Τώρα ήλθε η ώρα και η στιγμή για μια δυναμική υπέρβαση, για μια ειρηνική κοινωνική επανάσταση, για να σωθούμε από το χείλος του γκρεμού.
Νομίζω πως έχει ωριμάσει μέσα μας το όραμα για κάθαρση από τη λοιμική διαφθορά, τη μάστιγα του αιώνα μας, τη διαφθορά που οργιάζει ολόγυρα, σκοτίζει την ατμόσφαιρα και παίρνει τις ευαισθησίες. Η καταπολέμησή της θα σημάνει και την έξοδό μας από ένα θανάσιμο εφησυχασμό που κυρίεψε τις συνειδήσεις του λαού μας. Για να βγούμε, όμως, από αυτό το χάος που σήμερα ζούμε, χρειαζόμαστε ανθρώπους πνευματικούς. Ανθρώπους με ήθος, εντιμότητα και καθαρότητα. Ανθρώπους που έδωσαν εξετάσεις μέσα στην κοινωνία και πήραν άριστα. Ανθρώπους άσπιλους, άφθαρτους, γενναίους και τολμηρούς.
Χρειάζεται μια συμφωνία καθολική και ομόφωνη. Μια συμφωνία συγκεκριμένη, που θα αποβλέπει στην κάθαρση όλων των δεινών που καταπνίγουν σήμερα την κοινωνία και δεν την αφήνουν να ανασάνει ελεύθερα. Χρειάζεται, λοιπόν, μια συμφωνία μεταξύ του λαού και των ηγετών του, η οποία θα έχει το θάρρος να χαράξει τη γραμμή που διαστέλλει ποιοτικά την ηθική από την ανηθικότητα, την τιμιότητα από τη διαφθορά, την αβίαστη έκφραση του ψυχικού κάλλους και της βιοτικής αρμονίας από τα αλλοτριωτικά ξεσπάσματα που μαρτυρούν εκφυλισμό και απανθρωπιά. Χρειάζεται, λοιπόν, μια κοινή συστράτευση ηγετών και λαού για μια καλύτερη ζωή στον κοινό μόχθο. Αυτοί που θα αναλάβουν το δύσκολο αυτό έργο της κάθαρσης, εκτός των όσων άλλων προσόντων που ανωτέρω ανέφερα, πρέπει να έχουν όραμα και μόχθο για δουλειά, χωρίς ανάσα διαλείμματος, αν θέλουν να γράψουν τη σύγχρονη ιστορίας της πολιτιστικής εξέλιξης στην πατρίδα μας. Όλοι όσοι αποφασίσουν να εμπλακούν στην κάθαρση της πολιτικής από τη βρωμιά και τον ξεπεσμό που βρίσκεται σήμερα και την επαναφορά της στον δρόμο της ελευθερίας, της προόδου και της δικαιοσύνης, πρέπει να γνωρίζουν πως θα βρίσκονται σε αμείωτη υπερδιέγερση. Με προμετωπίδα το πανό της κάθαρσης και της ανάπτυξης, ομάδες μελετητών δοσμένες με πάθος και αγάπη στην ακάματη έρευνα, με τα απαραίτητα συνεργεία τεχνολόγων με πλατιά γνώση και αξιοθαύμαστη δεξιότητα, θα πασχίζουν όλοι τους να χαράξουν νέους ορίζοντες για τη χώρα. Να σβήσουν πίσω τους όλα τα σαθρά, ελεεινά και τρισάθλια που μαστίζουν τη χώρα και δεν της επιτρέπουν να προχωρήσει μπροστά και να προβούν στο άνοιγμα καινούριων δρόμων και καινούριων σελίδων γνώσεως και προσφοράς στον τόπο, που θα αναγεννήσουν τη χώρα και θα φέρουν τη διάδοχη γενιά σε νέα πορεία θαυμαστικής έκλαμψης. Σ’ αυτή την προσπάθεια των ανθρώπων, των συντελεστών της αέναης αλλαγής και προόδου, όλοι εμείς ως συνοδοιπόροι και συμπαραστάτες των ως άνω, βιώνουμε το θάμβος και καταθέτουμε δηλώσεις ευγνωμοσύνης και πλέκουμε με χρυσά εγκώμια του πρωταγωνιστές της αλλαγής. Και τώρα τίθεται το σοβαρό και σπουδαίο ζήτημα: ποιος ή ποιοι θα είναι αυτοί που θα αναλάβουν ένα τόσο μεγάλο εγχείρημα μέσα στους κόλπους της κοινωνίας; Ένα εγχείρημα που θα επιφέρει πραγματική επαναστατική αλλαγή στον τόπο.
Θα είναι η πολιτεία με τους θεσμούς της; Αυτή πάνω στο θέμα έδωσε πολλές φορές εξετάσεις και απέτυχε παταγωδώς. Κάθε αγαθή προσπάθειά της, όσες φορές επιχειρήθηκε, καταπλακώθηκε από τα ζιζάνια που ήταν γύρω της. Είδατε τι ακριβώς συνέβη στην παιδεία με τον νόμο Διαμαντοπούλου. Όλοι τον ψήφισαν στη Βουλή, κανείς δεν τον εφάρμοσε στην πράξη. Βλέπετε τι γίνεται με την αξιολόγηση των δημοσίων υπαλλήλων της χώρας. Κανείς δεν τη θέλει. Την πολεμούν με λύσσα. Με πρωταγωνιστές τα ίδια τα συνδικάτα, κάθε σοβαρή και σπουδαία μεταρρύθμιση που επιχειρεί η πολιτεία, τορπιλίζεται από τα δικά της όργανα. Από το «γκέτο» μιας μερίδας οργάνων που όλα αυτά τα χρόνια έμαθαν να είναι ανεύθυνοι, τεμπέληδες, οκνηροί και απαξιωτικοί στο έργο της πολιτείας.
Σε μια αληθινή ομήγυρη τέθηκε από ορισμένους ότι το παραπάνω έργο θα μπορούσε να το αναλάβει η Ακαδημία Αθηνών. Το πρώτο και μοναδικό πνευματικό ίδρυμα της χώρας μας. Θα ήταν ευχής έργο να γίνει κάτι τέτοιο από τους «αθάνατους» της χώρας. Δυστυχώς, η Ακαδημία Αθηνών, εδώ και πολλά χρόνια, από την πλήρη υποταγής της στους συνταγματάρχες, έπαψε να εμπνέει εμπιστοσύνη στον λαό. Χαμένοι έκτοτε οι ακαδημαϊκοί μας μέσα στο καβούκι τους, μακριά από τα προβλήματα του λαού και τους αγώνες του, δύσκολα βγαίνουν έξω από αυτό, ακόμα και όταν τα συμπτώματα της διαφθοράς επεκτείνονται, διογκώνονται, αποθρασύνονται και παίρνουν την ορμή καταιγίδας. Τους αρκεί το πρωινό καφεδάκι και το μεσημεριανό τσιπουράκι τους και η απογευματινή ξεκούρασή τους. Και όταν χρειαστεί διανέμουν και ορισμένα βραβεία σε νέους ποιητές, πεζογράφους, λογοτέχνες και σε ανθρώπους με κοινωνική προσφορά. Και αν βρεθεί κάποια θαρραλέα φωνή διαμαρτυρίας για την όλη εν γένει στάση της, τη στιγματίζουν ως αντίθετη στην πορεία της πολιτιστικής δήθεν ανάπτυξης και φροντίζουν στη συνέχεια να την καταπνίξουν. Τα έχω ξαναγράψει και άλλες φορές όλα αυτά. Κρίμα, κρίμα για τον τόπο.
Αφού προσπεράσω τους πολιτικούς της χώρας για το θέμα αυτό, για όσους λόγους πιο πάνω ανέφερα, βλέπω ότι αυτός ο ρόλος ταιριάζει στην Εκκλησία, στους εκκλησιαστικούς ηγέτες, τους φορείς της ευαγγελικής αλήθειας. Πιστεύω ακράδαντα ότι αυτό το εγχείρημα δεν είναι μόνο νομικό, αλλά και επιβεβλημένο. Μπορεί να φαίνεται δύσκολο, είναι όμως αναγκαίο από τις περιστάσεις και το καθήκον των ιεραρχών να έχουν το θάρρος, την τόλμη, την αποφασιστικότητα, τη γενναιότητα να προκαλέσουν αυτή τη ρήξη. Να βγουν μπροστά και να διακηρύξουν με παρρησία προς κάθε κατεύθυνση την αλήθεια, έστω και αν με αυτόν τον τρόπο μπορεί να θίγουν πρόσωπα, τα οποία βρίσκονται υψηλά ιστάμενα. Το ότι η Εκκλησία έχει λόγο για τη σημερινή κρίση ή –ακριβέστερα- το ότι είναι υποχρεωμένη να έχει λόγο και παρρησία μπροστά στην οποιαδήποτε σκόπιμη παρέκκλιση από τη νομιμότητα και την αξιοπρέπεια, αποτελεί χρέος καταξιωμένο και ενσωματωμένο στην ιστορία της χριστιανοσύνης. Οι εκκλησιαστικοί παράγοντες οφείλουν πάντοτε να στέκονται όρθιοι, άκαμπτοι και τολμηροί κριτές απέναντι στα φαινόμενα της διαφθοράς της πολιτικής αυταρχικότητας, να φωνάζουν και να διακηρύττουν δημόσια τη διαχείριση, την κλοπή, την απάτη και να βρίσκονται πάντα πλάι στον λαό και τα προβλήματά του. Δεν μπορώ ή μάλλον δεν δύναμαι να παραβλέψω, να αποσιωπήσω, να λησμονήσω, να αποφύγω, να αγνοήσω και να μηναναφερθώ στις απανωτές εκρήξεις των ηθικών και οικονομικών σκανδάλων που συνέβησαν στο παρελθόν μέσα στους κόλπους της Εκκλησίας, κυρίως από ιεράρχες που επέφεραν μεγάλη αναταραχή. Ευτέλισαν το Σώμα της ιεραρχίας της Εκκλησίας και τραυμάτισαν επικίνδυνα τις συνειδήσεις των πιστών. Μια θύελλα με τρομοκρατικές και ιστορικές ανακατατάξεις. Μια σκοτεινή σελίδα στην ιστορία της Εκκλησίας. Εύλογα οι αναγνώστες θα σπεύσουν να μου υποβάλουν το ερώτημα: με αυτούς τους επίορκους, τους ανώμαλους, τους μολυσμένους, τους καλοπερασάκηδες θα γίνει η κάθαρση; Όχι, βέβαια. Αυτοί ανήκουν στο παρελθόν. Δεν υπάρχουν πια και, αν υπάρχουν, είναι ελάχιστοι και είναι απομονωμένοι στο περιθώριο. Μήπως με επικεφαλής τον πρώτο τούτων; Όχι, αυτός είναι υπερήλικας, προσέτι δε άτολμος και άπραγος.
Αυτή η επανάσταση θα γίνει με τους φωτισμένους ιεράρχες. Με τα πάγχρυσα στόματα του λόγου της εκκλησίας. Τους πολύφωτους αστέρες. Τα ευοδιάζοντα άνθη της. Αυτοί που είναι προικισμένοι με ακτινοβόλο ήθος, σπάνιο για την εποχή μας, θεολογική κατάρτιση και με περγαμινές γνήσιας αποστολικής δραστηριόττηας. Αυτοί που μπορούν να αρθρώσουν λόγο πολιτικό και θεολογικό και να ανοίξουν διαβάσεις εκεί που όλοι οι άλλοι απέτυχαν, μέσα στην ατμόσφαιρα της σεμνότητας και της γόνιμης σιωπής. Τους κατάλληλους που θα στελεχώσουν την ολκάδα της πολιτείας και θα τη βγάλουν από τον βούρκο που τώρα είναι βουτηγμένη. Τέτοια ηθικά και πνευματικά αναστήματα έχει πολλά η εκκλησία μας μέσα στους κόλπους της. Αυτούς θα χρησιμοποιήσει για την κάθαρση.
Είναι οι μόνοι που μπορούν να υψώσουν φωνή διαμαρτυρίας και να τολμήσουν να αναμετρηθούν με το βούρκο που έχει απλωθεί σε όλους τους τομείς της ζωής μας. Είναι πολλοί αυτοί που πιστεύουν και διακηρύσσουν ότι η εκκλησία μας είναι για τις αγρυπνίες, τις νηστείες, τις προσευχές, την τέλεση μνημοσύνων, κηδειών, γάμων κ.λπ. Δηλαδή για την άσκηση πνευματικού έργου και τίποτε άλλο. Λάθος. Δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα στη ζωή μας που να μην ενδιαφέρει την εκκλησία και που η τελευταία να μην μπορεί αν δώσει κάποια λύση σ’ αυτό. Η εκκλησία είναι παρεξηγημένη από τον πολύ κόσμο. Δεν μπορεί να έχουν λόγο για την πολιτική ζωή του τόπου οι αμαξαγορείς, οι κουρείς, οι κτηνοτρόφοι, οι ταξιτζήδες και να αγνοείται η εκκλησία, τη στιγμή που δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα που να μην αντιμετωπίζεται από την αποκεκαλυμένη αλήθεια του Ευαγγελίου. Ο ζωντανός λόγος της εκκλησίας για τα κοινωνικά και πολιτικά προβλήματα του τόπου είναι ορθός και σωστός λόγος. Κανένας δεν έχει το δικαίωμα να απαγορεύσει στην Εκκλησία να εκφέρει γνώμη για όλα τα προβλήματα της ζωής του τόπου που απασχολούν τον λαό. Η Εκκλησία είναι το αλάτι της ζωής του κόσμου. Η ραχοκοκαλιά του έθνους. Η εκκλησία ως σπουδαίος παράγοντας πολιτισμού, ως στυλοβάτης του Έθνους και λίκνο του γένους μπορεί να αναλάβει το τόλμημα της κάθαρσης. Αρκεί και ο λαός να αφυπνιστεί από τον λήθαργο που σήμερα βρίσκεται...
Αθανάσιος Φώτος
Δικηγόρος επί τιμή
