Έπρεπε όμως να σεβαστώ τον χώρο της εφημερίδας και τον χρόνο εκείνου του αναγνώστη, που δεν αρκείται στους πρωτοσέλιδους τίτλους.
Στην εποχή της μη ανάγνωσης (γενικά γράφοντας) λόγω της τηλεόρασης, των ηλεκτρονικών εφαρμογών, της θεαματικής συρρίκνωσης του έγχαρτου Τύπου, και της αγχώδους καθημερινότητας δεν περισσεύει χρόνος για λίγες αράδες κειμένου, αν και ετούτο αγγίζει ζήτημα ιστορικών διαστάσεων.
Γνωρίζω, πως αγνοούμε στην Ελλάδα κάτι περισσότερο από τσιτάτα για το παλαιστινιακό, όπως και για πάμπολλα άλλα. Καλό όμως είναι, ν’ αφιερώσουμε δέκα περίπου λεπτά την εβδομάδα, για να δούμε, τι γράφει σχετικά ο συγκεκριμένος άνθρωπος (ο γράφων εν προκειμένω). Γιατί να μην εκμεταλλευτούμε τη συμπεριληπτική αναφορά του στο θέμα. Χάνουμε κάτι;
Η μόνη διέξοδος της αφηγηματικής αναφοράς μου στο αραβοεβραϊκό ζήτημα ήταν η λακωνική παράθεση καθοριστικών συμβάντων του απώτερου και πρόσφατου παρελθόντος.
Δίχως τη γνώση τους δεν αγγίζουμε καν το περιεχόμενο του κελύφους, που μας προβάλλεται έντονα σήμερα με την αιματηρή σύγκρουση στη λωρίδα της Γάζας.
Ισραηλινός (πολίτης του Ισραήλ) Αραβας και συνάδελφός μου που μιλήσαμε πριν πολλά χρόνια στη Χομς της Συρίας, όπου βρέθηκα, μου διηγήθηκε το εξής ανέκδοτο αναφερόμενος στο παλαιστινιακό:
«Παγωμένο πρωινό στη Δαμασκό ξεροσταλιάζει άνεργος ψάχνοντας μεροκάματο. Βλέπει απέναντι τον φούρναρη, να βγάζει στον πάγκο ζεστό ψωμί. Πεινασμένος, καθώς ήταν, τρέχει, παίρνει ένα καρβέλι, πάει να φύγει, φωνάζει ο φούρναρης, νάσου εκεί κι ο ζαπτιές (χωροφύλακας). Πιάνει τον άνεργο με το καρβέλι στο χέρι, κι’ όλοι μαζί πάνε στον Καδή. Ρωτάει αυτός τον φούρναρη. «Τι έχεις να πεις;» Ο φούρναρης κλαψουρίζοντας ζητάει να τιμωρηθεί ο κλέφτης. «Δίκιο έχεις» απαντά ο Καδής. Μετά ρωτάει τον κλέφτη. - «Εσύ άνθρωπέ μου γιατί έκλεψες το καρβέλι;» -»Καδή μου, απαντάει αυτός, έχω να φάω δύο μέρες. Τα μικρά κι’ η γυναίκα μαζεύουν χόρτα στα χωράφια για φαΐ. Τα ξέρει ο φούρναρης, γιατ’ είμαστε γειτόνοι. Είδα ψωμί και τρελάθηκα. Δουλειά δεν βρίσκω. Τι νάκανα; Λυπήσου με». Σκέφτεται ο Καδής. - «Κι ‘εσύ δίκιο έχεις κατά πως τα λες» . Πετάγεται τότε ο ζαπτιές στον Καδή: « Και τότε Καδή μου εγώ γιατί τους κουβάλησα εδώ τους ανθρώπους;» Τον κοιτάζει ο Καδής, κι απαντάει: «Τώρα που το σκέφτομαι ζαπτιέ μου κι ‘ εσύ δίκιο έχεις». «Κλείνοντας με το ανέκδοτο ο συνάδελφος γύρισε και μου είπε, πως κάπως έτσι βλέπει εκείνος τους Παλαιστίνιους Αραβες και τους Εβραίους. Σαν χωροφύλακα κατά κάποιο τρόπο βλέπει τον καθένα, που διερωτάται για το δίκιο και το άδικο στην Παλαιστίνη. Ολοι έχουν τα δίκια και τις απορίες τους. Η ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΤΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ
Μέχρι τα μέσα του 2ου μ. χ. αιώνα οι Ρωμαίοι απομάκρυναν με άγρια βία ολόκληρο το εβραϊκό έθνος από την Παλαιστίνη. Απειροελάχιστοι που έμειναν ήταν αβλαβείς για την pax romana, την περιβόητη «ρωμαϊκή ειρήνη».
Οι Εβραίοι πέρασαν -και εξακολουθούν κατά 50%- στη διασπορά 16, 5 αιώνες. Αρχισαν να ξαναγυρίζουν από τα τέλη του 19ου αιώνα, όταν αυτή η λωρίδα γής ήταν επαρχία της οθωμανικής αυτοκρατορίας.
Η ρωμαϊκή τώρα αυτοκρατορία τον 4ο μ.Χ. αιώνα διαιρέθηκε σε δυτική και ανατολική με πρωτεύουσα την Κωνσταντινούπολη. Η περιοχή της Παλαιστίνης βρέθηκε υπό την κυριαρχία του ανατολικού ρωμαϊκού κράτους (Βυζαντίου) για επτά αιώνες.
Γλώσσα η ελληνική της μεταλεξανδρινής περιόδου. Σε κάποιες περιοχές μιλούσαν αραμαϊκά, που τα συνάντησα ο ίδιος το 1993 (!) ως αξιοπερίεργη τουριστική attraction στο χριστιανικό χωριό Μαλούλα της Συρίας. Στη Μαλούλα μιλούν και γράφουν σήμερα αραμαϊκά.
Οι Αραβες κατέλαβαν την Παλαιστίνη από το Βυζάντιο στα μέσα του 7ου αιώνα. Από τότε και για 1100 χρόνια η Παλαιστίνη κατοικήθηκε από αυτούς και λίγους χριστιανούς, που οι ύστεροι απόγονοί τους την κατοικούν και σήμερα. Η ανατολική Ιερουσαλήμ είναι έδρα ελληνορθόδοξου Πατριαρχείου. Πώς άραγε διαβίωσαν οι Αραβες της Παλαιστίνης; Πολεμούσαν μεταξύ τους, τους Πέρσες και τους σταυροφόρους (με τους τελευταίους τον 12ο αιώνα) ανηλεώς, μέχρις ότου ενσωματώθηκαν αρχικά στο χαλιφάτο των Ομεγιαδών και αμέσως μετά των Αβασιδών (2).
Μετά τον 13ο αιώνα εντάχθηκαν ως ομόθρησκοι στην Οθωμανική αυτοκρατορία. Το 1923, όταν και αυτή διαλύθηκε ως μεγάλη ηττημένη του 1ου Παγκοσμίου Πολέμου η Παλαιστίνη διοικήθηκε από τους Βρετανούς [Palestine Mandate] μέχρι το 1948, που ιδρύθηκε το Κράτος του Ισραήλ.
Τα καραβάνια των Εβραίων της διασποράς άρχισαν να καταφθάνουν στα τέλη του 19ου αιώνα και κορυφώθηκαν μετά το τέλος του Β’ Παγκόσμιου Πολέμου, όταν ακόμη η Παλαιστίνη ήταν υπό αγγλική διοίκηση. Η μεγάλη ωστόσο μετανάστευση συνέπεσε με την απελευθέρωση των επιζώντων του ολοκαυτώματος. Πού πήγαιναν να εγκατασταθούν αυτά τα πλήθη; Πήγαιναν σε αγορασμένες από το διεθνές σιωνιστικό κίνημα εκτάσεις Αράβων υπηκόων της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.
Πήγαιναν και σε μεγάλες (αγορασμένες πάμφθηνα) άγονες, βαλτώδεις και ημιβραχώδεις έρημες περιοχές. Εκεί άρχισαν μετά το 1910 να ιδρύονται γενναία χρημοτοδούμενα από τον διεθνή σιωνισμό τα κιμπούτς (3) της Παλαιστίνης.
Συνέπεια του εποικισμού υπήρξαν οι πρώτες συγκρούσεις μεταξύ εποίκων και Αράβων όχι μόνον της Παλαιστίνης αλλά και των Ιορδανών, Ιρακινών, Συρίων, Αιγυπτίων και Λιβανέζων.
Τα αραβικά αυτά κράτη εισέβαλαν στο Ισραήλ αυθημερόν με την κήρυξη της ανεξαρτησίας του. Ηττήθηκαν όμως -εκτός της Ιορδανίας-το 1949 στον πρώτο αραβοϊσραηλινό πόλεμο.
Θα επανέλθω λίγο στο ψήφισμα της Γ. Σ. του Ο. Η. Ε της 29. 11. 1947 με αριθμό 181, με το οποίο αποφασίστηκε με ψήφους 33, έναντι 13 και 10 αποχών η ίδρυση δύο κρατών στην Παλαιστίνη, ενός Ισραηλινού και ενός Αραβικού. Και τα δύο είχαν έκταση λίγο μεγαλύτερη από την Πελοπόννησο. Τότε ο πληθυσμός Αράβων και Εβραίων ήταν περί τα 2. 000. 000 ψυχές. Σήμερα στο μεν Κράτος του Ισραήλ ζουν 9. 900. 000 και στη μερικώς αναγνωρισμένη Παλαιστίνη (δυτική όχθη και λωρίδα Γάζας) 5.500.000 άνθρωποι.
Η Ελλάδα ήταν η μόνη χώρα της Ευρώπης που ψήφισε εναντίον της ίδρυσης Ισραηλινού κράτους από τον φόβο αντιποίνων σε βάρος της ελληνικής κοινότητας της Αλεξάνδρειας και των παραδοσιακών δεσμών με τον αραβικό κόσμο. Πλήρης (de jure) αποκατάσταση των σχέσεων με το Ισραήλ έγινε το 1990.
Οι Αραβες σε αντίθεση με τους Εβραίους αρνήθηκαν την ίδρυση Ισραηλινού Κράτους, παρότι το 1947 κατοικούσαν ήδη εκεί περί τις 600. 000 Ισραηλίτες. Την άρνηση αυτή θεωρώ κομβικό ολίσθημα και μέγα λάθος των αραβικών ηγεσιών στην Παλαιστίνη και τον κόσμο.
Την απόφαση του ΟΗΕ υιοθέτησε ο Μπεν Γκουριόν, και το ανώτατο εβραϊκό συμβούλιο κήρυξε την ίδρυση του νέου κράτους σύμφωνα με το ψήφισμα του Ο. Η. Ε. Μετά την άμεση εισβολή των γειτονικών αραβικών κρατών και την πρώτη από τις τέσσερις (όλες κατόπιν εισβολών τους) ήττες το Ισραήλ διπλασίασε τις εκτάσεις του, ενώ οι περισσότεροι Αραβες των περιοχών που καταλήφθηκαν, οδηγήθηκαν πρόσφυγες στα γειτονικά αραβικά κράτη. Κυρίως στον Λίβανο. [Ενδιαφέρει η συνέχεια της επόμενης Κυριακής].
ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ
1) Η εκρίζωση των Εβραίων από τους Ρωμαίους λόγω των διαρκών επαναστάσεών τους κατά των κατακτητών ολοκληρώθηκε το 135. Η παλιννόστησή τους άρχισε μετά τους ρωσικούς διωγμούς τους το 1890.
2) Τα χαλιφάτα ήσαν πολιτικοθρησκευτικά κράτη των Αράβων. Σύγχρονη ευδοκίμησή τους αποτελεί η Περσία των μουλάδων. Τον μεσαίωνα έγιναν γνωστά [και κάποια δημιούργησαν υψηλό πολιτισμό] τα χαλιφάτα των Αβασιδών, Σαφαριδών, Αγλαβιδών και Ομεγιαδών, που ήσαν κληρονομικές δυναστείες.
3) Τα εβραϊκά κιμπούτς, μετά το 1910 που λειτούργησε το πρώτο με το όνομα « Νεγκάγια» ήσαν κοινότητες, που βασίζονταν στη γεωργία. Σήμερα συμπεριλαμβάνουν βίομηχανίες και επιχειρήσεις υψηλής τεχνολογίας. Το 2010 λειτουργούσαν στο Ισραήλ 270 κιμπούτς με συνολικό πληθυσμό 126. 000 άτομα. Η γεωργική τους παραγωγή αντιπροσώπευε το 40% αυτής του Ισραήλ, όπως και το 9% της βιομηχανικής παραγωγής του. Αρκετά από τα κιμπούτς έχουν ιδιωτικοποιηθεί.
