙ ΙΤΑΛΟΙ αγανακτισμένοι για όσα τους συνέβησαν, είδαν στο πρόσωπο του Μπερλουσκόνι τη δεκαετία του ’90 έναν πολιτικό άνδρα κατά πολύ καλύτερο απ’ τον Αντρεότι και τον Κράξι... Σήμερα, δεν συμφωνούν με εκείνη την επιλογή τους, παρότι δεν έχουν αναθεωρήσει την άποψή τους ούτε για τον Αντρεότι, ούτε για τον Κράξι... Είχε προηγηθεί άλλωστε, η περίοδος κατά τη διάρκεια της οποίας η απογοήτευσή τους από τους πολιτικούς οδηγούσε το θυμικό τους να ψηφίσει «γουρούνι» ή Τσιτσιολίνα... Η οποία εισπράττει από πέρυσι σύνταξη βουλευτή και ζει αξιοπρεπώς εις βάρος των κορόιδων!...
«ΠΕΙΡΑ είναι το όνομα που δίνουμε στα λάθη μας» λέει ο Όσκαρ Ουάιλντ... Αλλά ο Βίσμαρκ επισημαίνει ότι «σοφότερο είναι να μαθαίνεις από τα λάθη των άλλων»...
* Στοιχεία από το βιβλίο «Άρωμα Ιταλίας» (εκδόσεις Σιδέρη, Δεκέμβριος 2006) του Θ. Ανδρεάδη και από την ταινία ΙΙ Divo του Πάολο Σορεντίνο, τη διεισδυτική, σαρκαστική πολιτική σάτιρα που αναφέρεται στην πολιτική ιστορία του Τζούλιο Αντρεότι.
