Του Χρήστου Τσαντήλα
ΣΤΗΝ αρχή δεν το σκέφθηκε ακριβώς έτσι. Το πήρε στην πλάκα. Γρήγορα όμως άρχισε να ανησυχεί. Αυτή τη φορά η διάθεση για έναν συνηθισμένο νυχτερινό περίπατο στους κρύους, άδειους δρόμους του κέντρου της Λάρισας, παραμονή, Πρωτοχρονιά και Φώτα, όπου συναντά κανείς μόνο αδέσποτα τετράποδα (αλλά και δίποδα) απομακρύνθηκε γρήγορα και εξελίχθηκε σε προβληματισμό. Αντί για τον γνωστό καθαρό αέρα, αυτόν του... ξεσκάσματος από τα χίλια μύρια βάσανα, κατάλαβε ότι θα εισέπνεε... αιθαλομίχλη! ‘Η καλύτερα, κάπνα καμινάδας και στάχτη τζακιού! Ανακατεμένη με την αιώνια υγρασία της πόλης...
ΤΑ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ χρόνια έχει παρατηρηθεί στα μεγάλα αστικά κέντρα, αθρόα στροφή του πληθυσμού σε φθηνότερη θέρμανση, με την καύση ξύλων σε τζάκια και σόμπες κάτι που εκτόξευσε τα ποσοστά επιτρεπόμενων ορίων ατμοσφαιρικής ρύπανσης στα ύψη. Και αν λάβουμε σοβαρά υπόψη τα νούμερα που δίνουν οι επιστήμονες, ένα τζάκι φορτώνει την ατμόσφαιρα 30 φορές περισσότερο σε αιωρούμενα μικροσωματίδια από ό,τι ένας καυστήρας πολυκατοικίας.
ΓΙΑΤΙ όμως φτάσαμε να εισπνέουμε δηλητήριο από τη χρήση της αρχαιότερης πηγής θερμότητας, της φωτιάς, με καύση ξύλων; Ακριβώς γιατί οι πόλεις έγιναν... χωριά. Από μόδα και βλακώδη καθωσπρεπισμό (αρχοντοχωριατισμό τον λένε κάποιοι) κατασκευάσαμε τζάκια σε κάθε διαμέρισμα, χωρίς να σκεφθούμε ότι στα χωριά, τα σπίτια είχαν αυλή, αέρα, μεγάλη απόσταση μεταξύ τους και δεν ήταν το ένα πάνω (και δίπλα) στο άλλο, όπως στην πολυκατοικία...
ΔΕΝ μπορεί σε ένα οικόπεδο ούτε 150 τετραγωνικών, να "φουμάρουν" 20 καπνοδόχοι! Τότε, στα χωριά, μπορεί να μην χρησιμοποιούσαν ευρέως το πετρέλαιο ως καύσιμη ύλη λόγω του κόστους, αλλά και λόγω της παραχώρησης ξυλείας από τα δασαρχεία, όμως δεν υπήρχαν 2.000 τζάκια σε μία μόνο συνοικία!
ΔΥΣΤΥΧΩΣ, αποδεικνύεται τώρα ότι αυτήν ακριβώς τη... βλακεία εισπνέουμε. Με την ανικανότητα των υπηρεσιών του κράτους να προνοήσουν τέτοιες, αφόρητα ασφυκτικές και δυσάρεστες καταστάσεις. Η μεγάλη ασθένεια του κράτους. Να μην υπάρχει καν προγραμματισμός. Κανένα σχέδιο, ούτε το παραμικρό πλάνο ανάπτυξης. Αναρχία στις πόλεις, καταστάσεις που «χαϊδεύουν» την ανομία, ενίοτε κοινωνικές αντιδράσεις δίχως επαρκή ενημέρωση, πολλές φορές δίχως σοβαρό λόγο.
ΠΑΡΑΤΗΡΩΝΤΑΣ τα νούμερα της ρύπανσης της ατμόσφαιρας από την αιθαλομίχλη, τις ημέρες που ήταν εντονότερο το πρόβλημα, με πρώτη τη Θεσσαλονίκη και δεύτερη τη Λάρισα, θυμήθηκα τις μετρήσεις από κάτι εργοστάσια της περιοχής που έκαιγαν «πετ κοκ» και σφραγίστηκαν. Τα νούμερα τότε ήταν στο 1/3 μειωμένα από την αιθαλομίχλη των τζακιών. Θα πει κανείς, να κλείσουμε επιχειρήσεις με εκατοντάδες άτομα προσωπικό μπορούμε. Τζάκια όμως; Ιδιαίτερα όταν οι περισσότεροι ιδιοκτήτες, (πιστεύουν ότι) είναι από... τζάκι;