Να θυμάσαι τον θάνατο, αν θέλεις να γίνεις καλύτερος άνθρωπος

Από τον Κώστα Γιαννούλα

Ο θάνατος είναι, όντως, φοβερός και αποκρουστικός. Γι’ αυτό και οι άνθρωποι ακολουθώντας τακτική στρουθοκαμήλου αποφεύγουμε, ακόμα, και να μιλούμε γι’ αυτόν. Επειδή, όμως, είναι αναπόφευκτος, καλό και χρήσιμο είναι να τον θυμόμαστε, αν θέλουμε οι χριστιανοί, τουλάχιστον, να γίνουμε καλύτεροι άνθρωποι. Ας δούμε το γιατί.

 Ωστόσο, πριν επιχειρήσω να δώσω την απάντηση σ’ αυτό το γιατί, θα ήθελα, προηγουμένως, να πληροφορήσω τους αναγνώστες, ότι ο τίτλος του σημερινού μου δημοσιεύματος προέκυψε ύστερα από πρόσφατο κήρυγμα, που είχε να κάνει με την παραβολή ενός πλουσίου και του φτωχού Λαζάρου. Σύμφωνα, λοιπόν, μ’ αυτή ένας πλούσιος είχε και απολάμβανε όλα τα καλά του κόσμου, ενώ ο φτωχός Λάζαρος ήταν γεμάτος πληγές και προσπαθούσε να ξεγελάσει την πείνα του με τα ψίχουλα, που έπεφταν απ’ το τραπέζι του πλουσίου. Κάποια στιγμή, όμως, πέθαναν και οι δύο. Ο πρώτος κατέληξε στον τόπο της βασάνου και έσκαζε από δίψα, ενώ ο δεύτερος καλοπερνούσε στους κόλπους του Αβραάμ. Έφθασε, γι’ αυτό, στο σημείο ο πλούσιος να ζητήσει απ’ τον τελευταίο είτε να στείλει τον Λάζαρο με βρεγμένο δάκτυλο, για να του δροσίσει τα χείλη, είτε στο σπίτι του πατέρα του στη γη, όπου διέμεναν τα πέντε αδέλφια του, προκειμένου να τους πει ν’ αλλάξουν τρόπο ζωής, για να μην πάθουν τα ίδια μ’ αυτόν. Η απάντηση του Αβραάμ ήταν αρνητική, γιατί, αφ’ ενός μεν, υπήρχε χάσμα μέγα μεταξύ πλουσίου και Λαζάρου, αφ’ ετέρου δε, γιατί ο πρώτος απήλαυσε τα πάντα στην επίγεια ζωή του, ενώ ο δεύτερος, μόνο, πόνο και πείνα. Πέραν τούτων είπε, ότι είναι περιττό ένα τέτοιο ταξίδι, αφού υπάρχουν στη γη άλλοι, που λένε τα δέοντα, αλλά οι άνθρωποι δεν τα ακούνε.
Επανέρχομαι, τώρα, στο γιατί η θύμηση του θανάτου μπορεί να μας κάνει καλύτερους ανθρώπους. Αν, λοιπόν, κάποιος τον θυμάται, συχνά, συνειδητοποιεί, έγκαιρα τότε, ότι, όποιος κι αν είναι, άντρας ή γυναίκα, πλούσιος ή φτωχός, άσπρος ή μαύρος, άσημος ή διάσημος, άρχοντας ή αρχόμενος, διαθέτει δύο τινά: 1. Υλικό, απτό και φθαρτό σώμα, αφ’ ενός, που έχει, όμως, ημερομηνία λήξης, την οποία αγνοεί και, γι’ αυτό, η επίγεια ζωή είναι συναρπαστική, αλλά και πλανεύτρα. 2. Ψυχή πνευματική, αόρατη και αθάνατη, αφ’ ετέρου, που χωρίς αυτήν το σώμα χάνει την αξία του και καταντά μετά το χωρισμό του απ’ αυτή ένας σωρός μόνο από κόκκαλα.
 Συνειδητοποιεί, ακόμα, ότι οι πάντες χωρίς καμία εξαίρεση είμαστε ίσοι απέναντι στο θάνατο, αλλά και πόσο προσωρινά και μάταια είναι επί γης όλα τα περιουσιακά μας στοιχεία, αφού μετά τον θάνατό μας εκείνο, που απομένει απ’ τα υπάρχοντά μας για ένα διάστημα και μέχρι ν’ αποσυντεθεί το σώμα μας στα εξ ων συνετέθη, είναι μια λακκούβα γης διαστάσεων 1 επί 2. Μπορεί, έτσι, να περιορισθεί το ενδιαφέρον του για τα γήινα και για τις ανάγκες του φθαρτού σώματός του και να αποκτήσει η αξία του πλούτου και τα παρελκόμενά του, που μας συναρπάζουν και μας καθηλώνουν, την πραγματική της διάσταση. Κάτω απ’ αυτές τις συνθήκες μπορεί να περιορισθεί η πλεονεξία και το μονομερές ενδιαφέρον του κόσμου για το τι θα φάμε, τι θα πιούμε και τι θα αρπάξουμε χρησιμοποιώντας οποιοδήποτε μέσο και τρόπο.
Θυμούμενος κανείς, επίσης, τον θάνατο και τον χωρισμό της ψυχής απ’ το σώμα, όταν, μάλιστα, είναι χριστιανός, συνειδητοποιεί, επιπλέον, ευκολότερα τις υποχρεώσεις, που έχει και προς την ψυχή του, η οποία χρειάζεται τη δική της πνευματική τροφή και αγώνα, που περιλαμβάνει, εκτός των άλλων, αγαθοεργία, προσευχή, νηστεία, εγκράτεια και θεία κοινωνία, προκειμένου να εξασφαλίσει το εισιτήριο εισόδου στη χώρα των μακάρων. Δεν πρέπει να ξεχνάμε, άλλωστε, ότι η ψυχή διψά για αγάπη, ειρήνη, ομόνοια, καλοσύνη και αλληλεγγύη απ’ όλους μας προς τον συνάνθρωπο, που πάσχει είτε οικονομικά, είτε σωματικά. Ζητά και δίνει άφεση αμαρτιών από και προς αυτούς, που έβλαψε ή την έβλαψαν. Απεχθάνεται την αδικία, τον εγωισμό και την αυταρέσκεια, καθώς και την επίδειξη, την πορνεία και τον σκανδαλισμό της κοινωνίας.
Ως εκ τούτου, αν θέλουμε να γίνουμε καλύτεροι άνθρωποι, καλό είναι να θυμόμαστε τον θάνατο, προκειμένου να μην ξεχνούμε την πνευματική μας υπόσταση και να δίνουμε, έγκαιρα, ενεργές απαντήσεις στις υπαρξιακές μας αναζητήσεις.