Το δίδαγμα της παραβολής των Δέκα Παρθένων

Από τον Νίκο Τάχατο

Η παραβολή των Δέκα Παρθένων ειπώθηκε από τον Ιησού στους μαθητές του όταν ανέβαινε στα Ιεροσόλυμα. Βρίσκεται στο Ευαγγέλιο του Ματθαίου (25:1-13) και ψάλλεται στην εκκλησία τη Μεγάλη Τρίτη. Σύμφωνα με την παραβολή, δέκα παρθένες θα υποδεχόταν το βράδυ τον

Νυμφίο και χρειαζόταν να έχουν μαζί τους λυχνάρι για του δείξουν τον δρόμο. Όμως, μόνο οι πέντε είχαν φέρει μαζί τους λάδι για να είναι έτοιμες σε περίπτωση που αργήσει ο Κύριος. Η ώρα περνούσε και οι παρθένες έπεσαν για ύπνο, όταν ξαφνικά μέσα στη νύχτα ακούστηκε μια φωνή: «Ιδού ο Νυμφίος έρχεται εν μέσω της νυκτός». Οι παρθένες ξύπνησαν και ετοίμασαν τα λυχνάρια τους, αλλά μόνο οι πέντε που είχαν λάδι μαζί τους μπόρεσαν να τα ανάψουν, καθώς στα λυχνάρια των άλλων πέντε είχε τελειώσει το λάδι. Οι ανόητες παρθένες ζήτησαν λάδι από τις φρόνιμες, αλλά εκείνες απάντησαν: «Ίσως να μη φτάσει για εμάς και για εσάς. Πηγαίνετε να αγοράσετε από τους εμπόρους».
Οι ανόητες παρθένες πήγαν να αγοράσουν λάδι, αλλά εν τω μεταξύ είχε έρθει ο Νυμφίος και οδηγήθηκε στο σπίτι από τις φρόνιμες. Όταν επέστρεψαν, χτύπησαν την πόρτα, αλλά ο Κύριος τους είπε: «Αλήθεια σας λέω, δεν σας γνωρίζω».
Αρχικά θα περιμέναμε ότι ο Κύριος θα επέπληττε τις πέντε παρθένες που δεν μοιράστηκαν το λάδι με τις άλλες, μιας και η προσφορά, το μοίρασμα, αποτελεί βασική αρχή της χριστιανικής διδασκαλίας. Όμως, Εκείνος τις επαίνεσε και κατηγόρησε όσες δεν είχαν μαζί τους λάδι. Ποιο είναι τελικά το πραγματικό νόημα της παραβολής; Εκείνο που θίγεται σε αυτήν την παραβολή είναι το θέμα της Προετοιμασίας. Ετυμολογικά (προ+ετοιμάζω) σημαίνει κάνω τις κατάλληλες ενέργειες, είμαι σε διαρκή ετοιμότητα για όσα θα ακολουθήσουν. Η Εκκλησία ερμηνεύοντας σωστά την παραβολή μάς καλεί να είμαστε σε συνεχή εγρήγορση γιατί δεν γνωρίζουμε ούτε την ώρα ούτε την ημέρα που θα έρθει η ημέρα της Κρίσεως (βλέπετε, αγρυπνείτε και προσεύχεσθε. Ουκ οίδατε γαρ πότε ο καιρός εστίν - κατά Μάρκον).
Η παραβολή, επίσης, μας διδάσκει και τα εξής: Η προετοιμασία δεν είναι κάτι που μπορείς να μοιραστείς. Δεν μπορείς να χαρίσεις ένα μέρος της δικής σου προετοιμασίας σε κάποιον άλλον. Πρόκειται καθαρά για προσωπικό θέμα. Προχωρώντας σε πιο καθημερινό επίπεδο, ας πάρουμε για παράδειγμα έναν μαθητή Γ’ Λυκείου. Κανείς δεν πρόκειται να κάνει τη δική του προετοιμασία για τις Πανελλήνιες εξετάσεις. Αυτός και μόνο αυτός είναι υπεύθυνος για την ετοιμότητα που έχει εκείνη την ημέρα. Κανείς δεν μπορεί να πάρει τη θέση του, κανείς δεν μπορεί να κάνει αντί αυτού τη δική του δουλειά. Γι’ αυτό και η όποια επιτυχία ή αποτυχία είναι αποκλειστικά δικό του επίτευγμα. Το ίδιο ισχύει και για πολλά σχέδια που κάνουμε σε ατομικό ή συλλογικό επίπεδο και αποτυγχάνουμε. Δεν έχουμε συνειδητοποιήσει ότι κάποια πράγματα είναι αποκλειστικά δική μας δουλειά και όχι άλλων.
Εκείνο που εμείς μπορούμε να κάνουμε είναι να δώσουμε στους άλλους τα κατάλληλα κίνητρα, εφόδια και βοήθεια, ώστε εκείνοι να προετοιμάσουν καλύτερα τους εαυτούς τους. Γι’ αυτό είναι εξαιρετικά σημαντικός ο ρόλος της οικογένειας, του σχολείου, των Μ.Μ.Ε., της Εκκλησίας και των πνευματικών ανθρώπων. Όσο πιο δίπλα είμαστε στα παιδιά μας, όχι με χρήματα και υλικά αγαθά, αλλά ουσιαστικά και συναισθηματικά, τόσο πιο έτοιμα θα είναι να αντιμετωπίσουν τις δυσκολίες τις ζωής. Όσο το σχολείο ενισχύει την κριτική σκέψη και υλοποιεί την κοινωνικοποίηση, όσο οι πνευματικοί άνθρωποι και τα Μ.Μ.Ε. ασκούν πραγματικά τον ρόλο του καθοδηγητή και ενημερώνουν τους πολίτες, τόσο πιο προετοιμασμένη θα είναι η κοινωνία για όσα καλείται να αντιμετωπίσει στο μέλλον.
Κατάλληλη προετοιμασία, λοιπόν, για την επίτευξη ατομικών και συλλογικών στόχων. Εξάλλου, όπως έχει λεχθεί: Το να ηττηθείς είναι συγχωρητέο. Το να αιφνιδιαστείς ποτέ.