Από τον Άγγελο Ζαχαρόπουλο
Τα Αγραφιώτικα χωριά υπήρξαν το πανελλήνιο κέντρο της Εαμικής Αντίστασης.
Στη Θεσσαλία είχαμε πρώτα Ιταλούς μέχρι τον Σεπτέμβριο του 1943 που η Ιταλία συνθηκολόγησε. Στη συνέχεια είχαμε Γερμανούς μέχρι τον Σεπτέμβριο του 1944 που αποχώρησαν οριστικά.
Συχνές συγκρούσεις με τους αντάρτες, μεγάλες εκκαθαριστικές επιχειρήσεις το 1943 των Ιταλών και το 1944 των Γερμανών, κάψιμο όλων των χωριών γύρω από το υψίπεδο της Νεβρόπολης, η οποία τώρα καλύπτεται από τα νερά της Λίμνης Πλαστήρα.
Η γενέτειρα Καστανιά έμεινε αλώβητη επειδή βρίσκεται παράμερα, αν και πολύ κοντά στο υψίπεδο της Λίμνης Πλαστήρα.
Τα γεγονότα αυτά είχαν ως αποτέλεσμα απρόβλεπτες και μεγάλης διάρκειας διακοπές των μαθημάτων του Γυμνασίου Καρδίτσας, στο οποίο φοιτούσα. Κατά συνέπεια, τον περισσότερο καιρό τον περνούσαμε στην Καστανιά. Επειδή δεν υπήρχε σχολικό διάβασμα, διάβαζα ό,τι έπεφτε στα χέρια μου. Πρόχειρο και άμεσα χρησιμοποιήσιμο υλικό ήταν οι παλιές εφημερίδες του μαγαζιού του πατέρα μου, τις οποίες χρησιμοποιούσε για περιτύλιγμα. Ώσπου μια μέρα βρέθηκε στο σπίτι του Πάνου Κόγια, ένα δωμάτιο του οποίου ήταν κατάμεστο με φρέσκο έντυπο υλικό. Αισθάνθηκα, όπως θα αισθανόταν ένας θεονήστικος μέσα σ’ ένα φαγάδικο γεμάτο λαχαταριστά εδέσματα.
Ήταν το κέντρο διεκπεραίωσης εντύπου υλικού που παρήγαγαν οι ΕΑΜικές οργανώσεις. Διαχειριστής του υλικού αυτού ήταν ένας εικοσάχρονος Εβραίος από τα Γιάννενα, ο οποίος είχε καταφύγει στην Καστανιά για να γλιτώσει από τους Γερμανούς. Έπιασα φιλίες μαζί του και μπορούσα να δανείζομαι όποιο έντυπο ήθελα. Είχαν, βέβαια, όλα προπαγανδιστικό χαρακτήρα, αλλά ήταν χρήσιμα αν τα αξιολογούσες και κρατούσες ό,τι σε ενδιέφερε.
Εξέφρασα την απορία στον Εβραίο φίλο μου πού εκτυπώνονταν όλα αυτά τα έντυπα.
«Μα, στο τυπογραφείο της αντίστασης», μου απάντησε. Το τυπογραφείο αυτό ήταν εγκατεστημένο σε μία ρεματιά κοντά στο Παλιοζογλώπι, ορεινό οικισμό του χωριού Ζογλώπι, σημερινή Ραχούλα, γενέτειρα του Χαρίλαου Φλωράκη. Στο Παλιοζογλώπι είχε εκφράσει ο Χαρίλαος την επιθυμία να τον ενταφιάσουν για να αγναντεύει, όπως είχε πει, από εκεί την απεραντοσύνη του θεσσαλικού κάμπου. Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι το τυπογραφείο διέθετε μονάδα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, αξιοποιώντας μία υδατόπτωση. Με την ηλεκτρική ενέργεια γύριζε ο μεγάλος τροχός του πιεστηρίου και φωτιζόταν όλο το τυπογραφείο. Τη σχετική μελέτη και κατασκευή πραγματοποίησε εν μέσω κατοχής ένας Ιταλός μηχανολόγος – ηλεκτρολόγος που βρέθηκε στην περιοχή μαζί με τους χιλιάδες άλλους Ιταλούς της μεραρχίας Πινερόλο. Ήταν η μόνη μεραρχία μεταξύ των δώδεκα που βρέθηκαν στην Ελλάδα μετά την ανακωχή της Ιταλίας και που προσχώρησε στις συμμαχικές δυνάμεις τις οποίες εκπροσωπούσαν η συμμαχική αποστολή στα ελληνικά βουνά και το Κοινό Στρατηγείο Ανταρτών (ΕΛΑΣ – ΕΔΕΣ - 5/42 Σύνταγμα Ψαρού). Οι άλλες έντεκα παραδόθηκαν αμαχητί στους Γερμανούς, εκτός από τη μεραρχία που ήταν εγκατεστημένη στην Κεφαλονιά, η οποία αντιστάθηκε και εξοντώθηκε. Η προμήθεια των απαραιτήτων υλικών για την κατασκευή του τυπογραφείου και η μεταφορά τους στο βουνό αποτέλεσε μία περιπετειώδη και επικίνδυνη επιχείρηση εν μέσω γερμανικής κατοχής. Όσο για το απαραίτητο ηλεκτρολογικό υλικό για την υδροηλεκτρική εγκατάσταση (γεννήτρια, καλώδια, πρίζες, διακόπτες κ.λπ.) το έφερε η οργάνωση από την Καρδίτσα μέσα από τα γερμανικά φυλάκια. Λεπτομέρειες, όσον αφορά την κατασκευή και τη λειτουργία του τυπογραφείου, μπορεί κανείς να βρει στο βιβλίο του δημοσιογράφου Απόστολου Στρογγύλη με τίτλο «Η πρωτεύουσα της ελεύθερης Ελλάδας, η Καρδίτσα στην αντίσταση», εκδόσεις «Φυτράκη», ο τύπος Α.Ε. – Σύγχρονη Ιστορία.
