Οι Ιταλοί μετά τη συνθηκολόγηση το 1941 του Ελληνικού στρατού με τους Γερμανούς, μία κρητική ταξιαρχία από 1.200 άτομα περίπου, ζήτησαν και πήραν από τους Γερμανούς, μιας και ήταν σύμμαχοί τους και τη μετέφεραν στη Λάρισα σ’ ένα στρατόπεδο στο Ομορφοχώρι, στη θέση αντιαεροπορικό. Απ’ αυτούς κανένας δεν γλίτωσε απ’ τους Ιταλούς, γιατί τέτοιο ήταν το μίσος τους για τον Ελληνικό στρατό, που εάν μας άφηναν οι Γερμανοί θα μπαίναμε στη Ρώμη.
Ας δούμε τώρα τη δράση και το τέλος της Πινερόλο. Σε μία αψιμαχία μεταξύ Ιταλών και Ελλήνων ανταρτών σκοτώθηκαν καμιά δεκαριά Ιταλοί. Την άλλη μέρα και συγκεκριμένα στις 16/2/1943 ο Μπενέλι με μπαμπεσιά συγκέντρωσε τους κατοίκους για να ανακοινώσει κάτι το σημαντικό και τους εκτέλεσε όλους στο Καυκάκι, στο Δομένικο. Και συνέχιζαν να σκοτώνουν όποιον εύρισκαν στους δρόμους, άνδρες και παιδιά, και το ειδεχθέστερο, τους έγδυσαν όλους και πούλησαν τα ρούχα τους σε παζάρια της Λάρισας.
Μετά τη συνθηκολόγηση των Ιταλών με τους συμμάχους, ο Χίτλερ έδωσε εντολή κανένας Ιταλός στρατιώτης ζωντανός. Τότε ο νέος διοικητής της Πινερόλο, Αδόλφος Ινφάντε, που αντικατέστησε τον Μπενέλι, πρόφτασε και προσχώρησε στον ΕΛΑΣ.
Οι άλλες δέκα μεραρχίες παραδόθηκαν στους Γερμανούς που σχεδόν εξοντώθηκαν όλες, εκτός από τη 11η της Κεφαλονιάς, που είχε τραγικό τέλος. Αυτή παραδόθηκε από τον διοικητή τής Ηπείρου, στρατηγό Χούπερτ Λαντς, που το έπαιξε Πόντιος Πιλάτος και τους παρέδωσε, κάπου 4.635 στρατιώτες, σ’ έναν ναζιστή αξιωματικό, με την εντολή να τους κάνει ό,τι θέλει. Εκείνος, αφού τους έβαλε σ’ ένα καράβι, τους έπνιξε όλους. Κάθε χρόνο έρχεται ο Ιταλός πρόεδρος στο μνημόσυνο των αδικοχαμένων αυτών θυμάτων. Μνημόσυνο κάνουμε κι εμείς στο Δομένικο και σ’ ένα τέτοιο θυμάμαι μία φράση που μ’ έκανε εντύπωση, γιατί ήταν χωρίς περιεχόμενο, και την είπε ο Ιταλός πρέσβης ανάμεσα στα άλλα ότι «Δεν σεβάστηκαν οι εκτελεστές τη στρατιωτική στολή που φορούσαν». Έπρεπε να ξέρει ο καλός φίλος σήμερα πως ο πρόεδρος στη δίκη της Νυρεμβέργης σερ Λώρενς απαφάνθηκε ότι την ευθύνη ενός εγκλήματος δεν φέρουν μόνο αυτοί που το διέταξαν, αλλά κι αυτοί που το εκτέλεσαν. Σήμερα οι κάτοικοι του Δομένικου αγωνίζονται ακόμη στα δικαστήρια, ύστερα από 80 χρόνια, για μία αποζημίωση για το ανοσιούργημα αυτό των Ιταλών.
Όσον αφορά το τέλος της Πινερόλο, προσχώρησε στον ΕΛΑΣ και όταν ο ΕΛΑΣ διαπίστωσε πως οι Ιταλοί δεν είχαν όρεξη να πολεμήσουν, τους αφόπλισε και απόκτησε άφθονο οπλισμό. Για την πράξη αυτήν του ΕΛΑΣ αντέδρασαν οι Άγγλοι, γιατί δεν ήθελαν να δυναμώσει ο ΕΛΑΣ σε βάρος του ΕΔΕΣ. Έτσι, ενώ είχαν αναλάβει τη διατροφή της Πινερόλο, διέκοψαν τον επισιτισμό, με αποτέλεσμα να πεθάνουν οι περισσότεροι από τους στρατιώτες.
Από τον Αλεξίου Αθανάσιο,
καθηγητή Κλασικής Φιλολογίας,
συγγραφέα